Wyoming (izgovorⓘ; skraćeno WY) jest američka savezna država u planinskom dijelu zapadnog dijela SAD-a. On je deseta savezna država po ukupnoj veličini[1], a po gustoći naseljenosti druga najrjeđe naseljena savezna država, poslije Aljaske. Dvije trećine u zapadnom dijelu Wyominga su uglavnom planinsko područje u podnožju istočnih Stjenovitih planina, dok su trećina zemlje u istočnom dijelu prerije sa visokom nadmorskom visinom poznate kao Visoke ravnice. Glavni grad je Cheyenne koji je ujedno i najmnogoljudniji grad sa oko 60.000 stanovnika.
Geografija
Položaj i veličina
Kako je određeno zakonskim uređenjem teritorije Wyominga, granice Wyominga su određene geografskom širinom i to 41. i 45 sjevernom paralelom te geografskom dužinom između 104°3'Z i 111°3'Z meridijana (odnosno 27° Z i 34° Z od Vašingtonskog meridijana), što saveznoj državi daje četvorougaoni oblik po meridijanima i paralelama.[2] Wyoming je jedna od tri savezne države (pored Colorada i Utah) koja ima granice duž ravnih linija geografske dužine i širine, za razliku od drugih država čije su granice određene prirodnim obilježjima. Zbog netačnosti mjerenja koja su vršena tokom 19. vijeka, zvanične granice Wyominga su na nekim mjestima odstupale od stvarnih linija geografske dužine i širine oko pola milje (0,8 km). To je naročito bilo primjetno u planinskim područjima duž 45. paralele.[3] Wyoming se na sjeveru graniči sa Montanom, na istoku sa North Dakotom i Nebraskom, na jugu sa Coloradom, na jugozapadu sa Utahom a na zapadu sa Idahom. Po površini zemljišta Wyoming je deveta savezna država[4] SAD-a sa ukupno 253.350 km2 i sastavljen je iz 23 okruga. Od sjeverne do južne granice država se proteže na 444 km dok je od istočne do zapadne granice 587 km (na južnoj granici) odnosno 550 km (na sjevernoj granici).
Planinski vijenci
Velika visoravan i Stjenovite planine se susreću u Wyomingu. Država je zapravo velika visoravan prekinuta brojnim planinama i planinskim vijencima. Nadmorska visina se kreće od vrha Gannett Peak u planinskom lancu Wind River (4.207 m) do doline rijeke Belle Fourche u sjeveroistočnom uglu države na 953 metra. Na sjeverozapadu su planinski lanci Absaroka, Owl Creek, Gros Ventre, Wind River i Teton. Na samom sjeveru je planina Big Horn, na sjeveroistoku Black Hills, dok su u južnom području planine Laramie, Snowy i Sierra Madre.
Planinski lanac Medicine Bow (ili Snowy) na samom jugu Wyominga je produžetak Stjenovitih planina koje se pružaju iz Colorada, posmatrano geološki i vizuelno. Lanac Wind River u srednjem zapadnom dijelu države je dosta udaljen i uključuje više od 40 planinskih vrhova iznad 4000 metara, pored najvišeg vrha države Gannett Peaka. Planine Big Horn na sjeveru države su u određenoj mjeri izolirane od ostalog dijela Stjenovitih planina.
Lanac Teton na sjeverozapadu proteže se oko 80 km, a njegovi dijelovi uključuju i Nacionalni park Grand Teton. U parku se nalazi i Grand Teton, drugi najviši vrh u Wyomingu.
Državno zemljište
Više od 48% zemljišta u Wyomingu je u vlasništvu Vlade SAD-a, čime je Wyoming šesta država u SAD-u po veličini državnog zemljišta mjereći po ukupnoj površini, a peta po procentu.[5] To iznosi 121.808,1 km2 zemlje kojom upravlja savezna vlada. Pored toga, savezna vlada posjeduje i dodatnih 6% ukupne površine Wyominga odnosno još 15.640 km2[5]
Najviše državnog zemljišta se odnosi na zaštićena područja državnih šuma i nacionalnih parkova kao i zemljišta u posjedu vojske.
