Avatar (còn được tiếp thị là James Cameron's Avatar) là một bộ phim khoa học viễn tưởng sử thi năm 2009 do James Cameron đạo diễn, viết kịch bản, đồng sản xuất và đồng biên tập với sự tham gia của Sam Worthington, Zoe Saldana, Stephen Lang, Michelle Rodriguez,[6] và Sigourney Weaver.[7][8] Lấy bối cảnh vào giữa thế kỷ 22, khi con người đang xâm chiếm Pandora, một mặt trăng tươi tốt ở được của một người khổng lồ khí trong hệ sao Alpha Centauri, để khai thác khoáng sản quý giá unobtanium.[9][10][11] Việc mở rộng thuộc địa khai thác mỏ đe dọa sự tồn tại liên tục của bộ tộc địa phương Na'vi, một loài hình người bản địa của Pandora. Nội dung của bộ phim đề cập đến một cơ thể Na'vi biến đổi gen được vận hành từ bộ não của một con người ở xa được sử dụng để tương tác với người bản địa của Pandora.[12]
Quá trình phát triển Avatar bắt đầu vào năm 1994, khi James Cameron viết một đoạn dài 80 trang cho bộ phim.[13][14] Quá trình quay phim dự kiến diễn ra sau khi hoàn thành phim Titanic của Cameron, dự kiến phát hành vào năm 1999;[15] tuy nhiên, theo Cameron, vẫn chưa có công nghệ cần thiết để đạt được tầm nhìn của ông về bộ phim.[16] Công việc nghiên cứu ngôn ngữ của người Na'vi bắt đầu vào năm 2005, và Cameron bắt đầu phát triển kịch bản và vũ trụ hư cấu vào đầu năm 2006.[17][18]Avatar được đầu tư kinh phí chính thức ở mức 237 triệu đô la, do hàng loạt hiệu ứng hình ảnh mới mà Cameron đã đạt được khi hợp tác với Weta Digital ở Wellington.[4] Các ước tính khác đặt chi phí vào khoảng từ 280 triệu đô la đến 310 triệu đô la cho sản xuất và 150 triệu đô la cho quảng bá.[19][20][21] Bộ phim đã sử dụng rộng rãi các kỹ thuật quay phim bắt chuyển động mới và được phát hành để xem truyền thống, xem 3D (sử dụng các định dạng RealD 3D, Dolby 3D, XpanD 3D, và IMAX 3D), và trải nghiệm "4D" tại các rạp chọn lọc của Hàn Quốc.[22]
Avatar được công chiếu lần đầu vào ngày 10 tháng 12 năm 2009 tại London và được phát hành tại Mỹ và Việt Nam vào ngày 18 tháng 12 năm 2009 với những đánh giá tích cực. Các nhà phê bình đánh giá cao hiệu ứng hình ảnh đột phá của nó, mặc dù câu chuyện được coi là dễ đoán.[23][24][25] Trong thời gian chiếu rạp, bộ phim đã phá vỡ nhiều kỷ lục phòng vé và trở thành bộ phim có doanh thu cao nhất vào thời điểm đó, cũng như ở Hoa Kỳ và Canada,[26] vượt qua Titanic của Cameron, bộ phim mà đã giữ những kỷ lục đó trong mười hai năm.[27]Avatar vẫn là phim có doanh thu cao nhất thế giới trong gần một thập kỷ cho đến khi bị vượt qua bởi Avengers: Hồi kết vào năm 2019, nhưng việc phát hành lại Avatar của Trung Quốc đã khiến bộ phim chiếm lại vị trí hàng đầu trên toàn thế giới vào tháng 3 năm 2021, vị trí mà nó đã có được kể từ đó.[28] Đã điều chỉnh theo lạm phát, Avatar là bộ phim có doanh thu cao thứ hai mọi thời đại sau Cuốn theo chiều gió, với tổng doanh thu hơn 3 tỷ USD. Nó cũng trở thành bộ phim đầu tiên thu về hơn 2 tỷ đô la[29] và là tựa video bán chạy nhất năm 2010 tại Hoa Kỳ. Avatar được đề cử chín giải Oscar, bao gồm Phim hay nhất và Đạo diễn xuất sắc nhất,[30] và giành ba giải Thiết kế sản xuất xuất sắc nhất, Quay phim xuất sắc nhất và Hiệu ứng hình ảnh xuất sắc nhất.[31] Thành công của bộ phim cũng dẫn đến việc các nhà sản xuất thiết bị điện tử phát hành TV 3D[32] và khiến phim 3D[33] ngày càng phổ biến.
