Pavel Durov

Pavel Durov
Ganwyd10 Hydref 1984 Edit this on Wikidata
St Petersburg Edit this on Wikidata
Man preswylRwsia Edit this on Wikidata
DinasyddiaethRwsia, Sant Kitts-Nevis, Yr Emiradau Arabaidd Unedig, Ffrainc, Yr Undeb Sofietaidd Edit this on Wikidata
Alma mater
  • Cyfadran Philoleg Prifysgol y Wladwriaeth, St Petersburg Edit this on Wikidata
Galwedigaethgwyddonydd cyfrifiadurol, entrepreneur Edit this on Wikidata
Swyddprif weithredwr Edit this on Wikidata
Cyflogwr
  • Telegram FZ-LLC Edit this on Wikidata
Adnabyddus amTelegram, VK Edit this on Wikidata
TadValery Durov Edit this on Wikidata

Mae Pavel Valeryevich Durov (Rwseg: Павел Валерьевич Дуров; ganwyd 10 Hydref 1984)[1] yn ddyn busnes sy'n gyd-sylfaenydd ac yn brif swyddog gweithredol (CEO) Telegram Messenger Inc.[2] Cyn hynny cyd-sefydlodd gwefan rhwydweithio cymdeithasol VK Rwsieg (sy'n fyr am ei enw gwreiddiol VKontakte; Rwseg: ВКонтакте; sy'n golygu 'Mewn Cyswllt). Ers 2021, bu'n ddinaesydd mewn pedair gwlad (a dinasyddiaeth yr Undeb Ewropeaidd). Mae'n lladmerydd huawdl dros annibyniaeth barn a'r hawl i'w gyhoeddi ac mae'n gwrthwynebu sensoriaeth.

Rhestrwyd Durov ar Restr Biliwnyddion Forbes yn 2023, a nodwyd ei fod yn werth $11.5 biliwn. Gwnaeth ei arian yn bennaf drwy ei gwmni Telegram.[3] Erbyn Awst 2024 ef oedd 120fed person cyfoethoca'r byd, gyda gwerth net o $15.5 biliwn, yn ôl Forbes.[4]

Yn Chwefror 2023, enwodd y cylchgrawn wythnosol Busnes Arabaidd ef fel yr entrepreneur mwyaf pwerus yn Dubai.[5]

Ar 24 Awst 2024, arestiwyd Durov yn Ffrainc ar gyhuddiadau troseddol yn ymwneud â pheidio cymedroli (sensro) cynnwys Telegram.[6]

Bywyd cynnar ac addysg

Teulu

Ymladdodd taid Pavel Durov, Semyon Petrovich Tulyakov yn yr Ail Ryfel Byd. Gwasanaethodd yn 65ain Adran Troedfilwyr y Fyddin Goch Sofietaidd, cymerodd ran mewn brwydrau ar Ffrynt Leningrad yn Krasnoborsky a Gatchinsky, a chafodd ei glwyfo deirgwaith, gan dderbyn Urdd y Seren Goch,[7] Urdd y Rhyfel Gwladgarol Ail radd,[8] a gradd 1af Urdd y Rhyfel Mawr Gwladgarol.[9]

Mae tad Durov, Valery Semenovich Durov, yn Ddoethur yn y Gwyddorau Philolegol ac yn awdur papurau academaidd. Ers 1992, mae wedi bod yn bennaeth Adran ieitheg glasurol yng Nghyfadran Ieithegol Prifysgol Talaith Sant Petersburg.[10] Ym Mawrth 2022, ysgrifennodd Durov "Mae teulu fy Mam yn dod o Kyiv. Ei henw cyn priodi yw Ivanenko, sy'n enw Wcreineg a hyd heddiw mae gennym lawer o berthnasau yn byw yn yr Wcráin."[11]

Brawd hynaf Doruvs yw Nikolai Durov, a ymunodd ag ef i sefydlu Telegram ac a wasanaethodd fel prif ddatblygwr, rhaglennydd a phensaer y prosiect.

