Bài này không có nguồn tham khảo nào. Mời bạn giúp cải thiện bài bằng cách bổ sung các nguồn tham khảo đáng tin cậy. Các nội dung không nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. Nếu bài được dịch từ Wikipedia ngôn ngữ khác thì bạn có thể chép nguồn tham khảo bên đó sang đây. (Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này)

Khai cuộc cờ tướng là hình thức phát triển các quân trong Cờ tướng trong những nước đi đầu tiên, bố trí các quân cờ vào những vị trí tốt để bắt đầu cuộc chiến. Có 23 nước biến trong nước đi đầu tiên và nước biến được sử dụng nhiều nhất đó là Trung pháo (Pháo đầu).

Trong khai cuộc cờ tướng có 23 biến ở nước đi đầu tiên (Tiên thủ cuộc), có ba ký hiệu để phân loại những nước đi thông dụng:

• Dấu chấm than (!) là khai cuộc phổ biến
• Dấu hoa thị (*) là khai cuộc ít phổ biến
• Dấu hỏi chấm (?) là khai cuộc bất thường

Tên các biến:

1, P2-5 (Trung pháo, Pháo đầu) !

2, B7.1 (Tiên nhân chỉ lộ, Tiến binh cuộc) !

3, T3.5 (Phi tượng cuộc, Khởi tượng cuộc) !

4, M2.3 (Khởi mã cuộc) !

5, P2-6 (Quá cung pháo) !

6, P2-4 (Sĩ giác pháo) !

7, P2-7 (Kim câu pháo, Quá cung liễm pháo) *

8, M8.9 (Mã biên cuộc) *

9, P2.2 (Tuần hà pháo) *

10, P2-1 (Pháo biên cuộc) *

11, S4.5 (Thượng sĩ cuộc, Khởi sĩ cuộc) *

12, B9.1 (Tốt biên cuộc) *

13, P2-3 (Tốt để pháo) *

14, P2.4 (Quá hà pháo) *

15, P2/1 (Thụt Pháo Cuộc) * (là một nhánh cùng hệ với Quy Bối Pháo, Thiên Phong Pháo)

16, P2.1 (Điệp pháo cuộc, Cao Pháo Cuộc) ?

17, P2.3 (Kỵ hà pháo) ?

18, T7.9 (Tượng biên cuộc) ? (nước mở màn này có thể biến hóa thành trận Trầm cung mã)

19, B5.1 (Trung binh cuộc, Tốt đầu cuộc) ?

20, X1.2 (Thiệt hoạt cao xa) ?

21, Tg5.1 (Thượng tướng cuộc) ?

22, X1.1 (Thiết hoạt xa) ?

23, P2.7 (Phế Pháo Cuộc) ?

Để thuận tiện cho nghiên cứu khai cuộc người ta đã loại phân loại các khai cuộc ra thành nhiều loại ví dụ:Khai cuộc thông dụng và Khai cuộc không thông dụng, Khai cuộc mạnh và Khai cuộc không mạnh, Khai cuộc hay và Khai cuộc không hay vv. Nhưng cơ bản thì có hai hệ thống chính là:

1. Hệ thống khai cuộc pháo đầu
2. Hệ thống khai cuộc không pháo đầu

1. P8-9 ! (Pháo đầu đối bình phong mã bình pháo đổi xe)
2. M7.6 ! (Pháo đầu đối bình phong mã tả mã bàn hà)
3. T3.5 ! (Pháo đầu đối bình phong mã hữu tượng)
4. T7.5 * (Pháo đầu đối bình phong mã tả tượng)
5. S4.5 * (Pháo đầu đối bình phong mã hữu sĩ)
6. P2.4 * (Pháo đầu đối bình phong mã hữu quá hà pháo)
7. X1.1 * (Pháo đầu đối bình phong mã hữu hoành xa)

1. B1.1 !
2. X1.1 !
3. T3.5 !
4. T7.5 *
5. S4.5 *
6. P8.4 *
7. P8.2 *
8. P2-1 *
9. M3.4 *

1. P2.1 !
2. T3.5 !
3. S4.5 !
4. M3.4 *
5. P2-1 *
6. P8-9 *
7. M3.4 *
8. P8/1 *

1. X2.6 !

2. X2.4 *

1. B3.1 !

2. X9.1 !

3. T7.5 !

4. T3.5 !

5. P2-1 *

6. S4.5 *

1. P2/1 !

2. T3.5 *

1. X9-8 !

2. M2.3 !

3. B3.1 ?

1. X9.1 !

2. B7.1 !

3. M2.3 !

4. P2-4 !

5. M2.1 !

6. P2-3 *

7. B3.1 *

8. S4.5 *

9. S6.5 *

10. X9-8 ?

1. M2.3 !

2. M8.7 !

3. M8.9 *

4. P8-6 ?

5. P8-7 ?

1. M2.3 !

2. X1.1 *

3. P8-7 ?

1. X9.1 !

2. M8.7 !

3. M8.9 !

4. B9.1 *

5. M2.4 *

6. M2.3 ?

7. S4.5 ?

8. P8-7 ?

9. P8-6 ?

1. M8.6 !

2. M2.3 !

3. M8.7 !

4. P2-3 *

5. P2-4 *

6. B3.1 ?

7. M2.1 ?

8. X9.1 ?

9. M8.9 ?

1. P8-4 !

2. B7.1 !

3. M8.7 !

4. P8-5 *

5. T3.5 *

6. P8-7 *

7. P8-3 ?

8. P8-6 ?

9. M2.3 ?

10. B3.1 ?

11. M8.9 ?

12. M2.1 ?

1. P8-4 !

2. P2-4 *

3. P8-5 *

4. M8.7 *

5. P8-6 ?

6. P2-6 ?

1. P2-8 !

2. P2-6 ?

3. B9.1 ?

1. P8-4 !

2. P8-3 !

3. P8-1 *

4. P8-6 ?

5. P8-7 ?

• Trung cuộc
• Tàn cuộc

• http://www.hoccotuong.net/2017/04/ly-thuyet-khai-cuoc-co-tuong.html Lưu trữ 2017-08-08 tại Wayback Machine
• http://cotuong.biz/khai-cuoc-co-tuong Lưu trữ 2018-02-07 tại Wayback Machine
• http://sachcotuong.com/tag/sach-khai-cuoc Lưu trữ 2018-02-13 tại Wayback Machine
• http://kydao.net/khai-cuc
• http://www.chessdb.cn/query_en/
• http://wxf.ca/xq/xqdb/gametree^{[liên kết hỏng]}