Sau thành công của bộ phim, Cameron đã ký hợp đồng với 20th Century Fox để sản xuất bốn phần tiếp theo. Phần tiếp theo đầu tiên, Avatar: Dòng chảy của nước, được phát hành vào ngày 16 tháng 12 năm 2022, đã phá vỡ nhiều kỷ lục phòng vé và nhận được những đánh giá tương tự. Avatar 3 đã hoàn thành phần quay chính và sẽ ra mắt vào năm 2024. Các phần tiếp theo dự kiến ra mắt vào năm 2026 và 2028.[34] Một số diễn viên đã trở lại, bao gồm Worthington, Saldana, Lang và Weaver.[35][36]
Nội dung
Vào năm 2154, Tập đoàn RDA đang khai thác một loại khoáng sản có giá trị tên là unobtanium tại Pandora, một mặt trăng có hệ sinh thái rừng rậm có thể sinh sống được quay quanh Polyphemus, một hành tinh khí khổng lồ nằm trong chòm sao Alpha Centauri. Pandora, nơi có bầu không khí độc hại đối với con người, là nơi sinh sống của người Na’vi, cao khoảng 3 m, có da màu xanh, có hình dáng và trí óc giống con người. Họ sống hòa hợp với thiên nhiên và tôn thờ Mẹ vĩ đại Eywa. Để tìm hiểu về người Na’vi và sinh quyển ở Pandora, các nhà khoa học sử dụng các cơ thể người lai Na’vi gọi là Avatar, được hoạt động thông qua liên kết thần kinh bởi những người có kiểu gen phù hợp. Jake Sully, một cựu lính thủy đánh bộ bị liệt hai chân được gọi đến để thay thế người anh sinh đôi là một nhà khoa học được huấn luyện để trở thành một Avatar nhưng đã bị giết chết trong một vụ cướp. Tiến sĩ Grace Augustine, người đứng đầu chương trình Avatar, nghĩ rằng Jake là một người thay thế không thích hợp và phân công anh làm vệ sĩ. Trong khi bảo vệ các bản thể Avatar của Grace và nhà khoa học Norm Spellman trong chuyến thám hiểm nhằm thu thập một số mẫu vật sinh học và dữ liệu về rừng, bản thể Avatar của Jake đã bị tấn công bởi một loài động vật ăn thịt gọi là thanator. Khi bỏ chạy để giữ mạng sống, Jake lạc mất hai người kia và đi lang thang trong rừng. Neytiri, một cô gái người Na'vi, vô tình gặp Jake và bất đắc dĩ giải cứu anh khỏi đám động vật hoang dã về đêm. Nhìn thấy những điềm báo từ Eywa, cô đã đưa anh đến gặp gia tộc của mình tại Cây thần; ở đây, Jake gặp cha của Neytiri, tộc trưởng Eytukan. Mo'at – mẹ của Neytiri, thủ lĩnh tâm linh của cả bộ tộc – đã ra lệnh cho con gái của bà dạy cho "người trời" cách sống của người Na’vi.
Người chỉ huy Sec-Ops, Lực lượng An ninh riêng của RDA, Đại tá Miles Quaritch, hứa với Jake rằng công ty sẽ giúp anh có lại đôi chân nếu anh thu thập thông tin về người Na’vi. Cây thần là nơi giàu khoáng vật unobtanium nhất trong khoảng một trăm dặm. Khi Grace biết được Jake đã đưa thông tin cho Quaritch, cô đã tự động di chuyển cùng Jake và Norm đến một tiền đồn xa hơn. Qua ba tháng, Jake đã trở nên gần gũi với Neytiri và người dân Pandora. Sau khi Jake được kết nạp vào bộ tộc, anh và Neytiri chọn nhau làm bạn tình. Jake đã lộ ra sự thay đổi về lòng trung thành khi anh cố gắng phá hỏng một chiếc xe ủi của Lực lượng An ninh. Khi Quaritch cho Giám đốc điều hành Parker Selfridge, người lãnh đạo tập đoàn RDA, xem một đoạn video nhật ký của Jake, trong đó anh thừa nhận rằng người Na’vi sẽ không bao giờ từ bỏ Cây thần, Selfridge đã ra lệnh phá hủy Cây thần. Với những lý lẽ của Grace cho rằng phá hủy Cây thần có thể ảnh hưởng đến hệ thực vật và mạng lưới thần kinh mà mỗi người dân Pandora đều được truy cập, Selfridge đã cho Jake và Grace một giờ đồng hồ để thuyết phục người Na’vi sơ tán. Khi Jake thú nhận nhiệm vụ ban đầu của mình, Neytiri buộc tội anh phản bội toàn bộ bộ tộc, rồi bản thể Avatar của Jake và Grace bị trói và nhốt lại. Lực lượng của Quaritch bắt đầu bắn phá Cây thần, giết cha của Neytiri và những người dân vô tội khác. Mo’at liền trả tự do cho Jake và Grace, nhưng họ lại bị ngắt kết nối với bản thể Avatar, bị trở lại trụ sở RDA và bị giam giữ. Trudy Chacón, một phi công ghê tởm với cách thức tàn bạo của Quaritch, đã giải cứu họ và đưa họ đến tiền đồn để kết nối với bản thể Avatar. Trong khi cả nhóm trốn thoát, Quaritch đã bắn và để lại vài vết thương cho Grace.
