Nguyễn Chí Tài, thường được biết đến với nghệ danh Chí Tài (15 tháng 8 năm 1958 – 9 tháng 12 năm 2020), là một cố diễn viên, nhạc sĩ, nhạc công kiêm ca sĩ người Mỹ gốc Việt.[1]
Được xem là một trong những diễn viên hài có nhiều đóng góp nhất của chương trình Paris By Night, ông được biết đến nhờ vào các tiết mục biểu diễn hài và đóng cặp với Hoài Linh trong hơn hai mươi năm sự nghiệp của mình.
Tiểu sử
Những năm 1976 - 1977, Chí Tài đã tham gia thành lập ban nhạc Lướt Sóng và hoạt động văn nghệ trong phong trào "Ca khúc chính trị" của Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh ở quận Phú Nhuận, Thành phố Hồ Chí Minh với vai trò chơi đàn guitar.
Năm 1981, Chí Tài sang Hoa Kỳ định cư theo diện gia đình bảo lãnh, ông có ý định sẽ tạo dựng cuộc sống mới tại Mỹ bằng cách đi học tiếng Anh và vi tính, đồng thời nghỉ tham gia văn nghệ. Tuy nhiên, ông vẫn giữ niềm đam mê nghệ thuật bất chấp sự phản đối của gia đình. Sau đó Chí Tài đã ghi danh đi học khóa dạy đàn và lớp nhạc jazz gần nhà. Cha của ông bằng lòng dành một khoản tiền hưu mua cho ông một dàn âm thanh điện tử, gồm trống đàn, nhạc cụ để ông lập một nhóm nhạc trẻ, từ đó ông thành lập ban nhạc gia đình "Chi Tai's Brothers" với anh trai Chí Thiện (keyboard), Quang Mỹ (bass), ca sĩ Phương Loan (ca sĩ chính), diễn viên hài Kiều Linh (trumpet), em trai Chí Thái (trống), nhạc sĩ Trịnh Nam Sơn (saxophone, keyboard) và Chí Tài (guitar chính, hát nền). Trong thời gian đầu thành lập, Chi Tai's Brothers đã được nhận lời trình diễn ở các tiệc cưới và trong những buổi sinh hoạt cộng đồng.[2]
Con đường hoạt động nghệ thuật của ban nhạc trở nên ổn định, phát triển và họ đã gắn bó với trung tâm Thúy Nga từ Paris By Night 18, riêng Chí Tài cộng tác từ Paris By Night 15 với vai trò nhạc sĩ hòa âm (music arranger).
Chí Tài sau đó cũng đã mở một studio làm hòa âm và thu âm cho nhiều ca sĩ tại hải ngoại (tiêu biểu nhất là các album Liên khúc Tuấn Vũ), truyện ma Nguyễn Ngọc Ngạn,... Các soundtrack trong các vở hài kịch của Paris By Night đều do Chí Tài tự hòa âm.[3] - Lối hòa âm vui nhộn, trẻ trung và bắt tai từ các bài nhạc ngoại đã biến Chí Tài trở thành một trong những nhạc sĩ hòa âm hàng đầu tại Hải ngoại ở thời điểm đó bên cạnh những cái tên như Duy Cường, Trúc Hồ, Trúc Sinh, Vũ Tuấn Đức hay Tùng Châu.
Năm 1997, Chí Tài được dịp thử sức với Hoài Linh diễn hài do thiếu diễn viên.
“
Vào thời điểm tôi tách khỏi Vân Sơn, hai bầu show ở Cali đã gợi ý tôi kết hợp cùng Chí Tài. Nhìn thấy cái duyên "trầm" ở anh ấy có thể tung hứng cùng cái duyên "bổng" của tôi nên tôi đồng ý. Sự kết hợp này đã nâng cánh cho cả hai chúng tôi thăng hoa trên con đường nghệ thuật. Điều đáng quý nhất là suốt chừng ấy thời gian, hai chúng tôi chưa từng có một mâu thuẫn nào xảy ra.
Năm 2000, Chí Tài chuyển sang vai trò nghệ sĩ hài. Ông đặc biệt gắn bó với nhóm kịch Thúy Nga và xuất hiện với vai trò nghệ sĩ hài trong loạt chương trình Paris by Night cùng với Quang Minh, Hồng Đào, Trang Thanh Lan, Kiều Linh, Uyên Chi, Kiều Oanh, Lê Tín, Hoài Linh, Thúy Nga, Việt Hương, Hoài Tâm, Phi Nhung, Hương Thủy, Bé Tí…[3] So với các bạn diễn trên sân khấu, Chí Tài có phần trầm hơn và ngày càng có xu hướng làm nền để các nghệ sĩ khác được nổi bật. Nhưng theo đánh giá của nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn, những nhân vật và các tình tiết trong một vở kịch đều xoay quanh Chí Tài bởi ông luôn nắm rất chắc lời thoại.
