Franciszek Karpiński

Franciszek Karpiński
Narození4. října 1741
Hołoskowie
Úmrtí16. září 1825 (ve věku 83 let) nebo 4. září 1825 (ve věku 83 let)
Vaŭkavysk
Místo pohřbeníLyskava
Povoláníbásník, překladatel, dramatik, spisovatel a knihovník
Alma materjezuitská kolej v Ivano-Frankivsku
jezuitská kolej ve Lvově
Lvovská univerzita
Žánrsentimentalismus
Tématapoezie
PodpisPodpis
Logo Wikimedia Commons multimediální obsah na Commons
Logo Wikizdrojů původní texty na Wikizdrojích
Seznam děl: SKČR | Knihovny.cz
Některá data mohou pocházet z datové položky.
Karpiński, Franciszek. Pieśni nabożne. (1792)

Franciszek Karpiński (4. října 1741, Hołoskowie, Kolomyja, dnes na Ukrajině – 16. září 1825, Chorowszczyźnie, Wolkowysk, dnes v Bělorusku) byl polský básník, první a hlavní představitel polského preromantismu. Jeho dílo bylo silně ovlivněno francouzským spisovatelem Jeanem-Jacquesem Rousseauem.[1]

Život

Franciszek Karpiński pocházel ze zchudlé šlechtické rodiny, vystudoval teologii na Lvovské jezuitské akademii a působil jako domácí učitel. Zastával funkci sekretáře u knížete Adama Kazimierze Czartoryského, z jehož sídla v Puławách se stalo významné kulturní středisko, ve kterém působili i další preromantičtí básníci Franciszek Dionizy Kniaźnin a Franciszek Zabłocki. Hospodařil na pronajatých statcích, roku 1800 se stal jedním ze prvních členů polské Královské společnosti přátel vědy. Roku 1818 koupil ves Chorowszczyźnie, kde strávil zbytek svého života.[2]

Franciszek Karpiński psal hlavně lyrické milostné básně, které se těšily značné popularitě (byl označován za básníka srdce). Do poezie vnesl svět prostého člověka s touhou po svobodě, rousseaovskou nechuť k městu a oslavu venkovského způsobu života. Rovněž se nechal inspirovat polskou lidovou písní. Jeho tvorba se stala vzorem pro polské romantiky, například pro Adama Mickiewicze.[1]

Dílo

Básně

  • Píseň sokalského žebráka (Pieśń dziada sokalskiego), první ohlas lidové poezie v polské literatuře,
  • Bóg się rodzi, moc truchleje, populární koleda,
  • Duma Lukierdy (1782), historická duma,
  • Návrat z Varšavy na ves (1784, Powrót z Warszawy na wieś),
  • Nábožné písně (1792, Pieśni nabożne), ze kterých je nejznámější Piseň jitřní (Pieśń poranna),
  • Stesk k jaru (1797, Tęskność na wiosnę), do češtiny přeložil Antonín Puchmajer,
  • Żale Sarmaty nad grobem Zygmunta Augusta (1801), elegie vyjadřující bolest nad ztrátou polské samostatnosti.

Divadelní hry

  • Laura a Filon (Laura i Filon), dramatická selanka,
  • Boleslav III (1790, Boleslaw III), tragédie
  • Daň (1790, Czyns), komedie,
  • Judita (1790, Judyta, królowa polska ), tragédie z polské historie,

Próza

Odkazy

Reference

  1. ↑ a b BARTOŠ, Otakar a kol. Slovník spisovatelů - Polsko. Praha. Odeon 1974, S.192-193
  2. ↑ KREJČÍ, Karel. Dějiny polské literatury. 1. vyd. Praha: Československý spisovatel, 1953. 591 s. cnb000508506. S. 191. 

Související články

Externí odkazy

Read other articles:

Malaysia Barat

Artikel ini bukan mengenai Semenanjung Malaya. Mosaik Malaysia Semenanjung dengan warna palsu oleh Landsat Topografi Malaysia Semenanjung Malaysia Semenanjung,[note 1] dalam sejarahnya dikenal sebagai Malaya,[note 2] juga dikenal sebagai Malaysia Barat atau Semenanjung Malaysia,[note 3] adalah bagian barat dari Malaysia yang mengisi bagian selatan Semenanjung Malaya di Asia Tenggara Daratan dan pulau di sekitarnya.[1] Luas wilayahnya adalah 132.490 km2 (51...

 

Idan Separo

Idan SeparoLahirAchmad Syahidan(1976-08-09)9 Agustus 1976Jakarta, IndonesiaMeninggal2 September 2020(2020-09-02) (umur 44)Bekasi, Jawa Barat, IndonesiaSebab meninggalDiabetesNama lainIdan OjitPekerjaanPelawak , aktorTahun aktif1997–2020 Achmad Syahidan lebih dikenal dengan nama Idan Separo atau Idan Ojit (9 Agustus 1976 – 2 September 2020) adalah seorang pelawak dan aktor Indonesia. Karier Idan mengawali kariernya sebagai badut di Ancol dan berbagai maca...

