Chử Anh

Chử Anh
褚英
Hoàng tử nhà Thanh
Thông tin chung
Sinh1580
Mất14 tháng 10 năm 1615(1615-10-14) (34–35 tuổi)
Hách Đồ A Lạp
An tángChử Anh viên tẩm, Đông Kinh lăng, Thái Tử Hà, Liêu Dương
Phối ngẫuQuách Lạc La thị
Diệp Hách Na Lạp thị
Tên đầy đủ
Ái Tân Giác La Chử Anh
(愛新覺羅 褚英)
Thụy hiệu
Quảng Lược Bối lặc
(廣略貝勒)
Hoàng tộcÁi Tân Giác La
Thân phụNỗ Nhĩ Cáp Xích
Thân mẫuCáp Cáp Nạp Trác Thanh

Chử Anh (tiếng Mãn: ᠴᡠᠶᡝᠨ, Möllendorff: cuyen, Abkai: quyen, tiếng Trung: 褚英; bính âm: Chǔyīng; 1580 – 1618), còn được phiên âm là Xuất Yến (出燕)[1] và xưng là Hồng Ba Thố (红巴兔)[1][Chú 1], là một trong những thủ lĩnh Mãn Châu đóng vai trò quan trọng trong việc kiến lập quốc gia Hậu Kim.

Thân thế

Ông sinh vào năm Minh Vạn Lịch thứ 8 (1580), là con trai cả của Thanh Thái Tổ Nỗ Nhĩ Cáp Xích, người sáng lập nhà Hậu Kim. Mẹ ông tên là Cáp Cáp Nạp Trác Thanh (Hahana–jacing), thuộc Đông Giai thị (Tunggiya), là Đại Phúc tấn (vợ cả) của Nỗ Nhĩ Cáp Xích[2].

Cuộc đời

Lúc mới khởi nghiệp, Chử Anh vừa là con trai trưởng, từng theo cha lập nhiều võ công hiển hách cho nhà Hậu Kim. Năm 1598, Nỗ Nhĩ Cáp Xích phái ông đem quân thảo phạt An Sở Lạp Khố (安楚拉库), ông đánh thắng thu được 20 trại lính. Trở về, ông được ban hiệu "Hồng Ba Đồ Lỗ" (洪巴图鲁), phong làm Bối lặc.

Năm Vạn Lịch thứ 35 (1607), Phỉ Du thành chủ Sách Mục Đặc Hắc của Ngõa Nhĩ Khách bộ của Đông Hải Nữ Chân do bị Ô Lạp Bối lặc là Bố Chiếm Thái nhiều lần làm nhục nên đã bày tỏ mong muốn quy phục Kiến Châu. Do vậy, Nỗ Nhĩ Cáp Xích lệnh cho Chử Anh cùng với Thư Nhĩ Cáp Tề, Đại Thiện dẫn theo ba đại tướng là Phí Anh Đông, Hỗ Nhĩ Hán, Dương Cổ Lợi (揚古利) cùng 3000 binh mã tức khắc đến Phỉ Du thành thu phục bộ chúng. Đại quân hành quân ban đêm, trời mù mịt, trên đường có ánh sáng, Thư Nhĩ Cáp Tề cho rằng đây là điềm không lành, muốn lui quân, Chử Anh và Đại Thiện không đồng ý ngăn lại. Đến Phỉ Du thành, quân Hậu Kim thu phục 500 hộ, Hỗ Nhĩ Hán nhận lệnh bảo vệ họ khởi hành trước. Bố Chiếm Thái sau khi nghe tin, phái chú là Bác Khắc Đa xuất quân với hơn một vạn binh mã đi chặn đánh, quân của Hỗ Nhĩ Hán cho có 200 người, Thư Nhĩ Cáp Tề lại không muốn đánh nhau với con rể, chần chừ khiến quân Hậu Kim sắp rơi vào đường cùng, Chử Anh và Đại Thiện cho người dục ngựa đưa dụ chỉ đến, "Thượng mỗi lần chinh phạt, đều lấy ít thắng nhiều, hôm nay có gì mà sợ? Nếu có thể bắt Bố Chiếm Thái hàng, chúng chẳng lẽ không bó tay chịu trói?". Binh lính phấn khích giáp công, quân của Bố Chiếm Thái đại bại, bắt được các tướng lĩnh như Thường Trụ, Hô Lý Bố, trảm đầu 3000 người, thu được 5000 con ngựa, 3000 khôi giáp[3].

