Η Αδελαΐδα (αγγλικά: Adelaide, προφέρεται: [ˈædəleɪd], καούρνα: Tarntanya, προφέρεται: [ˈd̪̥aɳɖaɲa]) είναι η πέμπτη σε πληθυσμό πόλη της Αυστραλίας, με πάνω από 1.324.279 κατοίκους (2016).[6] Επίσης είναι πρωτεύουσα της πολιτείας της Νότιας Αυστραλίας. Είναι κτισμένη στην ανατολική πλευρά του κόλπου του Αγίου Βικεντίου (αγγλικά: Gulf Saint Vincent) στην πεδιάδα της Αδελαΐδας και δυτικά του βουνού Lofty Ranges που φτάνει τα 700 μέτρα υψόμετρο. Απέχει 729 χλμ. από τη Μελβούρνη, 1408 από το Σίδνεϊ και 2700 από το Περθ. Επίσης φημίζεται και για τις πολλές γιορτές (festivals) που διεξάγονται κάθε χρόνο στην πόλη αλλά και για τις φαρδιές οδικές αρτηρίες, τις πλατείες και τα πάρκα που διαθέτει (το σημαντικό αυτό επίτευγμα πιστώνεται κυρίως ο Γουίλιαμ Λάιτ).
Ιστορία
Η Αδελαΐδα το 1839
Πριν την άφιξη των πρώτων Βρετανών αποίκων στην περιοχή κατοικούσαν οι Αβοριγίνες Καούρνα. Η πόλη πήρε το όνομα της προς τιμήν της βασίλισσας της Αγγλίας Αδελαΐδας και ιδρύθηκε το 1836 ενώ λόγω της θρησκευτικής ελευθερίας που επιδείκνυαν οι πρώτοι κυβερνήτες της πόλης προσέλκυσε αρκετούς Ευρωπαίους αποίκους που διώκονταν για τα θρησκευτικά τους φρονήματα (όπως π.χ. ΓερμανοίΛουθηρανοί το 1838). Επίσης είναι άξιο αναφοράς πως σε αντίθεση με άλλες περιοχές της Αυστραλίας, η Αδελαΐδα δεν δέχτηκε αποικισμό από Βρετανούς κατάδικους. Το 1840 δημιουργείται το πρώτο δημοτικό συμβούλιο της πόλης και πρώτος δήμαρχος εκλέγεται ο Τζέημς Φίσερ (Sir James Hurtle Fisher). Το 1859 κατασκευάζεται το λιμάνι της πόλης ενώ το 1865 ιδρύεται η Τράπεζα Αδελαΐδας. Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αρκετοί κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής στάλθηκαν στο πεδίο της μάχης. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Αδελαΐδα δέχτηκε μεγάλο κύμα μεταναστών. Υπολογίζεται πως από το 1947 ως το 1973 πάνω από 215.000 μετανάστες εγκαταστάθηκαν στην πρωτεύουσα της Νότιας Αυστραλίας.
Το 1955 εγκαινιάζεται το διεθνές αεροδρόμιο και το 1985 διεξάγεται για πρώτη φορά το Γκραν Πρι της Φόρμουλα 1 (παρέμεινε στην Αδελαΐδα έως το 1996 όταν και μεταφέρθηκε στη Μελβούρνη).
Δημογραφικά Στοιχεία
Κατά την απογραφή του 2006 η Αδελαΐδα είχε 1.105.839 κατοίκους, ενώ με βάση την απογραφή του 2011 ο επίσημος πληθυσμός της πόλης υπολογίστηκε στους 1.225.235 (αύξηση 5,9%).
Με βάση την απογραφή του 2006, η πλειοψηφία των κατοίκων της δηλώνουν Χριστιανοί (22,1% Καθολικοί, 14,0% Αγγλικανοί, 8,4% πιστοί της Ενωτικής Εκκλησίας, 3,8% Ορθόδοξοι κλπ). Το 24% του πληθυσμού κατά την τελευταία απογραφή δεν δήλωσε κάποια θρησκευτική προτίμηση (το αντίστοιχο εθνικό ποσοστό είναι 18,7%).
Εκτός από την αγγλική γλώσσα οι κυριότερες ομιλούμενες γλώσσες στην πόλη είναι η ιταλική, η ελληνική καθώς και διάφορες ασιατικές. Το 2019-20 οι Έλληνες της Αυστραλίας ανέρχονται περίπου στις 50 χιλιάδες. Η ελληνική κοινότητα διοργανώνει κάθε χρόνο πολλές μεγάλες φεστιβαλικές εκδηλώσεις, όπως το "Γλέντι" που διοργανώνεται στο κέντρο της πόλης και μαζεύει πολλές χιλιάδες Έλληνες. Επίσης, το 2019 άνοιξε στην πόλη το πρώτο Ελληνικό Μουσείο. Η ελληνική γλώσσα ομιλείται από περίπου 25.000 κατοίκους της πόλης (1.7% του συνολικού πληθυσμού) και είναι η τέταρτη πιο ομιλούμενη γλώσσα της πόλης.
Η Αδελαΐδα θεωρείται μια από τις «γηραιότερες» πόλεις της Αυστραλίας. Περίπου το 26,7% των κατοίκων της είναι πάνω από 55 ετών τη στιγμή που το αντίστοιχο εθνικό ποσοστό είναι 24,3%. Επίσης μόλις το 17,8% των κατοίκων είναι κάτω των 15 ετών όταν στη χώρα είναι 19,8%.
Συνοικίες και Προάστια
Η μητροπολιτική περιοχή της Αδελαΐδας
Αδελαΐδα (City of Adelaide)
Μπέρνσαΐντ (City of Burnside)
Καμπελτάουν (City of Campbelltown)
Τσαρλς Στουρτ (City of Charles Sturt)
Γκάουλερ (Town of Gawler)
Χόλφαστ Μπέι (City of Holdfast Bay)
Μάριον (City of Marion)
Μίτσαμ (City of Mitcham)
Νόργουντ (City of Norwood Payneham St Peters)
Ονκαπαρίγκα (City of Onkaparinga)
Πλέιφορντ (City of Playford)
Πορτ Αντελάιντ Άνφιλντ (City of Port Adelaide Enfield)
