Gioakim Lương Hoàng Kim (1927-1985) là một linh mục, dịch giả và nhạc sĩcông giáongười Việt. Ông được đánh giá là một nhạc sĩ và dịch giả Công giáo giữ vai trò quan trọng trong dòng nhạc Bình ca và công tác dịch thuật các tác phẩm kinh thánh tại Việt Nam.[1]
Sự nghiệp
Lương Hoàng Kim tên thật là Lương Văn Chiu, ông sinh ngày 12 tháng 9 năm 1927 tại Đồng Quan, xã Vũ An, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình, thuộc giáo xứ Đồng Quan, giáo hạt Kiến Xương, giáo phận Thái Bình. Ông có Tên thánh là Gioakim (Joachim) và thường sử dụng bút danh là Hoàng Kim hoặc HK cho những sáng tác âm nhạc của mình.
Tro cốt Linh mục Gioakim Lương Hoàng Kim hiện được giữ tại Nhà thờ Vinh Sơn - Nghĩa Hòa (Vinh Sơn 6), Quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh
Linh mục Lương Hoàng Kim qua đời ngày 15 tháng 4 năm 1985 tại giáo xứ Vinh Sơn 6, Thành phố Hồ Chí Minh vì bệnh ung thư.[2][3] Ban đầu, linh mục nhạc sĩ được chôn cất tại Nghĩa trang Lazarô, Bình Hưng Hòa. Đến năm 2011, di hài của ông được đưa về lưu giữ tại nhà hài cốt của Giáo xứ Vinh Sơn 6, nơi linh mục từng là Chánh xứ tiên khởi và sống trong những năm cuối đời.[2]
Sáng tác nhạc
Theo nhạc sư Hải Linh: Linh mục Hoàng Kim là một nhạc sĩ sáng tác bình ca số "1" của Việt Nam. Cả một nguồn sáng tác phong phú là một kho tàng Thánh nhạc đáng trân quý để lại cho hậu thế. Chỉ cần một bài "Thiếu nữ Sion" thì cha Hoàng Kim đã đáng mặt một "Đại nhạc sĩ"[4]
Những sáng tác của Lương Hoàng Kim, người ta thấy hồn thơ nhạc của ông là hồn dân tộc.[6]
”
Các nhạc sĩ Công giáo và linh mục cùng thời đều đánh giá ông là một người đầy tâm huyết với dân tộc, như lời nhận xét của Linh mục Anrê Đỗ Xuân Quê, nguyên Trưởng ban Thánh nhạc giáo phận Sài Gòn:
“
Các tác phẩm của Hoàng Kim đều lồng vào đó giai điệu và màu sắc mang âm hưởng dân ca, dân tộc Việt Nam khiến ai nghe cũng cảm thấy gần gũi.[7]
”
Sáng tác
Theo các thống kê, chỉ trong 2 tuyển tập Thánh vịnh huyền ca 1 và 2, nhạc sĩ Hoàng Kim đã sáng tác hơn 829 bài hát thánh ca. Trong tập Thánh vịnh huyền ca 3, do các học trò của ông và Nhóm phiên dịch Các giờ kinh phụng vụ cùng phát hành năm 2010, có 246 bài hát về đủ thể loại và các mùa trong phụng vụ.[3]
Ngoài ra, ông cũng đặt lời Việt cho bài "Stille Nacht" ("Đêm thánh vô cùng") với nhan đề khác là "Đêm huy hoàng".
Dịch giả Công giáo
Linh mục Hoàng Kim đã có những đóng góp rất quan trọng khi cùng các thành viên trong Nhóm phiên dịch Các giờ kinh phụng vụ thực hiện chuyển ngữ sang tiếng Việt các bộ Kinh Thánh[1] Trong suốt 13 năm là thành viên của nhóm các dịch giả Kinh thánh này,[1] dịch giả Lương Hoàng Kim là đồng tác giả của các ấn bản kinh thánh được tái bản rất nhiều lần dưới nhiều hình thức khác nhau. Ngoài những ấn phẩm dưới dạng sách in, còn hàng ngàn ấn bản dưới dạng sách quay ronéo hay các dạng ấn phẩm in khác hiện vẫn đang được sử dụng rộng rãi và chính thức trong Giáo hội Công giáo tại Việt Nam và lưu truyền trên internet.[9]
Linh mục Pascal Nguyễn Ngọc Tỉnh OFM, nguyên Trưởng Điều hành Nhóm phiên dịch Các giờ kinh phụng vụ nhận xét:
“
Do Lương Hoàng Kim tốt nghiệp Phụng Vụ tại Đại học Công giáo Paris nên trong toàn bộ công trình của Nhóm Các giờ kinh phụng vụ, anh Hoàng Kim đã có những đóng góp quan trọng về mặt ngôn ngữ văn chương. Bộ lễ truyền thống dân tộc, Tết Nguyên Đán và Tết Trung Thu, cũng như bộ lễ kính các Thánh Tử Đạo Việt Nam sáng tác vào cuối thập niên 70 thì hơn 10 năm sau, Ủy ban Phụng Tự trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam lấy lại, bổ sung và đưa vào Sách Lễ Rô-ma cũng như vào sách Các Giờ Kinh Phụng Vụ như chúng ta có thể thấy hiện nay. Trong công trình này, với tư cách là chuyên viên phụng vụ, anh Hoàng Kim đã có những đóng góp đáng kể.[10][11]
”
Tác phẩm
Sách Kinh Thánh ấn bản 2011, 2800 trang. Nhà xuất bản: Tôn Giáo, 2011
Kinh Thánh Cựu Ước, Ngũ Thư (bản dịch để học hỏi), 590 trang. Nhà xuất bản: Tôn Giáo, 2010
Kinh Thánh Tân Ước (bản dịch có hiệu đính), 1020 trang. Nhà xuất bản: Tôn Giáo, 2008
Lời Chúa trong Thánh lễ, Trang: 1288. Nhà xuất bản: Tôn Giáo, 2010
Kinh Sáng và Kinh Chiều, Trang: 1220 Nhà xuất bản: Tôn Giáo, 2010
Kinh Thánh. Lời Chúa cho mọi người (khổ nhỏ),Trang: 2204. Nhà xuất bản: Tôn Giáo, 2012
Sách bài đọc trong Thánh Lễ, quyển 1, trang: 768. Nhà xuất bản: Tôn Giáo, 2012
Sách bài đọc trong Thánh Lễ, quyển 2, Trang: 860. Nhà xuất bản: Tôn Giáo, 2012
Sách bài đọc trong Thánh Lễ, quyển 3, Trang: 680. Nhà xuất bản: Tôn Giáo, 2012
Các bài đọc Giờ Kinh Sách trọn bộ (2 quyển),Trang: 2600. Nhà xuất bản: Tôn Giáo, 2008
