Cúp bóng đá châu Phi 2013

Afrikanasiesbeker 2013 AFCON 2013 CAN 2013
Logo Cúp bóng đá châu Phi 2013
Chi tiết giải đấu
Nước chủ nhà	Nam Phi
Thời gian	19 tháng 1 – 10 tháng 2
Số đội	16 (từ 1 liên đoàn)
Địa điểm thi đấu	5 (tại 5 thành phố chủ nhà)
Vị trí chung cuộc
Vô địch	Nigeria (lần thứ 3)
Á quân	Burkina Faso
Hạng ba	Mali
Hạng tư	Ghana
Thống kê giải đấu
Số trận đấu	32
Số bàn thắng	69 (2,16 bàn/trận)
Số khán giả	729.000 (22.781 khán giả/trận)
Vua phá lưới	Emmanuel Emenike Wakaso Mubarak (4 bàn)
Cầu thủ xuất sắc nhất	Jonathan Pitroipa
← 2012 2015 → Cập nhật thống kê tính đến 12 tháng 2 năm 2013.

Cúp bóng đá châu Phi 2013, còn có tên là Cúp bóng đá châu Phi Orange theo tên nhà tài trợ, là Giải vô địch bóng đá châu Phi lần thứ 29, được tổ chức từ 19 tháng 1 đến 10 tháng 2 năm 2013 tại Nam Phi ^[1]. Số đội tham dự giải là 47. Vòng chung kết gồm 16 đội: đội chủ nhà và 15 đội bóng vượt qua vòng loại. Đây là lần thứ hai Nam Phi giành quyền đăng cai giải đấu này, sau lần đầu tiên là vào năm 1996.

Nigeria lần thứ 3 giành chức vô địch châu lục sau khi vượt qua Burkina Faso với tỉ số 1–0 ở trận chung kết. Còn Zambia trở thành đội đương kim vô địch thứ mười một bị loại ngay từ vòng bảng (sau CHDC Congo là vào các năm 1970, 1976, Ghana là vào các năm 1980, 1984 cùng với Sudan 1972, Maroc 1978, Nigeria 1982, Ai Cập 1988 và Cameroon 1990 và Algérie 1992).

Cúp bóng đá châu Phi từ giải lần này chuyển sang tổ chức vào các năm lẻ để tránh trùng năm với Cúp bóng đá thế giới, do vậy chỉ sau giải trước đó có đúng 1 năm.

Việc lựa chọn chủ nhà được quyết định từ trước giải đấu 2010. Xem chi tiết tại: Cúp bóng đá châu Phi 2010.

Vì thời gian gấp gáp (1 năm) so với giải trước nên vòng loại chỉ tổ chức đá loại trực tiếp (1 vòng sơ loại và 2 vòng loại) chứ không đấu bảng như truyền thống. 46 đội bóng tham gia vòng loại chọn ra 15 đội bóng, cùng đội chủ nhà Nam Phi tham dự vòng chung kết.

Quốc gia	Tư cách tham dự	Số lần dự VCK	Thành tích tốt nhất
Nam Phi	00Chủ nhà	7	Vô địch (1996)
Algérie	Thắng  Libya	14	Vô địch (1990)
Angola	Thắng  Zimbabwe	6	Tứ kết (2008, 2010)
Burkina Faso	Thắng  Trung Phi	8	Hạng tư (1998)
Cabo Verde	Thắng  Cameroon	0	Lần đầu tiên
CHDC Congo	Thắng  Guinea Xích Đạo	15	Vô địch (1968, 1974)
Bờ Biển Ngà	Thắng  Sénégal	19	Vô địch (1992)
Ethiopia	Thắng  Sudan	9	Vô địch (1962)
Ghana	Thắng  Malawi	18	Vô địch (1963, 1965, 1978, 1982)
Maroc	Thắng  Mozambique	14	Vô địch (1976)
Mali	Thắng  Botswana	7	Hạng nhì (1972)
Niger	Thắng  Guinée	1	Vòng bảng
Nigeria	Thắng  Liberia	16	Vô địch (1980, 1994)
Togo	Thắng  Gabon	6	Vòng bảng
Tunisia	Thắng  Sierra Leone	15	Vô địch (2004)
Zambia	Thắng  Uganda	15	Vô địch (2012)

Hiệp hội bóng đá Nam Phi cho phép tất cả các sân vận động từng tổ chức World Cup 2010 được quyền dự tuyển đăng cai giải đấu, tuy nhiên chỉ lựa chọn tối đa 7 sân vận động.

Ngày 4 tháng 5 năm 2012 các sân vận động được chính thức công bố. Sân vận động FNB (từng tổ chức trận chung kết World Cup 2010) được lựa chọn để tổ chức trận khai mạc và chung kết. Các sân vận động khác là Mbombela, Vịnh Nelson Mandela, Royal Bafokeng và Moses Mabhida.

