Marguerite của Pháp và Bretagne (tiếng Pháp: Marguerite de France; tiếng Breton: Marc'harid Bro-C'hall hay Marc'harid Breizh; 5 tháng 6 năm 1523 – 15 tháng 9 năm 1574), còn được gọi là Marguerite de Valois (Marguerite của Valois) hay Marguerite de Savoie (Marguerite của Savoia), là Nữ Công tước xứ Berry và Công tước phu nhân xứ Savoia với tư cách là vợ của Công tước Emanuele Filiberto I của Savoia.
Gần cuối năm 1538, cha của Marguerite và Karl V của Thánh chế La Mã đã đồng ý rằng Marguerite nên kết hôn với con trai của Karl V là Vương tử Felipe của Tây Ban Nha. Tuy nhiên, thỏa thuận giữa François và Karl chỉ tồn tại trong thời gian ngắn và cuộc hôn nhân không bao giờ diễn ra.
Năm 1557, Marguerite bổ nhiệm Jacqueline d'Entremont thành thị tùng của mình. Bản thân Marguerite và Jacqueline sau này cũng duy trì một mối quan hệ thân thiết.[2]
Vào ngày 29 tháng 4 năm 1550, ở độ tuổi 26, Marguerite được phong tặng tước hiệu Công tước xứ Berry.[3]
Công tước phu nhân xứ Savoia
Không lâu trước sinh nhật lần thứ 36, một cuộc hôn nhân được dàn xếp cho Vương nữ bởi anh trai là Quốc vương Henry II của Pháp và hứa hôn phu cũ là Felipe II của Tây Ban Nha như một phần của các điều khoản được quy định trong Hiệp ước Cateau-Cambrésis được các đại sứ đại diện cho hai quốc vương ký kết ngày 3 tháng 4 năm 1559.[4] Người chồng được chọn cho Marguerite là một đồng minh của Felipe II, Emanuele Filiberto I của Savoia. Vào thời điểm đó, Marguerite được mô tả là một "người phụ nữ chưa chồng xuất sắc và tri thức".[4]
Đám cưới diễn ra trong hoàn cảnh éo le. Vào ngày 30 tháng 6, chỉ ba ngày sau khi thỏa thuận hôn nhân được ký kết,Quốc vương Henri II đã bị thương nặng trong một giải đấu kỷ niệm lễ cưới của con gái lớn Élisabeth với Felipe II của Tây Ban Nha. Một cây thương do đối thủ của Henri II là Bá tước xứ Montgomery vô tình đập vào mũ bảo hiểm của henri tại một điểm bên dưới tấm che mặt và nứt gãy. Những mảnh gỗ do đó đã găm sâu vào mắt phải và đi vào não của Quốc vương Pháp.[5] Trong thời điểm cận kề cái chết nhưng vẫn còn giữ được tỉnh táo, Henri II ra lệnh phải tổ chức hôn lễ cho em gái mình ngay lập tức vì lo sợ rằng ngài Công tước xứ Savoia có thể trục lợi từ cái chết của anh ta và từ bỏ liên minh.
Buổi lễ không diễn ra ở Nhà thờ Đức Bà như dự kiến. Thay vào đó, đó là một sự kiện trang trọng, đơn giản được tổ chức vào lúc nửa đêm ngày 9 tháng 7 tại Saint Paul's, một nhà thờ nhỏ cách Cung điện Tournelles không xa. Trong số ít khách mời có vị Vương hậu Pháp Caterina de' Medici ngồi khóc một mình.[5] Quốc vương Henri II qua đời vào ngày hôm sau.
^ abPalluel-Guillard, André. “La Maison de Savoie” (bằng tiếng Pháp). Conseil Savoie Mont Blanc. Truy cập 28 Tháng sáu năm 2018.
^ abLeguai, André (2005). “Agnès de Bourgogne, duchesse de Bourbon (1405?-1476)”. Les ducs de Bourbon, le Bourbonnais et le royaume de France à la fin du Moyen Age [The dukes of Bourbon, the Bourbonnais and the kingdom of France at the end of the Middle Ages] (bằng tiếng Pháp). Yzeure: Société bourbonnaise des études locales. tr. 145–160.
^ abDesbois, François Alexandre Aubert de la Chenaye (1773). Dictionnaire de la noblesse (bằng tiếng Pháp). 6 (ấn bản thứ 2). tr. 452. Truy cập ngày 28 tháng 6 năm 2018.