Người Na’vi vốn có sẵn mối liên kết với một vài động vật. Để lấy lại lòng tin của người Na’vi, Jake đã mạo hiểm để liên kết với Toruk, một quái thú săn mồi dạng rồng biết bay cực kỳ mạnh mẽ mà người Na'vi vô cùng kính sợ và tôn sùng và trong lịch sử chỉ có năm người thuần hóa được nó để trở thành Toruk Makto. Jake tìm thấy những người tị nạn tại Cây linh hồn và cầu xin Mo’at cứu Grace. Cả bộ tộc cố gắng chuyển linh hồn Grace từ cơ thể của cô vào bản thể Avatar với sự trợ giúp của Cây linh hồn, nhưng cô không chịu nổi vết thương và đã chết – "về với Eywa". Được hỗ trợ bởi tộc trưởng mới của Omaticaya, Tsu'tey, Jake tuyển dụng hàng ngàn chiến binh từ các bộ tộc láng giềng để chống lại lực lượng của Quaritch. Vào đêm trước trận đánh, Jake thay mặt người Na’vi cầu nguyện với Eywa, thông qua kết nối với Cây linh hồn. Quaritch phát hiện ra việc huy động quân của người Na’vi và thuyết phục Selfridge ủy quyền cho ông ta tổ chức một trận đánh phủ đầu, tấn công Cây linh hồn, tin rằng việc phá hủy nó sẽ làm người bản địa mất tinh thần.
Người Na’vi đã tổ chức cuộc phản công nhưng cũng chịu tổn thất rất nặng nề, Tsu’tey và Trudy đã hi sinh. Khi đang tuyệt vọng, những động vật hoang dã đột nhiên tham gia trận đánh và áp đảo phe "người trời", Neytiri cho rằng Eywa đã đáp lại lời nguyện cầu của Jake. Jake phá hủy một tàu con thoi chở bom trước khi nó đến chỗ Cây linh hồn. Quaritch đã thoát khỏi con tàu chỉ huy trước khi nó nổ tung và khoác vào người bộ giáp robot AMP. Ông ta tình cờ tìm thấy tiền đồn kết nối bản thể Avatar nơi cơ thể con người của Jake đang nằm, làm Jake ngộ độc bởi bầu khí quyển độc hại. Neytiri sau đó giết Quaritch và kịp thời đến bên Jake để cứu mạng anh. Cả hai khẳng định tình yêu của mình khi lần đầu tiên Neytiri thấy cơ thể con người của Jake. Với ngoại lệ là Jake, Norm, Max Patel và một số nhà khoa học khác, tất cả người Trái Đất đều bị trục xuất khỏi Pandora. Jake mặc bộ đồ tượng trưng cho tộc trưởng Omaticaya. Cả bộ tộc đã thực hiện nghi lễ riêng biệt cho Eywa để chuyển linh hồn Jake sang bản thể Avatar của anh.
Sam Worthington trong vai Jake Sully, một cựu Thủy quân lục chiến tàn tật trở thành một phần của Chương trình Thế thần sau khi người anh song sinh của anh ta bị giết. Nền tảng quân sự của anh ấy giúp các chiến binh Na'vi liên hệ với anh ấy. Cameron đã chọn nam diễn viên người Úc sau khi tìm kiếm các diễn viên trẻ đầy triển vọng trên toàn thế giới, ưu tiên những người tương đối ít tên tuổi để giảm ngân sách.[37] Worthington, lúc đó đang sống trong ô tô của anh ấy,[38] đã thử vai hai lần trong giai đoạn đầu của quá trình phát triển,[13] và anh ấy đã ký hợp đồng tham gia các phần tiếp theo.[39] Cameron cảm thấy rằng vì Worthington chưa thực hiện một bộ phim lớn nào nên anh ấy sẽ mang đến cho nhân vật "một phẩm chất thực sự chân thực". Cameron cho biết anh ấy "có phẩm chất trở thành một chàng trai mà bạn muốn uống bia cùng, và cuối cùng anh ấy trở thành một nhà lãnh đạo có thể thay đổi thế giới".[40] Worthington cũng xuất hiện trong một thời gian ngắn với tư cách là người anh song sinh đã qua đời của Jake, Tommy. Cameron đã đề nghị vai diễn này cho Matt Damon, với 10% lợi nhuận của bộ phim, nhưng Damon đã từ chối bộ phim vì cam kết của anh ấy với loạt phim Bourne.[41]
Stephen Lang trong vai Đại tá Miles Quaritch, người đứng đầu chi tiết an ninh của hoạt động khai thác mỏ. Nhất quán quyết liệt trong việc coi thường bất kỳ sự sống nào không được công nhận là con người, hắn coi thường cư dân của Pandora, điều này thể hiện rõ trong cả hành động và ngôn ngữ của hắn. Lang đã thử vai trong Aliens (1986) của Cameron không thành công, nhưng đạo diễn đã nhớ đến Lang và tìm kiếm anh cho Avatar.[42]Michael Biehn, người đã từng làm việc với Cameron trong Aliens, Kẻ hủy diệt và Kẻ hủy diệt 2: Ngày phán xét, đã được cân nhắc ngắn gọn cho vai diễn này. Anh đọc kịch bản và xem một số cảnh phim 3-D với Cameron[43] nhưng cuối cùng không được chọn.