 

أستراليا المفتوحة 1983

أستراليا المفتوحة 1983 رقم الفعالية 72  البلد أستراليا  التاريخ 1983  الرياضة كرة المضرب  الفعاليات أستراليا المفتوحة 1983 - فردي السيدات،  وأستراليا المفتوحة 1983 - فردي الرجال،  وأستراليا المفتوحة 1983 – زوجي سيدات  [لغات أخرى]‏،  وأستراليا المفتوحة 1983 - زو...

العلاقات الأوكرانية الصينية

العلاقات الأوكرانية الصينية أوكرانيا الصين   أوكرانيا   الصين تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الأوكرانية الصينية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين أوكرانيا والصين.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارن...

 

Herakles

Halaman ini berisi artikel tentang tokoh dalam mitologi Yunani. Untuk tokoh dalam mitologi Romawi, lihat Herkules. Untuk kegunaan lain, lihat Herakles (disambiguasi). Patung Herakles dari abad ke -2 SM. Wikibooks Mitologi Yunani memiliki halaman di: Herakles Dalam mitologi Yunani, Herakles (Greek: Ἡρακλῆςcode: el is deprecated , bermakna kejayaan Hera, atau berjaya melalui Hera) adalah seorang tokoh pahlawan, anak Zeus dan Alkmene, anak angkat Amfitrion dan cicit dari Perseus. Ia mer...

 

Gerakan Thailand Merdeka

Gerakan Thailand Merdeka (Thai: เสรีไทยcode: th is deprecated , Seri Thai) adalah sebuah gerakan perlawanan bawah tanah Thailand melawan Kekaisaran Jepang selama Perang Dunia II. Seri Thai adalah sumber penting intelijen militer untuk Sekutu di wilayah tersebut. Latar belakang Setelah invasi Jepang ke Thailand pada 7–8 Desember 1941, rezim Plaek Phibunsongkhram (Phibun) menyatakan perang terhadap Inggris dan Amerika Serikat pada 25 Januari 1942.[1] Seni Pramoj, duta be...

Field trial

This article is about a competitive event for hunting dogs. For a scientific examination of an intervention in the real world, see field experiment. A field trial meeting at Bala, North Wales by George Earl A field trial is a competitive event for gun dogs. Field trials are conducted for pointing dogs and setters, retrievers and spaniels, with each assessing the different types various working traits. In the United States, field trials are also conducted for basset hounds, beagles, and dachsh...

 

مارية تشارلز

مارية تشارلز (بالإنجليزية: Maria Charles)‏  معلومات شخصية اسم الولادة (بالإنجليزية: Maria Zena Schneider)‏  الميلاد 22 سبتمبر 1929   لندن  تاريخ الوفاة 21 أبريل 2023 (93 سنة) [1]  مواطنة المملكة المتحدة  الزوج روبن هنتر (1952–1966)  الأولاد كيلي هنتر  عدد الأولاد 2   الحياة الع�...

 

Zhuanxu

Zhuanxu BiografiKelahiran2596 SM ↔ 2563 SM Kematian25 abad SM Kaisar Tiongkok KeluargaAnakQiong Chan, Cheng, Gao Yao Orang tuaChangyi , Jing Pu KerabatGun (suku sakat)Li Jing (keturunan)Gao Yao (suku sakat) ZhuanxuKaisar Zhuanxu, berasal dari kuil makam Dinasti Han.Lahirabad ke-26 SMMeninggalabad ke-25 SMPenggantiKuOrang tuaChangyiKerabatKu (sepupu)Kaisar Kuning (kakek)Leizu (nenek) Gaoyang juga merupakan sebuah provinsi di Hebei dan nama Tionghoa Koyang di Korea Utara. Zhuanxu...

Shuttle Carrier Aircraft

Extensively modified Boeing 747 airliners that NASA used to transport Space Shuttle orbiters Shuttle Carrier Aircraft NASA's Shuttle Carrier Aircraft 905 (front) and 911 (back) Role Outsize cargo freight aircraftType of aircraft Manufacturer Boeing First flight 18 February 1977 Introduction 1977 Retired 2012 Status Retired, both aircraft preserved Primary users NASABoeing Number built 2 Developed from Boeing 747-100 The Shuttle Carrier Aircraft (SCA) are two retired extensively modified ...

 

Anton Shunin

Anton Shunin Berseragam Dynamo Moscow pada 2011Informasi pribadiNama lengkap Anton Vladimirovich ShuninTanggal lahir 27 Januari 1987 (umur 37)Tempat lahir Moskow, Uni SovietTinggi 1,91 m (6 ft 3 in)Posisi bermain Penjaga gawangInformasi klubKlub saat ini Dynamo MoscowNomor 1Karier junior1994–2004 Dynamo MoscowKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2004– Dynamo Moscow 90 (0)Tim nasional‡2002–2003 Rusia U-19 2007 Rusia U-21 6 (0)2007– Rusia 2 (0) * Penampilan dan gol...

