El tabaquismu ye l'adicción al tabacu, provocada principalmente por unu de los sos componentes más activos, la nicotina. El consumu habitual de tabacu produz enfermedaes nocives pa la salú del consumidor .
Según la OMS el tabacu ye la primer causa d'invalidez y muerte prematura nel mundu.[1] N'Europa el tabaquismu provoca cada añu 1,2 millones de muertes. Ta direutamente rellacionáu cola apaición de 29 enfermedaes, de les cualos 10 son distintos tipos de cáncer y de más del 50 % de les enfermedaes cardiovasculares. Fumar ye direutamente responsable d'aproximao'l 90 % de les muertes por cáncer de pulmón y aproximao el 80-90 % de la enfermedá pulmonar obstructiva crónica (EPOC) y enfisema.[2] N'España cada añu muerren más de 50 000 persones debíu al consumu de tabacu, más que polos accidentes de tráficu y el consumu de toles drogues illegales xuntes.
El tabacu ye una sustancia adictivo[3] debíu principalmente al so componente activu, la nicotina, qu'actúa sobre'l sistema nerviosu central. El fumador sufre una dependencia físico y psicolóxico que xenera un síndrome d'astinencia, denomináu tabaquismu.
La nicotina xenera adicción, pero tien efeutos antidepresivos y d'aliviu sintomáticu de l'ansiedá. Nun s'utiliza en farmacia, porque na segunda metá del sieglu XX afayáronse antidepresivos más eficaces y que nun crean adicción. Tampoco s'emplega pal aliviu sintomáticu de l'ansiedá, salvu en casos escepcionales, porque les benzodiazepines, que son el tipu de tranquilizantes más utilizáu, tamién crean dependencia, pero considérense más eficaces.
Ye factor de riesgu n'enfermedaesrespiratories, cardiovasculares, distintos tipos de cáncer, y ye especialmente perxudicial mientres l'embaranzu. Amás, non solo perxudica a los fumadores, sinón tamién a los qu'alienden el mesmu aire (fumadores pasivos). El tabaquismu ye la principal causa de mortalidá, na mayoría de los países desenvueltos, a principios del sieglu XXI, anque hai otros estudios qu'indiquen qu'estes enfermedaes atribuyíes al tabacu son en realidá la contaminación industrial y químico, los aditivos alimenticios y los pesticides utilizaos na agricultura[ensin referencies][4]. Amás, el tabacu como tal ye lo que menos se fuma, pos sacante'l pocu tabacu natural, tou lo que se comercializa ta adulteráu con sustancies químiques que-y apurren dudoses o esmolecedores propiedaes como la de ser más adictivu o ameyorar el so sabor, y otres que nun se saben porque tamién tienen fórmules secretes.[ensin referencies] Les industries amiesten aditivos que'l tabacu puru enxamás tuvo, aumentando la toxicidá que de por sí yá tien. Sicasí ye importante aprofiar que'l tabacu por bien puru o de "enguedeyar" como se conoz, siempres va causar dañu irremediablemente, polo que la única opción qu'embrive'l riesgu de carecer enfermedaes respiratories a edaes avanzaes ye a cencielles nun fumar.
Por cuenta de les consecuencies, tantu a la repercusión (dependencia) física, psicolóxica y social que xenera nos consumidores, yá dende l'últimu Congresu de Psiquiatría que tuvo llugar en L'Habana, foi consideráu una enfermedá más, pos rique tantu tratamientu melecinal como rehabilitación psicolóxica y re-educación social. Diches dependencies son les más difíciles de correxir, anque la dependencia física ye la que con mayor facilidá sume, dempués de l'astinencia. Queda constituyida de magar, como una enfermedá, que xenera enfermedaes y otros entueyos.
