Mả ngụy

Bản đồ mô tả khu vực Mả ngụy

Mả ngụy hay Mả biền tru[1] là một mồ chôn tập thể những người tham gia hoặc liên quan cuộc nổi dậy Lê Văn Khôi (1833-1835) ở thành Phiên An (còn gọi là thành Gia Định, thành Sài Gòn).

Cuộc khởi nghĩa ban đầu thành công, quân nổi dậy đã chiếm được thành Phiên An và các tỉnh Nam Kỳ. Song đến ngày 16 tháng 7 năm Ất Mùi (tức 8 tháng 9 năm 1835), khi quân triều đình chia làm 8 mũi, tấn công ồ ạt vào thành, quân nổi dậy chống cự không nổi, bị thua trận. Quân nổi dậy và dân chúng (gồm già trẻ, trai gái) ở trong và bên ngoài thành vài dặm, cả thảy 1.831 người đều bị giết chết và chôn chung một chỗ, và gọi là Mả ngụy hay Mả biền tru [2].

Sách Đại Nam chính biên liệt truyện (mục Lê Văn Khôi), chép:

...Bè đảng a dua, không cứ già trẻ trai gái, ở trong và ở vài dặm ngoài thành (đều) chém ngay, rồi đào một hố to vất thây lấp đất, chồng đá làm gò dựng bia khắc đây là "nơi bọn nghịch tặc bị giết, để tỏ quốc pháp" [3].

Vị trí ngôi mộ chung đó, theo nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Đầu, nằm ở gần Mô Súng, tức khoảng gần Ngã Sáu (Công trường Dân Chủ), đường Cách mạng Tháng Tám và đầu đường 3 tháng 2, thuộc Thành phố Hồ Chí Minh ngày nay (xem bản đồ)[4].

Khác biệt một chút so với vị trí trên, có hai ý kiến sau:

  • Một là của Lê Văn Phát trong quyển Khảo về Tả quân Lê Văn Duyệt (xuất bản năm 1924 tại Sài Gòn). Tác giả cho biết: Mả ngụy ở gần trường đua ngựa cũ, thuộc làng Chí Hòa, tại góc đường Thuận Kiều (trước 1975 đổi tên là Lê Văn Duyệt, và nay là Cách mạng Tháng Tám) và Général Lizé (trước 1975 đổi tên là Phan Thanh Giản, và nay là đường Điện Biên Phủ)[5].
  • Hai là của Đặng Văn Ký, tự Minh Tải. Theo ông thì Mả ngụy ở khoảng bệnh viện Bình Dân (thuộc Quận 3). Từ đường Lê Văn Duyệt (nay là Cách mạng Tháng Tám) vào Chợ Lớn (thuộc Quận 5), mả nằm phía tay mặt đường Điện Biên Phủ ngày nay, tức phía đối diện với bệnh viện[6].

Xem thêm

Chú thích

  1. ^ Ngụy ở đây có nghĩa là giặc, là (quân) làm loạn. Biền tru tạm hiểu là tru diệt ngay, không cần xét xử. Theo chú thích trong Sài Gòn năm xưa của Vương Hồng Sển, thì khi xưa nơi đây có một trụ đề là "Ngụy tặc nhứt võng trinh tru " (quân loạn bắt chung một lưới bị giết hết. Nhà xuất bản. Thành phố Hồ Chí Minh, 1991, tr. 83).
  2. ^ Con số biên theo Quốc triều chính biên toát yếu do Quốc sử quán triều Nguyễn tổ chức biên soạn (Nhà xuất bản Văn học, 2002, tr. 252). Có nguồn chép hơi khác, xem thêm trang Lê Văn Khôi.
  3. ^ Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam chính biên liệt truyện, Nhà xuất bản Văn học, 2004, tr. 1038-1039.
  4. ^ Nguyễn Đình Đầu, "Địa lý lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh" in trong Địa chí văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh (Tập 1, phần lịch sử), tr. 211.
  5. ^ Lê Văn Phát, Khảo về Tả quân Lê Văn Duyệt (Nhà in Nguyễn Văn Cửa, Sài Gòn, 1924). Dẫn lại theo chú thích 2 trong sách Sài Gòn năm xưa của Học giả Vương Hồng Sển (Nhà xuất bản Thành phố Hồ Chí Minh, 1991, tr. 83).
  6. ^ Dẫn lại theo chú thích một trong sách Sài Gòn năm xưa, tr. 154.

Read other articles:

باول جاكسون (لاعب دوري الرغبي)

  لمعانٍ أخرى، طالع باول جاكسون (توضيح). هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (يوليو 2019) باول جاكسون   معلومات شخصية الميلاد 29 سبتمبر 1978 (46 سنة)  ليدز  مواطنة المملكة المتحدة  الحياة العملية ال...

