Llyn yn ne Gwynedd yw Llyn Pryfed. Fe'i lleolir yn ardal Ardudwy ym Meirionnydd, tua hanner ffordd rhwng Trawsfynydd i'r dwyrain a Harlech i'r gorllewin.
Saif y llyn bychan hwn 1,789 troedfedd[1] i fyny yn agos iawn i gopa Craig Wion yn y Rhinogydd, rhwng Rhinog Fawr a Moel Ysgyfarnogod yn rhan ogleddol y mynyddoedd hynny.[2]
Mae'n llyn anghysbell iawn, mewn pant creigiog ger copa Craig Wion. Ceir llyn bychan arall, sef Llyn Twrglas (neu Lyn Tŵr Glas), ychydig i'r gogledd.
Ceir brithyll yn y llyn. Adroddir fod hen bysgotwr a holwyd ganol y 19g yn cofio dal brithyll o hyd at 4 pwys yno.[1]
Geirdarddiad
Mae'n bosib fod yr enw 'Pryfed' yma'n hen iawn, ac yn cyfeirio at bob math o greaduriaid ymlusgol a gwyllt; er enghraifft, yr hen enw ar yr ysgyfarnog oedd 'y pry mawr' a cheir 'pry genwair', wrth gwrs.[3] Cyfeiria Thomas Pennant at 'Lyn Nadroedd yn nwyrain y Rhinog' hefyd yn y 18g, na wyddys ym mhle mae, bellach. Yn ôl yr Athro Aled Gruffydd Jones, mae'n bosib fod Pennant yn cyfeirio at Lyn Pryfed.[4]
Gweler hefyd
Cyfeiriadau