Bywyd cynnar

Ganed Pavel Durov yn Leningrad, yr Undeb Sofietaidd, ond treuliodd y rhan fwyaf o'i blentyndod yn Torino, yr Eidal, lle gweithiai ei dad.[12]

Yn ddiweddarach astudiodd ym Mhrifysgol Talaith Sant Petersburg, lle gweithiai ei dad.[13]

Personol

Mae Durov yn rhyddfrydwr, yn llwyrymwrthodwr, ac yn llysieuwr.[14][15][16][17][18] Dywedodd ei fod yn cynnal ffordd o fyw asgetig a'i fod yn hyrwyddo rhyddid oddi wrth eiddo personol.[19][20][21]

Gyrfa

VK

Yn ystod ei flynyddoedd prifysgol, creodd Durov y fforwm hynod boblogaidd spbgu.ru. Yn 2006, cyfarfu â'i gyn gyd-ddisgybl Vyacheslav Mirilashvili yn St Petersburg. Dangosodd Vyacheslav y Facebook cynyddol boblogaidd i Durov, ac ar ôl hynny penderfynodd y ffrindiau greu rhwydwaith cymdeithasol Rwsiaidd. Lev Binzumovich Leviev, cyd-ddisgybl o Israel Vyacheslav Mirilashivili, oedd y trydydd cyd-sylfaenydd. Daeth Durov yn brif swyddog gweithredol a denodd ei frawd hŷn Nikolai, enillydd nifel o wobrau yn y byd mathemateg a rhaglennu cyfrifiadurol, i ddatblygu'r wefan.[22][23][24]

Lansiodd Durov brofion beta'r wefan VKontakte ym mis Medi 2006. Y mis canlynol, cofrestrwyd yr enw parth Vkontakte.ru.[25] Ymgorfforwyd y prosiect newydd ar 19 Ionawr 2007 fel cwmni cyfyngedig preifat o Rwsia. Cyrhaeddodd 1 miliwn o ddefnyddwyr yng Ngorffennaf 2007, a 10 miliwn erbyn Ebrill 2008. Yn Rhagfyr 2008 goddiweddodd VK Odnoklassniki fel y gwasanaeth rhwydweithio cymdeithasol mwyaf poblogaidd yn Rwsia.[26] Tyfodd y cwmni i fod yn werth US$3 biliwn.[27]

Pavel Durov yng nghynhadledd HighLoad++ ym Moscow, 2010

Yn 2011, bu'n ymwneud â gwrthdaro gyda'r heddlu yn Sant Petersburg pan fynnodd y llywodraeth ddileu tudalennau gwleidyddion yr wrthblaid ar ôl etholiad 2011 i'r Duma. Postiodd Durov lun o gi gyda'i dafod allan yn gwisgo hwdi. Gadawodd yr heddlu ar ôl awr pan nad atebodd y drws.[28][24]

Yn 2012, postiodd Durov lun ohono'i hun yn gyhoeddus yn ymestyn ei fys canol gan ddweud mai dyma'i ymateb swyddogol i ymdrechion Mail.ru Group i brynu VK.[28] Yn Rhagfyr 2013, penderfynodd Durov werthu ei siars (12% o'r cwmni) i Ivan Tavrin (ar y pryd roedd 40% o'r cyfranddaliadau yn perthyn i Mail.ru Group, a 48% i'r United Capital Partners). Yn ddiweddarach, ailwerthodd Tavrin y cyfranddaliadau hyn i Mail.ru Group.[29][27][30][31]

Pavel Durov yng nghynhadledd TechCrunch yn Berlin, 2013

Ar 16 Ebrill 2014, gwrthododd Durov, yn gyhoeddus, drosglwyddo data personol protestwyr Wcreineg yn erbyn arlywydd pro-Rwsia Viktor Yanukovych i Asiantaeth Diogelwch Ffederal Rwsia ac i rwystro tudalen Alexei Navalny ar VK.[32] Yn lle hynny, fe bostiodd y gorchmynion perthnasol ar ei dudalen VK ei hun,[11][33][34] gan ddweud bod ceisiadau'r Asiantaeth Diogelwch yn anghyfreithlon.

