PROFILPELAJAR.COM

Οι Γερμανικές γενικές (ή Ομοσπονδιακές) εκλογές του 1930, διεξήχθησαν στις 14 Σεπτεμβρίου αυτού του έτους. Ήταν οι πρώτες από μια σειρά - πρόωρων - εκλογών που θα διεξαχθούν στα επόμενα χρόνια και που θα αναδείξουν το πρόβλημα διακυβέρνησης της Γερμανίας.^[1]

Συνολικά 37 κόμματα κατέβηκαν στις εκλογές, πρώτο σε ψήφους όμως αναδείχθηκε -για ακόμα μία φορά- το «Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα», (SPD) με ποσοστό 24.53 % και 143 έδρες σε σύνολο 577 εδρών.

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτών των εκλογών είναι η μεγάλη αύξηση του ποσοστού του «Εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος» του Αδόλφου Χίτλερ (NSDAP) το οποίο έφτασε στο 18.5% από 3% που είχε στις γενικές εκλογές του 1928, ενώ οι βουλευτικές του έδρες από 12 αυξήθηκαν στις 107.

Κερδισμένο, αν και λιγότερο, βγήκε από αυτές τις εκλογές, και το «Κομμουνιστικό κόμμα της Γερμανίας», (KPD), αυξάνοντας τις βουλευτικές του έδρες από 54 σε 77.^[1]

Ωστόσο, ούτε αυτή τη φορά δεν κατάφερε κάποιο κόμμα να κερδίσει την αυτονομία και έτσι συνεχίστηκε η διακυβέρνηση από του Χάινριχ Μπρύνινγκ, καγκελάριου διορισμένου από τον Πρόεδρο του Ράιχ, Πάουλ φον Χίντενμπουργκ.

Οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν και πάλι πρόωρα, τον Ιούλιο του 1932.

Η πορεία προς τις εκλογές

Η προηγούμενη κυβέρνηση (συνασπισμός των κομμάτων "SPD", "Zentrum", "DDP" και "DVP") που προέκυψε από τις γενικές εκλογές του 1928 υπό την πρωθυπουργία του σοσιαλδημοκράτη Χέρμαν Μύλερ, διαλύθηκε στις 27 Μαρτίου του 1930, ύστερα από διάταγμα του Προέδρου του Γερμανικού Ράιχ Πάουλ φον Χίντενμπουργκ και αφού ο συνασπισμός κατέρρευσε.^[2]

Στην θέση του Μύλερ, στις 29 Μαρτίου του 1930 ο Χίντενμπουργκ, κατόπιν συμφωνίας των κομμάτων διόρισε τον προερχόμενο από το «Κόμμα του Κέντρου» Χάινριχ Μπρύνινγκ. Ωστόσο και η διακυβέρνηση από τον Μπρύννιγκ - εξαιτίας των μέτρων για την μείωση του πληθωρισμού που πήρε και που είχαν σαν αποτέλεσμα την "παράλυση" της οικονομίας - σταμάτησε να έχει την αποδοχή του κοινοβουλίου έπειτα από έναν μήνα.

Συγκεκριμένα, στις 16 Ιουλίου του 1930, όταν το κοινοβούλιο απέρριψε την έγκριση νομοσχεδίου για την κάλυψη του ελλείμματος του προϋπολογισμού, ο Μπρύνινγκ απευθύνεται στον Χίντενμπουργκ και ζητάει την ενεργοποίηση του «Άρθρου 48»^[3] του «Συντάγματος της Βαϊμάρης», που του έδινε δυνατότητα να νομοθετεί με την σύμφωνη γνώμη του Προέδρου (μέσω προεδρικών διαταγμάτων) και όχι των βουλευτών.^[4]

Ο Χίντενμπουργκ πράγματι εξέδωσε το προεδρικό διάταγμα που ζητούσε ο Μπρύνινγκ και όταν το κοινοβούλιο με πρόταση του SPD αρνήθηκε να συμφωνήσει με το προεδρικό διάταγμα, ο Χίντενμπουργκ διέλυσε το κοινοβούλιο στις 26 Ιουλίου και προκήρυξε νέες εκλογές για τις 14 Σεπτεμβρίου.

Ψήφοι και έδρες ανά κόμμα

Κόμμα (ο κατάλογος περιλαμβάνει όσα κόμματα συγκέντρωσαν πάνω από 1%)	Ψήφοι	%	Έδρες	+/- εδρών (σε σχέση με τις εκλογές του 1928)
Sozialdemokratische Partei Deutschlands, SPD Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας	8,575,244	24.53	143	–10
Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, NSDAP Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα	6,379,672	18.25	107	+95
Kommunistische Partei Deutschlands, KPD Κομμουνιστικό Κόμμα της Γερμανίας	4,590,160	13.13	77	+23
Deutsche Zentrumspartei, Zentrum Κόμμα του Κέντρου (Γερμανία)	4,127,000	11.81	68	+7
Deutschnationale Volkspartei, DNVP Γερμανικό Εθνικό Λαϊκό Κόμμα	2,457,686	7.03	41	–32
Deutsche Volkspartei, DVP Γερμανικό Λαϊκό Κόμμα	1,577,365	4.51	30	–15
Deutsche Staatspartei, (DStP) Γερμανικό Δημοκρατικό Κόμμα	1,322,034	3.78	20	–5
Reichspartei des deutschen Mittelstandes, Wirtschaftspartei Κόμμα της Μεσαίας Τάξης του Ράιχ	1,361,762	3.90	23	0
Christlich-Nationale Bauern- und Landvolkpartei, CNBL Χριστιανοεθνικό Κόμμα Χωρικών και Αγροτών	1,108,043	3.17	19	+10
Bayerische Volkspartei, BVP Λαϊκό Κόμμα της Βαυαρίας	1,058,637	3.03	19	+2
Christlich-Sozialer Volksdienst, CSVD Χριστιανοκοινωνικό Κόμμα	868,269	2.48	14	πρώτη είσοδος
Άκυρα / Λευκά	268,028	–	–	–
Συνολικοί ψήφοι	35,224,499	—	577	—
Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι/Συμμετοχή	42,982,912	82.0	–	–
Πηγή: Gonschior.de

Παραπομπές

↑ ^1,0 ^1,1 Nohlen & Stöver 2010, σελ. 762.
↑ https://www.deutsche-biographie.de/sfz66522.html
↑ Το «Άρθρο 48» έδινε το δικαίωμα - και μόνο για εξαιρετικές περιστάσεις- στον Πρόεδρο της Γερμανίας να κυβερνά μέσω προεδρικών διαταγμάτων είτε συμφωνούσε το κοινοβούλιο είτε όχι. Αυτό το άρθρο θα επιτρέψει και στον Χίτλερ να το εκμεταλλευτεί για να δημιουργήσει το δικτατορικό καθεστώς του
↑ https://www.britannica.com/biography/Heinrich-Bruning