Epidemioloxía
Según la OMS esisten nel mundu más de 1250 millones de fumadores (2010), lo que representa aproximao un terciu de la población mayor de 15 años. Por sexos el 47 % de los homes y un 11 % de les muyeres nesti rangu d'edá peracaben una media de 14 pitos per día, lo que supón un total de 5827 billones de pitos al añu. El 74 % de tolos pitos peracabar en países de baxu-mediu nivel d'ingresos (Bancu Mundial) (hai que tener en cuenta que la mayor parte de la población mundial vive en países de baxu-mediu nivel d'ingresos). Tantu pa homes como pa muyeres, el segmentu d'edá na que fuma mayor proporción ye l'entendíu ente 30 y 49 años.
Na Xunión Europea esiste un amenorgamientu progresivu del consumu, caltiénse la mayor prevalencia n'homes qu'en muyeres, sacante en Suecia, onde'l consumu ye daqué mayor en muyeres (22 % homes, 24 % muyeres). La mayor proporción de fumadores atopar nos países mediterráneos.[ensin referencies] La prevalencia n'España para mayores de 16 años (2003) ye del 31% de la población.[6]
En Méxicu envalórase que muerren diariamente ente 123 y 165 persones por cuenta de consumir tabacu, lo que convierte a esta adicción nun grave problema de salú pública.
Tabaquismu y salú
Fumar puede ser el causante de delles enfermedaes, como'l cáncer de pulmón, la bronquitis y l'enfisema pulmonar. El tabaquismu ye reconocíu dende va dellos años como un problema de salú pública, por cuenta de que los daños a la salú acomuñaos al consumu del tabacu causen más de mediu millón de muertes nel continente americanu.[ensin referencies]
Fumar ye la causa más frecuente de muertes que pueden evitase.[ensin referencies] Según los últimos informes, cientos de miles de persones muerren añalmente de forma prematura debíu al tabacu. Estudios recién indiquen que la esposición al fumu de los pitos fumaos por otra xente y otros productos del tabacu, producen al añu la muerte de miles de persones que nun fumen. Magar estes estadístiques y a numberosos avisos sobre los peligros de fumar, millones d'adultos y adolescentes siguen fumando. Sía comoquier tánse faciendo progresos: acaldía son más les persones que dexen de fumar.
Nel añu 2004, la Organización Mundial de la Salú envaloraba en 4,9 millones el númberu de muertes añales rellacionaes col consumu de tabacu.[ensin referencies] Magar esistir una probada rellación ente tabacu y salú, esto nun torgar que sía unu de los productos de consumu llegal que puede matar al consumidor asiduo.
El fumu del tabacu ta constituyíu por una fase volátil o gaseosa y una fase sólida o de partícules. La fase gaseosa representa'l 95% del so pesu y tien unos 500 componentes. La fase sólida representa'l 5% del pesu y ta formada por unos 3500 componentes, ente los que sedestacan trés: la nicotina, responsable de l'adicción, el monóxidu de carbonu, responsable de les enfermedaes cardiovasculares, y el alquitrán, responsable de los cánceres asociaos.[6] Identificáronse más de 4000 sustancies nel fumu del pitu, de les cualos siquier 60 son probables carcinóxenos humanos.[8]
Tabaquismu y embaranzu
Mientres l'embaranzu, el tabacu multiplica'l so potencial dañible xenerando non yá riesgos pa la fumadora, sinón tamién pal ñácaru, ente otros riesgos aumenten los de sufrir embaranzu ectópico, hemorraxes vaxinales, alteraciones cardiaques, o nel ñácaru riesgu de nacer con baxu pesu, insuficiencias respiratories, riesgu de carecer muerte súbita, infartos o leucemia infantil.[ensin referencies]