 

Broadcast Music, Inc.

Broadcast Music, Inc.Tanggal pendirian1939TipeNirlabaFokusIndustri MusikLokasiNew York City, Amerika SerikatWilayah layanan Seluruh duniaProdukMusikMetodeLisensiTokoh pentingMichael O'Neill (Presiden & CEO)[1]Situs webbmi.com Broadcast Music, Inc. (BMI) adalah salah satu dari lima Performing Rights Organization (PRO) Amerika Serikat, bersama dengan ASCAP, SESAC, Global Music Rights, & Pro Music Rights. Organisasi tersebut mengumpulkan bayaran lisensi atas perantara para penuli...

شيلدت جراند بريكس 2021

شيلدت جراند بريكس 2021 تفاصيل السباقسلسلة109. شيلدبرايشمنافسةسلسلة سباقات الاتحاد الدولي للدراجات للمحترفين 2021 1.Pro‏التاريخ7 أبريل 2021المسافات193٫8 كمالبلد بلجيكانقطة البدايةتيرنوزننقطة النهايةشوتانالفرق23عدد المتسابقين في البداية149عدد المتسابقين في النهاية79متوسط السرع�...

 

County Leitrim

County in Ireland County in Connacht, IrelandCounty Leitrim Contae LiatromaCounty Coat of armsNicknames: The Wild Rose County (Others)County Leitrim shown in darker green with Northern Ireland in pinkCountryIrelandProvinceConnachtRegionNorthern and WesternEstablished1565–83[1]County townCarrick-on-ShannonGovernment • Local authorityLeitrim County Council • Dáil constituencySligo–Leitrim • EP constituencyMidlands–North-WestArea[2]...

 

Mercury Control Center

Former spacecraft control center at Cape Canaveral, Florida 28°27′47″N 80°34′57″W / 28.463082°N 80.582562°W / 28.463082; -80.582562 Fellow Mercury astronaut Alan Shepard watches launch at the CAPCOM console in Mercury Control during Gus Grissom's July 21, 1961, Mercury-Redstone 4 (Liberty Bell 7) flight The Mercury Control Center (also known as Building 1385 or simply MCC) provided control and coordination of all activities associated with the NASA's Projec...

مرتضى الشيرازي

مرتضى الحسيني الشيرازي معلومات شخصية الميلاد 1964 - 1384 هـكربلاء،  العراق الإقامة كربلاء،  العراق مواطنة العراق  الأولاد مصطفى  · محمد جواد  · مهدي الحياة العملية التعلّم حوزة الرسول الأعظم،  الكويت.حوزة قم،  إيران المهنة رجل دين المواقع الموقع موقع «التقى»...

 

النفط في مصر

طالع أيضًا: التعدين في مصر والطاقة في مصر هذه المقالة لا تحتوي إلّا على استشهادات عامة فقط. فضلًا، ساهم بتحسينها بعزو الاستشهادات إلى المصادر في متن المقالة. (أكتوبر 2015) موقع بترولي (بئر نفط) قرب حلايب وشلاتين جنوب شرق مصر. مصفاة نفط عند بحيرة مريوط أقصى شمال مصر. معدات استخرا...

 

Modern republicanism

Giuseppe Mazzini. His thoughts influenced many politicians of a later period, among them Woodrow Wilson, David Lloyd George, Mahatma Gandhi, Golda Meir and Jawaharlal Nehru.[1] Part of the Politics seriesRepublicanism Concepts Anti-monarchism Anti-corruption Civil society Civic virtue Consent of the governed Democracy Democratization Liberty as non-domination Mixed government Political representation Popular sovereignty Public participation Republic Res publica Rule of law Self-govern...

Pushout (category theory)

Most general completion of a commutative square given two morphisms with same domain In category theory, a branch of mathematics, a pushout (also called a fibered coproduct or fibered sum or cocartesian square or amalgamated sum) is the colimit of a diagram consisting of two morphisms f : Z → X and g : Z → Y with a common domain. The pushout consists of an object P along with two morphisms X → P and Y → P that complete a commutative square with the two given ...

 

Raoul Manselli

Raoul Manselli Raoul Manselli (Napoli, 8 giugno 1917 – Roma, 20 novembre 1984) è stato uno storico italiano, specialista del Medioevo, di storia della Chiesa medievale, del movimento e dell'ordine francescano e, più in generale, della religiosità e dei movimenti ereticali medievali. Indice 1 Biografia 1.1 Biografia di Francesco d'Assisi 2 Opere 3 Note 4 Bibliografia 4.1 Ulteriori letture 5 Voci correlate 6 Collegamenti esterni Biografia Entrò all'Università di Napoli nel 1934, dove fu ...