Johannesburg1		Durban1		Port Elizabeth1
Sân vận động FNB23		Sân vận động Moses Mabhida		Sân vận động Nelson Mandela Bay
26°14′5,27″N 27°58′56,47″Đ / 26,23333°N 27,96667°Đ / -26.23333; 27.96667 (Soccer City)		29°49′46″N 31°01′49″Đ / 29,82944°N 31,03028°Đ / -29.82944; 31.03028 (Moses Mabhida Stadium)		33°56′16″N 25°35′56″Đ / 33,93778°N 25,59889°Đ / -33.93778; 25.59889 (Nelson Mandela Bay Stadium)
Sức chứa: 94.700		Sức chứa: 54.0004		Sức chứa: 48.000
Tập tin:Germany Ghana - the stadium after the match.jpg
Johannesburg Durban Port Elizabeth Rustenburg     Nelspruit
Nelspruit			Rustenburg
25°27′42″N 30°55′47″Đ / 25,46172°N 30,929689°Đ / -25.46172; 30.929689 (Mbombela Stadium)			25°34′43″N 27°09′39″Đ / 25,5786°N 27,1607°Đ / -25.5786; 27.1607 (Royal Bafokeng Stadium)
Sân vận động Mbombela			Sân vận động Royal Bafokeng
Sức chứa: 41.000			Sức chứa: 42.000

Dưới đây là danh sách các trọng tài điều khiển các trận đấu của Cúp bóng đá châu Phi 2013.^[2]

Trọng tài chính

Trợ lý trọng tài

Lễ bốc thăm cho vòng chung kết diễn ra ngày 24 tháng 10 năm 2012 tại Durban.^[3][4]. 16 đội tham dự được chia thành 4 bảng. Hai đội đứng đầu bảng lọt vào tứ kết.

Chủ nhà Nam Phi và đương kim vô địch Zambia lần lượt được xếp làm hạt giống bảng A và C..^[5] 14 đội bóng còn lại xếp hạng dựa trên thành tích của 3 giải gần đây nhất là 2008, 2010 và 2012 với cách tính điểm như sau:

Vòng đấu	Điểm
Vô địch	7
Hạng nhì	5
Bán kết	3
Tứ kết	2
Vòng bảng	1

Giải đấu càng gần thì có trọng số càng cao.

• 2012: điểm nhân 3
• 2010: điểm nhân 2
• 2008: điểm nhân 1

Dựa vào đó các đội được chia vào 4 nhóm, mỗi bảng gồm 4 đội ở 4 nhóm.

Nhóm 1	Nhóm 2	Nhóm 3	Nhóm 4
Nam Phi (bảng A)  Zambia (bảng C)  Ghana (22 điểm)  Bờ Biển Ngà (22 điểm)	Mali (12 điểm)  Tunisia (10 điểm)  Angola (9 điểm)  Nigeria (8 điểm)	Algérie (6 điểm)  Burkina Faso (5 điểm)  Maroc (4 điểm)  Niger (3 điểm)	Togo (2 điểm)  Cabo Verde (0 điểm)  CHDC Congo (0 điểm)  Ethiopia (0 điểm)

Thời gian tính theo giờ địa phương (UTC+1)

Nếu hai hay nhiều đội cùng điểm với nhau khi kết thúc vòng đấu bảng, các tiêu chí để xếp hạng theo thứ tự như sau:

1. Thành tích đối đầu trực tiếp giữa các đội
2. Hiệu số bàn thắng thua khi đối đầu trực tiếp
3. Bàn thắng ghi được khi đối đầu trực tiếp
4. Hiệu số bàn thắng thua trong bảng đấu
5. Bàn thắng ghi được trong bảng đấu
6. Ban tổ chức bốc thăm

Đội	Tr	T	H	B	BT	BB	HS	Đ
Nam Phi	3	1	2	0	4	2	+2	5
Cabo Verde	3	1	2	0	3	2	+1	5
Maroc	3	0	3	0	3	3	0	3
Angola	3	0	1	2	1	4	−3	1

19 tháng 1 năm 2013
Nam Phi	0–0	Cabo Verde	Sân vận động FNB, Johannesburg
Angola	0–0	Maroc	Sân vận động FNB, Johannesburg
23 tháng 1 năm 2013
Nam Phi	2–0	Angola	Sân vận động Moses Mabhida, Durban
Maroc	1–1	Cabo Verde	Sân vận động Moses Mabhida, Durban
27 tháng 1 năm 2013
Maroc	2–2	Nam Phi	Sân vận động Moses Mabhida, Durban
Cabo Verde	2–1	Angola	Sân vận động Nelson Mandela Bay, Port Elizabeth

Đội	Tr	T	H	B	BT	BB	HS	Đ
Ghana	3	2	1	0	6	2	+4	7
Mali	3	1	1	1	2	2	0	4
CHDC Congo	3	0	3	0	3	3	0	3
Niger	3	0	1	2	0	4	−4	1