Sigourney Weaver trong vai Tiến sỹ Grace Augustine, một nhà sinh học vũ trụ và là người đứng đầu Chương trình Avatar. Cô ấy cũng là người cố vấn của Sully và là người ủng hộ quan hệ hòa bình với người Na'vi, đã thành lập một trường dạy tiếng Anh cho họ.[44]
Michelle Rodriguez trong vai Trudy Chacón, một phi công chiến đấu được giao nhiệm vụ hỗ trợ Chương trình Avatar, người có thiện cảm với người Na'vi. Cameron đã muốn làm việc với Rodriguez kể từ khi nhìn thấy cô ấy trong Girlfight.[42]
Giovanni Ribisi trong vai Parker Selfridge, quản trị viên công ty cho hoạt động khai thác RDA.[45] Mặc dù ban đầu anh ta sẵn sàng tiêu diệt nền văn minh Na'vi để bảo toàn lợi nhuận của công ty, nhưng anh ta miễn cưỡng cho phép tấn công người Na'vi và làm hoen ố hình ảnh của mình, chỉ làm như vậy sau khi Quaritch thuyết phục anh ta rằng đó là cần thiết và rằng các cuộc tấn công sẽ là nhân đạo. Khi các cuộc tấn công được phát đến căn cứ, Selfridge tỏ ra khó chịu trước bạo lực.
Joel David Moore trong vai Tiến sỹ Norm Spellman, một nhà nhân loại học[46] nghiên cứu đời sống thực vật và động vật như một phần của Chương trình Avatar.[47] Anh đến Pandora cùng lúc với Jake và vận hành một thế thân. Mặc dù anh ấy được cho là sẽ dẫn đầu cuộc tiếp xúc ngoại giao với người Na'vi, nhưng hóa ra Jake lại có tính cách phù hợp hơn để giành được sự tôn trọng của người bản xứ.
Dileep Rao trong vai Tiến sỹ Max Patel, một nhà khoa học làm việc trong Chương trình Thế thần và đến hỗ trợ cuộc nổi dậy của Jake chống lại RDA[48]
Na'vi
Zoe Saldana trong vai Neytiri, con gái của thủ lĩnh Omaticaya (tộc Na'vi trung tâm của câu chuyện). Cô ấy bị Jake thu hút vì sự dũng cảm của anh ấy, mặc dù thất vọng với anh ấy vì những gì cô ấy coi là sự ngây thơ và ngu ngốc của anh ấy. Cô ấy là người yêu của Jake.[49] Nhân vật, giống như tất cả người Na'vi, được tạo bằng cách sử dụng ghi lại hiệu suất và khía cạnh hình ảnh của nó hoàn toàn do máy tính tạo ra.[50] Saldana đã ký hợp đồng tham gia các phần tiếp theo tiềm năng.[51]
CCH Pounder trong vai Mo'at, thủ lĩnh tinh thần của Omaticaya, mẹ của Neytiri, và là vợ của thủ lĩnh bộ tộc Eytukan.[52]
Wes Studi trong vai Eytukan, thủ lĩnh tộc Omaticaya, cha của Neytiri và bạn đời của Mo'at.
Laz Alonso trong vai Tsu'tey, trong vai Tsu'tey, chiến binh giỏi nhất của Omaticaya. Anh ta là người thừa kế quyền thủ lĩnh của bộ lạc. Mở đầu câu chuyện, anh được hứa hôn với Neytiri.
Sản xuất
Nguồn gốc
Năm 1994,[14] đạo diễn James Cameron đã viết một bài điều trị dài 80 trang cho Avatar, lấy cảm hứng từ "mọi cuốn sách khoa học viễn tưởng" mà ông đã đọc thời thơ ấu cũng như từ các tiểu thuyết phiêu lưu của Edgar Rice Burroughs và H. Rider Haggard.[13] Vào tháng 8 năm 1996, Cameron thông báo rằng sau khi hoàn thành Titanic, ông sẽ quay phim Avatar, bộ phim sẽ sử dụng các diễn viên tổng hợp hoặc do máy tính tạo ra.[16] Dự án sẽ tiêu tốn 100 triệu đô la và có sự tham gia của ít nhất sáu diễn viên trong các vai chính "những người có vẻ ngoài thật nhưng không tồn tại trong thế giới vật chất".[53] Nhà hiệu ứng hình ảnh Digital Domain, người mà Cameron có quan hệ đối tác, đã tham gia dự án, dự án được cho là bắt đầu sản xuất vào giữa năm 1997 để phát hành năm 1999.[15] Tuy nhiên, Cameron cảm thấy công nghệ chưa bắt kịp câu chuyện và tầm nhìn mà ông định kể. Anh quyết định tập trung làm phim tài liệu và cải tiến công nghệ trong vài năm tới. Nó đã được tiết lộ trong một câu chuyện trang bìa của Bloomberg BusinessWeek rằng 20th Century Fox đã trả trước 10 triệu đô la cho Cameron để quay một đoạn phim bằng chứng về khái niệm cho Avatar, mà anh ấy đã cho các giám đốc điều hành của Fox xem vào tháng 10 năm 2005.[54]
Vào tháng 2 năm 2006, Cameron tiết lộ rằng bộ phim Project 880 của ông là "một phiên bản trang bị lại của Avatar", một bộ phim mà ông đã cố gắng thực hiện nhiều năm trước đó,[55] trích dẫn những tiến bộ công nghệ trong việc tạo ra các nhân vật do máy tính tạo ra là Gollum, King Kong, và Davy Jones.[13] Cameron đã chọn Avatar thay vì dự án Battle Angel của mình sau khi hoàn thành bài kiểm tra máy quay kéo dài 5 ngày vào năm trước.[56]
