Tống Phước Hiệp

Tống Phước Hiệp
Binh nghiệp
Nguyện trung thànhChúa Nguyễn
Thông tin cá nhân
Sinh
Ngày sinh
không rõ
Nơi sinh
Thanh Hóa
Mất
Ngày mất
1776
Nơi mất
Gia Định
Giới tínhnam
Gia quyến
Thân phụ
Tống Phước An
Nghề nghiệpchính khách
Quốc tịchnhà Lê trung hưng

Tống Phước Hiệp (宋福洽, ? - 1776)[1] hay Tống Phúc Hiệp là danh tướng thời chúa Nguyễn Phúc Thuần trong lịch sử Việt Nam.

Thân thế và sự nghiệp

Tống Phước Hiệp là người ở huyện Tống Sơn (nay là Hà Trung), phủ Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa. Thủy (hay thỉ) tổ là Tống Phước Trị (từng làm Trấn thủ Thuận Hóa, tước Luân Quận công). Nội ông là Tống Phước Đạo (từng làm Nội tả Chưởng dinh, tước Quảng Tài hầu); và cha ông là Tống Phước An (chưa rõ thân thế).

Không rõ Tống Phước Hiệp gia nhập quân đội của chúa Nguyễn khi nào, chỉ biết vào đời chúa Võ vương Nguyễn Phúc Khoát (1714-1765), ông được cử làm Lưu thủ Long Hồ dinh (Vĩnh Long), và đã được tiếng là người "tận tụy với chức vụ, mưu lợi cho dân chúng, việc trị an được tốt đẹp… khiến người người đều thương mến".[2]

Đánh đuổi quân Xiêm La

Bấy giờ nước Xiêm La không có vua, chức Phi nhã (Phya) đất Mang Tát là Trịnh Quốc Anh (Taksin) bèn khởi binh tự lập làm vua...Trịnh Quốc Anh biết con vua cũ là Chiêu Thúy còn ở Hà Tiên, sợ ngày sau sinh ra biến loạn, bèn đến tháng 10 năm Tân Mão (1771) đem binh thuyền sang vây đánh Hà Tiên. Quan Tổng binh là Mạc Thiên Tứ giữ không nổi phải bỏ thành chạy. Tháng 6 năm sau (1772) chúa Nguyễn (Nguyễn Phúc Thuần) sai Thống suất là Nguyễn Cửu Đàm lĩnh chức Điều khiển đem binh thuyền đi đánh quân Xiêm La...[3]

Khi ấy, theo sách Gia Định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức, thì:

Lưu thủ Long Hồ dinh là Cai cơ Kính Thận hầu Tống Phước Hiệp đem binh đánh tiếp ứng...vào Châu Đốc, đánh lui quân giặc, binh Tiêm (Xiêm La) bị quân ta theo kịp chém được hơn 300 thủ cấp. Chiêu Khao Liên (tướng Xiêm) bỏ thuyền lên bờ chạy về Hà Tiên. Dinh binh thâu 5 chiếc thuyền rồi để binh phòng thủ đạo Châu Đốc, còn đại binh trở về Tân Châu...[4]

Chống quân Tây Sơn

Năm Giáp Ngọ (1774), quân Tây Sơn đánh chiếm Bình Thuận. Tống Phước Hiệp nhận lệnh của tướng Nguyễn Cửu Đàm, họp với Cai bộ Nguyễn Khoa Thuyên lãnh tướng sĩ năm dinh và viết hịch truyền đi khắp nơi chiêu binh chống Tây Sơn. Ngay sau đó, ông được chúa Nguyễn phong làm Tiết chế, tước Kinh Quận công...[5]

Sách Việt Nam sử lược kể:

Lúc bấy giờ ở phía Nam có quan Lưu thủ đất Long Hồ là Tống Phúc Hợp đem quân đánh lấy lại được ba phủ là Bình Thuận, Diên Khánh và Bình Khánh, rồi lại tiến binh ra đánh đất Phú Yên; ở phía Bắc thì có quân họ Trịnh đóng ở Quảng Nam, Nguyễn Nhạc liệu thế chống không nổi, bèn sai Phan Văn Tuế đem thư và vàng lụa ra nói với Hoàng Ngũ Phúc xin nộp đất Quảng Nghĩa, Quy Nhơn, Phú Yên và xin làm tiền khu đi đánh họ Nguyễn.
Hoàng Ngũ Phúc cũng muốn dùng Nguyễn Nhạc để đánh đất Gia Định, bèn làm biểu xin chúa Trịnh cho Nguyễn Nhạc làm tiên phong tướng quân, Tây Sơn Hiệu trưởng, sai Nguyễn Hữu Chỉnh đem cờ và ấn kiếm vào cho Nguyễn Nhạc.
Nguyễn Nhạc không lo mặt Bắc nữa, bèn lập mưu để đánh lấy đất Nam, đem con gái mình là Thọ Hương dâng cho Đông Cung (Nguyễn Phúc Dương) và khoản đãi một cách rất tôn kính, rồi sai người giả đến nói với Tống Phúc Hợp xin về hàng để lo sự khôi phục lại đất Phú Xuân. Tống Phúc Hợp cho sứ đến xem hư thực, Nguyễn Nhạc đưa Đông Cung ra tiếp, rồi viết thư cho sứ đưa về nói lấy nghĩa phù lập Đông Cung, điện an xã tắc, Tống Phúc Hợp tin là thực tình, không phòng bị gì nữa.
Nguyễn Nhạc biết rõ tình hình, sai em là Nguyễn Huệ đem quân đến đánh Tống Phúc Hợp. Quân họ Nguyễn thua to bỏ chạy về giữ Vân Phong...[6]

Mất

Đình Tân Giai. Tống Phước Hiệp hiện đang được thờ tại đây

Đầu năm Bính Thân (1776), Nguyễn Nhạc sai Nguyễn Lữ mang quân theo đường thủy vào đánh Gia Định, Tống Phước Hiệp chống cự được hơn một tháng thì lâm bệnh mất vào tháng 6 (âm lịch) trong năm đó. Thương tiếc, Định vương Nguyễn Phúc Thuần truy tặng ông tước Hữu phủ Quốc công, cho lập miếu thờ tại dinh Long Hồ, xã Long Châu (nay thuộc thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long).

Năm Gia Long thứ 9 (1810), nhà vua cho thờ ông nơi miếu Trung tiết công thần. Ngày 24 tháng 9 năm Minh Mạng thứ ba (1822),[7] lại truy phong ông làm Trung đẳng thần, và cho thờ tại Miếu Hội đồng ở Gia Định.

Thông tin thêm

Trường Trung học phổ thông Lưu Văn Liệt, xưa là Trường Trung học Tống Phước Hiệp.
  • Trước năm 1975, tên Tống Phước Hiệp được đặt cho trường trung học lớn nhất tỉnh Vĩnh Long, nhưng sau đó trường đã bị đổi tên (nay là Trường Trung học phổ thông Lưu Văn Liệt tại phường 1), và con đường mang tên ông cũng bị xóa. Tháng 10 năm 1982, ngôi miếu Quốc công Tống Phước Hiệp ở tại dinh Long Hồ vừa kể trên cũng bị đập phá tan tành, vì "tội ông từng cầm quân đánh phá Tây Sơn" theo quan điểm của một số cán bộ lúc ấy.... Sau khi công và tội của ông đã rõ, năm 2009, chính quyền địa phương đã long trọng tổ chức lễ vía Quốc công Tống Phước Hiệp, và cũng thống nhất cho phép được tổ chức lễ vía hằng năm. Hiện nay, Hữu phủ Quốc Công Tống Phước được phối thờ trong đình Tân Giai (Vĩnh Long), và lễ vía của ông được tổ chức vào ngày 2 và 3 tháng 6 (âm lịch) hàng năm. Riêng sắc phong thần của ông, thì được cất giữ trong đền Hùng Vương trong khuôn viên Bảo tàng Vĩnh Long.[8]
  • Em (hoặc anh) Tống Phước Hiệp là Tống Phước Hòa cũng là một danh tướng theo phò chúa Nguyễn Phúc Dương. Năm 1777, trong một trận đánh nhau với quân Tây Sơn ở Ba Vát,[9] gặp lúc tình thế nguy nan, ông đã trở gươm tự sát, được vua Gia Long truy tặng tước Chưởng dinh Quận công.