Sau khi đại quân khải hoàn trở về, Nỗ Nhĩ Cáp Xích đã ban cho Chử Anh phong hiệu "A Nhĩ Cáp Đồ Thổ Môn Ba Đồ Lỗ" (tiếng Mãn: ᠠᡵᡤᠠᡨᡠ
ᡨᡠᠮᡝᠨ
ᠪᡝᡳ᠌ᠯᡝ
ᠪᠠᡨᡠᡵᡠ, chuyển tả: Argatu Tumen Baturu)[4], trong tiếng Mãn có nghĩa là "người nhiều tài mưu lược", theo chữ Hán là Quảng Lược (廣略), được vua cha lập ngôi vị Quảng Lược Thái tử, xác nhận là người kế vị.

Năm 1608, tháng 3, ông cùng với A Mẫn đem quân thảo phạt Ô Lạp, đánh hạ Nghi Hãn Sơn Thành. Bố Chiếm Thái cùng Khoa Nhĩ Thấm Bối lặc Ông A Đại hợp quân, ra khỏi thành Ô Lạp 20 dặm, bị quân Thanh đánh bại, liền xin viện binh từ nhà Minh. Nhiều lần lập chiến công, nhưng do tính tình kiêu ngạo, coi khinh người khác cho nên Chử Anh không được lòng nhiều vị đại thần. Năm 1615, Chử Anh bị năm vị đại thần khai quốc là Phí Anh Đông, Ngạch Diệc Đô, Hà Hòa Lý, An Phí Dương Cổ và Hô Nhĩ Hán cùng với một số người em vốn có mối bất hòa với Chử Anh, tập trung công kích[5]. Do đó, Chử Anh dần không còn được sự tín nhiệm của Nỗ Nhĩ Cáp Xích, bị vua cha tước bỏ binh quyền, nảy sinh ra bất mãn, nhiều lần tỏ ý oán trách vua cha cùng với những kẻ đã dèm pha mình. Cuối cùng, ông ta bị tố cáo, tống giam và chết trong ngục vào năm 1618. Mẹ ông vì chuyện này mà bị tước mất vị Chính thất.

Sau khi Thanh Thái Tông kế vị, đã cải phong ông là Quảng Lược Bối lặc (廣略貝勒).

Gia đình

Thê thiếp

  • Nguyên phối: Quách Lạc La thị (郭絡羅氏), con gái của Thường Thư (常舒).
  • Kế thất: Na Lạp thị (納喇氏), con gái của Diệp Hách Bối lặc Thanh Giai Nỗ.
  • Thiếp: Phú Sát thị (富察氏), con gái của Ngạch Nhĩ Cát Đồ (額爾吉圖).

Hậu duệ

  • Con trai: Chử Anh có ba con trai, trong đó có hai người được phong tước vị.
  1. An Bình Bối lặc Đỗ Độ (杜度; 1597 – 1642), mẹ là Đích Phu nhân Quách Lạc La thị. Có bảy con trai.
  2. Quốc Hoan (國歡; 1598 – 1624), mẹ là Đích Phu nhân Quách Lạc La thị. Vô tự.
  3. Kính Cẩn Trang Thân vương Ni Kham (尼堪; 1610 – 1652), mẹ là Kế Phu nhân Diệp Hách Na Lạp thị. Có hai con trai.
    • Trưởng tử: Dĩ cách Kính Cẩn Thân vương Lan Bố.
    • Thứ tử: Kính Cẩn Điệu Thân vương Ni Tư Cáp (尼思哈).
  • Con gái:
  1. Ái Tân Giác La thị (1601 – 1662), mẹ là Kế Phu nhân Diệp Hách Na Lạp thị. Năm 1614, kết hôn với Phí Anh Đông.
  2. Ái Tân Giác La thị (1603 – 1623), mẹ là Kế Phu nhân Diệp Hách Na Lạp thị. Năm 1616, kết hôn với Trát Nhĩ Đại – con trai út của Hà Hòa Lễ và Đông Quả Cách cách.
  3. Quận chúa Tể Nãi (1606 – 1677), mẹ là Kế Phu nhân Diệp Hách Na Lạp thị. Năm 1618, kết hôn với Bố Nhĩ Hàng Cổ – con trai thứ tư của Diệp Hách Bối lặc Bố Trại. Bố Nhĩ Hàng Cổ qua đời vào năm 1632, đến năm 1639 thì Quận chúa tái giá với Mãn Châu Tập Lễ – anh trai của Hiếu Trang Hoàng Thái hậu.