Klima Wyominga je općenito stepska i kontinentalna (Köppenova klasifikacija klime: BSk) i nešto je sušnija i vjetrovitija od prosjeka Sjedinjenih država sa većim i izražajnijim temperaturnim ekstremima. Razlog tome je njegova topografija. Ljeta u Wyomingu su topla, sa julskim temperaturama koje se u prosjeku kreću od 29 do 35 °C (dnevne maksimalne) u najvećem dijelu države. Rastom nadmorske visine, prosječne temperature naglo opadaju, u mjestima sa nadmorskom visinom iznad 2700m prosječna ljetna temperatura iznosi oko 21 °C. Ljetne noći su u većim dijelu države karakteristične po brzom hlađenju čak i u mjestima sa najvišom dnevnom temperaturom, spuštajući se na 10–16 °C tokom noći. U većem dijelu države, većina padavina se dešava krajem proljeća i početkom ljeta. Zime su hladne, ali promjenjive, sa periodima ekstremne hladnoće i povremenim prodorima relativno blagih temperatura, sa takozvanim Chinook vjetrovima koji donose neuobičajeno visoke temperature u nekim gradovima. Wyoming je suha zemlja gdje najveći dio države primi manje od 250 mm padavina godišnje. Padavine zavise od nadmorske visine, gdje u nižim područjima u bazenu Big Horn padne od 130 do 200 mm padavina godišnje (što daje području pustinska obilježja). Niža područja na sjeveru i pašnjaci na istoku dobijaju od 250 do 300 mm padavina godišnje što je daje tom području polustepsku klimu. Neka planinska područja dobijaju znatno više padavina godišnje, od 510mm i više, najviše u obliku snijega kojeg ponekad padne i preko 5 metara godišnje. Najviša ikad izmjerena temperatura u Wyomingu iznosila je 46 °C, izmjerena u Basinu 12. jula 1900. godine, dok je najniža temperatura bila -54 °C u Riversideu 9. februara 1933. godine.
Klima u svim područjima Wyominga je znatno određena geografskom širinom, nadmorskom visinom i lokalnom topografijom. Kada se uzmu zajedno, ovi faktori mnogo utječu na tokove zraka, varijacije temperature, padavine i vlažnost, koju donose zračni sistemi tokom premještanja na istoku. Zimi, Wyoming je često ispod snažnih strujanja zraka koje uzrokuju jake i česte vjetrove, prodore arktičkog zraka i padavina, uz sve neophodne elemente za obilne snježne padavine u sjeverozapadnim dijelovima Wyominga gdje se nalaze brojna skijaška turistička mjesta. Ljeti, strujanja zraka se vraćaju prema Kanadi, ostavljajući državu pod utjecajem blagog i toplog vremena.
Broj olujnih dana varira širom Wyominga, gdje jugoistočne ravnice imaju najveći broj olujnih aktivnosti. Olujne aktivnosti u državi u najčešće tokom kasnog proljeća i ranog ljeta. Jugoistočni ugao države je najviše i najčešće pogođen tornadima. Idući zapadno i sjeverno, broj i učestalost tornada značajno opada. Inače, snaga i brzina tornada su relativno mala u usporedbi sa područjima istočnije i južnije od Wyominga.
Klima grada Casper. Prosječna maksimalna i minimalna temperatura i prosječne padavine.
Prostor Wyominga je prvobitno bio naseljen od strane nekoliko sjevernoameričkih indijanskih plemena. Plemena Crow, Arapaho, Lakota i Shoshone su samo neka od mnogih plemena koje su bijelci zatekli na ovom prostoru kada su prvi put došli do tog područja. Ono što je danas jugozapadni Wyoming je ranije bio dio Španskog carstva a kasnije dio meksičke teritorije Alta California, sve dok se nije priključio SAD 1848. godine nakon završetka Američko-meksičkog rata. Francusko-kanadski traperi iz Quebeca i Montreala lutali su po Wyomingu krajem 18. vijeka, ostavljajući francuske toponime poput Téton, La Ramie i druge. John Colter, član ekspedicije Lewisa i Clarka, imao je također jednog vodiča Kanađanina sa svojom indijanskom ženom iz plemena Shohone. Colter je prvi opisao područje Wyominga 1807. godine tokom ekspedicije. U to vrijeme, njegov izvještaj o velikom Yellowstoneu su smatrali potpunom izmišljotinom. Istraživač Robert Stuart zajedno sa pet ljudi pri povratku iz Astoria, Oregon 1812. godine, otkrili su južni prolaz (South Pass), planinski prevoj kojim se najlakše stiže do obala Tihog okeana. Taj prevoj je kasnije koristila i Oregonska ruta, prevozeći brojne naseljenike prema zapadu. Godine 1850., Jim Bridger je pronašao prevoj koji se danas zove Bridger pass a koji je 1868. godine koristila željeznica Union Pacific. Istim putem, mnogo godina kasnije gradi se i autoput Interstate 80. Bridger je također istraživao oko Yellowstonea te je potvrdio izvještaje poput Colterovog da to područje zaista postoji.