Chú thích

  1. ^ Theo Phả chí của Tống Phước tộc được lưu giữ trong nhà thờ ở Huế, thì chữ lót "Phước" là chữ được chúa Nguyễn ban tặng (không rõ năm) cho dòng tộc vì đã có công phò tá.
  2. ^ Nguồn: Vĩnh Long xưa (tr.62). Trong Đại Nam liệt truyện tiền biên (Cao Tự Thanh dịch), sau phần tiểu sử cũng có mấy lời khen ngợi ông như sau: "...Buổi đầu Phước Hiệp trấn thủ Long Hồ, chính sự khoan dung, dân yêu mến như cha mẹ. Tính người khảng khái, có tài lược, thường coi việc dẹp giặc là phận sự của mình, người người đều rất trông cậy. Đến khi chết, người biết tin đều chạy gào thương khóc, ba ngày liền ngoài ruộng bỏ cày bừa, ngoài chợ không mua bán. Chúa thương tiếc không thôi, tặng là Hữu phủ Quốc công, lập đền thờ ở Long Hồ, xuân thu cúng tế, nhiều lần hiển hiện linh ứng, hương lửa không dứt"...
  3. ^ Nguồn: Trần Trọng Kim, Việt Nam sử lược (quyển 2), tr. 86-87.
  4. ^ Nguồn: Gia định thành thông chí (tập trung). Nha Văn hóa, phủ Quốc Vụ Khanh đặc trách Văn hóa, Sài Gòn, 1972, tr. 88.
  5. ^ Nguồn: Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam, tr. 845.
  6. ^ Theo Việt Nam sử lược, tr. 105.
  7. ^ Sách Vĩnh Long xưa (tr. 63) ghi "năm Minh Mạng thứ ba (1923)" là nhầm.
  8. ^ “Phóng sự ảnh lễ thỉnh sắc thần của cụ Tống Phước Hiệp”. 9 tháng 7 năm 2013. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 9 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2020.
  9. ^ Ba Vát còn gọi Ba Việt. Địa danh gốc Khmer (Pears Watt nghĩa là "Chùa Phật"). Vào thế kỷ 18, nơi đây là huyện lỵ của huyện Tân An, một trung tâm kinh tế khá phồn thịnh thời bấy giờ. Năm 1777, đã diễn ra trận đánh ác liệt giữa quân Tây Sơn và quân chúa Nguyễn, chính chúa Nguyễn Phúc Dương đã bị bắt tại đây... Xem: [1] Lưu trữ 2012-07-25 tại Wayback Machine.

Sách tham khảo

Liên kết ngoài

Read other articles:

Anand Satyanand

His Excellency The HonourableAnand SatyanandPCNZM QSO Gubernur Jenderal Selandia BaruMasa jabatan23 Agustus 2006 – 31 Agustus 2011Penguasa monarkiElizabeth IIPerdana MenteriHelen ClarkJohn Key PendahuluSilvia CartwrightPenggantiJerry Mateparae Informasi pribadiLahir22 Juli 1944 (umur 79)Auckland, Selandia BaruSuami/istriSusan SatyanandAlma materUniversitas AucklandProfesiPengacaraHakimOmbudsmanSunting kotak info • L • B Sir Anand Satyanand, PCNZM, QSO (lahir 22 J...

 

Keeshond

Keeshond Nama lain Dutch Barge DogSmiling DutchmanChien LoupGerman SpitzDeutscher WolfsspitzWolfsspitz Nama panggilan Kees Negara asal Belanda, Jerman Ciri-ciri Klasifikasi & standar FCI Grup 5 Seksi 4 #97 standar AKC Non-sporting standar ANKC Group 7 (Non-sporting) standar CKC Group 6 (Non-sporting) standar KC (UK) Utility standar NZKC Non-sporting standar UKC Northern Breeds standar Keeshond adalah ras anjing berukuran sedang dan termasuk golongan yang memiliki bulu panjang dan lebat, ...

 

Холокост на Украине

Часть серии статей о Холокосте Идеология и политика Расовая гигиена · Расовый антисемитизм · Нацистская расовая политика · Нюрнбергские расовые законы Шоа Лагеря смерти Белжец · Дахау · Майданек · Малый Тростенец · Маутхаузен ·&...