Esisten numberoses investigaciones que demuestren los efeutos tan nocivos del tabaquismu nes muyeres embarazaes. El fumadores suelen dar a lluz a neños de baxu pesu (ente 150 y 250 gramos menos que les muyeres non fumadores). Amás, tantu la nicotina como'l monóxidu de carbonu pasen al cuerpu del fetu. Demostróse que la concentración de carboxihemoglobina ye dos veces mayor nel sangre del fetu que na de la madre. Si la madre fuma mientres los últimos seis meses d'embaranzu, aumenten los riesgos de muerte pal naciellu. Les muyeres que fumen, tamién cuerren más riesgu de sufrir desprendimientu prematuru de llibradura. La mortalidá de los infantes ye 30 % mayor nes muyeres fumadores que nes que nun fumen, y tienen tamién el doble d'albuertos.[ensin referencies]
Los primeros casos de cáncer acomuñaos al consumu de tabacu reportar nel sieglu XVIII. En 1761, John Hill describió los síntomes del cáncer de senos nasales en consumidores habituales de tosquilé.[11] A finales d'esi mesmu sieglu, Samuel Thomas von Sömmerring reportó qu'esiste una obvia rellación ente'l cáncer de llabiu y el consumu de tabacu en pipa.[11] Sicasí, hasta mediaos del sieglu XX esto atribuyóse a la temperatura de la boquilla.[12] Naquel sieglu'l tabacu entá siguía figurando nes farmacopees. Hasta la edición de 1847 del llibru Primitive Physick (1747) de John Wesley, ésti encamentaba aspirar fumu de tabacu pa tratar el dolor d'oyíu, amás d'incluyilo nel tratamientu de la epilepsia y la hemorroides.[13]
La primer persona en rellacionar el cáncer de pulmón col consumu de tabacu foi'l médicu alemán Ernst Schönherr en 1928, al notar que la mayoría de les pacientes non fumadores con esti tipu de cáncer yeren esposes de fumadores que taben espuestes al fumu de segunda mano.[14] El primer estudiu epidemiolóxicu que confirma esta asociación publicar Franz H. Müller en 1939.[15] Ente 1940 y 1941 la Oficina de la Salú del Reich invirtió 48 000 marcos n'estudios rellacionaos col tabacu y el cáncer.[16] En 1941, Hitler donó 100 000 marcos de la so fortuna personal pa financiar estos estudios.[15] En 1943, Eberhard Schairer y Erich Schöniger publicaron un trabayu nel cual conclúyese que la causa principal del cáncer de pulmón ye l'alquitrán presente nel fumu del tabacu.[16]
Los estudios médicos realizaos n'Alemaña mientres el réxime nazi fueron inoraos tantu n'Estaos Xuníos como'l Reinu Xuníu, nun hai menciones al trabayu de Schairer y Schöniger nestos países hasta los años 1960.[15] De forma totalmente independiente, los ingleses Richard Doll y Austin Bradford Hill empezaron a estudiar el cáncer de pulmón en 1948 y en 1954 publicaron los resultaos nel British Medical Journal, atribuyéndo-y la causa principal al tabaquismu.[12] Ésti foi'l primer estudiu que trató la tema fora d'Alemaña, lo que fai que sía frecuente, inclusive na lliteratura médica, que los cite como los pioneros, magar esistir estudios alemanes qu'aportaron a la mesma conclusión siquier una década antes.[15]
Tabaquismu y patoloxía vascular
Les enfermedaes del aparatu circulatoriu constitúin la primer causa de muerte na sociedá occidental. Los dos componentes más importantes son les enfermedaes cerebrovasculares y la enfermedá isquémica del corazón o enfermedá coronaria. Dexar de fumar, a cualquier edá, amenorga a la metá'l riesgu de muerte por enfermedaes coronaries.[6]
Ente les múltiples sustancies del fumu del pitu, les que presenten un mayor efeutu adversu son la nicotina y el monóxidu de carbonu (CO).