Ar 21 Ebrill 2014, cafodd Durov ei ddiswyddo fel Prif Swyddog Gweithredol VK.[32][35] Dywedodd Durov wedyn fod y cwmni wedi cael ei gymryd drosodd i bob pwrpas gan gynghreiriaid Vladimir Putin,[35][36] gan awgrymu bod ei ddiswyddiad yn ganlyniad iddo wrthod trosglwyddo manylion personol defnyddwyr i Wasanaeth Diogelwch Ffederal Rwsia.[35][36] Yna gadawodd Durov Rwsia a dywedodd nad oedd ganddo "unrhyw gynlluniau i ddychwelyd yno"[36] a bod "y wlad yn anghydnaws â busnes rhyngrwyd ar hyn o bryd".[32]

Telegram

Pavel Durov a Mike Butcher yng nghynhadledd TechCrunch yn San Francisco, 2015
Prif: Telegram

Ar ôl gadael Rwsia, cafodd ddinasyddiaeth Saint Kitts a Nevis trwy roi $250,000 i Sefydliad Arallgyfeirio Diwydiant Siwgr y wlad a sicrhaodd $300 miliwn mewn arian parod o fewn banciau'r Swistir. Roedd hyn yn caniatáu iddo ganolbwyntio ar greu ei gwmni nesaf, Telegram, sy'n canolbwyntio ar wasanaeth negeseuon wedi'i amgryptio. Ar y dechrau, roedd pencadlys Telegram yn Berlin ac yn ddiweddarach symudodd i Dubai.[27]

Yn Ionawr 2018, cyhoeddodd Durov, mewn ymgais i fanteisio ar lwyddiant cynyddol Telegram, ei fod yn lansio'r crypto-arian "Gram" a llwyfan Rhwydwaith Agored Telegram (TON).[37] Cododd gyfanswm o $1.7 biliwn gan fuddsoddwyr.[38] Fodd bynnag, ataliwyd y mentrau hyn gan reoleiddiwr Americanaidd Comisiwn Gwarantau a Chyfnewid yr UD a ddadleuodd yn y llys bod Grams wedi osgoi deddfau ariannu'r Unol Daleithiau ac y dylai ddychwelyd yr arian i'r buddsoddwyr.[39]

Yn 2018, ceisiodd Rwsia rwystro Telegram, ar ôl i'r cwmni wrthod cydweithredu â gwasanaethau diogelwch Rwsia. Nododd llythyr a ddatgelwyd gan weithiwr y Gwasanaeth Diogelwch Ffederal fod yr ataliad, mewn gwirionedd, yn gysylltiedig â bwriad y cwmni i lansio Rhwydwaith Agored Telegram.[40] Yn ystod yr ymgais hwn i atal Telegram, parhaodd Gweinyddiaeth Materion Tramor Rwsia i weithredu sianeli swyddogol ar yr ap (Telegram). Codwyd y gorchymyn bloc yn 2020, ar ôl dwy flynedd o ymdrechion i'w atal, y dywedir i'r gwasanaeth eu hosgoi gan ddefnyddio blaen parth (domain fronting). Y rheswm a nodwyd oedd Telegram yn cytuno i atal “gwrthderfysgaeth ac eithafiaeth” ar y llwyfan.[41][42][43]

Arestio yn Awst 2024

Arestiwyd Durov ar 24 Awst 2024, gan swyddogion o swyddfa gwrth-dwyll Ffrainc, ac awdurdod tollau Ffrainc,[44] ym Maes Awyr Le Bourget ychydig y tu allan i Baris, yn syth ar ôl gadael ei jet preifat, ar ôl iddo gyrraedd Ffrainc o Aserbaijan, lle dywedir iddo gyfarfod â Vladimir Putin[45] (ond roedd ffynhonnell yn gysylltiedig â lluoedd diogelwch Rwsia yn honni bod Putin wedi gwrthod y cyfarfod).[46][47] Roedd arestiad Durov yn seiliedig ar warant arestio a gyhoeddwyd gan Heddlu Barnwrol Cenedlaethol Ffrainc fel rhan o ymchwiliad rhagarweiniol.[48][49] Cyflwynwyd nifer o gyhuddiadau iddo.[48]