Područje je dobilo ime Wyoming 1865. godine, nakon što je predstavnik iz Ohio J. M. Ashley predložio Kongresu zakon da se osnuje privemena vlada za teritoriju Wyominga. Ime Wyoming je izvedeno iz jezika plemena Munsee 'xwé:wamənk što znači na velikoj riječnoj ravnici, ali također je i nazvano i po dolini Wyoming u Pennsylvaniji, koja je postala poznata po poemi iz 1809. godine, Gertrude iz Wyominga, koju je napisao Thomas Campbell.[7][8]
Nakon što je željeznica Union Pacifica došla do grada Cheyenne 1867. godine, broj stanovnika područja je počeo da polahko raste te je savezna vlada osnovala teritoriju Wyominga 25. jula 1868. godine.[9] Za razliku od mineralima bogatog Colorada, Wyoming nema značajnija nalazišta zlata i srebra, kao ni naknadnu ekspanziju stanovištva koja se desila u Coloradu. Međutim, gradić South Pass City je imao kratkotrajnu zlatnu groznicu nakon što je rudnik Carissa počeo sa iskopavanjem zlata 1867. godine.[10] Dalje, počelo se sa kopanjem bakra u nekim područijma Sierra Madre i lancu Snowy planina u blizini Grand Encampmenta.[11] Nakon što su počele ekspedicije prema Yellowstoneu koje je finansirala vlada, izvještaji koje su ranije dostavili istraživači poput Coltera i Bridgera, smatrani apokrifnim i izmišljenim, preko noći su dokazani kao istiniti. Ovo je dovelo do formiranja Nacionalnog parka Yellowstone, koji je zapravo i prvi nacionalni park na svijetu, osnovan 1872. godine. Gotovo cijeli Yellowstone park se nalazi unutar krajnjih sjevernozapadnih granica Wyominga.
Teritorijalni guverner John Allen Campbell daje pravo glasa ženama 10. decembra 1869. godine, čime Wyoming postoje prva savezna država u SAD koja je dala pravo glasa ženama. Pored toga, Wyoming je bio i prva država koja je dopustila učešće žena u politici. Prva žena sutkinja u Wyomingu bila je u gradu Laramie 1870. godine. Zatim, 1924. godine, Wyoming je postao prva savezna država koja je izabrala ženu na mjesto guvernera, Nellie Tayloe Ross. Zapravo, pored Wyominga i Texas je iste godine dobio ženu guvernerku, ali je mandat guvernerke Wyominga započeo nekoliko dana ranije u januaru 1925. godine.[12] Zbog tih činjenica i duge historije pružanja jednakih prava svim građanima, Wyoming je dobio nadimak The Equality State (Država jednakih prava).[13]
Wyoming je primljen u Sjedinjene Države 10. jula 1890. godine kao 44. savezna država.[13] U Ustav Wyominga ugrađene su odredbe zagarantiranih prava glasa ženama i jedinstveni zakon o pravu na vodu.[14]
Stanovništvo
Godina
Broj stanovnika
1870
9.118
1880
20.789
1890
62.555
1900
92.531
1910
145.965
1920
194.402
1930
225.565
1940
250.742
1950
290.529
1960
330.066
1970
332.416
1980
469.557
1990
453.588
2000
493.782
2010
563.626
Broj stanovnika
Po podacima američkog Saveznog ureda za popis, procjenjuje se da je broj stanovnika Wyominga na dan 1. juli 2011. godine bio 568.158 što predstavlja porast od 0,8% u odnosu na broj stanovnika po popisu stanovništva iz 2010. godine.[15] Središte naseljenog područja bilo je u okrugu Natrona.[16] Prema podacima popisa stanovništva iz 2010. godine, 90,7% ukupnog stanovništva Wyominga su bijelci (od čega su 85,9% ne-latinoameričkog porijekla), 0,8% crnaca ili afroamerikanaca, 2,4% indijanskog porijekla, 0,8% azijskog porijekla, 0,1% havajskog dok je 2,2% miješanog stanovništva (dvije ili više rasa). Od ukupnog stanovništva, 8,9% su latinoameričkog porijekla (koji mogu biti bilo koje rase).[17]
