"Đoạn buồn đêm mưa" là một bài hát thuộc dòng nhạc vàng được nhạc sĩ Tú Nhi sáng tác vào năm 1969 và gắn liền với tên tuổi của chính ông trong vai trò ca sĩ dưới nghệ danh Chế Linh. Bài hát kể về câu chuyện cuộc đời của chính tác giả trong một cơn mưa. Bài hát Đoạn buồn đêm mưa sau đó được Tú Nhi ký tên chung với nhạc sĩ Vinh Sử và giúp cho tên tuổi của hai người trở nên thành danh trong làng âm nhạc miền Nam Việt Nam lúc bấy giờ.
Sau năm 1975, do chính sách kiểm duyệt của nhà nước Việt Nam, nhạc sĩ Vinh Sử đã đứng tên sáng tác bài hát để ca khúc được lưu hành ở trong nước. Điều này dẫn đến vấn đề tranh chấp tác quyền giữa Tú Nhi và một số đơn vị băng đĩa, đa phương tiện, sau đó chính ông phải lên tiếng thu hồi tác quyền của ca khúc này.
"Đoạn buồn đêm mưa" đã được nhiều ca sĩ ở cả trong và ngoài nước thể hiện sau năm 1975; đồng thời được nhiều người Việt Nam yêu thích.
Hoàn cảnh ra đời
Bài hát được ra đời vào năm 1969,[1][2] ở thời điểm mà Chế Linh đang bắt đầu nổi tiếng trong sự nghiệp ca hát của mình vốn bắt đầu vào những năm 1960 và có những sáng tác với bút danh là Tú Nhi và Lưu Trần Lê.[3][4] Theo chia sẻ của ông, bài hát này được ông viết trong hoàn cảnh ông có hẹn gặp một người bạn gái ở Sài Gòn, nhưng khi người này chưa kịp đến điểm hẹn thì trời đổ mưa tầm tã, đường phố như suối nước, sau đó Tú Nhi ngồi một mình trong quán chờ mưa tạnh, vừa uống rượu vừa sáng tác ca khúc kể trên.[1][2] Chế Linh sau đó đã cho thu bài hát này vào đĩa nhựa 45 của hãng đĩa Việt Nam.[2]
Sau khi thu bài hát, Tú Nhi đã cho nhạc sĩ Vinh Sử, thời điểm đó gặp khó khăn về tài chính, đứng tên chung sáng tác ca khúc khi đi xin giấy phép. Theo chính Chế Linh, hành động này của ông để "giải quyết vấn đề tài chính" và giúp Vinh Sử "được tự in và bán nhạc lẻ".[1][2] Chế Linh và Vinh Sử sau đó đã bán ca khúc này thành công. Từ việc đó, nhạc sĩ Lam Phương đưa cho Chế Linh ca khúc "Thành phố buồn" và nói ông viết bài này dành cho Chế Linh, giúp cho tên tuổi Chế Linh cũng như bài hát của Lam Phương trở nên ăn khách.[5]
Đón nhận sau năm 1975
Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, các tác phẩm nhạc vàng và bolero Việt Nam đều bị chính quyền mới kiểm duyệt.[1][6] Bản thân Chế Linh cũng phải vượt biên sau năm 1975, nhằm để nhạc phẩm của ông được phổ biến trong nước, Chế Linh đã cho Vinh Sử đứng tên trong bài "Đoạn buồn đêm mưa" cùng các bài hát khác của ông.[1] Vào thập niên 1980 và 1990, "Đoạn buồn đêm mưa" cùng nhiều nhạc phẩm của Vinh Sử đã được phát tại khắp các ngõ, hẻm, quán cà phê ở Sài Gòn.[7] Theo báo Bình Dương, "Đoạn buồn đêm mưa" cùng nhiều tình khúc khác về mưa đã được nhiều nguồ yêu thích và thuộc lòng.[8] Nhiều khán giả và người nghe nhạc đã nghĩ rằng bài hát này là một sáng tác của nhạc sĩ Vinh
Sử.[9][10] Nhiều báo chí Việt Nam thậm chí còn đánh giá rằng "Đoạn buồn đêm mưa" là một tác phẩm rất nổi tiếng và thành công của Vinh Sử.[7][11]
Trong đợt livestream gây chú ý đến cộng đồng mạng Việt Nam vào năm 2021, Nguyễn Phương Hằng đã nhiều lần công khai hát ca khúc "Đoạn buồn đêm mưa", trong đó có một phiên lên đến hàng chục nghìn người theo dõi.[12][13]
Chú thích