Mae Durov wedi’i gyhuddo o gomplisiti ac esgeuluster (negligence) yn ymwneud â defnydd pobl eraill o'r llwyfan Telegram i fasnachu cyffuriau, ecsbloetio plant yn rhywiol, a thwyll.[50] Os ceir Durov yn euog o'r cyhuddiadau, fe allai wynebu hyd at 20 mlynedd o garchar. Dywedir bod Durov wedi osgoi teithio i Ewrop yn flaenorol oherwydd risg tebyg.[48]

Mae adroddiadau hefyd yn nodi bod Durov ar y rhestr o unigolion yr oedd awdurdodau Ffrainc eu heisiau oherwydd ei fethiant honedig i gydweithredu â swyddogion barnwrol, gan gynnwys materion yn ymwneud â gweithgareddau Telegram.[48] Yn ôl heddlu Ffrainc, aeth gweithgaredd troseddol ar Telegram yn ddilyffethair oherwydd diffyg cymedrolwyr. Gwaith cymedrolwyr yw sensro gwybodaeth. Mae sawl gwladwriaeth yn dymuno cuddio gwybodaeth nad yw'n cyd-fynd a'u gwleidyddiaeth nhw.[51]

Barn bersonol

Ar ei ben-blwydd yn ddau-ddeg-saith oed yn 2011, rhoddodd filiwn o ddoleri i Sefydliad Wikimedia.[52][53]

Nid yw Durov yn briod ac[3] yn 20024 roedd yn byw yn Dubai.[54]

Daeth Durov yn ddinesydd Ffrengig yn Awst 2021 ac erbyn hyn mae ganddo ddinasyddiaeth yr Undeb Ewropeaidd.[55] Yn Ebrill 2021, derbyniodd ddinasyddiaeth Emiradau Arabaidd Unedig.

Mae Durov yn honni ei fod wedi tadogi mwy na 100 o blant trwy gyfrannu sberm mewn 12 gwlad ers 2010.[56][57]

Gwobrau

Disgrifiwyd Durov fel Mark Zuckerberg Rwsia am sefydlu'r safle rhwydweithio cymdeithasol VK, sy'n debyg i Facebook.[58][59] Yn Awst 2014, enwyd Durov gan y Fforwm Busnes Nordig fel yr arweinydd mwyaf addawol o dan 30 yng Ngogledd Ewrop.[60][61][62]

Yn Chwefror 2023, enwyd Durov fel yr entrepreneur mwyaf pwerus yn Dubai gan Arabian Business.[5]