Phát triển
Từ tháng 1 đến tháng 4 năm 2006, Cameron viết kịch bản và phát triển văn hóa cho người ngoài hành tinh trong phim, người Na'vi. Ngôn ngữ của họ được tạo ra bởi Tiến sĩ Paul Frommer, một nhà ngôn ngữ học tại Đại học Nam California.[13] Ngôn ngữ Na'vi có một từ vựng khoảng 1000 từ, với khoảng 30 từ được Cameron thêm vào. Các âm vị của lưỡi bao gồm các phụ âm phát âm (chẳng hạn như "kx" trong "skxawng") được tìm thấy trong tiếng Amharic và chữ "ng" đầu tiên mà Cameron có thể đã lấy từ Te Reo Māori.[18] Nữ diễn viên Sigourney Weaver và các nhà thiết kế bối cảnh của phim đã gặp Jodie S. Holt, tại Đại học California tại Riverside, để tìm hiểu về các phương pháp được các nhà thực vật học sử dụng để nghiên cứu và lấy mẫu thực vật, đồng thời thảo luận về các cách giải thích sự giao tiếp giữa các sinh vật của Pandora được mô tả trong phim.[57]
Từ năm 2005 đến năm 2007, Cameron đã làm việc với một số nhà thiết kế, trong đó có họa sĩ minh họa giả tưởng nổi tiếng Wayne Barlowe và nghệ sĩ khái niệm nổi tiếng Jordu Schell, để định hình thiết kế của người Na'vi bằng các bức tranh và tác phẩm điêu khắc vật lý khi Cameron cảm thấy rằng các bản dựng bằng bút vẽ 3D là không nắm bắt được tầm nhìn của anh ấy,[58] thường làm việc cùng nhau trong nhà bếp của ngôi nhà Malibu của Cameron.[59] Vào tháng 7 năm 2006, Cameron thông báo rằng ông sẽ quay phim Avatar cho một bộ phim phát hành vào giữa năm 2008 và dự định bắt đầu quay phim chính với dàn diễn viên đã có tên tuổi vào tháng 2 năm 2007.[60] Tháng 8 năm sau, xưởng hiệu ứng hình ảnh Weta Digital đã ký hợp đồng giúp Cameron sản xuất Avatar.[61]Stan Winston, người đã từng hợp tác với Cameron trong quá khứ, đã tham gia Avatar để giúp thiết kế bộ phim.[62] Thiết kế sản xuất cho bộ phim mất vài năm. Bộ phim có hai nhà thiết kế sản xuất khác nhau và hai bộ phận nghệ thuật riêng biệt, một trong số đó tập trung vào hệ động thực vật của Pandora, và một bộ phận khác tạo ra máy móc và nhân tố con người.[63] Tháng 9 năm 2006, Cameron được thông báo là sẽ sử dụng Hệ thống Camera Thực tế của riêng mình để quay phim 3-D. Hệ thống sẽ sử dụng hai camera độ phân giải cao trong một thân máy duy nhất để tạo cảm nhận chiều sâu.[64]
Trong khi những công việc chuẩn bị này đang được tiến hành, Fox tiếp tục dao động trong cam kết của mình với Avatar vì kinh nghiệm đau đớn về chi phí vượt mức và sự chậm trễ trong bộ phim trước đó của Cameron, Titanic. Trong quá trình sản xuất Titanic, Cameron đã viết lại kịch bản để hợp lý hóa cốt truyện bằng cách kết hợp vai trò của một số nhân vật và đề nghị cắt giảm phí của anh ấy nếu bộ phim gây thất vọng về mặt thương mại.[54] Cameron đã lắp đặt một đèn giao thông với tín hiệu màu hổ phách được thắp sáng bên ngoài văn phòng của nhà đồng sản xuất Jon Landau để đại diện cho tương lai không chắc chắn của bộ phim.[54] Vào giữa năm 2006, Fox nói với Cameron "không có gì chắc chắn rằng họ sẽ chuyển giao bộ phim này", vì vậy anh ấy bắt đầu mua nó cho các hãng phim khác và tiếp cận Walt Disney Studios, đưa ra bằng chứng về ý tưởng của anh ấy cho chủ tịch lúc đó là Dick Cook.[54] Tuy nhiên, khi Disney tiếp quản, Fox đã thực hiện quyền từ chối đầu tiên của mình.[54] Vào tháng 10 năm 2006, Fox cuối cùng đã đồng ý cam kết thực hiện Avatar sau khi Ingenious Media đồng ý hỗ trợ bộ phim, điều này làm giảm khả năng tài chính của Fox xuống dưới một nửa so với ngân sách chính thức 237 triệu USD của bộ phim.[54] Sau khi Fox chấp nhận Avatar, một giám đốc điều hành Fox còn hoài nghi đã lắc đầu và nói với Cameron và Landau, "Tôi không biết liệu chúng tôi điên hơn khi để các bạn làm điều này, hay các bạn điên hơn khi nghĩ rằng mình có thể làm được..."[65]
Âm thanh
James Cameron được phỏng vấn bởi F. X. Feeney về viết kịch bản Avatar.