Prema podacima iz 2005, Wyoming je imao procijenjen broj stanovnika od 509.293, što predstavlja porast za 3.407 ili 0,7% u odnosu na godinu prije te za 15.512 ili 3,1% od popisa stanovništva iz 2000. Ovo uključuje prirodni prirast od posljednjeg popisa od 12.165 osoba (33.704 rođenja minus 21.539 smrti) te porast od neto migracija od ukupno 4.035 osoba. Useljavanje izvan SAD je rezultiralo neto prirastom od 2.264 osobe, dok migracija unutar zemlje je uzrokovala neto prirast od 1.771 osobe. U 2004. broj stanovništva koje je rođeno izvan SAD-a bio je 11.000 (2,2%). U 2005. broj poroda u Wyomingu bio je 7.231 (stopa rađanja 14,04)[18] Wyoming je najrjeđe naseljena savezna država po ukupnom broju stanovnika i druga najrjeđe naseljena po gustoći naseljenosti poslije Aljaske. Također je jedina savezna država koja ima manje stanovnika od glavnog grada SAD-a, Washingtona. Najveća grupa stanovništva po porijeklu jesu Nijemci (26%), zatim Englezi (16%), Irci (13,3%), starosjedilački narodi (6,5%), Norvežani (4,3%) i Šveđani (3,5%)
Religija
Prema religijskoj pripadnosti, stanovništvo Wyominga izjašnjava se kao:
Najveća religijska grupa po broju sljedbenika u 2000. godini su bili katolici sa 80.421 vjernika, Crkva Isusa Krista svetaca posljednjih dana sa 47.129 vjernika (2010. godine 63.069), te Južna baptistička konvencija Wyominga sa 17.101 vjernika.[19]
Privreda
Prema izvještaju Američkog instituta za ekonomsku analizu iz 2005. godine, bruto domaći proizvod Wyominga iznosio je 27,4 milijarde dolara. Stopa nezaposlenosti u državi prema podacima iz januara 2010. godine iznosila je 7,6%.[20] Komponente privrede Wyominga se značajno razlikuju od drugih saveznih država SAD-a.
Osnovni pokretači privrede Wyominga su industrija ekstrakcije minerala i sektor turizma i transporta. Savezna vlada posjeduje oko 50% ukupnog zemljišta, dok je 6% kontrolirano od strane države. Ukupna oporezovana vrijednost rudarskog sektora i proizvodnje u rudarstvu u Wyomingu u 2001. godini iznosila je 6,7 milijardi dolara. Turistička branša doprinosi sa prihodom od preko 2 milijarde dolara u korist države. U toku 2002. godine, nacionalne parkove i spomenike u Wyomingu posjetilo je preko šest miliona turista. Glavne turističke atrakcije uključuju Nacionalni park Grand Teton, nacionalni park Yellowstone, nacionalni spomenik Devils Tower i nacionalni spomenik Fossil Butte. Svake godine, Yellowstone posjeti više od tri miliona posjetilaca.
U historijskom pogledu, poljoprivreda zauzima vrlo važno mjesto u privredi Wyominga. Međutim, općenita važnost za privredu Wyominga sve više slabi. Osnovni poljoprivredni proizvodi koji se ovdje proizvode su stoka (krave), sijeno, žito (pšenica) i vuna. Više od 91% zemlje u Wyomingu je klasificirano kao ruralno područje.
Ugalj: Wyoming je proizveo oko 395,5 miliona tona uglja u 2004. godini. Ova savezna država je prva po proizvodnji uglja u SAD.[21] Procjenjuje se da Wyoming posjeduje oko 68,7 milijardi tona rezervi uglja. Glavna nalazišta uglja su u bazenu rijeke Powder i bazenu rijeke Green.
Prirodni gas: Wyoming je tokom 2007. godine proizveo 2,254 biliona kubnih stopa (63,826 biliona kubnih metara) prirodnog gasa. Po proizvodnji prirodnog gasa u 2007. godini, on zauzima 2. mjesto od svih saveznih država.[22] Gas se uglavnom proizvodi za potrebe industrijskog i komercijalnog grijanja prostora i za domaćinstva.
