Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). Ako se pravilno ne potkrijepe pouzdanim izvorima, sporne rečenice i navodi mogli bi biti izbrisani. Pomozite Wikipediji tako što ćete navesti validne izvore putem referenci te nakon toga možete ukloniti ovaj šablon.
Inicijali (latinski: initialis – početni) predstavlja početno slovo u riječi. U grafičkom umijeću, istaknuto veličinom slovo koje svojim oblikom ukazuje na početak poglavlja rukopisa, redovno ornamentalnog karaktera ili čak oblikovano kao okvir nekom prikazu. Sadržajno je neodvojiv od teksta, inicijal po toj funkcionalnoj namjeni postaje dekorativno sredstvo te zajedno sa minijaturom i bordurom čini iluminaciju knjige.
Inicijal je obično oslikan temperom na papiru ili pergamentu, sa raskošnim bojama i bogatom ornamentalnom dekoracijom (pored geometrijskih motiva, ukrašavaju se biljnim i životinjskim stilizovanim prikazima). Rukopisi sa posebno ukrašenim incijalima bili su izuzetno traženi, ali i skupi. Takav je bio i Hvalov zbornik, koji je dekorisan i ukrašenim inicijalima.
Historijski pregled
Najstariji oslikani rukopisi pojavljuju se početkom 8. vijeka, najstariji primjer je iz oslikanog rukopisa Petrogradske Bede (8. vijek). U kasnoj antici inicijal se počinje isticati veličinom i oblikom, ali pravi razvoj ilumininacije inicijala započeo je s razvojem preromaničkih samostana u Irskoj, Engleskoj i u franačkoj za vrijeme Karla Velikog, te u otonskoj umjetnosti. Srednjovjekovni prepisivači knjiga su inicijale posebno isticali i ukrašavali tako da su stvarali mala umjetnička djela. Čest je u gotici, a u renesansi, od 16. vijeka, u upotrebi su štampani inicijali. Danas je inicijal najčešće nešto veće slovo u tekstu.
Galerija
Najstariji sačuvani inicijal, Petrogradska Beda, 8. vijek