Pertempuran Jawa (1942)

Pertempuran JawaBagian dari Perang Dunia II, Perang PasifikTanggal28 Februari 1942–12 Maret 1942LokasiJawaHasil Kemenangan JepangPihak terlibat  Belanda Britania Raya Australia Amerika Serikat Kekaisaran JepangTokoh dan pemimpin Hein ter Poorten[1] Hitoshi Imamura[2]Kekuatan Belanda: 25.000; Britania: sekitar 3.500; Australia: sekitar 2.500; AS sekitar 1.000 sekitar 35.000 pasukanKorban Belanda: 4.500+ tewas dan terluka; Britania: 100 tewas; Australia: 36...

 

Étuve de laboratoire

Étuve de cuisson ventilée[1] Batterie d’étuve de cuisson pilotées par PC, avec système d’aspiration des gaz Une étuve de laboratoire est un appareil de chauffage fonctionnant le plus souvent à la pression atmosphérique (parfois sous vide ou sous gaz neutre) et permettant d'effectuer divers traitements thermiques à température régulée. Les laboratoires d'analyse ou de recherche en sont souvent pourvus. Étuves de cuisson et de séchage Le thermostat peut être réglable de 30[2...

 

Cinta Indah

Cinta IndahGenre Drama Roman PembuatMultivision PlusSutradaraSridhar JettyPemeran Sandra Dewi Anjasmara Samuel Zylgwyn Ayu Diah Pasha Citra Anggun Tommy Kurniawan Olla Ramlan Robby Shine Soraya Anggraeni Endy Arfian Maya Adilla Jiseph Hakim Cok Simbara Penggubah lagu temaDewa 19Lagu pembukaMunajat Cinta oleh Dewa 19Lagu penutupMunajat Cinta oleh Dewa 19Penata musikJoseph S. DjafarNegara asalIndonesiaBahasa asliBahasa IndonesiaJmlh. musim2Jmlh. episodeSeason 1: 121Season 2: 60Total: 181...

Coppa del Re 1993-1994

Coppa del Re 1993-1994Copa del Rey 1993-1994 Competizione Copa del Rey Sport Calcio Edizione 90ª Organizzatore RFEF Date 15 agosto 1993 - 20 aprile 1994 Luogo  Spagna Partecipanti 160 Risultati Vincitore  Real Saragozza(4º titolo) Secondo  Celta Vigo Statistiche Incontri disputati 143 Gol segnati 399 (2,79 per incontro) Cronologia della competizione 1992-1993 1994-1995 Manuale La Coppa del Re 1993-1994 fu la 90ª edizione del torneo. Fu vinta dal Real Saragozza. Indice ...

 

Европейская сардина

Европейская сардина Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеГруппа:Костные рыбыКласс:Лучепёрые рыбыПодкласс:Новопёры...

 

Universal Studios Beijing

Universal Studios theme park in Beijing For the full resort, see Universal Beijing Resort. Universal Studios BeijingEntrance to the theme parkLocationWenjing Subdistrict,[1] Tongzhou District, Beijing, ChinaCoordinates39°51′23″N 116°40′44″E / 39.85632°N 116.67886°E / 39.85632; 116.67886StatusOperatingOpenedSeptember 1, 2021 (soft opening)[2]September 20, 2021 (grand opening)[3][4]OwnerBeijing Shouhuan Cultural Tourism Investm...

Kingstonian F.C.

Association football club in London, England Football clubKingstonianFull nameKingstonian Football ClubNickname(s)The KsFounded9 November 1885; 138 years ago (1885-11-09)GroundImperial Fields (groundshare with Tooting & Mitcham United)[1]ChairmanYioryos VasilarasManagerTutu HenriquesLeagueIsthmian League Premier Division2023–24Isthmian League Premier Division, 22nd of 22 (relegated)WebsiteClub website Home colours Away colours Kingstonian Football Club is an En...

 

Babeldaob

Letak pulau Babeldaob di Palau. Babeldaob adalah pulau terbesar di negara kepulauan Palau. Luas wilayahnya sekitar 331 km² (128 mil²), menempatkannya sebagai wilayah terluas yang mencapai 70% dari total luas wilayah seluruh negeri, dan sekitar 30% dari populasi, dengan sekitar 6.000 orang tinggal di sana. Babeldoab adalah salah satu pulau berpenduduk paling berkembang di Pasifik. Geografi Sepuluh dari enam belas negara bagian di Palau ada di pulau Babeldaob, antara lain: Aimeliik Airai...