Vào tháng 12 năm 2006, Cameron mô tả Avatar là "một câu chuyện tương lai lấy bối cảnh trên một hành tinh cách đây 200 năm... một cuộc phiêu lưu trong rừng rậm kiểu cũ với ý thức bảo vệ môi trường [mà] khao khát đạt đến cấp độ kể chuyện thần thoại".[67] Thông cáo báo chí tháng 1 năm 2007 mô tả bộ phim là "một hành trình đầy cảm xúc của sự cứu chuộc và cách mạng" và cho biết câu chuyện kể về "một cựu lính thủy đánh bộ bị thương, miễn cưỡng lao vào nỗ lực định cư và khai thác một hành tinh kỳ lạ giàu đa dạng sinh học, người cuối cùng vượt qua để lãnh đạo chủng tộc bản địa trong cuộc chiến sinh tồn". Câu chuyện sẽ kể về cả một thế giới hoàn chỉnh với hệ sinh thái gồm các loài thực vật và sinh vật huyền bí, cùng những người bản địa với nền văn hóa và ngôn ngữ phong phú.[51]
Các ước tính đưa ra chi phí sản xuất của bộ phim vào khoảng 280–310 triệu USD và ước tính 150 triệu USD cho hoạt động tiếp thị, lưu ý rằng khoản tín dụng thuế khoảng 30 triệu USD sẽ giảm bớt tác động tài chính đối với hãng phim và các nhà tài chính của hãng.[19][20][21] Người phát ngôn của hãng phim nói rằng ngân sách là "237 triệu đô la, với 150 triệu đô la cho quảng bá, kết thúc câu chuyện."[4]
Chủ đề
Avatar chủ yếu là một hành trình phiêu lưu hành động khám phá bản thân, trong bối cảnh chủ nghĩa đế quốc và hệ sinh thái sâu sắc.[68] Cameron cho biết nguồn cảm hứng của ông là "từng cuốn sách khoa học viễn tưởng mà tôi đọc khi còn nhỏ" và rằng ông muốn cập nhật phong cách của loạt phim John Carter của Edgar Rice Burroughs.[13] Ông thừa nhận rằng Avatar chia sẻ chủ đề với các bộ phim At Play in the Fields of the Lord, The Emerald Forest, và Princess Mononoke, kể về các cuộc đụng độ giữa các nền văn hóa và nền văn minh, và với Dances with Wolves, nơi một người lính bị đánh đập thấy mình bị cuốn hút vào nền văn hóa mà ban đầu anh ta chống lại.[69][70] Ông cũng trích dẫn các bộ phim hoạt hình anime của Hayao Miyazaki như Princess Mononoke như một ảnh hưởng đến hệ sinh thái của Pandora.[70]
Vào năm 2012, Cameron đã đệ trình một tuyên bố pháp lý dài 45 trang nhằm mục đích "mô tả rất chi tiết nguồn gốc của các ý tưởng, chủ đề, cốt truyện và hình ảnh tạo nên Avatar."[71] Ngoài các sự kiện lịch sử (chẳng hạn như quá trình thuộc địa hóa châu Mỹ của châu Âu), kinh nghiệm sống và một số dự án chưa được sản xuất của ông, Cameron đã tạo ra mối liên hệ giữa Avatar và các bộ phim trước đây của ông. Anh ấy trích dẫn kịch bản và ý tưởng nghệ thuật của mình cho Xenogenesis, được sản xuất một phần dưới dạng phim ngắn, làm cơ sở cho nhiều ý tưởng và thiết kế hình ảnh trong Avatar. Ông tuyên bố rằng khái niệm về "thế giới tâm trí, trí thông minh trong tự nhiên, ý tưởng phóng chiếu lực lượng hoặc ý thức bằng cách sử dụng hình đại diện, thuộc địa hóa các hành tinh xa lạ, lợi ích công ty tham lam được hỗ trợ bởi lực lượng quân sự, câu chuyện về một nhóm dường như yếu hơn thắng thế trước một lực lượng vượt trội về công nghệ, và nhà khoa học giỏi đều là những chủ đề được thiết lập và lặp đi lặp lại" của Avatar từ các bộ phim trước đó của anh ấy bao gồm Aliens, The Abyss, Rambo: First Blood Part II, Kẻ hủy diệt và Kẻ hủy diệt 2: Ngày phán xét. Ông đặc biệt đề cập đến "xúc tu nước" trong The Abyss như một ví dụ về một "hình đại diện" "mang hình dáng của...một dạng sống ngoài hành tinh...nhằm thu hẹp khoảng cách văn hóa và xây dựng lòng tin."[72]
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2007 với tạp chí Time, Cameron đã được hỏi về ý nghĩa của thuật ngữ Avatar, ông trả lời: "Đó là hóa thân của một trong những vị thần Hindu dưới hình dạng xác thịt. Trong bộ phim này, điều đó có nghĩa là công nghệ của con người trong tương lai có khả năng đưa trí thông minh của con người vào một cơ thể ở xa, một cơ thể sinh học."[12] Cameron cũng trích dẫn manga and anime cyberpunk Nhật BảnGhost in the Shell, về cách con người có thể điều khiển từ xa và chuyển nhân cách của họ vào cơ thể người ngoài hành tinh.[73][74]