Phả hệ

 
 
 
 
 
Quá kế
 
Quảng Lược Bối lặc
Chử Anh
1580 -  ? - 1615
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
An Bình Bối lặc
Đỗ Độ
1597 - 1636 - 1642
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
An Bình Khác Hậu Bối lặc
Đỗ Nhĩ Hỗ (杜爾祜)
1615 - 1642 - 1645 - 1655
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
An Bình Khác Cung Bối tử
Đôn Đạt (敦達)
1643 - 1655 - 1674
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Phụng ân Trấn quốc công
Phổ Quý (普貴)
1665 - 1674 - 1723 - 1725
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Phụng ân Phụ quốc Ôn Hi công
Thành Bảo (誠保)
1712 - 1726 - 1754
 
Phụng ân Phụ quốc công
Trí Bảo (智保)
1719 - 1723 - 1725
 
Phụng ân Phụ quốc công
Tô Bảo (蘇保)
1723 - 1725 - 1726
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Phụng ân Phụ quốc công
Khánh Xuân (慶春)
1750 - 1755 - 1773
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Phụng ân Phụ quốc công
Hanh Anh (亨英)
1772 - 1773 - 1821
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Truy phong Phụng ân Phụ quốc công
Thuần Phúc (純福)
1798 - 1820
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Phụng ân Phụ quốc công
Sùng Tích (崇錫)
1816 - 1821 - 1854
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Phụng ân Phụ quốc công
Đoan Tú (端秀)
1838 - 1854 - 1876
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Phụng ân Phụ quốc Cần Mẫn công
(hàm Bối tử)
Quang Dụ (光裕)
1863 - 1876 - 1900
 
Phụ quốc Tướng quân
Đức Dụ (德裕)
1869 - ?
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Phụng ân Phụ quốc công
Quảng Thọ (廣壽)
1891 - 1902 - ?
 
Quảng Thái (廣泰)
1895 - ?
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Phụng ân Phụ quốc công
Thừa Ấm (承蔭)
1918 - ? - ?
 
Phụng ân Phụ quốc công
Thừa Tảo (承藻)
1922 - ?
 
 
 
 

Chú thích

  1. ^ Phiên âm khác của "Hồng Ba Đồ Lỗ" (洪巴图鲁) từ tiếng Anh "Hong Batu"

Tham khảo

  1. ^ a b Hummel Arthur W 1943, tr. 103, Quyển 1
  2. ^ Ngọc điệp, tr. 2231, Quyển 5, Ất 1
  3. ^ Triệu Nhĩ Tốn 1928, Quyển 217 - Liệt truyện 3
  4. ^ Hội đồng biên soạn nhà Thanh 1636, Quyển 3
  5. ^ Quang Thiệu & Quang Ninh 2006, tr. 186 - 187
  6. ^ a b Văn hóa Mãn tộc (24 tháng 1 năm 2008). “A Cổ Đô Đốc thế hệ - Vĩnh Lăng Hỉ Tháp Tịch thị phổ tư”. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 4 năm 2013. Truy cập ngày 4 tháng 10 năm 2020.

Tài liệu

Liên kết ngoài

Read other articles:

Michele Ferri

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada September 2016. Michele Ferri Informasi pribadiTanggal lahir 28 Mei 1981 (umur 42)Tempat lahir Busto Arsizio, ItaliaTinggi 1,85 m (6 ft 1 in)Posisi bermain BekInformasi klubKlub saat ini TrapaniNomor 5Karier junior AC MilanKarier senior*Tahun Tim...

 

Limburg (Belanda)

Limburg beralih ke halaman ini. Untuk provinsi di Belgia, lihat Limburg (Belgia). Provincie Limburg Provinsi Limburg Bendera Lambang Map: Provinsi Limburg di Belanda Ibu kota Maastricht Komisaris Raja Emile Roemer (SP) Limburg satu-satunya provinsidi Belanda yang menyebut Komisioner Ratu sebagai gubernur. Agama (2015) Katolik 64% Protestan 4% Muslim 4% ireligius 28% Luas • Darat • Air  2,145 km² (ke-9)65 km² Populasi (2023) • Total • Kepadatan 1,128,000...

 

Jacinto Zamora

Filipino Catholic priest In this Spanish name, the first or paternal surname is Zamora and the second or maternal family name is del Rosario. The Reverend FatherJacinto ZamoraJacinto Zamora y del RosarioChurchCatholic ChurchPersonal detailsBorn(1835-08-14)August 14, 1835Pandacan, Manila, Captaincy General of the Philippines, Spanish EmpireDiedFebruary 17, 1872(1872-02-17) (aged 36)Bagumbayan, Manila, Captaincy General of the Philippines, Spanish EmpireNationalityFilipinoDenominat...

