Enrique III de Castiella, llamáu «el Doliente» (Burgos, 4 d'ochobre de 1379-Toledo, 25 d'avientu de 1406), fíu de Xuan I y de Leonor d'Aragón, foi rei de Castiella ente 1390 y 1406. Asocedió-y a los so muerte'l so fíu, Xuan II.
La so crianza foi encamentada a Inés Lasso de la Vega, esposa de Juan Neñu; na so infancia foi educáu pol obispu de TuiDiego de Anaya Maldonado, que darréu sería arzobispu de Sevilla, y por Álvaro de Isorna, que lo sería de Santiago; foi'l so ayo Juan Hurtado de Mendoza y el so confesor el dominicu Alonso de Cusanza, que dempués aportaría a obispu de Salamanca y de Lleón.
Matrimoniu
Pocu dempués de la so nacencia foi prometíu a la heredera del tronu portugués Beatriz de Portugal en virtú d'un tratáu de paz que Castiella y Portugal roblaron mientres una tregua nes guerres fernandinas, pero esti matrimoniu nun llegó a a faese efectivu, pos al quedar vilbu'l so padre en 1382, foi ésti y non Enrique quien se casó con Beatriz.
Simultáneamente a la so boda, col beneplácito de les cortes de Briviesca, recibió'l títulu de Príncipe d'Asturies, siendo'l primeru en llevar dichu títulu, pos enantes los primoxénitos de los reis castellanos llamárense infantes mayores. En 1390 el so padre consideró la posibilidá d'abdicar nel so favor pa llograr la reconocencia de los portugueses, pero foi disuadido de faelo pol so Conseyu Real, habida cuenta de los daños que causaren nel reinu anteriores decisiones similares; sicasí, n'ochobre d'esi mesmu añu'l rei Juan morrió en Alcalá de resultes d'una cayida del caballu, y Enrique foi proclamáu rei.
Asumió'l poder efectivo'l 2 d'agostu de 1393, a la edá de 13 años, depués d'un tumultuoso periodu de cambeos na rexencia.
Reinado
Enrique III pacificó a la nobleza y restauró el poder real, sofitándose na pequeña nobleza y moviendo asina a los sos parientes más poderosos (como Alfonso Enríquez y Leonor de Trastámara). Derogó privilexos concedíos polos sos predecesores a les Cortes de Castiella, como l'alcabala y el derechu d'asistir al Conseyu Real, impulsó la figura de los corregidor nes ciudaes, y sanió la economía del reinu. Menguó les persecuciones contra los xudíos, promulgando dellos edictos contra la violencia, que fuera particularmente grave en 1391.
Mientres el so reináu, la flota castellana llogró delles victories contra los ingleses. En 1400 unvió una flota de guerra que destruyó la base pirata de Tetuán, nel África del Norte. En 1402 empezó la colonización de les Islles Canaries, unviando al esplorador francés Jean de Béthencourt. Detuvo una invasión portuguesa, empecipiada en 1396 con un ataque a Badayoz, estableciendo finalmente una tregua col alcuerdu robláu con Xuan I de Portugal el 15 d'agostu de 1402.
Cola so salú afeutada, nos sos últimos años había delegáu parte del poder efectivu nel so hermanu Fernando d'Antequera, quien sería rexente mientres la minoría d'edá del fíu d'Enrique III, Xuan II de Castiella.
Enrique III de Castiella finó na ciudá de Toledo el 25 d'avientu de 1406, cuando preparaba una campaña contra'l reinu de Granada.
Sepultura
Dempués del so fallecimientu, el cadabre d'Enrique III de Castiella foi treslladáu a la ciudá de Toledo, onde recibió sepultura na Capiya de los Reis Nuevos de la Catedral de Toledo,[7] na que los sos restos mortales reposen na actualidá. El sepulcru d'Enrique III ta asitiáu sobre la sillería del coru, nel llau del Evanxeliu, y ye un sepulcru adosáu d'estilu platerescu. La caxa del sepulcru ta afatada colos escudos de Castiella y Lleón, y na parte baxa del interior del lucillo d'enterramientu tán asitiaos tres paneles decoraos con trofeos, y sobre los trés paneles dos neños apaecen suxetando la cartela que contién l'epitafiu del monarca:[7]
"AQUI IACE EL MUI TARRECÍU Y XUSTICIERU REI DON ENRIQUE DE DUCE MEMORIA QUE DIOS DE SANTU PARAISO FÍU DEL CATHOLICO REI DON JUAN NIETO DEL NOBLE CAVALLERO DON ENRIQUE EN 16 AÑOS QUE REINU FOI CASTIELLA TARRECIDA Y HONRRADA NACIO EN BURGOS DIA DE SAN FRANCISCO Y MURIO DIA DE NABIDAD EN TOLEDO IENDO A LA GUERRA DE LOS MOROS COLOS NOBLES DEL REINU FINU AÑU DEL SEÑOR DE 1407."
Sobre'l sepulcru ta asitiada la estatua yacente que representa a Enrique III, realizada n'alabastru policromado. Enrique III apaez vistíu col hábitu franciscanu, anque coles manes suxeta la so espada, cola so talabarte, qu'escurre paralelu al gordón franciscanu. La cabeza del monarca, cinxida pola corona real, fuelga sobre trés ricos almohadones, y los pies del rei apaecen descalzos. Nos estremos de la estatua yacente tán asitiaos cuatro ángel arrodillados.
↑Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 31 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
↑ 4,04,1Afirmao en: Diccionario biográfico español. Identificador DBE: 6644/enrique-iii. Data de consulta: 20 mayu 2020. Editorial: Real Academia de la Historia. Llingua de la obra o nome: castellanu. Data d'espublización: 2011.
Mitre Fernández, Emilio: Los xudíos de Castiella en tiempu d'Enrique III : el pogrom de 1391. Universidá de Valladolid. Secretariáu de Publicaciones ya Intercambiu Editorial 1994 ISBN 84-7762-449-6
Mitre Fernández, Emilio: Estensión del réxime de correxidores nel reináu d'Enrique III de Castiella. Universidá de Valladolid. Secretariáu de Publicaciones ya Intercambiu Editorial 1969 ISBN 84-600-0218-7
Montojo Jiménez, Carlos: La diplomacia castellana so Enrique III : estudiu especial de la embaxada de Ruy González de Clavijo a la corte de Tamerlán. Ministeriu d'Asuntos Esteriores. Centru de Publicaciones 2004 ISBN 84-95265-38-9
[[Ricardo del
Arco y Garay|Del Arco y Garay, Ricardo]] (1954). Institutu Jerónimo Zurita. Conseyu Cimeru d'Investigaciones Científiques.: Sepulcro de la Casa Real de Castiella, 1ª.
Elorza, Juan C.; Lourdes Vaquero, Belén Castillo, Marta Negro (1990). Xunta de Castiella y Lleón. Conseyería de Cultura y Bienestar Social: El Panteón Real de les Fuelgues de Burgos. Los enterramientos de los reis de Lleón y de Castiella, 2ª, Editorial