N'Uruguái, dempués de la prohibición de fumar n'espacios zarraos, detectóse un importante amenorgamientu nel númberu d'ingresos a instituciones de salú por infartu agudu de miocardiu.[17]
Tabaquismu y enfermedá respiratoria non tumoral
Los efeutos del tabacu sobre les víes respiratories describiéronse tanto a nivel d'estructures (víes aérees, alvéolos y capilares) como nos mecanismos de defensa pulmonar. Provocando, n'el fumadores, sintomatoloxía respiratoria y deterioru de la función pulmonar. El tabacu causa hipersecreción, lo que da orixe a tos y expectoración crónica n'el fumadores
A fecha de 1997, los europeos y los chinos son los principales consumidores de tabacu per cápita del mundu, según el periódicu alemán Nassauische Neue Presse, de Frankfurt del Main. El 42 % de los homes y el 28 % de les muyeres de la Xunión Europea son fumadores, pero estos porcentaxes son muncho más altos nel grupu d'edaes entendíes ente los 25 y los 39 años. El tabaquismu siega añalmente la vida de 100 000 persones n'Alemaña y 100 000 más en Reinu Xuníu. En feches recién a 1997, el presidente de la República Checa, Václav Havel, Fumar un pitu tres otru fumador empederníu mientres munchos años, recibió tratamientu contra'l cáncer de pulmón. Acordies con el diariu Süddeutsche Zeitung, el presidente escribió al movimientu européu denomináu Tabaquismu o Salú pa espresar la so almiración por cualesquier que llogre abandonar el vezu.
Un estudiu detectó que'l 42,2% de les adictes al tabacu desenvolvieron acné non inflamatorio; dolencia carauterizada por presencia de poros zarraos, duviesos y puntos blancos y negros.[ensin referencies][18]
A pesar del progresivu amenorgamientu de la prevalencia de fumadores na población xeneral, estudios clínicos amosaron un aumentu de la prevalencia de fumadores ente los pacientes psiquiátricos, esistiendo una rellación ente la intensidá del cuadru clínicu y la gravedá de la dependencia al tabacu.[19] En MEDLINE rexístrense 356 artículos científicos publicaos ente 2001 y 2011 centraos na rellación ente'l tabaquismu y l'esquizofrenia.[20] La Sociedá Psiquiátrica Europea emitió una declaración en 2009 reconociendo que ciertos trestornos psiquiátricos como la esquizofrenia, el trestornu bipolar y la depresión son factores de riesgu pa carecer tabaquismu, ente otres patoloxíes.[21]
Nun estudiu realizáu nel Reinu Xuníu en 1993 concluyóse que'l 31% de la población xeneral yera fumadora, pero esta cifra alzar al 74% de los pacientes con esquizofrenia o otros trestornos delirantes, el 69% de quien sufren psicosis afeutiva y el 74% de los pacientes con neurosis.[22] Otru estudiu realizáu en 1986 n'Estaos Xuníos llogró los siguientes resultaos relatives a la estensión del tabaquismu en pacientes psiquiátricos: esquizofrenia, 88%; zuna, 70%; depresión mayor, 49%; trestornos d'ansiedá, 47%; trestornu de personalidá, 46% y trestornos adaptativos, 45%.[23] Propunxéronse trés posibles causes básiques pa esta rellación: la hipótesis de la automedicación, según la cual la enfermedá surde en primer llugar y depués la persona vuélvese fumadora polos efeutos beneficiosos de la nicotina nel tratamientu del cuadru principal; la hipótesis neuroquímica, según la cual el consumu crónicu de productos que contienen nicotina alteria la química del celebru predisponiendo a carecer cuadros depresivos o maniacos y la hipótesis de la vulnerabilidá común, según la cual nenguna de les patoloxíes predispone a la otra sinón qu'esiste un tercer factor, yá sía social o xenéticu, que les predispone a dambes.[23]
Nel casu particular de la esquizofrenia, l'alta prevalencia solo puede esplicase por motivos fisiopatológicos, ensin refugar una predisposición xenética.[24] Amás, esta rellación ye independiente de los factores socioculturales.[25] Por cuenta de esto, suxirióse qu'en families con predisposición a esta enfermedá, considerar al tabaquismu como un marcador de riesgu pa carecer la mesma.[24] El consumu de tabacu nesti tipu de pacientes presenta tantu efeutos positivos como negativos. Ente los positivos pueden citase: meyora de los síntomes negativos, amenorgamientu de los efeutos secundarios de les melecines y sentimientu de prestar. Ente los negativos tán qu'interfier coles drogues utilizaes nel tratamientu y agrava la presentación del trestornu.[20] Los hidrocarburos arumosos policíclicos del fumu del tabacu aumenten el metabolismu de la clozapina, la olanzapina y los antipsicóticos típicos.[25] Ente los fumadores que carecen esquizofrenia o trestornu bipolar, la probabilidá de contraer una enfermedá coronaria ye de 2 a 3 vegaes cimera a la media, alzando la tasa de mortalidá y menguando la esperanza de vida.[21] Esta población ye la que presenta menor tasa d'ésitu cuando intenten dexar de fumar (11%), sacante quien tán baxu tratamientu con clozapina.[25]