Dewan Perwakilan Rakyat Amerika Serikat

Dewan Perwakilan RakyatAmerika Serikat United States House of RepresentativesLogo DewanBendera DewanJenisJenisMajelis rendah Jangka waktuTidak adaSejarahSesi baru dimulai3 Januari 2019 (2019-01-03)PimpinanKetuaKevin McCarthy (R) sejak 7 Januari 2023 Pemimpin MayoritasSteve Scalise (R) sejak 3 Januari 2023 Pemimpin MinoritasHakeem Jeffries (D) sejak 3 Januari 2023 Penggerak MayoritasTom Emmer (R) sejak 3 Januari 2023 Penggerak MinoritasKatherine Clark (D) sejak 3 Janua...

 

Distrik Dong, Daegu

Dong District 동구DistrikTranskripsi Korea • Hanja東區 • Alih Aksara yang DisempurnakanDong-gu • McCune-ReischauerTong-guNegaraKorea SelatanWilayahYeongnamTingkat provinsiDaeguLuas • Total182,35 km2 (70,41 sq mi)Populasi (2012.12.31) • Total342.092 • Kepadatan1,900/km2 (4,900/sq mi) • DialekGyeongsangSitus webDong District Office Templat:Korean membutuhkan parameter |hang...

 

Danny Ward (rugby league)

Former GB international rugby league footballer and coach Danny WardPersonal informationFull nameDaniel WardBorn (1980-06-15) 15 June 1980 (age 43)Dewsbury, West Yorkshire, EnglandHeight5 ft 10 in (1.78 m)Weight15 st 10 lb (100 kg)[1]Playing informationPositionProp Club Years Team Pld T G FG P 1999–06 Leeds Rhinos 135 10 0 1 41 2006 Castleford Tigers 25 2 0 0 8 2007 Hull Kingston Rovers 21 0 0 0 0 2008–11 Harlequins RL 103 5 0 0 20 Total 284...

Sélestat

Vous lisez un « article de qualité » labellisé en 2014. Pour l’article ayant un titre homophone, voir Célesta. Sélestat La vieille ville depuis le pont sur l'Ill. Blason Administration Pays France Région Grand Est Collectivité territoriale Collectivité européenne d'Alsace Circonscription départementale Bas-Rhin (sous-préfecture) Arrondissement Sélestat-Erstein(chef-lieu) Intercommunalité Communauté de communes de Sélestat(siège) Maire Mandat Marcel Bauer (LR) 202...

 

الجمعية البرلمانية لمجلس أوروبا

  الجمعية البرلمانية لمجلس أوروبا الجمعية البرلمانية لمجلس أوروبا‌ الجمعية البرلمانية لمجلس أوروبا‌ شعار الجمعية البرلمانية لمجلس أوروبا الاختصار PACE المقر الرئيسي ستراسبورغ تاريخ التأسيس 1949 منطقة الخدمة قارة اوروبا العضوية 47 اللغات الرسمية الإنجليزيةالفرنسية  �...

 

Distrik Senboku, Akita

Lokasi Distrik Senboku di Prefektur Akita. Lokasi munisipalitas yang ada di Distrik Senboku, Prefektur Akita1. – Misatowarna hijau - cakupan wilayah distrik saat iniwarna kuning - bekas wilayah distrik pada awal zaman Meiji Distrik Senboku (仙北郡code: ja is deprecated , Senboku-gun) adalah sebuah distrik yang terletak di Prefektur Akita, Jepang. Per 1 Oktober 2020, distrik ini memiliki estimasi jumlah penduduk sebesar 18.613 jiwa dan kepadatan penduduk sebesar 110,59 orang per km². Dis...

Aureus

Pour les articles homonymes, voir Aureus (homonymie). Aureus frappé en 193 par Septime Sévère pour célébrer la Légion VIII Augusta. L'aureus (aurei au pluriel) ou denier d'or[1] est une monnaie romaine en or. Son émission, épisodique sous la République, devient régulière à partir de Jules César et d'Auguste (fin du Ier siècle av. J.-C.), et se poursuit sous l'Empire, équivalant alors à 25 deniers d'argent, soit 100 sesterces. L'aureus a approximativement la même ta...

 

Eagleson Road

Eagleson Road (Ottawa Road #49) is a northwest–southeast road in Ottawa's west end in Kanata. It starts at Highway 417 and ends at Brophy Drive south of Richmond. North of Highway 417 it becomes March Road. It is a key link, primarily for residents of Bridlewood, between both ends of Kanata where housing developments are growing steadily in the north and the south. The primary segment of Eagleson Road is divided and six lanes wide (three per direction) between Highway 417 and Abbeyhill Driv...

