Cuộc tàn sát Istanbul, còn được gọi là cuộc bạo loạn ở Istanbul hoặc sự kiện tháng 9 (tiếng Hy Lạp: Σεπτεμβριανά, đã Latinh hoá: Septemvriana, n.đ. 'Các sự kiện tháng 9'; tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: 6–7 Eylül Olayları, n.đ. 'Sự kiện ngày 6–7 tháng 9'), cũng gọi là Kristallnacht Thổ Nhĩ Kỳ,[3]) là một loạt các cuộc tấn công của đám đông chống Hy Lạp do nhà nước bảo trợ, chủ yếu nhắm vào cộng đồng thiểu số Hy Lạp ở Istanbul vào ngày 6–7 tháng 9 năm 1955.[6][7] Cuộc tàn sát được dàn dựng bởi Đảng Dân chủ cầm quyền ở Thổ Nhĩ Kỳ với sự hợp tác của nhiều tổ chức an ninh khác nhau (Nhóm Huy động Chiến thuật, Phản du kích và Cơ quan An ninh Quốc gia).[8] Các sự kiện được kích hoạt bởi một câu chuyện giả mạo nói rằng một ngày trước đó, người Hy Lạp đã đánh bom lãnh sự quán Thổ Nhĩ Kỳ ở Thessaloniki, Macedonia, Hy Lạp, - ngôi nhà nơi Mustafa Kemal Atatürk sinh năm 1881.[9] Một quả bom do một người Thổ Nhĩ Kỳ đặt vào lãnh sự quán, người sau đó bị bắt và nhận tội, đã kích động sự việc. Báo chí Thổ Nhĩ Kỳ im lặng về vụ bắt giữ, thay vào đó, họ bóng gió rằng người Hy Lạp đã cho nổ quả bom..[2]
Một đám đông người Thổ Nhĩ Kỳ, hầu hết thành viên được chở bằng xe tải vào thành phố trước, đã tấn công cộng đồng người Hy Lạp ở Istanbul trong chín giờ. Mặc dù đám đông không kêu gọi rõ ràng việc giết người Hy Lạp, nhưng hơn chục người đã chết trong hoặc sau các cuộc tấn công do bị đánh đập và đốt phá. Người Armenia và người Do Thái cũng bị tổn hại.[10] Cảnh sát hầu như không có hành động hiệu quả, và bạo lực vẫn tiếp tục cho đến khi chính phủ tuyên bố thiết quân luật ở Istanbul, triệu tập quân đội và ra lệnh dập tắt bạo loạn.
.[11] Thiệt hại vật chất ước tính khoảng 500 triệu USD, bao gồm việc đốt nhà thờ, tàn phá các cửa hàng và nhà riêng.
.[2]
^ abcdede Zayas, Alfred (tháng 8 năm 2007). “The Istanbul Pogrom of 6–7 September 1955 in the Light of International Law”. Genocide Studies and Prevention. 2 (2): 137–54. ISSN1911-0359. Lưu trữ bản gốc ngày 19 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 11 tháng 10 năm 2015. The Septemvriana satisfies the criteria of article 2 of the 1948 Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide (UNCG) because the intent to destroy in whole or in part the Greek minority in Istanbul was demonstrably present, the pogrom having been orchestrated by the government of Turkish Prime Minister Adnan Menderes. Even if the number of deaths (estimated at thirty-seven) among members of the Greek community was relatively low, the result of the pogrom was the flight and emigration of the Greek minority of Istanbul, which once numbered some 100,000 and was subsequently reduced to a few thousand. The vast destruction of Greek property, businesses, and churches provides evidence of the Turkish authorities' intent to terrorize the Greeks in Istanbul into abandoning the territory, thus eliminating the Greek minority. This practice falls within the ambit of the crime of ethnic cleansing, which the UN General Assembly and the International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia have interpreted as constituting a form of genocide... Besides the deaths, thousands were injured; some 200 Greek women were raped, and there are reports that Greek boys were raped as well. Many Greek men, including at least one priest, were subjected to forced circumcision. The riots were accompanied by enormous material damage, estimated by Greek authorities at US$500 million, including the burning of churches and the devastation of shops and private homes. As a result of the pogrom, the Greek minority eventually emigrated from Turkey.
^Jongerden, Joost (2021). The Routledge Handbook on Contemporary Turkey (bằng tiếng Anh). Routledge. tr. 56. ISBN978-0-429-55906-8. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 4 năm 2023. Truy cập ngày 15 tháng 2 năm 2022. In 1934 and 1955, the Thrace and Istanbul pogroms respectively, were state-sponsored attacks which were committed against non-Muslim populations as part of the Turkish government's plan to create a homogeneous Turkish nation during the post-Republican period.
^Katsoulas, Spyros (30 tháng 12 năm 2021). The United States and Greek-Turkish Relations: The Guardian's Dilemma (bằng tiếng Anh). Routledge. tr. 59. ISBN978-1-000-51433-9. Lưu trữ bản gốc ngày 30 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 30 tháng 5 năm 2022. In September 1955, the Turkish government orchestrated anti-Greek riots in Istanbul, amassing an angry mob for a pogrom that left tens of people dead, thousands of houses and shops destroyed, and an indelible mark on Greek–Turkish history.
^Benlisoy, Foti (2008). “Anti-Greek riots of September 1955 in Constantinople (Istanbul)”. Constantinople.ehw.gr. Lưu trữ bản gốc ngày 22 tháng 4 năm 2021. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2020. There is a general consensus that the events broke out on the government's initiative and they were organised in collaboration with the secret police
^Yaman, Ilker (17 tháng 3 năm 2014). “The Istanbul Pogrom”. We Love Istanbul. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2016.