Hồ Hữu Tường

Hồ Hữu Tường năm 1968

Hồ Hữu Tường (1910-1980) là một chính trị gia, nhà văn, nhà báo Việt Nam.

Tiểu sử

Ông sinh tại làng Thường Thạnh, quận Cái Răng, tỉnh Cần Thơ.

Năm 1926, Hồ Hữu Tường sang Pháp học tại trường Đại học Marseille và nạp luận án thi Cao học Toán tại Đại học Lyon. Tại Pháp ông kết bạn và tham gia hoạt động chính trị với những nhà ái quốc lưu vong như Nguyễn Thế Truyền, Phan Văn Trường, Nguyễn Văn Tạo, Tạ Thu Thâu, Phan Văn Hùm, Phan Văn Chánh v.v. và gia nhập Đệ Tứ Quốc tế.

Vận động thời Pháp thuộc

Năm 1930, Hồ Hữu Tường được giao làm chủ nhiệm tờ báo bí mật tên là Tiền quân. Thành viên của ban biên tập là những chính khách sau này như Tạ Thu Thâu, Hồ Văn Ngà, Phan Văn Chánh, Huỳnh Văn Phương, Lê Bá Cang... Báo chưa phát hành số đầu thì ban biên tập bị bắt vì tổ chức cuộc biểu tình ngày 22 tháng 5 năm 1930 trước điện Élysée (dinh Tổng thống Pháp) để xin giảm án cho các liệt sĩ trong cuộc Khởi nghĩa Yên Bái bị kết tội tử hình. Cả nhóm bị trục xuất về Việt Nam, ngoại trừ Phan Văn Hùm và Hồ Hữu Tường trốn thoát sang Bỉ. Sau đó ông về nước.

Tháng 11 năm 1932, Hồ Hữu Tường bị Pháp bắt vì phụ trách tạp chí lý luận chính trị bí mật Tháng Mười (theo xu hướng Trotsky chỉ trích hoạt động của đảng Cộng sản Đông Dương), đến ngày 1 tháng 5 năm 1933 bị xử án treo ba năm. Sau đó ông được mời gia nhập ban biên tập của nhật báo Công luận và tuần báo Đồng Nai.

Năm 1936, Hồ Hữu Tường xuất bản tạp chí Thường trực Cách mạng, một tạp chí bí mật duy nhất trong nước được in bằng chữ in. Tạp chí này được dùng làm công cụ đối lập với Đảng Cộng sản Đông Dương. Cũng trong thời gian này ông bỏ nhóm La Lutte và cho xuất bản một tuần báo tiếng Pháp tên là Le Militant (Chiến sĩ), công khai công kích chủ nghĩa Stalin. Cùng với Đào Hưng Long ông cho ra tờ Thày Thợ cổ xúy đường lối của Đệ Tứ Quốc tế.

Từ bỏ chủ nghĩa Cộng sản

Tháng 6 năm 1939, ông tuyên bố từ bỏ Đệ Tứ và chủ nghĩa Mác. Ngày 29 tháng 9 năm 1939, chính phủ thuộc địa mở chiến dịch tổng đàn áp, bắt hết những đảng phái đối lập. Đến cuối năm 1940 Hồ Hữu Tường bị đày ra Côn Đảo cùng với các nhà cách mạng chống Pháp khác như Nguyễn An Ninh, Phan Văn Hùm, Tạ Thu Thâu... Năm 1944, ông được trả tự do. Trong thời gian ở tù, Hồ Hữu Tường đã hình thành một hệ thống tư tưởng mới: chủ nghĩa dân tộc, không lệ thuộc Tây, Tàu, Nga, Mỹ. Ông tuyên bố: "Tôi trở về con đường dân tộc; tôi cho rằng việc giai cấp vô sản giải phóng nhân loại là một huyền thoại lớn của thế kỷ XIX và tiềm năng cách mạng của giai cấp vô sản ở châu Âu và Bắc Mỹ là một huyền thoại lớn của thế kỷ XX."