Dependencia física de la nicotina
Nun esiste anguaño una opinión unánime alrodiu de la importancia de la dependencia física a la nicotina como mayor o únicu componente de l'adicción. Allen Carr, creador d'un conocíu métodu pa dexar de fumar, afirmaba qu'anque l'ansiedá provocada pola retirada de la nicotina ye físicamente real, ye más leve de lo qu'aparenta. Poro, esta ansiedá, anque esistente, podría tar multiplicada na mente del fumador por factores sociales, situaciones d'estrés o les sos propies medranes, lo que, de ser ciertu, amestaría un componente psicolóxicu bien importante a l'adicción física.
Dependencia moderada-intensa: consumu de más de 20 pitos al día, fumen el primer pitu na primera media hora dempués de llevantase.
Dependencia leve: consumu de menos de 20 pitos al día, fumen el primer pitu dempués de media hora de llevantase.
Pitos contra tabacu de picadura
Según datos del Comisionado pal Mercáu de Tabacos d'España, producióse una medría espectacular del consumu de tabacu de picadura, d'un 32 % ente los años 2008 y 2011.[26] Esiste la creencia de que'l tabacu de picadura tien menos riesgu pa la salú, que contién menos aditivos, y que ye menos perxudicial. La falsa creencia de que'l tabacu de picadura ye menos nocivu pa la salú ye mayor en moces, según los datos de la encuesta de la Selmana Ensin fumu de la semFYC de 2012.[27]
El fumadores de tabacu de picadura amuesen un mayor riesgu de cánceres de boca, farinxe y larinxe,[28][29] y tamién de pulmón (de forma importante[30] o discreta[31]) que los fumadores de pitos convencionales. Pero un estudiu da una prevalencia similar pol cáncer de boca.[32] Nel casu del cáncer de pulmón camudaría la proporción del tipu histolóxicu, con una mayor prevalencia d'adenocarcinomes[33] y cáncer de pulmón de célules pequeñes.[34]
Nun estudiu analizando les marques más consumíes n'España, amuesa que los conteníos de nicotina, alquitrán y monóxidu de carbonu del tabacu de picadura son bien cimeros a los dexaos pa los pitos convencionales, en dellos casos hasta d'un 85 % más.[35] El tabacu de picadura tamién tendría un mayor efeutu oxidativo n'estudios in vitro sobre cultivos de monocitos.[36]
Tabaquismu y pitos electrónicos
Cada vez más se ta xeneralizando l'usu del pitu electrónicu como alternativa al pitu tradicional. A pesar de qu'esta metodoloxía nun aprove direutamente la consumición de tabacu, n'ares de la exhaustividad, vale la pena mentar la so esistencia. El pitu electrónicu ye un dispositivu electrónicu forníu con un vaporizador y un líquidu que se vaporiza pol mesmu. Nun hai cifres oficiales sobre'l númberu d'usuarios del pitu electrónicu, pero a manera d'exemplu n'Inglaterra, onde'l fenómenu ta más estendíu, pa fines del 2012 la cifra de fumadores de pitos electrónicos foi d'unos seiscientos mil y xubió a un millón nel 2013.[37] Anque nun hai un fluyíu líquidu de nicotina, xeneralmente'l líquidu vaporizado nel pitu electrónicu contién esta sustancia, con un porcentaxe escoyíu pol consumidor. Por esta razón tamién los usuarios de los pitos electrónicos, cuando esnelden esti líquidu que contién nicotina, tán suxetos a los efeutos de l'adicción. El pitu electrónicu nun ta basáu nel fenómenu de la combustión, poro, nun apurre la inhalación de toos aquellos canceríxenos que s'emiten na combustión del tabacu y el papel. El mundu científicu adoptó un enfoque cautelosu hasta agora, sobre los efeutos de los pitos electrónicos. Sicasí, hai estudios tranquilizadores, apocayá los Cardiólogos Europeos declararon que'l pitu electrónicu nun causa dañu al corazón.[38] Esiste tamién un estudiu conducíu pola Universidá de Catania, que nun esclúi que'l pitu electrónicu pueda ser d'ayuda p'aquellos que quieran dexar de fumar. En comparanza con otros métodos, ello ye que dexa caltener los xestos de los pitos tradicionales amás d'evitar los síntomes d'astinencia.
