Άνω Βάθεια Εύβοιας

Συντεταγμένες: 38°24′22.14″N 23°54′38.48″E / 38.4061500°N 23.9106889°E / 38.4061500; 23.9106889

Άνω Βάθεια
Άνω Βάθεια is located in Greece
Άνω Βάθεια
Άνω Βάθεια
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΘεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας
ΠεριφέρειαΣτερεάς Ελλάδας
Περιφερειακή ΕνότηταΕυβοίας
ΔήμοςΕρέτριας
Δημοτική ΕνότηταΑμαρυνθίων
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΣτερεά Ελλάδα
ΝομόςΕυβοίας
Υψόμετρο68 μέτρα
Έκταση8,16 km²
Πληθυσμός
Μόνιμος290
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας34006
Τηλ. κωδικός2229
δεδομένα

Η Άνω Βάθεια είναι χωριό της κεντρικής Εύβοιας στην Περιφερειακή Ενότητα Εύβοιας.[1]

Γεωγραφικά - ιστορικά στοιχεία

Η Άνω Βάθεια βρίσκεται βορειοανατολικά από την Αμάρυνθο σε απόσταση 32 χλμ. Α.-ΝΑ. από τη Χαλκίδα και 12 χλμ. Α. από την Ερέτρια (έδρα του δήμου). Το χωριό είναι σε υψόμετρο 68 μέτρα[2], στους νοτιοδυτικούς πρόποδες του βουνού Σερβούνι ή Κοτύλαιο και η ονομασία του οφείλεται στη βαθιά χαράδρα που έχει κτιστεί ώστε να μην είναι ορατή από τους πειρατές. Αποτελεί τον μεσαιωνικό πρόγονο της σημερινής Αμαρύνθου (που η αρχική της ονομασία ήταν Κάτω Βάθεια[3]) και πρώτη έδρα του Δήμου Αμαρυνθίων. Κατά καιρούς στην περιοχή έχουν βρεθεί ανάγλυφα και επιγραφές της κλασσικής κυρίως περιόδου, που σήμερα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ερέτριας.

Αξιοθέατα

Στα βορειανατολικά του χωριού και σε απόσταση 8 χιλιομέτρων επάνω σε ένα πλάτωμα (με υψόμετρο 490 μέτρα) με θέα το Νότιο Ευβοϊκό βρίσκεται η γυναικεία Μονή του Αγίου Νικολάου που το καθολικό της χρονολογείται τον 16ο αιώνα και η οποία έχει κηρυχθεί από το 1958 ως αρχαίο μνημείο[4][5]. Στο χωριό υπάρχει Λαογραφικό Μουσείο.[6] Οι εκκλησίες Ζωοδόχου Πηγής, Κοίμησης της Θεοτόκου, Μεταμόρφωσης του Σωτήρα έχουν κηρυχθεί από το 1958 ιστορικά διατηρητέα μνημεία.[7]

Διοικητικά στοιχεία

Επίσημα αναφέρεται, μετά την Επανάσταση του 1821 και την ενσωμάτωση της Εύβοιας, ως Βάθεια να ορίζεται έδρα του νεοϊδρυθέντα δήμου Αμαρυνθίων η οποία το 1907 μεταφέρθηκε στη νεοϊδρυθείσα τότε Κάτω Βάθεια (μετέπειτα Αμάρυνθο) σύμφωνα με το ΦΕΚ 75Α - 18/04/1907.[8][3] Έκτοτε αναφέρεται ως Άνω Βάθεια να προσαρτάται στον τότε δήμο Αμαρυνθίων. ενώ το 1912 με το ΦΕΚ 245Α - 16/08/1912 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[9] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης μαζί με το Κουκάκι και την Μονή Αγίου Νικολάου αποτελούν την τοπική κοινότητα Άνω Βάθειας που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Αμαρυνθίων του Δήμου Eρέτριας και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ως κοινότητα έχει συνολικό πληθυσμό 468 κατοίκους ενώ ως οικισμός 372[10]. Η κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, με έκταση 8,160 χμ² (2011). [11]

Πληθυσμός

Μόνιμος [12][13][14]
Έτος Πληθυσμός
1991 424 (453)
2001 385 (465)
2011 372 (468)
Πραγματικός (de facto) [15][16][11]
Έτος Πληθυσμός
1961 682 (683)
1971 470 (492)
1981 430 (448)
1991 445 (488)
2001 409 (501)
2011 365 (460)

(σε παρένθεση ο πληθυσμός της τοπικής κοινότητας)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 231, τομ. 4. 
  2. ↑ «ΑΝΩ ΒΑΘΕΙΑ (Χωριό) ΧΑΛΚΙΔΑ - GTP». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών / Αμάρυνθος». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  4. ↑ «Ecclesia -Monasteries and Shrines». www.ecclesia.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  5. ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  6. ↑ «Τα καλύτερα αξιοθέατα στο Δήμο Ερέτριας | Δήμος Ερέτριας | Τουριστικός Οδηγός ΕύβοιαςΕυβοϊκή Γνώμη online- Ειδήσεις και νέα από όλη την Εύβοια». www.egnomi.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  7. ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  8. ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών / Βάθεια». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  9. ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών / Άνω Βάθεια». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  10. ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10649 (σελ. 175 του pdf)
  11. ↑ 11,0 11,1 https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
  12. ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
  13. ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
  14. ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
  15. ↑ ΠΛ 4:14
  16. ↑ ΠΛΜ 13:142

Πηγές

  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1995, 2006 (ΠΛΜ)
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)