Năm 1945, Hồ Hữu Tường ra Bắc Kỳ. Trong thời gian này ông viết Xã hội học nhập môn, chống lại phép biện chứng và một loạt sách chính trị, kinh tế khác như: Muốn hiểu chánh trị, Kinh tế học, Kinh tế chánh trị nhập môn, Tương lai kinh tế Việt Nam, Vấn đề dân tộc, Tương lai văn hóa Việt Nam. Tháng 8 cùng năm ông cùng với các nhà trí thức Nguyễn Văn Huyên, Ngụy Như Kon Tum, Nguyễn Xiển đã cùng ký tên vào bức điện gửi cho vua Bảo Đại yêu cầu thoái vị

Năm 1946, Hồ Hữu Tường được mời tham dự hội nghị Đà Lạt với tư cách cố vấn trong phái đoàn Việt Nam đang điều đình với Pháp. Sau đó, ông tham gia soạn chương trình sách giáo khoa bằng tiếng Việt cho bậc trung học cho bộ Giáo dục Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa.

Năm 1947, Hồ Hữu Tường bị Pháp bắt trong lúc tản cư về Hải Dương. Sau đó ông trở về Sài Gòn viết văn, làm báo. Năm 1948, Hồ Hữu Tường hợp tác với báo Sài Gòn Mới và bắt đầu viết tiểu thuyết Phi Lạc sang Tầu.

Cổ vũ con đường Trung lập

Năm 1953, Hồ Hữu Tường đưa ra giải pháp Trung lập chế (Neutrality). Năm sau ông sang dự hội nghị Genève, ra sức vận động cho giải pháp trung lập Việt Nam nhưng không thành công.

Tháng 3 năm 1955, Hồ Hữu Tường bị bắt vì làm cố vấn cho Mặt trận Thống nhứt Toàn lực Quốc gia (Cao Đài, Hòa Hảo, Lực lượng Bình Xuyên) chống lại chính phủ của Thủ tướng Ngô Đình Diệm.

Năm 1957, Hồ Hữu Tường bị kết án tử hình, nhưng nhờ Albert Camus và những trí thức khác như thủ tướng Ấn Độ Nehru viết thư can thiệp nên chỉ bị đày ra Côn Đảo. Ngày 31 tháng 1 năm 1964 (sau khi Đệ Nhất Cộng hòa Việt Nam sụp đổ) Hồ Hữu Tường được trả tự do rồi được đại xá ngày 14 Tháng Bảy 1967.[1] Ra tù, ông viết bài cho tờ Ánh Sáng và đưa ra giải pháp: đề nghị Liên Hợp Quốc hóa miền Nam Việt Nam.

Năm 1965, ông làm Phó Viện trưởng Viện Đại học Vạn Hạnh và vào chủ bút tuần báo Hòa đồng'.

Năm 1967, Hồ Hữu Tường trúng cử dân biểu đối lập trong Hạ viện Quốc hội Việt Nam Cộng Hòa, thời gian này ông tham gia viết bài cho các tờ báo: Tiếng Nói Dân tộc, Quyết Tiến, Đuốc Nhà Nam, Tin Sáng, Sài gòn Mới, Điện Tín v.v...

Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, Hồ Hữu Tường chưa bị chính quyền mới bắt đưa đi học tập cải tạo cho đến khi ông có sáng kiến là in một tập tài liệu gởi trực tiếp bằng đường bưu điện cho giới lãnh đạo Đảng về nhu cầu bắt buộc Việt Nam phải trung lập trong bối cảnh tình hình của khu vực Á Châu, vào năm 1978[2]. Khi ông bệnh nặng, khó có thể cứu chữa thì được trả tự do và mất vài ngày sau đó (26 tháng 6 năm 1980) tại Sài Gòn.

Giai thoại

Khi bị giam ở phòng giam tập thể, một người tù hỏi Hồ Hữu Tường:

Bác Tường ơi! Thời Tây, thời Ngô Đình Diệm và cả thời này nữa, thời nào bác cũng đi tù. Bác có hiểu tại sao bác cứ ở tù hoài vậy không ?

