PROFILPELAJAR.COM

El teatru aficionáu o d'aficionaos, tamién conocíu como teatru amateur, ye'l teatru realizáu por actores non profesionales.

Ámbitu y calidá

Les compañíes de teatru amateur pueden realizar obres, musicales, ópera llixera, pantomima o espectáculos de variedaes, y desenvolver una actividá tanto social como artística. Les producciones pueden dase en tou tipu de llugares tantu naquellos al usu como nos non canónicos: dende cortiles al aire abierto, escueles, ateneos o centros cívicos hasta sales alternatives o teatros profesionales importantes, con una producción ya implicación que tamién puede variar ente la comedia llixera al drama más esixente.

Más que pola calidá, el teatru aficionáu estremar del teatru profesional o comercial cenciellamente en que nun se recibe remuneración pol trabayu realizáu. El qu'una producción sía amateur o cunte con actores aficionaos nun significa que nun pueda traer una xestión económica profesional y con beneficios: por casu por que la compañía pueda dotase de meyores equipos o al realizar una función benéfica en pro d'una tercer entidá.

Otra diferencia ye que los actores aficionaos de normal tán arrexuntaos o federaos n'entidaes del tercer sector venceyaos por cuotes de sociu o llabores de voluntariáu, a diferencia de los actores profesionales que tienen los sos propios gremios y estructures privaes y ríxense por contratos, convenios llaborales según por un códigu de bones práutiques propiu.

Definición ya identificación

El términu afición varia ente dos definiciones: per un sitiu entiéndese por aficionáu aquél que nun tien les ferramientes nin conocencies pal desempeñu profesional d'una función o oficiu; y per otru llau asumir como afición aquél estudiu, arte, ciencia o actividá deportiva que daquién realiza como pasatiempu o hobbie al marxe del so principal oficiu.

Esiste una gran variedá de teatros dientro del mundu amateur tantu en formatu como en calidá, polo que delles agrupaciones -aquelles por casu con un nivel profesional pero que nun deseyen participar de circuitos comerciales- nun sienten l'epítetu de "amateur" como propiu, prefiriéndose referise a elles mesmes n'otros términos como asociación dramática o grupos de teatru o a cencielles actores.

A esti respectu esiste un segmentu de teatru non comercial como'l teatru de cámara, el teatru esperimental o'l teatru universitariu que prefieren autodenominarse como teatru independiente en cuantes qu'entienden que tanto'l teatru aficionáu como'l profesional siguen les lleis de mercáu (enllenar sala, rindir cuentes) ente que éstos busquen una tercer vía más cercana a la investigación y al arte pol arte.

Rellación col teatru profesional

Tantu dende ámbitu académicu como dende la crítica y el mesmu gremiu túvose -y en dellos ámbitos inda se tien- una perceición negativa, de degradación, inxerencia y acabamientu del teatru como arte y del sector profesional como mediu de vida.

Esta perceición foi camudando na midida que se foi demostrando que'l teatru aficionáu non yá nun resta públicu al profesional sinón qu'entra en simbiosis con ésti p'apurri-y nuevos públicos, amás que'l volume d'actores non profesionales ye bien cimeru respectu al de los actores d'oficiu, polo que ye un nichu de mercáu enorme de cara a quien se dedica a la pedagoxía o al coaching actoral. A lo último, munchos actores profesionales empecipiáronse nel oficiu y/o atopáu la so vocación en grupos aficionaos del so barriu o escuela cuando yeren nueves, inclusive neños.^[1]^[2]^[3]

Un exemplu del volume y vitalidá del teatru aficionáu: en Reinu Xuníu esisten más de 2,500 agrupaciones de teatru aficionáu que xuntes en 2012 sumaron al rededor de 30.000 representaciones.^[4]

Anguaño munches de los coleutivos profesionales o del ámbitu profesional como pue ser nel casu d'España l'Academia de les Artes Escéniques o la Sociedá Xeneral d'Autores y Editores (SGAE) sofiten o collaboren coles federaciones autonómicu y nacional, inclusive apocayá creóse nos Premios Max de teatru una categoría propia con que reconocer el llabor del sector.^[5]

Federaciones y confederaciones

Apurre de los premios Arlequín de la Federación Catalana de Teatru Amateur a Eduardo Araujo, el 9 de payares de 2015 na sede de la SGAE en Barcelona.

Una gran parte del teatru aficionáu, cuantimás aquél que depende d'ayudes o espacios d'organismos públicos o privaos pa la so actividá regular acaba per constituyir se llegalmente nuna asociación y, de la mesma, territorialmente federar nuna estructura mayor pa consiguir mayor respaldu institucional y mediáticu, según pa coordinase y realizar actividaes conxuntamente como festivales y premios. En munchos países esiste una sola federación territorial o delles federaciones temátiques, n'otros esiste una federación a nivel rexonal o estatal que pueden tar axuntaes o non nuna confederación nacional. A nivel internacional esiste l'Asociación Internacional de Teatru d'Arte (AITA).

N'Alemaña atopa'l Bund Deutscher Amateurtheater.
En Bélxica ta'l Opendoek vzw Amateurtheater Vlaanderen y la Interféderale du Théâtre Amateur.
En Canadá ta la Theatre Canada.
En Costa de Marfil ta la Union Nationale de Théâtre Amateur.
Nel Congo ta'l Centre du Théãtre Amateur du Congo-Brazzaville.
En Cuba atopa'l Centru Nacional Cubanu.
En Dinamarca, el Dansk Amateur Teater Samvirke.
En República Dominicana, el Centru Dominicanu De Teatru Amateur.
N'El Salvador ta'l Centru de Teatru Amateur d'El Salvador.
N'Estonia, el Eesti Harrastusteatrite Liit.
En Francia, la Fédération Nationale des Compagnies de Théâtre et d'Animation.
N'España esiste La Federación de Grupos Amateurs de Teatru de Cataluña y Escenamateur.
En Gabón, la Fédération gabonaise du théâtre amateur et profesionnel.
N'Islandia atopa'l Bandalag Íslenskra Leikfélaga.
En Xamaica, la Jamaican Amateur Theatre Centre.
En Letonia, la Latvijas Amatieru Teatru Asociacija.
En Macedonia, el Teatarska Mladina na Makeddonija.
En Marruecos atopa la Fédération Nationale du Theâtre Amateur Au Maroc.
En Portugal, la Associação Nacional de Teatru de Amadores.
En Suecia, el Svenskt Amatörteaterråd.
En Sudáfrica, The South African National Community Theatre Association SANCTA.
En Túnez, Fédération Tunisienne de Théâtre Amateur
En Turquía, la TOBAV.
En Uganda, el Tender Talents Theatre