Regulación y campañes antitabaquismu
La primer campaña pública en contra del consumu foi'l movimientu antitabacu na Alemaña nazi.[39] En 1942 prohibióse fumar nos colexos, en xunetu de 1943 prohibióse'l consumu n'espacios públicos por menores de 18 años, en 1944 prohibióse'l so consumu en trenes, autobuses, edificios públicos, hospitales y xeriátricos. Esi mesmu añu reconocióse-y a los fumadores pasivos el derechu a tener el mesmu tratamientu médicu que los fumadores activos. De la mesma, la publicidá tuvo suxeta a fuertes regulaciones.[16] Ente 1940 y 1950 en consumu de tabacu per capita n'Alemaña menguó a pocu menos de la metá, ente que, nel mesmu periodu, n'Estaos Xuníos ésti doblóse. N'Alemaña'l consumu siguió menguando mientres siquier la primer metá de los años 1950.[40]
Contra la industria tabacalera lluchen tamién numberoses asociaciones, ganándose importantes xuicios contra ésta n'Estaos Xuníos, por práutica como amestar nicotina extra al tabacu natural. Amás, criticóse duramente a estes empreses por dirixir la so publicidá escontra neños y adolescentes, utilizar intensamente publicidá engañoso, como nel casu de los pitos light, y patrocinar numberosos estudios supuestamente científicos que demostraríen efeutos beneficiosos del tabacu, que depués resultaríen nun ser tan ciertos.
Llexislación internacional
La Organización Mundial de la Salú (OMS) ye l'organismu internacional qu'abandera y aguiya el cambéu d'actitúes de munchos gobiernos al empar que trata de crear un conveniu marco que suscriban los gobiernos y comprométanse a desenvolver aiciones más decidíes na prevención y control del tabaquismu. El Bancu Mundial nun informe redactao y publicao en 1999, tamién s'incorporó a les polítiques internacionales de prevención.
Les midíes iniciales de la OMS, basar en:
Ellaboración d'informes científicos por comités d'espertos.
El desenvolvimientu de los programes Tabacu y Salú (1988 - 1995; 1996 - 2000).
L'adopción de resolvimientos, la postrera adoptada en 1996, encamienta a ellaborar un Conveniu Marco pa la Llucha Antitabáquica (CMLA), y d'usu como preséu xurídicu internacional.
Son aquelles persones que nun fumen, pero que tán en contautu constante con el fumadores y esnelden el fumu del cigarru. La esposición pasiva a fumu ayeno causa graves trestornos cardiovasculares y respiratorios, principalmente cardiopatía isquémica y cáncer de pulmón. Nes muyeres embarazaes provoca baxu pesu del naciellu y ente los lactantes causa muerte súbita.[41]
La Organización Mundial de la Salú declara que "El fumu ayeno matu" y que "Nun hai un nivel seguru d'esposición al fumu de tabacu ayenu."[41]
Fumar un pitu tres otru
Fumar un pitu tres otru o en cadena, ye la práutica de fumar dellos pitos en socesión, dacuando encendiendo'l siguiente cola colilla encendida del pitu termináu. De cutiu el términu fumador empederníu referir a una persona que fuma de forma constante, anque non necesariamente encadenando un pitu detrás d'otru. El términu aplícase principalmente a los pitos, anque tamién puede ser utilizáu pa describir l'aición de fumar cigarros y pipes de forma incesante o compulsiva. Ye una forma común d'adicción.[42] Coloquialmente úsase la espresión fumar como un carreteru (España), como un escuerzo (Arxentina), o como un chacuaco (Méxicu), y dacuando compárase a la persona con una chimenea.