Hồ Hữu Tường nhìn anh ta, vừa cười, vừa hỏi:

Mày trả lời giùm tao đi, tại sao ?

Anh ta nhanh nhẩu trả lời:

Dễ quá mà! Tên bác là " Hữu Tường" nên bác phải "hưởng tù" dài dài!

Hồ Hữu Tường cười buồn:

Có thể thằng nầy nói đúng!

Tác phẩm

  • Chính trị, kinh tế, triết học:
  1. Xã hội học nhập môn (Minh Đức, 1945)
  2. Kinh tế học và kinh tế chánh trị nhập môn (Tân Việt, 1945)
  3. Tương lai kinh tế Việt-nam (Hàn Thuyên, 1945)
  4. Phong kiến là gì? (Minh Đức,1946)
  5. Vấn đề dân tộc (Minh Đức,1946)
  6. Muốn tìm hiểu chánh trị (Minh Đức,1946)
  7. Tương lai văn hóa Việt-nam (Minh Đức,1946, Huệ Minh, 1965).
  • Văn học sử:
  1. Lịch sử văn chương Việt-nam (quyển 1) (Lê Lợi, 1950).
  • Văn phạm:
  1. Phép nói và viết hỏi ngã (1950)
  2. Em học tiếng mẹ (1950)
  3. Em tập đọc (1951).
  • Dịch:
  1. Tam quốc chí (quyển 1, 1951)
  • Truyện:
  1. Bộ Một thuở ngàn năm (truyện trào phúng chính trị) gồm có: Phi Lạc sang Tàu (Sống Chung, 1949), Phi Lạc náo Hoa Kỳ (Vannay, Paris, 1955), Tiểu Phi Lạc náo Sàigòn (Nam Cường, 1966), Diễm Hồng xuất giá (Nam Cường, 1966).
  2. Bộ Hồn bướm mơ hoa (tiểu thuyết lịch sử xã hội, miền Hậu Giang) gồm 4 tập: Mai Thoại Dung, Tam nhơn đồng hành, Ông thầy Quảng, Bủa lưới người (Nam Cường, 1966).
  3. Bộ Gái nước Nam làm gì? (tiểu thuyết tranh đấu chống Pháp) gồm Thu Hương và Chị Tập (Sống Chung, 1949).
  4. Nỗi lòng thằng Hiệp (Lê Lợi, 1949).
  5. Kế thế (tiểu thuyết dã sử) (Huệ Minh, 1964).
  6. Bộ Thuốc trường sanh gồm 3 tập: Xây mộng, Phúc đức và Vẹn nguyền (Huệ Minh, 1964). Hoa dinh cẩm trận (tiếp theo Thuốc trường sanh).
  7. Người Mỹ ưu tư (tác giả xuất bản, Paris, 1968)

...

  • Tiểu luận: "Những kỹ thuật căn bản của nghề làm báo (in tại Paris, 1951, Hòa Đồng, 1965), "Trầm tư của một tên tội tử hình" (Lá Bối, 1965), "Luận lâm I" (Huệ Minh, 1965), "Nói tại Phú Xuân" (những bài tham luận đọc tại Đại học Huế) (Huệ Minh, 1965).
  • Truyện ngắn, tạp văn: "Quả trứng thần" (1952), Kể chuyện (Huệ Minh, 1965), Nợ tinh thần (Huệ Minh, 1965).
  • Tự truyện và hồi ký: Thằng Thuộc con nhà nông (An Tiêm, 1966), 41 năm làm báo (Trí Đăng, Đông Nam Á tái bản tại Paris, 1984), "Un fétu de paille dans la tourmente" (Paris, 1969, chưa in).