 

Sate

Sate ꦱꦠꦺSalah satu ragam sate, Sate Ponorogo yang berasal dari PonorogoNama lainSataiSajianMenu utamaTempat asalIndonesia [1][2][3]DaerahJawa[2]Masakan nasional terkaitIndonesia[1] Malaysia[4][5][6][7] Singapura[8]Suhu penyajianPanasBahan utamaBerbagai potongan daging yang ditusuk bambu dan dioles dengan berbagai bumbu lalu dibakarVariasiVariasi beragam di seluruh Nusantara dan Asia TenggaraSunting kota...

سلطنة مسقط وعمان

مسقط وعمان سلطنة مسقط وعمان دولة مستقلة، محمية بريطانية (1892-1971) سلطنة   1820 – 1970   سلطنة مسقط وعمانعلم سلطنة مسقط وعمانشعار عاصمة مسقط (عمان) نظام الحكم سلطنة الديانة إسلام ، إباضية التاريخ التأسيس 1820  المعاهدة العامة للسلام 1820 8 يناير 1820 سلطنة زنجبار 1856 تمرد ظفا�...

 

نهائي كأس رابطة الأندية الإنجليزية المحترفة 1998

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (يونيو 2019) الحدثكأس رابطة الأندية الإنجليزية المحترفة 1997–98 تشيلسي نادي ميدلزبره 2 0 التاريخ29 مارس 1998  الملعبملعب �...

 

Stasiun kereta api Camberwell, Melbourne

CamberwellStasiun komuter PTVLokasiBurke Road, CamberwellMelbourne, VictoriaAustraliaKoordinat37°49′35″S 145°03′31″E / 37.8265°S 145.0587°E / -37.8265; 145.0587PemilikVicTrackOperatorMetro TrainsJalur  Alamein  Belgrave  LilydaleJumlah peron3Jumlah jalur3KonstruksiJenis strukturTanahInformasi lainZona tarifMyki Zona 1Situs webPublic Transport VictoriaOperasi layanan Stasiun sebelumnya   Metro Trains   Stasiun berikutn...

Francis Rossi

British rock musician Francis RossiOBEPerforming with Status Quo at Wacken Open Air festival, 2017Background informationBirth nameFrancis Dominic Nicholas Michael Rossi[1]Also known asMike Rossi, Frame, The GOMOR (The Grand Old Man of Rock)Born (1949-05-29) 29 May 1949 (age 75)Forest Hill, London, EnglandGenresRockboogie rockhard rockpsychedeliaOccupation(s)MusiciansongwriterInstrument(s)GuitarvocalsYears active1962–presentMember ofStatus QuoWebsitefrancisrossi.comMusical arti...

 

2021 Sydney SuperNight

Motor racing event This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: 2021 Sydney SuperNight – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2021) (Learn how and when to remove this message) Sydney SuperNightEvent InformationRound 8 of 12 in the 2021 Supercars Championship Date29-31 October 2021 Superca...

 

Pardes Hanna-Karkur

Pardes Hanna-Karkurconsiglio locale(HE) פַּרְדֵּס חַנָּה-כַּרְכּוּר(AR) برديس حنه كركور Pardes Hanna-Karkur – Veduta LocalizzazioneStato Israele DistrettoHaifa SottodistrettoHadera AmministrazioneSindacoHagar Peri Yagur TerritorioCoordinate32°28′16″N 34°58′03″E32°28′16″N, 34°58′03″E (Pardes Hanna-Karkur) Altitudine48 m s.l.m. Superficie22,6 km² Abitanti41 142 (2017) Densità1 820,76 ab./km² Altre inf...

Beth Moses

American commercial astronaut Natalie Beth MosesNationalityAmericanAlma materPurdue University, B.S. 1992; M.S. 1994SpouseMike MosesStatusActiveOccupationCommercial astronaut trainerSpace careerVirgin Galactic commercial astronautTime in space1 hour, 13 minutes and 15 secondsMissionsVF-01, Unity 22, Unity 25, Galactic 02, Galactic 03 , Galactic 04 Beth Moses is chief space flight participant instructor and interiors program manager for Virgin Galactic's SpaceShipTwo program, and is a com...

 

State College of Florida, Manatee–Sarasota

Public college in Manatee and Sarasota County, Florida, United States State College of Florida, Manatee-SarasotaOther nameSCFFormer namesManatee Junior CollegeManatee Community CollegeMottoVeritas LibertasMotto in EnglishThe Truth Is FreedomTypePublic collegeEstablishedSeptember 17, 1957; 66 years ago (1957-09-17)Parent institutionFlorida College SystemAccreditationSouthern Association of Colleges and SchoolsEndowment$62 millionPresidentCarol ProbstfeldProvostTodd Fritc...