 

PSLS Lhokseumawe

PSLS Lhokseumaweلوكسوماوي PSLSNama lengkapPersatuan Sepak Bola Lhokseumawe SekitarJulukanLaskar PaseHarimau MalakaBerdiri1962; 62 tahun lalu (1962)StadionTunas Bangsa Kota Lhokseumawe, Aceh(Kapasitas: 12.000)Ketua UmumHeri Maulana[1]SekretarisDhiyauddin[1]ManajerMahlil[2]PelatihAjuranLigaLiga 320196 Besar Kostum kandang Kostum tandang Musim ini PSLS adalah singkatan dari Persatuan Sepak bola Lhokseumawe Sekitar (Jawoë: ڤرساتوان سيڤقبولا �...

 

لوي ماكاري

لوي ماكاري (بالإنجليزية: Lou Macari)‏  معلومات شخصية الميلاد 7 يونيو 1949 (العمر 74 سنة)[1]لارغس  [لغات أخرى]‏[2]  مركز اللعب وسط الجنسية المملكة المتحدة  مسيرة الشباب سنوات فريق 1964–1965 Kilmarnock Amateurs 1965–1966 St Michael's Kilwinning 1966–1968 Celtic F.C. B Team and Academy [الإنجليزية]‏ ال...

Bendera Filipina

Republik Filipina Nama Pambansang Watawat Pemakaian Bendera dan bendera kapal nasional Perbandingan 1:2 Dipakai 12 Juni 1898 Rancangan Bendera triwarna, warna biru (atas), warna merah (bawah) dan warna putih berbentu segitiga yang didalamnya terdapat tiga bintang emas bersegi lima dan ksatu matahari emas dengan delapan sinar. Perancang Emilio Aguinaldo Varian bendera Republik Filipina Nama Bendera masa perang Pemakaian Bendera kapal perang Rasio bendera: 1:2 Bendera Filipina, dalam Bahasa Ta...

 

Associazione Calcio Pavia 1991-1992

Voce principale: Associazione Calcio Pavia. Associazione Calcio PaviaStagione 1991-1992Sport calcio Squadra Pavia Allenatore Giovanni Meregalli, a seguire Gianni Bui Presidente Giusy Schiavio Achilli Serie C117º (Retrocessa in Serie C2) Coppa ItaliaPrimo turno Maggiori presenzeCampionato: Provvido (33) Miglior marcatoreCampionato: Mucciarelli (6) StadioStadio Pietro Fortunati 1990-1991 1992-1993 Si invita a seguire il modello di voce Questa voce raccoglie le informazioni riguardanti l'...

 

Telkom (South Africa)

Telecommunications provider in South Africa This article is about Telecommunications provider in South Africa. For other uses, see Telkom. Telkom SA SOC LimitedCompany typePublicTraded asJSE: TKGISINZAE000044897IndustryTelecommunicationsFounded1991; 33 years ago (1991) – Johannesburg, Transvaal Province, South Africa1910; 114 years ago (1910) (as the Department of Posts and Telegraphs)HeadquartersCenturion, Gauteng, South AfricaArea served38 countriesKey ...

Meldreth railway station

Railway station in Cambridgeshire, England MeldrethGeneral informationLocationMeldreth, South CambridgeshireEnglandCoordinates52°05′27″N 0°00′32″E / 52.0907°N 0.0089°E / 52.0907; 0.0089Grid referenceTL377455Managed byGreat NorthernPlatforms2Other informationStation codeMELClassificationDfT category EHistoryOpened1 August 1851Passengers2018/19 0.295 million2019/20 0.306 million2020/21 82,0162021/22 0.181 million2022/23 0.217 million NotesPassenger statistics...

 

Антитринитаризм

ХристианствоБиблия Ветхий Завет Новый Завет Евангелие Десять заповедей Нагорная проповедь Апокрифы Бог, Троица Бог Отец Иисус Христос Святой Дух История христианства Апостолы Хронология христианства Раннее христианство Гностическое христианство Вселенские соборы Н...

 

Duilio Coletti

Duilio Coletti Duilio Coletti (Penne, 28 dicembre 1906 – Roma, 21 maggio 1999) è stato un regista italiano, attivo fra gli anni trenta e gli anni settanta del Novecento. Indice 1 Biografia 2 Vita privata 3 Filmografia 4 Bibliografia 5 Altri progetti 6 Collegamenti esterni Biografia Dopo aver conseguito la laurea in medicina e chirurgia esercitò per breve tempo la professione, per poi entrare nel cinema come sceneggiatore e aiuto regista collaborando alla sceneggiatura del film Il signore ...

新罕布什尔州

坐标：43°11′38″N 71°34′21″W / 43.1938516°N 71.5723953°W / 43.1938516; -71.5723953 此條目需要补充更多来源。 (2017年5月21日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目，无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者：请搜索一下条目的标题（来源搜索：新罕布什尔州 — 网页、新闻、书籍、学术、图像），以检查网络上是否存在该主题的更多可靠来源...