Cyfeiriadau

  1. ↑ Cook, James (22 Mawrth 2015). "The incredible life of Pavel Durov – 'Russia's Mark Zuckerberg' who is raising $2 billion for his messaging app". Business Insider. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 1 Ebrill 2022. Cyrchwyd 21 Ebrill 2022.
  2. ↑ "Why Telegram has become the hottest messaging app in the world". The Verge. 25 Chwefror 2014. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 13 Mawrth 2016.
  3. ↑ 3.0 3.1 "Forbes Billionaires 2023: The Richest People In The World". Forbes. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 18 Mawrth 2024. Cyrchwyd 19 Mawrth 2023.
  4. ↑ "Forbes Billionaires 2024: The Richest People In The World". Forbes. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 25 Ebrill 2012. Cyrchwyd 19 Mawrth 2023.
  5. ↑ 5.0 5.1 "Dubai 100: Meet the 100 people you need to know in the emirate". Arabian Business. 8 Chwefror 2023. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 10 Chwefror 2023. Cyrchwyd 10 Chwefror 2023."Dubai 100: Meet the 100 people you need to know in the emirate".
  6. ↑ Mackintosh, Thomas; Vernon, Will (24 Awst 2024). "Telegram CEO Pavel Durov arrested at French airport". BBC News. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 25 Awst 2024. Cyrchwyd 25 Awst 2024.
  7. ↑ (yn Rwseg). Вконтакте. 8 May 2015 https://web.archive.org/web/20170629170213/http://widgets.weforum.org/ygl-2017/. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 29 Mehefin 2017. Missing or empty |title= (help)
  8. ↑ "Фронтовой приказ № 692/н от 15.06.1945, страница 2". Электронный банк документов «Подвиг народа в Великой Отечественной войне 1941–1945 гг.». Archifwyd o'r gwreiddiol ar 15 Mawrth 2012. Cyrchwyd 25 Mai 2016.
  9. ↑ "Туляков Семен Петрович". Электронный банк документов «Подвиг народа в Великой Отечественной войне 1941–1945 гг.». Archifwyd o'r gwreiddiol ar 15 Mawrth 2012. Cyrchwyd 25 Mai 2016.
  10. ↑ (yn Rwseg). Филологический факультет СПбГУ https://web.archive.org/web/20121225223425/http://philarts.spbu.ru/structure/sub-faculties/kafedra-klassicheskoi-filologii/folder_staff/page_durov. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 25 Rhagfyr 2012. Cyrchwyd 22 Rhagfyr 2012. Missing or empty |title= (help)
  11. ↑ 11.0 11.1 "Telegram's Billionaire Founder Says He's Never Provided Ukrainians' Data To Russia". Forbes. 7 Mawrth 2022. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 12 May 2023. Cyrchwyd 26 Ebrill 2023."Telegram's Billionaire Founder Says He's Never Provided Ukrainians' Data To Russia".
  12. ↑ "Is Pavel Durov a Kremlin target?". Bloomberg. 1 Awst 2013. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 7 Mawrth 2016.
  13. ↑ https://time.com/7014726/pavel-durov-russian-billionaire-telegram-founder-net-worth-bio-children/
  14. ↑ "Pavel Durov". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 16 Chwefror 2017. Cyrchwyd 26 Ionawr 2017.
  15. ↑ Дуров затроллил православных: Теме надо было писать "Бог" с большой буквы, Slon.ru, 2012, http://slon.ru/fast/russia/durov-zatrollil-pravoslavnykh-tyeme-nado-byo-pisat-bog-s-bolshoy-bukvy-833254.xhtml
  16. ↑ Горелик А. (17 Chwefror 2012). "Владелец ВКонтакте Павел Дуров раздает миллионы и ездит по Питеру на метро". Kp.ru - (yn Rwseg). Комсомольская правда. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 23 Mai 2014. Cyrchwyd 25 Ebrill 2014.
  17. ↑ Ермаков А. (24 Ebrill 2014). ""Фонтанка" нашла Дурову страну". Fontanka.ru. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 25 Ebrill 2014. Cyrchwyd 25 Ebrill 2014.
  18. ↑ "Telegram App Is Booming but Needs Advertisers[[:Nodyn:Snd]]and $700 Million Soon". Wall Street Journal. 17 Mawrth 2021. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 16 Mawrth 2021. Cyrchwyd 28 Mawrth 2021. URL–wikilink conflict (help)
  19. ↑ Daisy Sindelar (24 Ebrill 2014). "Durov, Activists Adjust Accordingly As Kremlin Cracks Down On Internet Rights". RadioFreeEurope. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 Awst 2024. Cyrchwyd 12 Mawrth 2021.
  20. ↑ "Деньги". Snob. 4 Mehfin 2012. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 23 Chwefror 2022. Cyrchwyd 12 Mawrth 2021. Check date values in: |date= (help)
  21. ↑ Eleonora Goldman (10 Hydref 2017). "7 health secrets from the founder of Russian social network VK". rbth.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 3 Mawrth 2021. Cyrchwyd 12 Mawrth 2021.