20 tháng 1 năm 2013
Ghana	2–2	CHDC Congo	Sân vận động Nelson Mandela Bay, Port Elizabeth
Mali	1–0	Niger	Sân vận động Nelson Mandela Bay, Port Elizabeth
24 tháng 1 năm 2013
Ghana	1–0	Mali	Sân vận động Nelson Mandela Bay, Port Elizabeth
Niger	0–0	CHDC Congo	Sân vận động Nelson Mandela Bay, Port Elizabeth
28 tháng 1 năm 2013
Niger	0–3	Ghana	Sân vận động Nelson Mandela Bay, Port Elizabeth
CHDC Congo	1–1	Mali	Sân vận động Moses Mabhida, Durban

Đội	Tr	T	H	B	BT	BB	HS	Đ
Burkina Faso	3	1	2	0	5	1	+4	5
Nigeria	3	1	2	0	4	2	+2	5
Zambia	3	0	3	0	2	2	0	3
Ethiopia	3	0	1	2	1	7	−6	1

21 tháng 1 năm 2013
Zambia	1–1	Ethiopia	Sân vận động Mbombela, Nelspruit
Nigeria	1–1	Burkina Faso	Sân vận động Mbombela, Nelspruit
25 tháng 1 năm 2013
Zambia	1–1	Nigeria	Sân vận động Mbombela, Nelspruit
Burkina Faso	4–0	Ethiopia	Sân vận động Mbombela, Nelspruit
29 tháng 1 năm 2013
Burkina Faso	0–0	Zambia	Sân vận động Mbombela, Nelspruit
Ethiopia	0–2	Nigeria	Sân vận động Royal Bafokeng, Rustenburg

Đội	Tr	T	H	B	BT	BB	HS	Đ
Bờ Biển Ngà	3	2	1	0	7	3	+4	7
Togo	3	1	1	1	4	3	+1	4
Tunisia	3	1	1	1	2	4	−2	4
Algérie	3	0	1	2	2	5	−3	1

22 tháng 1 năm 2013
Bờ Biển Ngà	2–1	Togo	Sân vận động Royal Bafokeng, Rustenburg
Tunisia	1–0	Algérie	Sân vận động Royal Bafokeng, Rustenburg
26 tháng 1 năm 2013
Bờ Biển Ngà	3–0	Tunisia	Sân vận động Royal Bafokeng, Rustenburg
Algérie	0–2	Togo	Sân vận động Royal Bafokeng, Rustenburg
30 tháng 1 năm 2013
Algérie	2–2	Bờ Biển Ngà	Sân vận động Royal Bafokeng, Rustenburg
Togo	1–1	Tunisia	Sân vận động Mbombela, Nelspruit

	Tứ kết				Bán kết				Chung kết
	2 tháng 2 – Durban
	Nam Phi	1 (1)
					6 tháng 2 – Durban
	Mali (pen.)	1 (3)
					Mali	1
	3 tháng 2 – Rustenburg
					Nigeria	4
	Bờ Biển Ngà	1
									10 tháng 2 – Johannesburg
	Nigeria	2
									Nigeria	1
	3 tháng 2 – Nelspruit
									Burkina Faso	0
	Burkina Faso (h.p.)	1
					6 tháng 2 – Nelspruit
	Togo	0
					Burkina Faso (pen.)	1 (3)
	2 tháng 2 – Port Elizabeth
					Ghana	1 (2)			Tranh hạng ba
	Ghana	2
									9 tháng 2 – Port Elizabeth
	Cabo Verde	0
									Mali	3
									Ghana	1

---

---

---

---

Vô địch Cúp bóng đá châu Phi 2013 Nigeria Lần thứ ba

Ban tổ chức đã trao những giải thưởng cá nhân sau ^[6]:

Cầu thủ xuất sắc nhất giải, giải Orange

• Jonathan Pitroipa

Vua phá lưới, giải Pepsi

• Emmanuel Emenike

Cầu thủ	Số trận	Bàn thắng	Đường chuyền thành bàn	Số phút thi đấu	Nguồn
Emmanuel Emenike	5	4	3	403	[7]
Wakaso Mubarak	5	4 (3 phạt đền)	0	396[8]	[9]

Cầu thủ chơi đẹp, giải Samsung

• Victor Moses

Bàn thắng đẹp nhất giải, giải Nissan

• Youssef Msakni, trận gặp Algérie

Đội hình tiêu biểu

Thủ môn	Hậu vệ	Tiền vệ	Tiền đạo
Vincent Enyeama	Bakary Koné Nando Siaka Tiéné Efe Ambrose	Jonathan Pitroipa Seydou Keita John Obi Mikel Victor Moses	Asamoah Gyan Emmanuel Emenike

4 bàn

3 bàn

2 bàn

1 bàn