Банцараўская культура — археалагічная культура плямёнаў, якія ў V—VIII стст. жылі ў Верхнім Падняпроўі, Верхнім Панямонні, Верхнім і Сярэднім Падзвінні.
Назва ўтворана ад гарадзішча Банцараўшчына пад Мінскам. Насельніцтва займалася земляробствам і жывёлагадоўляй; жыло на селішчах у паўзямлянкавых жытлах зрубнай канструкцыі і наземных слупавой канструкцыі, унутры жытлаў размяшчаліся печы-каменкі. У якасці сховішчаў часта выкарыстоўваліся ранейшыя гарадзішчы, якія дадаткова ўмацоўваліся валамі. Пахавальны абрад — трупаспаленне на бескурганных і курганных могільніках. Рэшткі спаленых нябожчыкаў змяшчаліся ў гліняныя урны або ссыпаліся ў магільныя ямы. У курганах (круглых, падоўжаных, доўгіх) пахаванні на гарызонце, у насыпе або адразу пад яго дзярновым пакрыццём. Характэрны слабапрафіляваны пласкадонны неарнаментаваны посуд. Большасць даследчыкаў лічыць, што Банцараўская культура належала балтам; яна сфарміравалася ў выніку пранікнення на поўнач Беларусі носьбітаў кіеўскай культуры і змяшэння іх з плямёнамі днепра-дзвінскай культуры і культуры штрыхаванай керамікі. Разам з тым, апошнія лінгвістычныя даследаванні мовы насельніцтва ва ўсходняй частцы банцараўскай (тушамлінскай) культуры на Смаленшчыне (т.зв. мошчынскай) дазваляюць сцвярджаць, што яны ўяўляюць сабой найбольш старое адгалінаванне ад праславянскіх гаворак і належаць да найбольш ранніх каланізацыйных славянскіх плыняў на ўсходзе Еўропы.
Літаратура
 Археалагічныя культуры Беларусі |
|---|
| Палеаліт | |
|---|
| Мезаліт | |
|---|
| Неаліт | |
|---|
| Энеаліт | |
|---|
| Бронзавы век | |
|---|
| Жалезны век | |
|---|
| Ранняе сярэднявечча | |
|---|
Заўвага: археалагічныя культуры ніжэй сістэматызаваны паводле пачатку існавання на тэрыторыі Беларусі. Больш поўную храналогію глядзіце ў адпаведных артыкулах ці ў артыкуле Старажытная гісторыя Беларусі |