  22. ↑ Loshak, Andrei (16 Hydref 2019). "История рунета. Бизнес: ОК, ВК и все-все-все". Радио Свобода (yn Russian). Radio Free Europe/Radio Liberty. Cyrchwyd 17 Ebrill 2024.CS1 maint: unrecognized language (link)
  23. ↑ "Код Павла Дурова". Forbes (yn Russian). 24 Mehefin 2011. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 27 Mehefin 2011. Cyrchwyd 17 Ebrill 2024.CS1 maint: unrecognized language (link)
  24. ↑ 24.0 24.1 Danny Hakim (2 Rhagfyr 2014). "Once Celebrated in Russia, Programmer Pavel Durov Chooses Exile". The New York Times. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 8 Chwefror 2015.
  25. ↑ Friedrichsen, Mike; Mühl-Benninghaus, Wolfgang (2013). Handbook of Social Media Management: Value Chain and Business Models in Changing Media Markets. Berlin: Springer Science & Business Media. t. 406. ISBN 978-3-642-28896-8.
  26. ↑ "Vkontakte Remains more popular than Facebook in Russia". Mynewsdesk. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 7 Awst 2018. Cyrchwyd 7 Awst 2018.
  27. ↑ 27.0 27.1 27.2 Vivienne Walt (Chwefror 2016). "With Telegram, A Reclusive Social Media Star Rises Again". Fortune. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 24 Chwefror 2016.
  28. ↑ 28.0 28.1 "The Pavel Durov Code: Five stories from the life of VK and its creator". Forbes (yn Rwseg). 22 November 2012. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 19 Ebrill 2015.
  29. ↑ "Достиг идеала: Павел Дуров продал свою долю "ВКонтакте" Ивану Таврину". Forbes Russia. 1 Ebrill 2014. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 21 Ebrill 2024. Cyrchwyd 11 Ebrill 2021.
  30. ↑ "Mail.ru deal firms control over VKontakte". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 6 July 2015. Cyrchwyd 26 Ionawr 2017.
  31. ↑ "Russia's Mail.Ru buys remaining stake in VKontakte for $1.5 bln". Reuters. 16 September 2014. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 5 Rhagfyr 2014. Cyrchwyd 20 Ionawr 2015.
  32. ↑ 32.0 32.1 32.2 "Durov, Out For Good From VK.com, Plans A Mobile Social Network Outside Russia". TechCrunch. 22 Ebrill 2014. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-07-06. Cyrchwyd 2024-08-26.CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link).
  33. ↑ "Wall". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 9 Chwefror 2017. Cyrchwyd 26 Ionawr 2017.
  34. ↑ "Wall". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 11 September 2014. Cyrchwyd 26 Ionawr 2017.
  35. ↑ 35.0 35.1 35.2 "Vkontakte Founder Pavel Durov Learns He's Been Fired Through Media". The Moscow Times. 22 Ebrill 2014. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 25 Ebrill 2014.
  36. ↑ 36.0 36.1 36.2 "Pavel Durov left Russia after being pushed out", The Economic Times, 22 Ebrill 2014.
  37. ↑ "Telegram plans multi-billion dollar ICO for chat cryptocurrency". TechCrunch (yn Saesneg). 8 Ionawr 2018. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 9 Ionawr 2018. Cyrchwyd 7 Mehefin 2022.
  38. ↑ Liptak, Andrew (1 Ebrill 2018). "Telegram has raised a total of $1.7 billion from its two pre-ICO sales". The Verge (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 9 November 2020. Cyrchwyd 7 Mehefin 2022.
  39. ↑ Michael S. Sackheim, Nathan A. Howell, James B. Biery, Andrew P. Blake, Dominique Gallego, Teresa Wilton Harmon, James C. Munsell, David E Teitelbaum, Lilya Tessler, Allison Ross Stromberg, Daniel Engoren and Kristin S. Teager (2 September 2021). "The Virtual Currency Regulation Review: USA". The Law Reviews. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 15 Mawrth 2022. Cyrchwyd 14 Ebrill 2022.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  40. ↑ "РБК: Telegram блокируют из-за планов Дурова создать криптовалюту". Meduza (yn Rwseg). 20 Ebrill 2018. Cyrchwyd 8 Mawrth 2022.
  41. ↑ "Russia lifts ban on Telegram messaging app after failing to block it". Reuters (yn Saesneg). 18 Mehefin 2020. Cyrchwyd 8 Mawrth 2022.
  42. ↑ Cimpanu, Catalin. "Russia unbans Telegram". ZDNet (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 6 Mawrth 2022. Cyrchwyd 6 Mawrth 2022.
  43. ↑ Khurshudyan, Isabelle (28 Mehefin 2020). "How the founder of the Telegram messaging app stood up to the Kremlin – and won". The Washingtong Post (yn Saesneg). Cyrchwyd 8 Mawrth 2022.