 

Explosion de gaz

Cet article est une ébauche concernant la sécurité. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Recherche de victimes avec chien dans les décombres de l'Explosion de l'Humberto Vidal à Porto Rico en novembre 1996. Le centre historique de Theux dévasté après l'explosion de gaz de 1997. Une explosion de gaz est un accident qui se produit lorsque le mélange carburant-comburant se situe dans les limites...

 

Pirlo (aperitivo)

Alcoholic drink Pirlo brescianoCocktailTypeMixed drinkCommonly used ingredientsstill white wine, Campari, sparkling waterNotesItaly, Lombardy Pirlo is an alcoholic drink, usually served as an apéritif, historically originated in the province of Brescia, in the North of Italy. It is made with still white wine and Campari. Pirlo is served in a long stem glass with a typical balloon shape. It is the typical and traditional apéritif of the province of Brescia. History There are three different ...

هداية الحيارى في أجوبة اليهود والنصارى (كتاب)

هداية الحيارى في أجوبة اليهود والنصارى هداية الحيارى في أجوبة اليهود والنصارى غلاف النسخة العربية من الكتاب معلومات الكتاب المؤلف ابن قيم الجوزية اللغة العربية التقديم نوع الطباعة ورقي غلاف عادي ويكي مصدر هداية الحيارى  - ويكي مصدر تعديل مصدري - تعديل   هداية ال...

 

Anhalt-Dessau

1396-1863 German principality Principality (Duchy) of Anhalt-DessauFürstentum (Herzogtum) Anhalt-Dessau (German)1396–15611603–1863 19th century flag of the Anhalt duchies 19th century coat of arms of the Anhalt duchies The Anhalt principalities, with Anhalt-Dessau in greenStatus State of the Holy Roman Empire (until 1806) State of the Confederation of the Rhine (1806–13) State of the German Confederation (from 1815) CapitalDessauGovernmentPrincipalityPrince • 1396–14...

 

Ayatollah

High-ranking title given to Usuli Twelver Shī'a Muslim clerics This article is about the Shia Islamic title. For other uses, see Ayatollah (disambiguation). Part of a series on IslamUsul al-Fiqh Fiqh Ijazah Ijma Ijtihad Ikhtilaf Istihlal Istihsan Istishab Madhhab Madrasah Manhaj Maslaha Qiyas Taqlid Taqwa Urf Ahkam Fard Mustahabb Halal Mubah Makruh Haram Baligh Batil Bid'ah Fahisha Fasiq Fitna Fasad Gheebah Gunah Haya Hirabah Islah Istighfar Istishhad Jihad Qasd Sunnah Tafsir Taghut Taqiyya ...

Lyon County, Iowa

County in Iowa, United States County in IowaLyon CountyCountyLyon County CourthouseLocation within the U.S. state of IowaIowa's location within the U.S.Coordinates: 43°23′00″N 96°13′00″W / 43.383333333333°N 96.216666666667°W / 43.383333333333; -96.216666666667Country United StatesState IowaFoundedJanuary 15, 1851Named forNathaniel LyonSeatRock RapidsLargest cityRock RapidsArea • Total588 sq mi (1,520 km2) • L...

 

Moderate Party of Rhode Island

Political party in United States Moderate Party of Rhode Island ChairmanWilliam GilbertFounderKen BlockFounded2007; 17 years ago (2007)HeadquartersProvidence, Rhode Island, U.S.IdeologyCentrismFiscal conservatismPolitical positionCenterColors  Blue,   RedWebsiterimoderateparty.orgPolitics of United StatesPolitical partiesElections The Moderate Party of Rhode Island is the third-largest contemporary political party in the U.S. state of Rhode Island, after t...

 

جون أندرسون (فنان)

  لمعانٍ أخرى، طالع جون أندرسون (توضيح). هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (ديسمبر 2018) جون أندرسون (بالإنجليزية: Jon Anderson)‏    معلومات شخصية اسم الولادة (بالإنجليزية: John Roy Anderson)‏  الميلاد 25 أكت�...

Коммутативность

Первое известное использование термина коммутативность: фрагмент французского журнала «Annales de Gergonne», выпускавшегося с 1810 по 1832 годы, выпуск 1814—15 Пример, показывающий коммутативность сложения (3 + 2 = 2 + 3) Коммутативность, переместительный закон (позднелат. commutativus �...

 

To Lord Stanhope

Poem written by Samuel Taylor Coleridge Charles Stanhope, 3rd Earl Stanhope (by John Opie) To Lord Stanhope is a poem written by Samuel Taylor Coleridge. It was published in his 1796 collection of poems. The subject, Charles Stanhope, 3rd Earl Stanhope, had originally shared political views with Coleridge, but as time passed, Coleridge's views gradually shifted. By 1803, Coleridge was claiming that he did not want the poem published anymore and that it was originally intended to mock those wh...