Sirova nafta: Wyoming je proizveo 53,4 miliona barela sirove nafte u 2007. godini. Država je pozicionirana na 5. mjestu od svih saveznih država po proizvodnji nafte u 2007. godini.[22]
Porezi
Za razliku od većine drugih saveznih država, Wyoming ne ubire porez na dohodak od pravnih i fizičkih lica. U Wyomingu postoji državni porez na promet u visini od 4%. Svi okruzi imaju mogućnost da dodatno uvedu ubiranje poreza od 1% za opće prihode i 1% poreza za specifične namjene, ako to odobre biračko tijelo. Hrana za ljudsku ishranu nije subjekt oporezivanja poreza na promet.[23] Također, postoje okružni porezi koji iznose od 2 do 5%. Država prikuplja i porez na uvoz od 5% na stvari koje su kupljene negdje drugo i dopremljene u Wyoming.
Svi porezi na imovinu se zasnivaju na stvarnoj vrijednosti nekretnine, te državno ministarstvo podržava i daje instrukcije lokalnim vlastima za ravnomjerno vrjednovanje i oporezivanje lokalnih nekretnina. Lične nekretnine, odnosno nekretnine koje se koriste za stanovanje vlasnika su izuzete od oporezivanja. Oprema i alati koji drže za dalju prodaju, oprema za kontrolu zagađenja, gotovina, dionice i obveznice su također izuzeti od oporezivanja.
Transport
Najveći aerodrom u Wyomingu je aerodrom Jackson Hole gdje je zaposleno preko 500 osoba.[24] Kroz državu prolaze tri međudržavna autoputa (interstate) i trinaest autoputeva (highways). Pored toga, putna infrastruktura obuhvata državne autoputeve unutar Wyominga.
Interstate 25 ulazi u državu južno od Cheyenne i ide prema sjeveru sijekući Interstate 80 u Cheyenne. Prolazi kroz grad Casper i završava uključivanjem u Interstate 90 u blizini grada Buffalo. Interstate 80 prelazi preko granice sa Utahom zapadno od Evanstona i ide na istok preko južnog dijela države, prolazi kroz Cheyenne prije nego što uđe u Nebrasku u blizini grada Pine Bluffs. Autoput Interstate 90 ulazi u Wyoming u blizini Parkmana, sijekući sjeverni dio države. Prolazi kroz Gillette i ulazi u Južnu Dakotu istočno od Sundancea
Ustavom Wyominga uspostavljena su tri nivoa vlasti: izvršna vlast, zakonodavna i sudska vlast.
Zakonodavna vlast se sastoji iz Zastupničkog doma Wyominga od 60 članova i Senata Wyominga od 30 senatora. Izvršnu vlast čini guverner Wyominga, a uključuje, između ostalih, i državnog sekretara, revizora i ministra finansija. U slučaju ostavke, smrti ili opoziva guvernera, na njegovo mjesto dolazi državni sekretar.
Zbog malog broja stanovnika, Wyoming zastupa samo jedan zastupnik u saveznom Zastupničkom domu SAD, dok pri izborima za predsjednika SAD, Wyoming daje samo tri glasa u izbornom tijelu. Zbog toga, pojedinačni glasovi glasača iz Wyominga vrijede relativno više od glasova iz saveznih država. Naprimjer, u Montani po popisu iz 2000. godine bilo je 902.195 stanovnika u odnosu na 493.782 stanovnika u Wyomingu, međutim, Montana i Wyoming su imali po tri glasa pri izboru za predsjednika SAD. Wyoming je jedna od 18 saveznih država u kojima država ima potpuni monopol na promet alkoholnih pića.
Politika
U pogledu historijskog određenja politike u Wyomingu, moguća je jednostavna klasifikacija. Država je prva među svim saveznim državama dala glasačko pravo ženama te prva savezna država koja je izabrala ženu na mjesto guvernera. Dok su tokom 1960tih i 1970tih Wyoming u saveznim organima predstavljali ugledni demokrati, tokom 1980tih politika Wyominga postaje sve konzervativnija, čime Republikanci počinju dominirati zakonodavnim organima države. Danas, Wyoming u državnom Senatu SAD predstavljaju dva senatora Mike Enzi i John Barrasso te jedan predstavnik u Predstavničkom domu SAD, kongresmenka Liz Cheney. Sve troje su Republikanci. Wyoming nije glasao za demokratskog kandidata na predsjedničkim izborima u SAD od 1964. godine, a samo pet puta od osnivanja savezne države. Danas samo u okruzima Teton i Albany demokrati imaju relativno veliku podršku. Na predsjedničkim izborima 2004. godine, George W. Bush je u Wyomingu ostvario drugu najvišu pobjedu za Republikance sa gotovo 69%. Bivši Potpredsjednik SAD Dick Cheney je stanovnik Wyominga, a predstavljao je državu u Kongresu od 1979. do 1989. godine.