Tham khảo và chú thích

  1. ^ Nguyễn An Tiêm. "Sổ luân lưu". Khởi hành năm XIV, số 166. Tháng 8, 2010
  2. ^ Cuốn "Bên thắng cuộc", tác giả Huy Đức phát hành ngày 12 tháng 12 năm 2012 bằng 2 phương thức: sách in do tác giả tự xuất bản và sách điện tử do Amazon phát hành dưới hình thức Kindle.
  • Hémery, Révolutionnaires vietnamiens et pouvoir colonial en Indochine, Francois Maspero, Paris Vè, 1975
  • Đỗ Thái Nhiên, Hồ Hữu Tường: Người Chết U Uẩn, Tài liệu chép trên Internet, VMAFORUM, 2-18-02
  • Hồ Hữu Tường, 41 Năm Làm Báo, Hồi Ký, ISBN 2-85881-011-7, Đông Nam Á, Imprimerie Sudestasie, 17 rue Cardinal Lemoine-75005, Paris, 1984.
  • Ngô Văn, Việt Nam 1920-1945, ISBN 2-908744-14-7, L’Insomniaque, Paris, juillet 1995.
  • Ngô Văn, VIỆT NAM 1920-1945, ISBN 2-908744-40-06, Chuông Rè-L’Insomniaque, California, USA, 2000.

Liên kết ngoài

Read other articles:

Dewan Legislatif Hong Kong

Dewan LegislatifDaerah Admnistratif KhususHong Kong 香港特別行政區立法會Dewan Legislatif ke-6JenisJenisUnikameral SejarahDidirikan26 Juni 1843 (1843-06-26) (Kolonial)25 Januari 1997 (1997-01-25) (Sementara)1 Juli 1998 (1998-07-01) (HKSAR)PimpinanPresiden  Andrew Leung, BPA sejak 12 Oktober 2016 KomposisiAnggota70Partai & kursi Pro-Beijing (40) Tradisional Pro-Beijing (18)   DAB (12)   FTU (5)   FLU (1) Konservatif (17)   BPA (7)  ...

 

 

Exoprosopa capucina

Exoprosopa capucina Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Animalia Filum: Arthropoda Kelas: Insecta Ordo: Diptera Famili: Bombyliidae Genus: Exoprosopa Spesies: Exoprosopa capucina Exoprosopa capucina adalah spesies lalat yang berasal dari genus Exoprosopa dan famili Bombyliidae. Lalat ini juga merupakan bagian dari ordo Diptera, kelas Insecta, filum Arthropoda, dan kingdom Animalia. Lalat ini biasanya memakan nektar dan polen yang ada dalam bunga. Referensi Bisby F.A., Roskov Y.R., Orrell T.M., Nico...

 

 

Rivarolo Mantovano

Cet article est une ébauche concernant une localité italienne et la Lombardie. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Rivarolo Mantovano Administration Pays Italie Région Lombardie  Province Mantoue  Code postal 46017 Code ISTAT 020050 Code cadastral H342 Préfixe tel. 0376 Démographie Population 2 661 hab. (31-12-2010[1]) Densité 106 hab./km2 Géographie Coordonnées 45°&...

رابطة الجامعات الأوروبية

  رابطة الجامعات الأوروبية رابطة الجامعات الأوروبية‌ الاختصار (بالفرنسية: AUE (français))‏،  و(بالإنجليزية: EUA (english))‏  البلد بلجيكا  المقر الرئيسي بروكسل، بلجيكا تاريخ التأسيس 2001 العضوية منطقة التعليم العالي الأوروبية،  والاتحاد الدولي للجامعات[1]  الرئيس ر...

 

 

Listed buildings in Dutton, Lancashire

Dutton is a civil parish in Ribble Valley, Lancashire, England, located to the northeast of Ribchester. The parish is rural, with the River Ribble running to the south. It contains 15 buildings that are recorded in the National Heritage List for England as designated listed buildings. These mainly consist of houses with related structures, or farm buildings, but there are also a church, a bridge and two cross bases. Key Map all coordinates using OpenStreetMap Download coordinates as: KM...