  44. ↑ Ataman, Joseph (24 Awst 2024). "Telegram CEO Pavel Durov detained at airport in France". CNN.com (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 25 Awst 2024. Cyrchwyd 25 Awst 2024.
  45. ↑ "Telegram CEO Pavel Durov's detention extended following arrest in France". Al Jazeera English. 2024-08-25. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 Awst 2024. Cyrchwyd 2024-08-26.
  46. ↑ Kilner, James (25 Awst 2024). "Kremlin hits out at French 'double standards' as Telegram founder Pavel Durov arrested in Paris". The Daily Telegraph. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 Awst 2024. Cyrchwyd 26 Awst 2024.
  47. ↑ "Putin refused to meet with Pavel Durov in Baku". Turan Information Agency. 20 Awst 2024. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 Awst 2024. Cyrchwyd 26 Awst 2024.
  48. ↑ 48.0 48.1 48.2 48.3 "Le fondateur et PDG de la messagerie Telegram interpellé en France". TF1INFO.fr (yn Ffrangeg). INFO TF1/LCI. 24 Awst 2024. Cyrchwyd 24 Awst 2024."Le fondateur et PDG de la messagerie Telegram interpellé en France".
  49. ↑ Badshah, Nadeem (25 Awst 2024). "Telegram app founder Pavel Durov reportedly arrested at French airport". The Guardian. Reuters. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 Awst 2024. Cyrchwyd 25 Awst 2024.
  50. ↑ "Who is Pavel Dyrov the Tech Billionaire who was Arrested at a French Airport Today?". pakistantoday.com. 25 Awst 2024. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 Awst 2024. Cyrchwyd 25 Awst 2024. He has been accused of complicity and negligence related to the activities on his Telegram platform, where serious crimes, including drug trafficking, child sexual exploitation, and fraud, are said to occur frequently.
  51. ↑ "Telegram messaging app CEO Pavel Durov arrested in France, French media say". Reuters.com. 24 Awst 2024. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 25 Awst 2024. Cyrchwyd 24 Awst 2024.
  52. ↑ "Founder of Facebook for Russia donates $1M to Wikipedia at DLD". VentureBeat. 24 Ionawr 2012. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 22 July 2012.
  53. ↑ Lamb, Brian (25 September 2005). "Q&A: Jimmy Wales, Wikipedia founder". C-SPAN. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 6 Hydref 2014. Cyrchwyd 31 Hydref 2006.
  54. ↑ "Meet Pavel Durov, the tech billionaire who founded Telegram, fled from Moscow 15 years ago after defying the Kremlin, and has a penchant for posting half-naked selfies on Instagram". Business Insider. 28 Mawrth 2022. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 9 Ebrill 2022. Cyrchwyd 9 Ebrill 2022.
  55. ↑ "Décret du 23 août 2021 portant naturalisation, réintégration, mention d'enfants mineurs bénéficiant de l'effet collectif attaché à l'acquisition de la nationalité française par leurs parents, francisation de noms et de prénoms et libération de l'allégeance française (Accès protégé)". www.legifrance.gouv.fr. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 20 May 2022. Cyrchwyd 7 Hydref 2021.
  56. ↑ "Milliardär ist Vater von über 100 Kindern und animiert Männer - was dahintersteckt" (yn German). Focus.de. 2 Awst 2024. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 5 Awst 2024.CS1 maint: unrecognized language (link)
  57. ↑ "Telegram's Top Executive Pavel Durov Reportedly Detained in France". 26 Awst 2024. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 25 Awst 2024. Cyrchwyd 26 Awst 2024. On his personal Telegram channel, [Durov] muses about various topics, including his ascetic lifestyle, the countries he travels to and, more recently, how as a sperm donor he now has more than 100 biological children.
  58. ↑ Kelly, Tara (30 May 2012). "Pavel Durov, Russian Millionaire, Throws Money Paper Planes Onto Passersby". The Huffington Post. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 July 2012.
  59. ↑ "Telegram CEO Pavel Durov arrested in France, reports say". NPR. 25 Awst 2024.
  60. ↑ "Pavel Durov the Most Promising Northern European Leader Under the Age of 30". Nordic Business Forum. 21 Awst 2014. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 Awst 2014.
  61. ↑ "ExoAtlet CEO Ekaterina Bereziy named Young Global Leader by World Economic Forum". 16 May 2017. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 17 May 2017.
  62. ↑ "Young Global Leaders class of 2017". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 29 Mehefin 2017. Cyrchwyd 8 Mehefin 2017.

Dolenni allanol