Vẻ ngoài của người Na'vi - giống người bản địa của Pandora - được lấy cảm hứng từ một giấc mơ mà mẹ của Cameron đã có, rất lâu trước khi ông bắt tay vào làm Avatar. Trong giấc mơ, cô nhìn thấy một người phụ nữ da xanh cao 12 feet (4 m), mà anh nghĩ đó là "một hình ảnh tuyệt vời".[68] Ông cũng nói, "Tôi chỉ thích màu xanh lam. Đó là một màu tốt... thêm vào đó, có mối liên hệ với các vị thần Hindu,[75] mà tôi thích về mặt khái niệm."[76] Ông đã đưa những sinh vật tương tự vào kịch bản đầu tiên của mình (viết vào năm 1976 hoặc 1977), trong đó mô tả một hành tinh có quần thể bản địa gồm những người ngoài hành tinh cao lớn màu xanh lam "tuyệt đẹp". Na'vi dựa trên chúng.[68]
Đối với câu chuyện tình yêu giữa hai nhân vật Jake và Neytiri, Cameron đã áp dụng chủ đề tình yêu giữa các vì sao, mà theo ông là theo truyền thống của Romeo và Juliet.[72] Ông thừa nhận sự giống nhau của nó với sự kết đôi của Jack và Rose trong bộ phim Titanic của ông. Một người phỏng vấn cho biết, "Cả hai cặp đôi đều đến từ những nền văn hóa hoàn toàn khác nhau, họ coi thường mối quan hệ của họ và buộc phải chọn phe giữa các cộng đồng cạnh tranh."[77] Cameron mô tả Neytiri là "Pocahontas" của ông, nói rằng cốt truyện của ông nối tiếp câu chuyện lịch sử về một "người ngoài cuộc da trắng [người] đem lòng yêu con gái của tù trưởng, người trở thành người dẫn đường cho ông đến bộ tộc và mối quan hệ đặc biệt của họ với thiên nhiên."[72] Cameron cảm thấy rằng câu chuyện tình yêu của Jake và Neytiri có được coi là đáng tin cậy hay không một phần phụ thuộc vào sức hấp dẫn thể chất từ ngoại hình ngoài hành tinh của Neytiri, điều này được phát triển bằng cách xem xét sức hấp dẫn của cô đối với nhóm phi hành đoàn toàn nam.[78] Mặc dù Cameron cảm thấy Jake và Neytiri không yêu nhau ngay lập tức, nhưng những người đóng vai họ (Worthington và Saldana) cảm thấy các nhân vật đã làm. Cameron cho biết hai diễn viên "có phản ứng hóa học tuyệt vời" trong quá trình quay phim.[77]
"Dãy núi Hallelujah" nổi của Pandora được lấy cảm hứng một phần từ dãy núi Hoàng Sơn của Trung Quốc (ảnh).[79]Công viên rừng quốc gia Trương Gia Giới
Đối với "Dãy núi Hallelujah" nổi trong phim, các nhà thiết kế đã lấy cảm hứng từ "nhiều loại núi khác nhau, nhưng chủ yếu là các thành tạo đá vôi karst ở Trung Quốc."[80] Theo nhà thiết kế sản xuất Dylan Cole, những tảng đá nổi hư cấu được lấy cảm hứng từ Hoàng Sơn (còn được gọi là Núi Vàng), Quế Lâm, Trương Gia Giới, trong số những nơi khác trên khắp thế giới.[80] Cameron đã ghi nhận ảnh hưởng của các đỉnh núi Trung Quốc đối với thiết kế của các ngọn núi nổi.[81]
Để tạo ra nội thất của thuộc địa khai thác của con người trên Pandora, các nhà thiết kế sản xuất đã đến thăm giàn khoan dầu Noble Clyde Boudreaux[82] ở Vịnh México vào tháng 6 năm 2007. Họ đã chụp ảnh, đo lường và quay phim mọi khía cạnh của nền tảng, sau đó được sao chép trên màn hình bằng CGI quang học trong quá trình hậu sản xuất.[83]
Cameron nói rằng anh ấy muốn tạo ra "thứ gì đó có đầy thìa đường của tất cả các pha hành động và phiêu lưu và tất cả những thứ đó" nhưng cũng có lương tâm "mà có thể khi thưởng thức nó khiến bạn phải suy nghĩ một chút về cách bạn tương tác với thiên nhiên và đồng loại của bạn". Anh ấy nói thêm rằng "người Na'vi đại diện cho điều gì đó là bản ngã cao hơn của chúng ta, hoặc bản thân đầy khát vọng của chúng ta, những gì chúng ta muốn nghĩ rằng chúng ta là" và mặc dù có những con người tốt trong phim, nhưng con người "đại diện cho những gì chúng ta biết hãy là những phần của chính chúng ta đang hủy hoại thế giới của chúng ta và có thể tự kết án mình với một tương lai nghiệt ngã".[84]