Ni na državnom nivou Wyominga, Republikanci nisu ništa manje dominantni. Drže većinu u Senatu Wyominga neprekidno od 1936. godine, a u Predstavničkom domu Wyominga od 1964. godine. Međutim, demokrati su držali poziciju guvernera u cijeloj historiji savezne države osim tokom osam godina između 1975. i 2011. godine. Interesantno je da je demokratska kandidatkinja Nellie Tayloe Ross bila prva žena u historiji SAD koja je izabrana za guvernerku neke savezne države. Bila je na toj poziciji od 1925. do 1927. godine nakon što je pobijedila na posebnim izborima nakon što je njen muž, u to vrijeme guverner, iznenada umro.[26]
Registracijske automobila u Wyomingu sadrže broj na lijevoj strani koji označava okrug u kojem je vozilo registrirano. Brojevi okruga na registracijskim tablicama vozila su sljedeći:
Broj na registracijskim tablicama
Okrug
Broj na registracijskim tablicama
Okrug
Broj na registracijskim tablicama
Okrug
1
Natrona
9
Big Horn
17
Campbell
2
Laramie
10
Fremont
18
Crook
3
Sheridan
11
Park
19
Uinta
4
Sweetwater
12
Lincoln
20
Washakie
5
Albany
13
Converse
21
Weston
6
Carbon
14
Niobrara
22
Teton
7
Goshen
15
Hot Springs
23
Sublette
8
Platte
16
Johnson
Obrazovanje
Javnim obrazovanjem upravlja državni ministar za javne instrukcije, kao izabrani funkcioner. Politike obrazovanja donosi državni Odbor za obrazovanje, kojeg čini devet članova postavljenih od strane guvernera. Ustav zabranjuje da država određuje nastavni plan i program te da odabire udžbenike; te nadležnosti imaju odbori u lokalnim školama. Vajominška škola za gluhe je bila jedina državna škola koja je bila posvećena obrazovanju gluhih studenata i studenata sa problemima sa sluhom, ali je zatvorena na ljeto 2000. godine.
Visoko obrazovanje
Wyoming ima samo jednu javnu visokoškolsku ustanovu, Univerzitet Wyominga u gradu Laramie, na kojem obrazovanje traje četiri godine. Pored toga, postoji sedam visokih škola u kojima obrazovanje traje dvije godine, a nalaze se širom savezne države.
Prije stupanja na snagu novog zakona iz 2006. godine, u Wyomingu su postojale nelicencirane školske institucije, koje su dodjeljivale diplome koje nisu bile valjane.[28] Zakon iz 2006. godine je nametnuo da nelicencirane škole načine izbor među tri mogućnosti: da se isele iz Wyominga, da se zatvore ili da podnesu zahtjev za licencu. Državni ured Oregona za autorizaciju diploma predviđa da će problem nelegalnih diploma u Wyomingu biti riješen za nekoliko godina.[29]
^Sodaro Craig; Adams, Randy (1996). Frontier Spirit: The Story of Wyoming. Johnson Books. str. 136–139. ISBN1-55566-163-7.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
Douglas DC-1 merupakan pesawat, sayap rendah (low wing), model pertama dari seri DC (Douglas Commercial) yang terkenal dari pesawat angkut komersial. Pesawat ini diproduksi di Amerika Serikat Douglas DC-1TipePrototipe, testbedTerbang perdana1 Juli 1933DiperkenalkanDesember 1933Pengguna utamaTranscontinental & Western AirJumlah produksi1 Meskipun hanya satu contoh dari DC-1 yang diproduksi, desain ini adalah dasar untuk DC-2 dan DC-3. Referensi Francillon, René J. McDonnell Douglas Aircra...
Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2022. Pendeta Gereja Swedia Lutheran Sven-Erik Brodd [sv] mengenakan sebuah busana rohaniwan dengan kerah rohaniwan. Kerah rohaniwan, kerah biarawan atau kerah Romawi adalah salah satu bagian dari busana rohaniwan Kristen.[1] Kerah terse...
For the examination and curriculum system that replaced the Tertiary Entrance Examination (TEE), see Western Australian Certificate of Education. This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: Tertiary Entrance Exam – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2015) (Learn how and when to remove this template message) The Tertiary Entrance Exam...
