Ο Γκένριχ Γκριγκόριεβιτς Γιαγκόντα (ρωσικά: Ге́нрих Григо́рьевич Яго́да, 7 Νοεμβρίου 1891 - 15 Μαρτίου 1938) ήταν σοβιετικός στρατιωτικός και πολιτικός, που έφτασε στα ανώτατα κλιμάκια του μπολσεβίκικου κόμματος. Από το 1924 ήταν ανώτατο στέλεχος της OGPU και την περίοδο 1934-1936 ήταν επικεφαλής της NKVD. Εκτελέστηκε για κατασκοπευτική και αντισοβιετική δράση στις 15 Μαρτίου 1938, κατά την περίοδο των σταλινικών εκκαθαρίσεων.
Βιογραφία
Ο Γκένριχ Γιαγκόντα γεννήθηκε την 7η Νοεμβρίου 1891 στο Ρίμπινσκ, στην επαρχία Γιάροσλαβ της Ρωσικής αυτοκρατορίας, κοντά στον Βόλγα. Ήταν εβραϊκής καταγωγής και ο πατέρας του ήταν κοσμηματοπώλης, ενώ ο ίδιος εργάστηκε ως βοηθός φαρμακοποιού.
Εντάχθηκε σε νεαρή ηλικία στο κόμμα των Μπολσεβίκων (ΠΚΚ) και συνελήφθη και εξορίστηκε το 1911 για επαναστατική δράση. Το 1913 μετακόμισε στην Αγία Πετρούπολη για να εργαστεί στο εργοστάσιο μεταλλουργίας Πουτίλωφ.
Συμμετείχε στην Οκτωβριανή επανάσταση μέσα από τις τάξεις του Κόκκινου Στρατού. Τα χρόνια που ακολούθησαν ανήλθε σε ηγετικές θέσεις του ΠΚΚ, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη του Στάλιν. Το 1923 εντάχθηκε στην υπηρεσία ασφαλείας ΟGPU (Γκε Πε Ου) και το 1924 έγινε υποδιοικητής της. Με εντολή του Στάλιν τέθηκε επικεφαλής της NKVD (Λαϊκό Κομισαριάτο Εσωτερικών Υποθέσεων της Σοβιετικής Ένωσης) το 1934, η οποία ήταν η διάδοχη υπηρεσία ασφαλείας της ΟGPU.
Στην ηγεσία της NKVD έμεινε μέχρι τις αρχές του 1936, όταν και αντικαταστάθηκε από τον Νικολάι Γιεζόφ.[6]
Τον Οκτώβριο του 1937 συνελήφθη με τα διατάγματα του Γιεζόφ για τη δίωξη της αντεπαναστατικής, τρομοκρατικής και κατασκοπευτικής δράσης και υπονόμευσης του έργου της Σοβιετικής Ένωσης.[7]
Εκτελέστηκε στη Μόσχα στις 15 Μαρτίου 1938. Η σύζυγός του Ίντα Αβερμπάχ (ρωσικά: И́да Леони́довна Аверба́х) εκτελέστηκε στις 16 Ιουλίου 1938.
Παραπομπές
Βιβλιογραφία
- Μάριος Μαρκοβίτης "Όχι, δεν είμαι εχθρός του Λαού", Εκδόσεις Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2017
- Νίκος Παπαδάτος, "Ο Μπεζεντάκος μας άφησε γεια", Εκδόσεις ΚΨΜ, Αθήνα 2021