Смяшарыкі
Смешарики
Тып	animated television series[d]
Жанр	дзіцячы фільм[d], сатыра, камедыйны тэлесерыял[d], камедыя, сямейны фільм і драма
Рэжысёр	Denis Chernov[d] Канстанцін Іванавіч Бірукоў[d] Ilya Maksimov[d] Dzhangir Suleymanov[d] Аляксей Аляксандравіч Гарбуноў[d] Наталля Беніямінаўна Мірзаян[d] Раман Вячаслававіч Сакалоў[d] Аляксей Сяргеевіч Мінчонак[d]
Прадзюсар	Ілья Аляксандравіч Папоў[d] Аляксандр Пятровіч Герасімаў[d]
Стваральнік	Анатоль Валянцінавіч Прохараў[d], Салават Мулаханавіч Шайхінураў[d], Ігар Міхайлавіч Шаўчук[d] і Ілья Аляксандравіч Папоў[d]
Сцэнарыст	Аляксей Уладзіміравіч Лебедзеў[d] Dmitri Yakovenko[d] Svetlana Mardagolimova[d]
Ролі агучвалі	Svetlana Pismichenko[d], Mikhail Chernyak[d], Anton Vinogradov[d], Vadim Bochanov[d], Sergey Mardar[d] і Julija Sergeevna Roedina[d]
Кампазітар	Марына Анатолеўна Ланда[d] Sergey Vasiliev[d]
Студыя	Пецярбург[d] і Мастер-фильм[d]
Краіна	Расія
Тэлеканал	СТС, Расія-1, Культура, Домашний[d], YouTube, Карусель, Першы канал, Мульт[d], Пятница![d], 360°[d], СТС Kids[d], Дождь[d], Мір[d], КиноПоиск, 31 канал[d], Інтэр, ТЕТ, К2 і Піксель TV[d]
Трансляцыя	з 17 мая 2004
Папярэдні	Смяшарыкі. Пачатак[d]
Наступны	Смяшарыкі. Новыя прыгоды[d], Смяшарыкі. Азбукі[d], Смяшарыкі. Пін-Код[d], Смяшарыкі. Легенда пра залатога дракона[d] і Смяшарыкі. Дэжавю[d]
IMDb	ID 0853174
smeshariki.ru (руск.)

Смяшарыкі (руск.: Смешарики) — расійскі мультыплікацыйны, камедыйны і сатырычны серыял, арыентаваны на агульную аўдыторыю. Створаны ў рамках адукацыйнага праекта «Свет без гвалту» і вырабляецца пры падтрымцы Міністэрства культуры Расіі^[1]. З 2004 па 2012 гады выпускаліся класічныя (кананічныя) серыі варыянту з двухмернай выявай.

Першыя сезоны і серыі даступныя на «YouTube»^[2][3].

У 2001 годзе мастак-пастаноўшчык Салават Шайхінураў^[ru], супрацоўнік фірмы «Fun Game», якая займаецца распрацоўкай настольных гульняў, атрымаў заказ на прапрацоўку канцэпцыі ўпакоўкі шакаладных цукерак круглай формы — правобразу будучых персанажаў^[4]. У 2002 годзе^{[заўв 1]}, прапрацаваўшы ў агульных рысах некалькі персанажаў, Шайхінураў разам з дызайнерам Іллёй Паповым^[ru], па парадзе Канстанціна Бронзіта^[ru][6], звярнуліся да заснавальніка анімацыйнай студыі «Пілот^[ru]» Анатоля Прохарава^[ru][7]. Каля двух гадоў пайшло на тое, каб вызначыцца з мастацкай ідэалогіяй праекту і стратэгіяй яго прасоўвання, характарамі і дызайнам персанажаў^[8]. У 2003 годзе пасля дапрацоўкі праект быў прыняты да рэалізацыі, а ў сакавіку зарэгістравана ТАА «Смешарики», заснавальнікамі якога сталі Папоў, Прохараў і Шайхінураў^[9]. Папоў адзначаў, што «з самага пачатку праект разглядаўся выключна як камерцыйны: нам нецікавая была артхаусная ніша, мы не арыентаваліся на фестывалі. Ідэя складалася ў тым, каб стварыць прадукт, які можна, што называецца, прадаць, арыентаваны на канчатковых спажыўцоў. У нашым выпадку — на дзяцей: гэтую аўдыторыю мы нядрэнна ведалі. Тым больш што ніша дзіцячай анімацыі была тады практычна пустая»^[8].

