Іагана Крысціяна Сафія Вульпіус (ням.: Johanna Christiana Sophie Vulpius; у замужжы Крысціяна фон Гётэ; ням.: Christiane von Goethe; 1 чэрвеня 1765, Веймар — 6 чэрвеня 1816, Веймар) — жонка Ёгана Вольфганга Гётэ з 1806 года.
Біяграфія
Па бацькоўскай лініі з сям’і акадэмікаў, па матчынай лініі — з рамеснікаў, Крысціяна Вульпіус нарадзілася ў сям’і веймарскага архіварыуса Іагана Фрыдрыха Вульпіуса (1725—1786), які не давучыўся на юрыста, і яго жонкі Крысціяны Маргарыты Вульпіус(. Сям’я адчувала фінансавыя цяжкасці, але тым не менш кіраўнік сям’і рабіў усё, каб даць старэйшаму сыну Крысціяну Аўгусту Вульпіусу добрую адукацыю. Крысціяна працавала мадысткай на маленькай капялюшнай мануфактуры ў Веймары.
Гётэ пазнаёміўся з Крысціянай у парку, калі яна звярнулася да яго з просьбай за брата. Гётэ неаднаразова дапамагаў Крысціяну Вульпіусу, які дабіўся некаторай пісьменніцкай славы ў Германіі за свае раманы. Паміж Крысціянай і Гётэ хутка ўспыхнулі любоўныя адносіны. Ужо праз год у іх нарадзілася першае дзіця, сын Аўгуст. Чацвёра дзяцей, якія нарадзіліся пасля Аўгуста, не выжылі.
Крысціяна пераехала ў дом Гётэ. Аднак веймарскі двор і грамадства неўхваляльна паставіліся да гэтай сувязі. Гётэ і Крысціяна Вульпіус ажаніліся толькі ў 1806 годзе, пасля ўступлення французскіх войскаў у Веймар. 14 кастрычніка 1806 года Крысціяна мужна абараняла дом ад марадзёрствуючых французскіх салдат, пакуль Гётэ не атрымаў афіцыйнай абароны ад французскага каменданта. Праз некалькі дзён, 19 кастрычніка 1806 года Гётэ і Вульпіус абвянчаліся ў Якабскірхэ.
Каб зламаць непрыманне Крысціяны веймарскім грамадствам, Гётэ папрасіў удаву Іагану Шапенгаўэр, маці філосафа Артура Шапенгаўэра запрасіць Гётэ з жонкай на чаяванне. Удава пагадзілася, заўважыўшы, што калі Гётэ лічыць яе годнай стаць яго жонкай, то ніхто не мае права адмовіць ёй у кубку гарбаты.
З лістоў Крысціяны да мужа бачныя недахопы яе адукацыі, але ад прыроды ёй было дадзена ўменне разбірацца ў людзях. Жыццялюбная, практычная і энергічная жанчына выдатна спраўлялася з вялікай гаспадаркай. Яна займалася пытаннямі спадчыны пасля смерці маці Гётэ Катарыны Элізабет у Франкфурце. Крысціяна вельмі любіла тэатр і наведвала спектаклі не толькі ў Веймары, але і ў іншых гарадах, напрыклад у Бад-Лаўхштэце, дзе сям’я праводзіла летнія месяцы.
У 1815 годзе Крысціяна перажыла апаплексічны ўдар. Праз год у яе адмовілі ныркі, і яна памерла ў пакутах 6 чэрвеня 1816 года.
Крыніцы
.svg){kind=small}