 

 

Ventura AirConnect

Indian Airline Ventura AirConnectFounded2010Commenced operations7 September 2011Operating basesSurat International AirportFleet size3Destinations5Parent companyDiamond AeronauticsHeadquartersSurat, Gujarat, IndiaKey peopleManubhai Sojitra, CEOWebsitewww.flyairconnect.com Ventura AirConnect is an Indian nonscheduled airline operating flights in the state of Gujarat with Cessna 208 Caravan aircraft in its fleet. Initially operating flights within Madhya Pradesh, the airline shifted to Gujarat u...

Ambroise Roux-Alphéran

Ambroise Roux-AlphéranBorn29 December 1776Aix-en-ProvenceDied8 February 1858 (1858-02-09) (aged 81)Aix-en-ProvenceNationalityFrenchOccupation(s)HistorianPublic official Ambroise Roux-Alphéran (French pronunciation: [ɑ̃bʁwaz ʁu alfeʁɑ̃]; 1776–1858) was a French public official and historian. Rue Roux-Alphéran Biography Early life Ambroise(-Thomas) Roux-Alphéran was born on 29 December 1776 in Aix-en-Provence.[1] Career He served as clerk of the court of A...

 

 

コルク

この記事は検証可能な参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。出典を追加して記事の信頼性向上にご協力ください。（このテンプレートの使い方）出典検索?: コルク – ニュース · 書籍 · スカラー · CiNii · J-STAGE · NDL · dlib.jp · ジャパンサーチ · TWL（2017年4月） コルクを打ち抜いて作った瓶の栓 コルク（木栓、�...

 

 

Стеллерова корова

† Стеллерова корова Муляж стеллеровой коровы в Лондонском музее естествознания Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:Челюстно�...

Nung Chan Monastery

Monastery at Beitou District, Taipei, Taiwan For the refugee camp, see Nong Chan Refugee Camp. Nung Chan MonasteryArchitectureGroundbreaking1971Completion date1975SiteLocationBeitou, Taipei, Taiwan The Nung Chan Monastery (Chinese: 農禪寺; pinyin: Nóngchánsì meaning 'Farming Ch'an') is a monastery at Beitou District, Taipei, Taiwan. It was formally founded in 1975 by Dongchu, a scholar monk and disciple of renowned Chinese Buddhist master Taixu.[1] It's named ' Farming C...

 

 

List of Maryland hurricanes (1950–present)

Hurricane Isabel, one of the most significant storms to affect the region, on September 18, 2003 Since 1950, 144 known hurricanes, tropical storms and tropical depressions have affected the U.S. state of Maryland. Many of these storms also affect the country's capital, Washington, D.C., since the city is located on territory ceded by Maryland. Hurricanes are the most intense classification of these storms, while tropical storms and tropical depressions are generally weaker. The Delmarva...

 

 

Lorazepam

Benzodiazepine medication Not to be confused with Loprazolam, Lormetazepam, or Loratadine. LorazepamClinical dataTrade namesAtivan, Tavor, Temesta, others[1]Other nameso-ChloroxazepamAHFS/Drugs.comMonographMedlinePlusa682053License data US DailyMed: Lorazepam Pregnancycategory AU: C DependenceliabilityHigh[2]AddictionliabilityModerate[3][4]Routes ofadministrationorally, intramuscular, intravenous, transdermalDrug classBenzodiazepineATC codeN05BA0...

A.J. McLean

A. J. McLean Alexander James A.J. McLean (lahir 9 Januari 1978) di West Palm Beach, Florida merupakan seorang penyanyi berkebangsaan Amerika Serikat bergenre pop, pop rock, serta R&B. Ia merupakan salah satu personel Backstreet Boys yang juga sukses berkarier solo. Diskografi Albums Tahun Judul Posisi chart US JAP Have It All Dirilis: 20 Januari 2010 Label: Avex Format: CD, Download digital — — Singles Tahun Single Posisi chart Judul album US JAP 2010 Teenage Wildlife — — Have It ...

