Аб’яднаныя сілы абароны Дарфура (АСАД) — кааліцыя дарфурскіх груповак, створаная для абароны цывільнага насельніцтва падчас Суданскага канфлікту 2023 года. Фракцыя заяўлена як нейтральная і міратворчая[1][2].
Гісторыя
Кааліцыя сфармавана 27 красавіка 2023 года. У яе склад увайшлі чатыры групоўкі: Рух за справядлівасць і роўнасць, Суданскі альянс, Збор сіл вызвалення Судана і адна фракцыя ВРС. Падчас Дарфурскай вайны дадзеныя арганізацыі выступалі супраць афіцыйнага Хартума, але ў 2020 годзе ў рамках Джубінскага пагаднення прыпынілі антыўрадавую дзейнасць[3].
Альянс узначаліў губернатар Дарфура і былы ўдзельнік паўстанцкага руху Міні Мінаві[1].
Кіраўніцтва АСАД заяўляла, што жадае выступіць пасярэднікам ва ўсталяванні міру паміж прыхільнікамі генералаў Абдэля аль-Бурхана і Махамеда Дагала[4][5]. У той жа час кааліцыя заклікала жыхароў Дарфура ўзяцца за зброю ў мэтах самаабароны[6]. Адначасна падраздзяленні АСАД займаліся суправаджэннем і дастаўкай гуманітарнай дапамогі ў рэгіён[7].
27 лістапада групоўкі АСАД дасягнулі пагаднення з баевікамі Абдэлазіза аль-Нура аб абароне грамадзянскага насельніцтва ў Эль-Фашыры ад нападаў САП[8].
Сутыкненні з САП
2023
- 23[9] альбо 24 мая[10] байцы САП зладзілі засаду на канвой АСАД у суправаджэнні ўрадавых вайскоўцаў пад Эль-Генейнай у Заходнім Дарфуры. Чатыры чалавекі былі забіты, 17 паранены, 3 трапілі ў палон.
- 3 ліпеня на захад ад Аль-Абейда адбыўся напад САП на калону групоўкі, якая накіроўвалася ў Эль-Фашыр для дастаўкі гаручага[11].
- У канцы верасня распаўсюдзіліся чуткі, што прыхільнікі Дагала рыхтуюцца атакаваць гуманітарную калону Аб’яднаных сіл на шляху з Порт-Судана ў Эль-Фашыр. Нібыта разам з дапамогай жыхарам апалчэнцамі перавозілася таксама ваенная тэхніка для 6-й пяхотнай дывізіі ў Дарфуры. Інфармацыя аб верагоднасці ўзброенага здарэння стала распаўсюджвацца пасля таго, як атрады САП былі заўважаны на ўездзе ў Эль-Фашыр[12].
- 24 кастрычніка трое байцоў Аб’яднаных сіл абароны Дарфура былі забітыя ў выніку нападу войск САП на іх базу ў Ньяле[13].
- 6 лістапада маёр Бабакір Муса, палявы камандзір ВРС Міні Мінаві (частка Аб’яднаных сіл абароны Дарфура), быў забіты атрадам САП пад Эль-Фашырам[14].
2024
- 1 кастрычніка, паводле САП, імі забіты 450 байцоў АСАД каля н. п. Мелха, Паўночны Дарфур. Самі апалчэнцы абверглі гэтыя заявы[15].
- 2 кастрычніка Аб’яднаныя сілы абароны Дарфуры захапілі базу мяцежнікаў Бір-Маза[16][17].
- 8 кастрычніка: Аб’яднаныя сілы абароны Дарфура абвінавацілі войскі Дагала ў пакаранні смерцю двух байцоў, захопленых у палон у Паўночным Дарфуры[18].
- 30 лістапада: атрады АСАД заявілі, што разграмілі калону забеспячэння САП каля Ньялы. Было забіта да 30 байцоў Дагала, знішчаны 8 транспартных сродкаў. Трафеямі апалчэнцаў сталі дзевяць беспілотнікаў, вырабленых кампаніяй, зарэгістраванай у Чэхіі. Байцы сцвярджалі, што калона прыбыла з Чада[19].
- 21[20]—22[21] снежня: баі за Аль-Зур (Паўночны Дарфур).
2025
- 1 студзеня: АСАД заявілі, што забілі 462 байцоў САП у няўдалай атацы на Аль-Малху (Паўночны Дарфур). Акрамя таго, былі знішчаны тры транспартныя сродкі[22].
- 5 студзеня: УСС і АСАД заявілі, што адбілі атаку праціўніка на Эль-Фашыр з усходу і паўднёвага ўсходу горада. Байцы АСАД таксама перахапілі канвой са зброяй, паланіўшы невядомую колькасць грамадзян Лівіі[23].
Раскол
16 лістапада 2024 года Рух за справядлівасць і роўнасць і атрады ВРС Мінаві адмовіліся захоўваць далей нейтралітэт, афіцыйна падтрымаўшы войскі Бурхана. Паводле пункту гледжання груповак, САП імкнецца толькі «фрагментаваць і падзяліць краіну ў партнёрстве з замежнымі апалчэнцамі і наймітамі»[24][25]. Іншыя члены АСАД на наступны дзень паведамілі, што апынуліся заспетымі знянацку рашэннем партнёраў. Як заяўлена, астатнія члены кааліцыі «будуць працягваць працаваць разам, каб абараніць грамадзянскае насельніцтва і забяспечыць задавальненне асноўных патрэбаў народа Дарфура»[26].
Крытыка
Аб’яднаныя сілы крытыкавалі за некампетэнтнасць у забеспячэнні бяспекі грамадзянскага насельніцтва Дарфура[27]. У прыватнасці, яны абвінавачваліся ў несвоечасовым прыбыцці да местаў нападаў на мірных жыхароў[28]. У некаторых выпадках байцы фракцыі наогул не з’яўляліся. Па словах маёра Ахмеда Хусейна Мустафы, кіраўніка камітэта па сродках масавай інфармацыі кааліцыі, абмежаваныя магчымасці і слабая матэрыяльна-тэхнічная база не дазваляюць АСАД у поўнай меры арганізаваць абарону цывільных грамадзян[27].
Гл. таксама
Крыніцы