 

18th Sarawak State Legislative Assembly

Term of the state legislature of Sarawak, Malaysia 18th Sarawak State Legislative Assembly ←17th Assembly 19th Assembly→Sarawak State Legislative Assembly Building, KuchingOverviewLegislative bodySarawak State Legislative AssemblyJurisdictionSarawakMeeting placeSarawak State Legislative Assembly BuildingTerm7 June 2016 (2016-06-07)[1] – 3 November 2021 (2021-11-03)Election2016 Sarawak state electionGovernmentSecond Adenan cabinetJohari ...

Économie de la Tchéquie

Économie de la Tchéquie Quartier d'affaires de Prague Monnaie couronne tchèque Année fiscale calendaire Organisations internationales Union européenne, OMC, OCDE Statistiques Produit intérieur brut (parité nominale) 193 milliards $ (2016)[1] Produit intérieur brut en PPA 350,7 milliards $ (2016) Rang pour le PIB en PPA en volume : 51e[2] par tête : 57e[3] Croissance du PIB 2,4 % (2016)[1],[4] PIB par habitant en PPA 33 200 $ (2016) PIB par secteur agriculture...

 

乌克兰总理

 烏克蘭總理Прем'єр-міністр України烏克蘭國徽現任杰尼斯·什米加尔自2020年3月4日任命者烏克蘭總統任期總統任命首任維托爾德·福金设立1991年11月后继职位無网站www.kmu.gov.ua/control/en/（英文） 乌克兰 乌克兰政府与政治系列条目 宪法 政府 总统 弗拉基米尔·泽连斯基 總統辦公室 国家安全与国防事务委员会 总统代表（英语：Representatives of the President of Ukraine） 总...

 

Druze

Not to be confused with Druse or Jews. Ethnoreligious group of the Levant Druze Al-Muwaḥḥidūn موحدّون دروز Druze star and Druze flagTotal population≈800,000[1][2][3]–2,000,000[4]FounderHamza ibn Ali ibn Ahmad[5]Regions with significant populations Syria600,000[6][7] Lebanon250,000[8] Israel and the Golan Heights143,000[9] Venezuela60,000[10][11] United States50...

Philippine Independent Church

Major Independent Christian denomination based in the Philippines Philippine Independent ChurchIglesia Filipina Independiente (Spanish) Malayang Simbahan ng Pilipinas (Filipino) ᜋᜎᜌᜅ᜔ ᜐᜒᜋ᜔ᜊᜑᜈ᜔ ᜈᜅ᜔ ᜉᜒᜎᜒᜉᜒᜈᜐ᜔The National Cathedral of the Holy Child located along Taft Avenue in Ermita, ManilaAbbreviationIFI, PICTypeChristian (Western)ClassificationCatholicity, Protestantism (earliest years[a])OrientationMix of Independent Cathol...

 

Wisconsin Herd

American basketball team in the NBA G League Wisconsin HerdConferenceEasternLeagueNBA G LeagueFounded2017HistoryWisconsin Herd2017–presentArenaOshkosh ArenaLocationOshkosh, WisconsinTeam colorsGood Land green, Cream City cream, Great Lakes blue, black, white[1][2][3]         General managerTony BollierHead coachBeno UdrihOwnershipMilwaukee BucksAffiliation(s)Milwaukee BucksChampionships0Division/Conference titles0Websitewisconsin.gleague.nba....

 

Early Lê dynasty

Period of Vietnamese history from 980 to 1009 Not to be confused with Lê dynasty. This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) The neutrality of this article is disputed. Relevant discussion may be found on the talk page. Please do not remove this message until conditions to do so are met. (August 2019) (Learn how and when to remove this message)This article possibly contains original...

1933 South African general election

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: 1933 South African general election – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2009) (Learn how and when to remove this message) 1933 South African general election ← 1929 17 May 1933 1938 → All 150 seats in the House of Asse...

 

Anthony Hopkins

Anthony Hopkins Hopkins, en 2010Información personalNombre de nacimiento Philip Anthony HopkinsNacimiento 31 de diciembre de 1937 (86 años)Port Talbot, Gales, Reino Unido Reino UnidoResidencia Malibú y GalesNacionalidad británicoestadounidenseLengua materna inglésCaracterísticas físicasAltura 1,74 m FamiliaCónyuge Petronella Barker (matr. 1967; div. 1972)Jennifer Lynton (matr. 1973; div. 2002)Stella Arroyave (matr. 20...