 

 

Passo della Pradarena

Passo di PradarenaIl passo di PradarenaStato Italia Regione Emilia-Romagna Toscana Provincia Reggio Emilia Lucca Località collegateSillanoLigonchio Altitudine1 579 m s.l.m. Coordinate44°17′02.76″N 10°18′04.68″E44°17′02.76″N, 10°18′04.68″E InfrastrutturaStrada provinciale 12 (LU) - strada provinciale 18 (RE) Mappa di localizzazionePasso di Pradarena Modifica dati su Wikidata · Manuale Il passo di Pradarena (1579 m) è un v...

 

 

Teenagers from Outer Space (film)

1959 film by Tom Graeff Teenagers from Outer SpaceTheatrical release posterby Reynold BrownDirected byTom GraeffScreenplay byTom GraeffProduced byTom GraeffStarringDavid LoveDawn AndersonHarvey B. DunnBryan GrantTom GraeffCinematographyTom GraeffEdited byTom GraeffProductioncompanyTom Graeff ProductionsDistributed byWarner Bros.Release date June 3, 1959 (1959-06-03) Running time86 minutesCountryUnited StatesLanguageEnglishBudget$20,000[1] Teenagers from Outer Space (a.k...

シイラ

この項目では、魚について説明しています。 ウェブブラウザについては「シイラ (ウェブブラウザ)」をご覧ください。 ベーシストについては「SEELA」をご覧ください。 この記事には参考文献や外部リンクの一覧が含まれていますが、脚注による参照が不十分であるため、情報源が依然不明確です。 適切な位置に脚注を追加して、記事の信頼性向上にご協力ください。�...

 

 

Snoh Aalegra

Snoh AalegraSnoh Aalegra in concerto nel 2016 Nazionalità Svezia GenerePopContemporary R&BSoulHip hop Periodo di attività musicale2001 – in attività EtichettaSony Music Sweden, Mamia, Universal Music Sweden, Epic Records, ARTium Recordings Album pubblicati4 Studio4 Sito ufficiale Modifica dati su Wikidata · Manuale Snoh Aalegra, pseudonimo di Snoh Nowrozi, nata Shahrzad Fooladi (Stoccolma, 13 settembre 1987), è una cantautrice svedese. Indice 1 Biografi...

 

 

Serra d'Aiello

Serra d'Aiellocomune(IT) Serra d'Aiello(AAE) Serrë LocalizzazioneStato Italia Regione Calabria Provincia Cosenza AmministrazioneSindacoAntonio Cuglietta (lista civica Sosteni Amo Serra) dal 15-5-2023 (2º mandato) TerritorioCoordinate39°05′N 16°08′E39°05′N, 16°08′E (Serra d'Aiello) Altitudine373 m s.l.m. Superficie4,51 km² Abitanti536[1] (30-6-2023) Densità118,85 ab./km² FrazioniCona, Vignali Comuni confinantiAiello Calabro, Am...

Jasha Sütterlin

Jasha SütterlinJasha Sütterlin lors de la 2e étape du Tour de Wallonie 2014.InformationsNaissance 4 novembre 1992 (31 ans)Fribourg-en-BrisgauNationalité allemandeÉquipe actuelle Bahrain VictoriousÉquipes non-UCI 2004-2010RSV Edelweiß AchkarrenÉquipes UCI 2011-2013Thüringer Energie2014-2019Movistar2020Sunweb2021DSM2022-Bahrain Victoriousmodifier - modifier le code - modifier Wikidata Jasha Sütterlin, né le 4 novembre 1992 à Fribourg-en-Brisgau, est un coureur cycliste all...

 

 

George II of Great Britain

King of Great Britain and Ireland from 1727 to 1760 George IIPortrait by Thomas Hudson, 1744 King of Great Britain and Ireland Elector of Hanover Reign11/22[a] June 1727 – 25 October 1760Coronation11/22[a] October 1727PredecessorGeorge ISuccessorGeorge IIIBorn30 October / (1683-11-09)9 November 1683[a]Herrenhausen Palace,[2] or Leine Palace,[3] HanoverDied25 October 1760(1760-10-25) (aged 76)Kensington Palace, London, EnglandBurial11 November 176...