Final Piala Liga Inggris 2006TurnamenPiala Liga Inggris 2005–2006 Manchester United Wigan Athletic 4 0 Tanggal26 Februari 2006StadionStadion Millennium, CardiffPemain Terbaik Wayne Rooney (Manchester United)[1]WasitAlan Wiley (Staffordshire)Penonton66.866CuacaUmumnya berawan6 °C (43 °F)[2]← 2005 2007 → Final Piala Liga Inggris 2006 adalah pertandingan final ke-46 dari turnamen sepak bola Piala Liga Inggris untuk menentukan juara musim 2005–2006. Per...
Outdoor sculpture by Pablo Picasso Figure découpéeDutch: L'oiseauThe Amsterdam Figure découpée in 2013ArtistPablo Picasso.Completion date1963, 1964, 1965MediumConcreteSubjectAbstractLocationCambridge, Massachusetts US, in Vondelpark NL and Helsingborg Sweden Figure découpée or L'oiseau (1963, 1964, 1965) is an abstract sculpture by Pablo Picasso: there are a total of three Figure découpée sculptures. There is one located in Vondelpark NL, another on the campus of Massachusetts Institu...
British animal rights activist For other people named Ronnie Lee, see Ronald Lee (disambiguation). Ronnie LeeBorn1951 (age 72–73) Ronnie Lee (born 1951)[1] is a British animal rights activist. He is known primarily for being the Press Officer for the UK Animal Liberation Front (ALF) in 1976. He also founded the magazine Arkangel in 1989.[2] Founding the ALF Main article: Animal Liberation Front Lee was a member of the Hunt Saboteurs Association (HSA) in the 1970s, a...
Pulau Leti adalah pulau terluar Indonesia dengan luas 91,25 km2 terletak di Laut Timor dan berbatasan dengan negara Timor Leste. Pulau ini terletak pada titik koordinat 8°13′20″S 127°38′50″E / 8.22222°S 127.64722°E / -8.22222; 127.64722. Pulau Leti merupakan bagian dari wilayah pemerintah kabupaten Maluku Barat Daya, provinsi Maluku. Hampir sebagian besar penduduk Pulau Leti beragama Kristen. Sejarah Sejak abad 17, VOC telah berada di pulau Leti. Ernst Chr...
Paula Cristina Gonçalves Paula Gonçalves a Wimbledon 2016 Nazionalità Brasile Altezza 173 cm Peso 62 kg Tennis Carriera Singolare1 Vittorie/sconfitte 320 - 221 Titoli vinti 0 WTA, 7 ITF Miglior ranking 158º (15 agosto 2016) Risultati nei tornei del Grande Slam Australian Open Q2 (2017) Roland Garros Q1 (2016) Wimbledon Q1 (2016) US Open Q1 (2016) Doppio1 Vittorie/sconfitte 227 - 165 Titoli vinti 1 WTA, 24 ITF Miglior ranking 95º (29 febbraio 2016) Altri tor...
Former ice hockey team of the World Hockey Association This article includes a list of references, related reading, or external links, but its sources remain unclear because it lacks inline citations. Please help improve this article by introducing more precise citations. (March 2024) (Learn how and when to remove this message) Miami Screaming EaglesCityMiami, FloridaOwner(s)Herb MartinFranchise history1972(did not play)Miami Screaming Eagles1972–1973Philadelphia Blazers1973–1975Vancouver...
Questa voce sugli argomenti allenatori di pallacanestro statunitensi e cestisti statunitensi è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti dei progetti di riferimento 1, 2. Roger Brown Brown (a destra) con la maglia degli Indiana Pacers Nazionalità Stati Uniti Altezza 196 cm Peso 93 kg Pallacanestro Ruolo Ala piccolaAllenatore Termine carriera 1978 - giocatore1986 - allenatore Hall of fame Naismith Hall of Fame (2013...
Polandia Artikel ini adalah bagian dari seri Politik dan KetatanegaraanPolandia Pemerintahan Undang-Undang Dasar Polandia Hukum Hak asasi manusia Legislatif Parlemen Polandia parlemen saat ini Sejm Ketua Szymon Hołownia (PL2050) Wakil Ketua Senat Ketua Małgorzata Kidawa-Błońska (PO) Wakil Ketua Eksekutif Presiden Polandia Andrzej Duda (I) Perdana Menteri Polandia Donald Tusk (PO) Kabinet Kementerian Yudikatif Mahkamah Agung Polandia Presiden Małgorzata Manowska Mahkamah Konstitusi Presi...