Выбар персанажаў заняў паўгады, выбіралі з жывёл сярэдняй паласы Расіі^[ru]. «Там не павінна быць катоў, сабак і мышэй. Бо гэта самыя папулярныя жывёлы ў мультыплікацыі», — тлумачыў Анатоль Прохараў у інтэрв’ю газеце «Аргументы и факты^[ru]»^[10]. Распрацоўка дызайнаў і характараў персанажаў заняла паўтара гады^[11], на гэтай стадыі праект уключаў у сябе каля 20 персанажаў, якіх называлі «ласунамі» (руск.: сластёны)^[12]. Аднак у выніковым варыянце засталося толькі дзевяць герояў, названых «смяшарыкамі»^[8]. Смяшарыкі — стылізаваныя персанажы шарападобнай формы, назва для якіх было прыдумана спалучэннем двух слоў — «смешныя» і «шарыкі». На думку аўтараў, шарападобная форма персанажаў надавала ім добразычлівасці, а дзеці маглі лёгка іх маляваць^[13].

Калі ідэя серыяла толькі складалася, каманда адмовілася ад традыцыйнай «арыстоцелеўскай» фабулы, заснаванай на супрацьстаянні пратаганіста^[en] і антаганіста^[en]: сярод персанажаў няма адмоўных герояў^[5]. Сюжэты грунтуюцца на бесканфліктных стасунках і пошуку канструктыўных рашэнняў у нестандартных сітуацыях^[14][15].

Паказ серыяла прыпыніўся ў 2012 годзе. Пазней, у інтэрв’ю для інфармацыйнага агенцтва «РИА Новости», прадзюсар серыяла Юлія Нікалаева адзначыла, што «перапынак быў узяты, напэўна, таму, што каманда крыху стамілася ад такой колькасці вырабленага кантэнту»^[16]. У лістападзе 2019 года газета «Коммерсантъ» паведаміла, што кампанія «Яндэкс» прафінансуе вытворчасць пятага сезона, уклаўшы ў яго 100 мільёнаў рублёў; кошт усяго сезона ацэньваўся ў 130 мільёнаў рублёў. Бюджэт аднаго эпізода мусіў складаць каля 2,5 мільёнаў рублёў (40 тыс. долараў на 2019 год). Паказ меўся адбыцца спачатку на сэрвісах «КиноПоиск HD» і «Яндекс.Эфир^[ru]», а пасля — на адным з расійскіх тэлеканалаў. Таксама было ўказана, што «Яндэкс» атрымае правы на эксклюзіўны паказ іншага кантэнту ГК «Рики^[ru]», уключаючы новы сезон «Малышарыкаў», спін-офа асноўнага серыяла^[17][18][19]. Прэм’ера новага сезона «Смяшарыкаў» адбылася 18 мая 2020 года^[20].

• Боева, Г. Н. «Герои нашего времени»: проект «Смешарики» как явление субкультуры детства(руск.) // Иконникова, С. Н.; Борзова, Е. П. Культура и мир. — СПб.: СПбКО, 2009. — С. 211—214. — ISBN 978-5-903983-02-5.
• Гладких, И. В.; Старов, С. А. Смешарики: герои мультфильма уходят в бизнес(руск.) // Вестник СПбГУ^[ru]. — СПб.: СПбГУ, 2009. — В. 3. — Т. 8. — С. 149—173. — ISSN 1812-9323.
• Елисеев, Н. Л.^[ru] Смешарики и револьверы(руск.) // Эксперт Северо-Запад : часопіс. — СПб.: ЛитРес, 01-2012. — С. 46. — ISBN 978-5457820395. Архівавана з першакрыніцы 7 чэрвеня 2023.
• Биргер, П. Дети Винни-Пуха(руск.) // Эксперт Северо-Запад : часопіс. — СПб.: ЛитРес, 24-04-2006. — В. 269. — № 16. — С. 17—18. — ISBN 978-5457820395. Архівавана з першакрыніцы 5 красавіка 2023.
• Злотникова, Т. С.; Горохова, О. В. Круглые и простые: эволюция архетипа ребёнка в актуальном кинематографическом опыте(руск.) // Обсерватория культуры : часопіс. — М.: Российская государственная библиотека^[ru], 2016. — Т. 1. — № 2. — С. 164—165. — ISSN 2072-3156.
• Хомич, М.; Митин, Ю. 93 и 6 историй успеха в бизнесе (руск.). — М.: Эксмо^[ru], 2011. — С. 175. — 224 с. — ISBN 978-5-699-51758-9.
• Югринова, Н. Мультпросвет(руск.) // Бизнес-журнал : часопіс. — Бизнес-журнал, 08-2013. — В. 209. — № 8. — С. 22—28. — ISSN 1819-267X.

• Афіцыйны расійскі сайт
• Афіцыйны англамоўны сайт Архівавана 16 ліпеня 2020.
• Лариса Малюкова. Смешарики всерьез и надолго (руск.). Новая газета (4 чэрвеня 2007). Праверана 2 лістапада 2017.