Smolensk o Smolensko (en rusu: Смоленск) ye una ciudá na Rusia occidental, a veres del ríu Dniéper, y ye la capital alministrativa del óblast de Smolensk. La so población ye de 312 896 habitantes (1 xineru 2023)[2]. Asitiada a 360 quilómetros al suroeste de Moscú, esta ciudá cercada foi destruyida delles vegaes a lo llargo de la historia. Taba nes rutes d'invasión de Napoleón y Hitler.
Historia
Mapa del ríu Dniéper nel qu'apaez nel so cursu altu, Smolensk
Etimoloxía
El nome de la ciudá deriva del nome del regueru Smolnya. L'orixe d'esti hidrónimu ye menos claru. Una posibilidá atópase na pallabra eslava para tierres negres, que fueron coloriaes peles agües del Smolnya. Otra alternativa ye la pallabra rusasmolá, que significa resina y brea.
Oríxenes medievales
Smolénsk ye una de les ciudaes más antigües de Rusia, cuando yera un asentamientu comercial fortificáu. La primer mención data de 863, dos años dempués de la fundación de la Rus de Kiev. Según la Crónica de Néstor, Smolensk yera la capital de los Kríviches. En 882 foi tomada por Oleg de Nóvgorod, nel so pasu de Nóvgorod a Kiev. El pueblu yá fuera tomáu 2 décades antes polos capitanes varegosAskold y Dir, cuando na so marcha a Kiev decidieron faese cola ciudá y la so gran población.
El principáu de Smolensk foi fundáu en 1054. Pola so posición central nes tierres ruses, la ciudá desenvolvióse rápido. A finales del sieglu XII el principáu yera unu de los más fuertes de la Europa Oriental, siendo asina que la dinastía de Smolensk controlaba'l tronu de la Rus de Kiev. Numberoses ilesies fueron alzaes nesi tiempu, incluyendo la de San Pedro y Pablo y la de San Xuan Bautista. La más notable ye una que se llama Svírskaya; foi almirada polos sos contemporáneos como la estructura más bella de la Rus.
Ente la Rusia Imperial y la República de les Dos Naciones
Con una población de 10 000 persones, Smolensk conviertes na ciudá más grande de la Lituania del sieglu XV. Tres regimiento de Smolensk fueron decisivos na batalla de Grunwald en contra d'Orde Teutónica. Lituania sufrió un severu golpe cuando foi reconquistada por Basilio III de Moscú en 1514.
Smolensk foi un llugar especial pa los rusos por munches razones, y non menos pol fechu de que'l so catedral alluga unu de los iconos ortodoxos más veneraos que s'atribúi a San Lucas. La construcción de la nueva Catedral de l'Asunción foi un gran proyeutu que tardó más d'un sieglu en completase. A pesar de dise fundiendo amodo nuna depresión económica, Smolensk foi valorada entá polos zares como fortaleza clave pa la defensa de la ruta a Moscú. Convertir na capital de Guberniya en 1708.
Invasión napoleónica
N'agostu de 1812, dos de los mayores exércitos que s'axuntaren enxamás s'enfrentaron en Smolensk. Mientres la reñida batalla, descrita por Lev Tolstói en Guerra y Paz, Napoleón entró na ciudá.
N'agostu llibraron dos de les más grandes batalles per parte de la Grande Armée. Envaloráronse unes perdes totales de 30.000 homes nesta batalla.
Darréu dempués de la Revolución d'Ochobre, cuando Bielorrusia taba entá ocupada poles fuercies alemanes, Smolensk (en bielorrusu: Смаленск, Smalensk) convertir nun destacáu centru de la vida política de Bielorrusia, anque calteniéndose alministrativamente como parte de Rusia. En 1918, les fuercies d'ocupación alemanes declararon la Gobernatura xeneral de Smolensk como parte constituyente de la República Popular Bielorrusa, que duró menos d'un añu. El 2 de xineru de 1919 proclamar en Smolensk la República Socialista Soviética de Bielorrusia, pero'l so gobiernu treslladar a Minsk dellos meses dempués, asina les fuercies polaques fueron espulsaes de la capital bielorrusa.
Segunda Guerra Mundial
Mientres la Segunda Guerra Mundial, Smolensk foi escoyíu de nuevu pola hestoria como un escenariu pa una más de les sos batalles: la batalla de Smolensk. La ciudá foi prindada polos alemanes el 16 de xunetu de 1941. La primer contraofensiva soviética contra l'exércitu alemán llanzóse equí n'agostu de 1941, pero fracasó. Sicasí, les llindaes victories soviétiques nes batalles pela rodiada de la ciudá n'agostu de 1941 detuvieron la meyora alemana mientres dos meses cruciales. Esto dexó fundamentalmente salvar Moscú y, gracies a la victoria del Exércitu Coloráu ellí, ganar la Gran Guerra Patria.
Más del 93% de la ciudá foi destruyida mientres los combates. L'iconu de l'antigua catedral perder pa siempres. La ciudá foi finalmente lliberada'l 25 de setiembre de 1943. Nun ye d'estrañar que'l títulu de Ciudá Heroica fóra-y dau a Smolensk 40 años dempués de la guerra.
Dempués de que los alemanes tomaren la ciudá en 1941, éstos atoparon los archivos intactos del Comité del Partíu Comunista del óblast de Smolensk, el llamáu Archivu de Smolensk. L'archivu foi treslladáu a Alemaña, y una parte significativa del mesmu terminó nos Estaos Xuníos, ufiertando a los estudiosos occidentales y los especialistes n'intelixencia información única sobre'l funcionamientu llocal del gobiernu soviéticu mientres los sos primeres dos décades. Los archivos fueron devueltos a Rusia polos Estaos Xuníos en 2002.
La ciudá ye un importante nuedu ferroviariu y un destacáu centru comercial, cultural ya industrial. Na so industria predominen los productos pa la construcción de carreteres, la maquinaria, los testiles y los productos alimenticios. Les construcciones de calter históricu de la ciudá son dos ilesies del sieglu XII y la catedral de l'Asunción (sieglos XVII y XVIII).
.png)
_(2001).png)