لمعانٍ أخرى، طالع ماريسفيل (توضيح). ماريسفيل الإحداثيات 42°54′45″N 82°29′13″W / 42.9125°N 82.486944444444°W / 42.9125; -82.486944444444 [1] تاريخ التأسيس 1919 تقسيم إداري البلد الولايات المتحدة[2][3] التقسيم الأعلى مقاطعة سانت كلير خصائص جغرافية �...
For the Queen of Portugal, see Maud of Savoy. Electress Palatine Matilda of SavoyMatilda of SavoyElectress PalatineTenure30 November 1417 – 30 December 1436Born1390Died1438 (aged 47–48)SpouseLouis III, Elector PalatineHouseSavoyFatherAmadeo, Prince of AchaeaMotherCatherine of Geneva Matilda (Mechtilde) of Savoy (1390–1438) was a daughter of Amadeo, Prince of Achaea (also known as Amadeus of Piedmont or Amadeus of Savoy) and Catherine of Geneva. She was the second wife of the El...
French science fiction television series OsmosisGenre Science fiction Drama Created byAudrey FouchéStarring Hugo Becker Agathe Bonitzer Stéphane Pitti Gaël Kamilindi Suzanne Rault-Balet Luna Silva Manoel Dupont Yuming Hey ComposerHiTnRuNCountry of originFranceOriginal languageFrenchNo. of seasons1No. of episodes8ProductionExecutive producer Audrey Fouché Producers Sarah Aknine Aude Albano Claude Chelli Cinematography Jean-François Hensgens Julien Bureau EditorSarah AndersonCamera setupSi...
Common 32-bar chord progression in jazz 32-bar rhythm changes in B♭, as commonly used for improvisation (slashes indicate rhythm chordal instrument improvised comping)[1] Rhythm changes is a common 32-bar jazz chord progression derived from George Gershwin's I Got Rhythm. The progression is in AABA form, with each A section based on repetitions of the ubiquitous I–vi–ii–V sequence (or variants such as iii–vi–ii–V), and the B section using a circle of fifths sequence...
For other people named Walter Clifford, see Walter Clifford (disambiguation). Original arms of de Clifford, adopted at start of the age of heraldry, c. 1200 – 1215: Chequy or and azure a bend gules. Walter de Clifford (died 1263) feudal baron of Clifford in Herefordshire, was a Welsh Marcher Lord during the reign of King John (1199–1216). Family Walter de Clifford was born before 1190, the son of Walter de Clifford (died 1221) and Agnes Cundy (de Condet). He died before 20 December 1263. ...
Historical Indigenous people of Newfoundland This article is about the ethnic group. For their language, see Beothuk language. Indigenous peoplesin Canada First Nations Inuit Métis History Timeline Paleo-Indians Pre-colonization Genetics Residential schools gravesites Indian hospitals Conflicts First Nations Inuit Truth and Reconciliation Commission Politics Indigenous law British Columbia Treaty Process Crown and Indigenous peoples Health Policy Idle No More Indian Act Indigenous and Northe...
Part of the Kamerun Campaign in World War I Battle of BanjoPart of the Kamerun campaign in World War IDate4–6 November 1915LocationBanjo, KamerunResult British victoryBelligerents British Empire British Nigeria German Empire German KamerunCommanders and leaders Brigadier General Frederick Hugh Cunliffe Captain Bowyer-Smijth † Captain Adolf Schipper †Strength 23 Europeans200 Africans[1]Casualties and losses 50[2][3] 3 Europeans25 Africans[2...
Hôtel Rwanda Données clés Titre original Hotel Rwanda Réalisation Terry George Scénario Terry GeorgeKeir Pearson Acteurs principaux Don CheadleNick NolteSophie OkonedoJoaquin PhoenixJean Reno Pays de production États-Unis Royaume-Uni Italie Afrique du Sud Durée 122 minutes Sortie 2004 Pour plus de détails, voir Fiche technique et Distribution. modifier Hôtel Rwanda (Hotel Rwanda) est un film historique américano-britanno-italo-sud-africain réalisé par Terry George, sorti en 2004....
Motuloa or Motulua is a very small island on the north of Nukufetau in Tuvalu. It is an oval with a length of 200 m, and lies between Teafuanonu (on the west) and Teafuaniua (on the east).[1][2] See also Islands of Tuvalu Motuloa Savave References ^ Map of Nukufetau Atoll. Tuvaluislands.com. ^ British Admiralty Nautical Chart 766 Ellice Islands (1893 ed.). United Kingdom Hydrographic Office (UKHO). 21 March 1872. 7°57′11″S 178°25′20″E / 7.9531°S...