Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο. Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|5|01|2025}}

Ο Βάρδας (π. 878 - π. 968) από τον μικρασιατικό Οίκο των Φωκάδων ήταν αξιοσημείωτος Βυζαντινός στρατηγός του α΄ μισού του 10ου αι. και πατέρας του Βυζαντινού αυτοκράτορα Νικηφόρου Β΄ και του Λέοντα του κουροπαλάτου.

Ο Οίκος του ήταν από τους πιο μεγάλους της αριστοκρατίας της Μικράς Ασίας. Ήταν διαπρεπής στρατηγός με διακεκριμένη υπηρεσία στην Ιταλία. Το 917 συμμετείχε υπό τις διαταγές τού μεγαλύτερου αδελφού του Λέοντα στην καταστροφική μάχη της Αγχιάλου, όπου νίκησε ο Συμεών Α΄ της Βουλγαρίας.

Το 941 ήταν κυβερνήτης του θέματος των Αρμενιακών (Αρμενίων), θέμα που περιελάμβανε και την Παφλαγονία. Το έτος αυτό οι Ρως, υπό τον ηγεμόνα τους Ιγκόρ πρίγκιπα του Κιέβου επιτέθηκαν στην Αυτοκρατορία. Όταν αποκρούστηκαν στην Κωνσταντινούπολη, στράφηκαν στη Βιθυνία και τη λεηλάτησαν. Ο Βάρδας τους συγκράτησε από το να κάνουν περισσότερη ζημία με τοπικές πολιτοφυλακές, ώσπου ήλθε ο βυζαντινός στρατός υπό τον Ιωάννη Κουρκούα και τους εκδίωξε.

Διορίστηκε το 945 Δομέστικος των Σχολών (Διοικητής των Στρατευμάτων) της Ανατολής από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Ζ΄ των Μακεδόνων. Από αυτή τη θέση δεν έκανε μεγάλη πρόοδο εναντίων των αραβικών δυνάμεων, καθώς ηττήθηκε επανειλημμένα από τον Σαΰφ αλ-Ντάουλα εμίρη του Χαλεπίου. Το 953 ηττήθηκε και πληγώθηκε σοβαρά από τον Σαΰφ στη μάχη του Μαράς και έπειτα από περαιτέρω ήττες, αντικαταστάθηκε από τον γιο του Νικηφόρο Β΄ το 955/956.

Όταν ο Νικηφόρος Β΄ ανέλαβε το σκήπτρο της βασιλείας, τον τίμησε με το αξίωμα του καίσαρα, ένα βαθμό κάτω από τον Αυτοκρατορικό τίτλο. Το 968 απεβίωσε σε ηλικία 90 ετών.

Είχε τα εξής τέκνα:

• Νικηφόρος Β΄ π. 912-969, Βυζαντινός αυτοκράτορας.
• Λέων π. 915-920 - μετά το 971, στρατηγός, λογοθέτης του Γενικού.

• Norwich, John Julius. Byzantium: The Apogee. (New York: Alfred A Knopf, 1992)

Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Bardas Phokas the Elder της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).