Ye un arbustu que puede algamar 3 m d'altor xeneralmente desprovistu de fueyes, buxu y bien ramificáu. Tien (o non) les fueyes alternes, linear llanceolaes, tempranamente caedizas. Les flores son papaleonacees marielles, bien pequeñes de 5-8 mm de llargor, arrexuntaes en recímanos. Mota de 2 a 3,5 mm, bilabiado; el llabiu cimeru fondamente bífidu, y l'inferior estremáu en 3 dientecitos agudos. Llegume más o menos ovoidea, col mucrón bien pocu marcáu, de color payizu.
Hábitat
Crez en carbes seriales producíos pola degradación de los encinares y en pinares.
Distribución
Nativa del noroeste d'África y de la Península ibérica. Ye una especie común en casi tola Penísula, a esceición del norte y bona parte de Portugal. Ye xerófila, tolerante a los fríos ivernizos y a los calores branizos; puede vegetar tantu en suelos caliares como en xilizos dende 0 a 400 msnm . Puede formar carbes bien estenses, especialmente por Aragón, La Mancha, sur d'Estremadura y Andalucía, onde pastia xeneralmente'l ganáu ovín, polo xeneral en encinares degradaos.
Usos
Medicinalmente ye utilizada nes afecciones agudes del aparatu respiratoriu y nel casu de fiebres eruptives. Diurética.[ensin referencies] Nel pasáu foi utilizada pa calecer los fornos de les maseres, pa faer escobes o vares.
Principios activos
Na corteza y les cañes topamos un alcaloide llamáu retamina y otru denomináu d-esparteina, estructuralmente allegáu al anterior alcaloide. La supuesta aición de la esparteina sobre'l corazón ye bien aldericada. Sí ye interesante la capacidá diurética de les flores.[ensin referencies]
Usu tradicional
Los pelegrinos del camín de Santiago d'orixe francés, belga y alemán recoyíen esta planta p'afecciones del aparatu respiratoriu en fase aguda y nes fiebres eruptives. En Galicia tradicionalmente emplegóse pa faer escobes destinaes a barrer.
Retama: nome xenéricu que deriva de Retáma, -ae f. – del árabe andalusí ratama (ár. cultu ratam); castellán: retama f. = nome de non poques genísteas, como les retamas puramente diches –Retama monosperma (L.) Boiss., R. sphaerocarpa (L.) Boiss. y R. raetam (Forssk.) Webb– y especies varies de los xéneros Cytisus L., Genista L. y Spartium L.[2]
sphaerocarpa: epítetullatín que significa "con granes esfériques".[3]
↑
Alrodiu de la cariológia de delles genisteas del centro-occidente español. Gallego Martín, F., M. A. Sánchez Alce & F. Navarro Andrés. Lazaroa 9: 55-60 (1988).