Năm 1987, Chí Tài kết hôn với ca sĩ Phương Loan (ca sĩ chính trong ban nhạc Chí Tài Brothers, nghỉ hát không lâu sau khi Chí Tài quyết định chuyển sang đóng kịch). Chí Tài sau khi bàn bạc, trao đổi với vợ đã quyết định là sẽ tiếp tục tập trung cho sự nghiệp bằng cách không cần sinh con. Khi trả lời phỏng vấn năm 2019, ông cảm thấy không khỏi hụt hẫng và tiếc nuối do không có con nối nghiệp mình.[2][4]
Qua đời
Chí Tài được xác nhận là đã qua đời khi đang điều trị tại bệnh viện vào chiều ngày 9/12/2020 vì nguyên nhân do đột quỵ. Ông được phát hiện khi đang nằm bất động ở cầu thang bộ tầng 7 cùng với chiếc điện thoại của mình tại chung cư Botanic nơi camera an ninh ghi lại ông đi bộ thể dục một mình, theo báo chí và các phương tiện truyền thông chính thức của Việt Nam, chung cư nơi ông sống nằm ở quận Phú Nhuận. Dù xe cứu thương ngay sau đó đã được điều đến để chở ông đến bệnh viện cấp cứu, nhưng cuối cùng Chí Tài vẫn không qua khỏi và đã qua đời vào lúc 13h35 cùng ngày.[5] Được biết, trước đó Chí Tài đã từng có tiền sử bị bệnh tiểu đường, mỡ trong máu và hàm lượng cholesterol cao. Trước khi mất, ông đã từng tham gia thử thách về nguy cơ đột quỵ nhưng đã không thành công.[6]
Phương Loan - vợ Chí Tài - muốn đưa chồng về Mỹ để an táng.[7]Hoài Linh - người đồng nghiệp và bạn thân của Chí Tài, cũng là người ở bên ông những phút cuối cùng - đã được gia đình ủy quyền lo việc này.[8] Lễ viếng được tổ chức tại Nhà tang lễ Bộ Quốc phòng số 5, đường Phạm Ngũ Lão, Phường 3, Quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh ngày 12 tháng 12 theo nghi thức Công giáo, đông đảo nghệ sĩ Việt Nam và hàng ngàn khán giả mến mộ đã đến viếng, chiều cùng ngày linh cữu được đưa ra sân bay Tân Sơn Nhất để đưa về Mỹ theo nguyện vọng của gia đình.[9]
Tại Mỹ, lễ thăm viếng đã được diễn ra vào ngày 18 tháng 12 năm 2020 tại Cộng đoàn Giáo xứ Thánh linh (Holy Spirit Catholic Church), có người thân và đồng nghiệp ở hải ngoại đã đến viếng. Lúc 13h00 ngày 19 tháng 12, linh cữu của Chí Tài được hỏa táng và sau đó tro cốt được an táng tại nghĩa trang Holy Sepulcher Cemetery, Quận Cam, California.[10]
Tưởng nhớ
Ngày 18 tháng 3 năm 2021, giờ Việt Nam, Phương Loan cùng nhiều nghệ sĩ Vbiz đang ở Mỹ đã có động thái tưởng nhớ 100 ngày mất của ông. Phương Loan đã chuẩn bị rất nhiều hoa để bày trí trang trọng tại nơi an vị của ông.
Trước đó, vào chiều 17/3, NSƯT Hoài Linh cũng có động thái tưởng nhớ người tri kỷ quá cố bằng cách đăng con số 100 lên trang cá nhân. Di ảnh của ông đang được Hoài Linh đặt thờ cúng tại đền thờ ở Việt Nam.[11][12]
Circle In The Sand - với Chi Tai's Brothers (Làng Văn video 22)
Don't Make Fool Of Yourself - với Chi Tai's Brothers (Làng Văn video 22)
Trung tâm Tú Quỳnh
Thiên Đường Tình Ái (Lam Phương) - với Phương Loan
Trung tâm Thúy Nga
Chí Tài trình diễn vào tháng 3 năm 2020.
