Aragonés centro-occidental
|
|
Parlas centro-occidentals de l'aragonés
|
Localización cheografica |
Estau
|
{{{estau}}}
|
País
|
Aragón
|
Rechión
|
{{{rechión}}}
|
Parlau en
|
Val de Tena, Sobrepuerto, Tierra de Biescas, Vallibasa, Sarrablo y Val d'Acumuer
|
Lugars principals
|
|
Estatus |
Atras denominacions
|
{{{atras denominacions}}}
|
Charradors
|
|
Oficial en
|
{{{oficial}}}
|
Reconoixiu en
|
{{{reconoixiu}}}
|
Regulau por
|
{{{regulau}}}
|
Vitalidat
|
Baixa
|
Literatura |
Escritors principals
|
|
Rasgos dialectals
|
(Nor)Centrals, de transición ta's occidentals
|
Clasificación lingüistica |
Indoeuropea |
ISO 639-1
|
{{{iso1}}}
|
ISO 639-2
|
{{{iso2}}}
|
ISO 639-3
|
{{{iso3}}}
|
SIL
|
{{{sil}}}
|
L'aragonés centro-occidental ye l'aragonés que se charra entre a cuenca alta d'o río Galligo, dende a Val de Tena dica o Sarrablo y dende Vallibasa y Sobrepuerto dica a val d'Acumuer. Presenta as caracteristicas foneticas de l'aragonés central y lexico común con l'aragonés occidental.
Fonetica
D'alcuerdo con l'aragonés central presenta una menor resistencia a la sonorización d'as oclusivas xordas intervocalicas latinas que l'aragonés cheneral, conservando-se a xorda localment en bella parola en a que l'aragonés cheneral sonoriza. A conservación afecta a lo participio, que ye en -ato, -ito reblando debant d'as formas chenerals en -au, -iu.
O tensín presenta mayor tendencia que atras variants d'aragonés a la sonorización dezaga de liquida, coincidindo con l'aragonés centro-oriental:
- Grupo -MP- > -mb-:
- Grupo -NT- > -nd-:
- Grupo -NK- > -ng-:
- Grupo -RT- > -rd-:
A evolución d'a -X-, -SK- y -PS- latina ye en -x-, como en aragonés occidental, a diferencia de l'aragonés oriental y centro-oriental.
Morfolochía
L'articlo o, os, a, as presenta a variant postvocalica ro, ros, ra, ras coincidindo con part de l'aragonés centro-oriental y d'o Semontano de Balbastro.
Variants
Son parlas aragonesas centro-occidentals:
Bibliografía