Estudióse hasta qué puntu la dependencia a la nicotina ye la causa d'esti vezu. Nun paez que la cantidá de nicotina en sangre ye un factor significativu una y bones el volume de la calada se correlaciona ruinamente cola frecuencia del consumu de pitos.[45]
El procedimientu implica que los suxetos fumen la so marca habitual de pitos de manera rápida y continua, esneldando una bocanada cada 6 segundos hasta que nun se pueda siguir fumando. Nun ta claru qué tantu l'iñerizu y les llendes de tolerancia de los suxetos tán determinaos pola intoxicación con nicotina o pola irritación llocal de la boca y el tracto respiratoriu. Conclúyese que fumar rápido puede producir niveles descomanadamente altos de nicotina y carboxihemoglobina en sangre y que esto constitúi un riesgu. Según los datos disponibles na actualidá, el nivel de riesgu ye imposible de calcular en términos cuantitativos. Probablemente podría amenorgase con un fármacu beta bloquiador adrenérgico. Yá que la ingesta escesiva de nicotina y monóxidu de carbonu puede nun ser necesaria pa llograr un efeutu nel tratamientu, suxúrese que'l procedimientu podría ser dafechu seguro y posiblemente non menos eficaz si instruyir a los suxetos a llevar el fumu al gargüelu y evitar esneldalo escontra los pulmones yá que solo por inhalación prodúcense niveles peligrosamente altos de les sustancies dañibles.[48] Pa dellos investigadores, mientres se tomen los procuros pertinentes, puede implementase esta forma de terapia considerando los peligros mayores a que s'enfrenten el fumadores crónicos.[49]
Ventilación
Los profesionales de calefacción, ventilación y aire acondicionáu (climatización) afirmen qu'un fluxu d'aire d'alredor de 1000 pies cúbicos (28.32 de metros cúbicos) per minutu per cada fumador ye necesariu pa caltener una calidá del aire satisfactorio cuando los fumadores tán fumando de cutio.[50] Sicasí, estudios confirmen que los actuales sistemes de climatización, magar son importantes polo xeneral pa garantizar la calidá del aire, nun pueden controlar la esposición al fumu de segunda mano.[51]
↑Drogues. Secretaría Xeneral de Sanidá y Delegación del Gobiernu pal Plan Nacional Sobre Drogues. Ministeriu de Sanidá y Consumu. Gobiernu d'España. 2008.
↑http://www.rmu.org.uy/revista/2010v4/art3.pdf Impautu de la prohibición de fumar n'espacios zarraos sobre los ingresos por infartu agudu de miocardiu n'Uruguái, Rev Med Urug 2010; 26: 206-215
↑Comisionado pal Mercáu de Tabaco. Ministeriu de Facienda y Alministraciones Públiques. Gobiernu d'España. (ed.): «El Mercáu de Tabacos > Estadístiques». Consultáu'l 31 de mayu de 2012.
↑ 41,041,1Organización Mundial de la Salú (Julio de 2015). «Tabacu». Archiváu dende l'orixinal, el 13 de xineru de 2016. Consultáu'l 19 de xineru de 2016.
↑«Blood nicotine and carboxyhemoglobin levels after rapid-smoking aversion therapy.». Journal of consulting and clinical psychology46 (6): páxs. 1423-31. Avientu de 1978.
↑«Potential Hazards of Rapid Smoking as a Technic for the Modification of Smoking Behavior». New England Journal of Medicine297 (11): páxs. 590–592. Setiembre de 1977. doi:10.1056/NEJM197709152971106.