LK Đêm Vui Say - với Chi Tai's Brothers (Paris By Night 18)
Chuyện Tình Không Suy Tư (Tâm Anh) - với Mỹ Lan, Chi Tai's Brothers (Paris By Night 23)
LK Tình Yêu Và Tuổi Trẻ - với Chi Tai's Brothers, Hương Thơ, Jenny Loan (Paris By Night 24)
Trăng Sáng Vườn Chè (Văn Phụng) - với Ái Vân (Paris By Night 24)
Ô Mê Ly (Văn Phụng, Văn Khôi) - với Ái Vân, Elvis Phương, Duy Quang, Phi Khanh, Ngọc Trọng, Chi Tai's brothers (Paris By Night 24)
LK Tình Yêu Thủy Thủ - với Jenny Loan, Chi Tai's Brothers (Paris By Night 25)
Hát Hội Trăng Rằm - với Ái Vân, Ái Thanh, Elvis Phương (Paris By Night 25)
Chuyện Bốn Người - với Ái Vân, Ái Thanh, Trần Phương (Paris By Night 26)
Ghé Bến Sài Gòn - với Mỹ Lan, Phương Loan, Jenny Loan, Henry Chúc, Chí Thiện, Nhất Lý (Paris By Night 27)
Giã Từ Đêm Mưa (Văn Phụng) - với Anh Khoa, Chí Thiện, Nhất Lý (Paris By Night 27)
Bên Lưng Đèo - với Elvis Phương, Chí Thiện (Paris By Night 27)
Vó Câu Muôn Dặm - với Nguyễn Hưng, Duy Quang, Anh Khoa, Ngọc Trọng, Chí Thiện, Nhất Lý (Paris By Night 27)
Bé Yêu (Lam Phương) - với Phương Loan (Paris By Night 28)
LK Người Tình Mexico - với Chi Tai's Brothers (Paris By Night 29)
Đèn Cù - với Ái Vân (Paris By Night 29)
Tuổi Hồng - với Dalena (Paris By Night 30)
Một Ông Hai Bà - với Ái Vân, Ái Thanh (Paris By Night 31)
Đêm Vinh Quy - với Ái Vân (Paris By Night 32)
LK Ghen - với Phương Loan (Paris By Night 34)
Tấm Cám - với Ái Vân, Ái Thanh, Nguyễn Hưng (Paris By Night 34)
Ngựa Phi Đường Xa (Phạm Đình Chương, Lê Yên) - với Thế Sơn, Nguyễn Hưng (Paris By Night 35)
LK Lời Yêu Thương - với Chi Tai's Brothers (Paris By Night 37)
Phải Em Lý Ngựa Ô (Tiến Luân) - (Chi Tai phụ diễn ca nhạc) - Phi Nhung (Paris By Night 72)
Bừng sáng (Song Ngọc) - với Thế Sơn, Trần Thái Hòa (Paris By Night 74)
Lời cám ơn - Hợp ca (Paris By Night 77)
Hương (Paris By Night 97)
Bà Mẹ Quê - với Như Quỳnh (VSTAR Season 1)
Những Lời Mê Hoặc - với Hoài Linh (Paris By Night 116)
Giăng Câu - với Trịnh Hà Kim Ngân (VSTAR Kids Season 2)
Cho Tôi Được Một Lần (Bảo Thu) - với Thái Châu, Quang Ngọc, Nguyễn Hoàng Nam (VSTAR Season 4).
Trung tâm ASIA
Liên khúc mưa (Mưa Sài Gòn, Mưa Hà Nội, Lại Một Mùa Mưa, Mưa, Mưa Đêm Độc Hành, Giã Từ Đêm Mưa, Phố Buồn) với Chi Tai's Brothers (ASIA 1 - Đêm Sài Gòn 1 in Caesar Palace).
Đài Vietface TV
Thiên Đàng Ái Ân (Lam Phương) với Phương Loan (Lễ Giỗ Tổ Ngành Nghề Sân khấu 2018).
Các dự án phim bao gồm: điện ảnh Bố Già (nay là Bố nói các con phải nghe - đã hủy sau khi mất) và sitcom Kiếm chồng cho mẹ chồng (mất trong ngày khai máy và Trung Dân thế vai)[13] sẽ bị loại khỏi danh sách này.
Trong danh sách, các vai diễn của nghệ sĩ trong phim truyền hình (ca nhạc), phim điện ảnh hay sitcom; vai chính hay vai phụ đều không được phân loại và sẽ được liệt kê theo thời gian qua các vai diễn mà nghệ sĩ đã tham gia.
Ai là bậc thầy chính hiệu (mùa 1) (2019) (người chơi khách mời của đội Tuổi Thần Tiên (với Thụy Mười) & của đội Tuổi 18 (với Kim Huyền), nhạc công guitar trong phần chơi thính giác (tập 9));
Sàn chiến giọng hát mùa 2 - VTV3 (2020);
Ca sĩ ẩn danh - VTV3 (2020) (ca sĩ thế danh (Lãng tử cô đơn) cho Dương Edward ở tập 1 và người chơi khách mời ở tập 11);
Ai là bậc thầy chính hiệu (mùa 2) (2020) (người chơi khách mời của đội Bạch Tuyết (với Jee Trần) (tập 1) và đội Bé Lí Lắc (với hoa hậu Diễm Hương (tập 13 - cuối)[a]