Cameron thừa nhận rằng Avatar ngầm chỉ trích vai trò của Hoa Kỳ trong Chiến tranh Iraq và bản chất phi cá nhân của chiến tranh cơ giới hóa nói chung. Đề cập đến việc sử dụng thuật ngữ sốc và kinh hoàng trong phim, Cameron nói, "Chúng tôi biết cảm giác phóng tên lửa như thế nào. Chúng tôi không biết cảm giác như thế nào khi chúng đáp xuống đất nhà của chúng tôi, không phải ở nước Mỹ."[85] Anh ấy nói trong các cuộc phỏng vấn sau đó, "... Tôi nghĩ việc đặt câu hỏi về một hệ thống cần phải được kiểm soát là rất yêu nước..."[86] và, "Bộ phim chắc chắn không chống Mỹ."[87] Một cảnh trong phim miêu tả sự tàn phá dữ dội của Cây quê hương cao chót vót của người Na'vi, cây này đổ sập trong biển lửa sau một cuộc tấn công bằng tên lửa, bao phủ cảnh quan bằng tro và than hồng nổi. Khi được hỏi về sự giống nhau của cảnh tượng với vụ tấn công ngày 11 tháng 9 vào Trung tâm Thương mại Thế giới, Cameron cho biết ông đã "ngạc nhiên khi thấy nó giống như ngày 11 tháng 9".[85]
Quay phim
Quá trình quay phim chính cho Avatar bắt đầu vào tháng 4 năm 2007 tại Los Angeles và Wellington. Cameron đã mô tả bộ phim là sự kết hợp giữa cảnh quay người thật đóng hoàn chỉnh kết hợp với các nhân vật và môi trường sống do máy tính tạo ra. Cameron nói: “Lý tưởng nhất là vào cuối ngày, khán giả không biết họ đang xem cái gì. Đạo diễn chỉ ra rằng anh ấy đã làm việc bốn tháng cho các cảnh không chính cho bộ phim.[88] Live-action được quay bằng một phiên bản sửa đổi của Hệ thống Camera Fusion 3-D kỹ thuật số độc quyền do Cameron và Vince Pace phát triển.[89] Vào tháng 1 năm 2007, Fox đã thông báo rằng việc quay phim 3-D cho Avatar sẽ được thực hiện ở 24 khung hình mỗi giây bất chấp quan điểm mạnh mẽ của Cameron rằng phim 3-D yêu cầu tốc độ khung hình cao hơn để làm cho hiện tượng nhấp nháy ít được chú ý hơn.[90] Theo Cameron, bộ phim bao gồm 60% yếu tố do máy tính tạo ra và 40% hành động trực tiếp, cũng như các tiểu cảnh truyền thống.[91]
Chụp ảnh chuyển động kéo dài 31 ngày tại sân khấu Máy bay Hughes ở Playa Vista ở Los Angeles.[56][92] Quá trình chụp ảnh người thật bắt đầu vào tháng 10 năm 2007 tại Stone Street Studios ở Wellington và dự kiến kéo dài 31 ngày.[93] Hơn một nghìn người làm việc trong quá trình sản xuất.[92] Để chuẩn bị cho các cảnh quay, tất cả các diễn viên đều trải qua khóa đào tạo chuyên nghiệp dành riêng cho nhân vật của họ như bắn cung, cưỡi ngựa, sử dụng súng và chiến đấu tay đôi. Họ được đào tạo về ngôn ngữ và phương ngữ bằng ngôn ngữ Na'vi được tạo ra cho bộ phim.[94] Trước khi bấm máy, Cameron cũng cử dàn diễn viên đến các khu rừng mưa nhiệt đới ở Hawaii[95] để cảm nhận bối cảnh rừng nhiệt đới trước khi quay phim trường quay.[94]
Trong quá trình quay phim, Cameron đã sử dụng hệ thống camera ảo của mình, một cách mới để chỉ đạo quá trình làm phim ghi lại chuyển động. Hệ thống hiển thị các đối tác ảo của diễn viên trong môi trường kỹ thuật số xung quanh họ theo thời gian thực, cho phép đạo diễn điều chỉnh và chỉ đạo các cảnh giống như đang quay hành động trực tiếp. Theo Cameron, "Nó giống như một công cụ trò chơi lớn, mạnh mẽ. Nếu tôi muốn bay trong không gian hoặc thay đổi góc nhìn của mình, tôi có thể. Tôi có thể biến toàn bộ khung cảnh thành một bức tranh thu nhỏ sống động và đi xuyên qua nó theo tỷ lệ 50 trên 1."[96] Sử dụng các kỹ thuật thông thường, không thể nhìn thấy toàn bộ thế giới ảo cho đến khi quá trình ghi lại chuyển động của các diễn viên hoàn tất. Cameron cho biết quá trình này không làm giảm đi giá trị hay tầm quan trọng của diễn xuất. Ngược lại, vì không cần phải lặp đi lặp lại việc thiết lập máy ảnh và ánh sáng, trang phục và trang điểm nên các cảnh quay không cần phải ngắt quãng nhiều lần.[97] Cameron mô tả hệ thống này là một "hình thức sáng tạo thuần túy, trong đó nếu bạn muốn di chuyển một cái cây, một ngọn núi hoặc bầu trời hoặc thay đổi thời gian trong ngày, bạn có toàn quyền kiểm soát các yếu tố".[98]
Cameron đã cho các đạo diễn Steven Spielberg và Peter Jackson cơ hội thử nghiệm công nghệ mới.[67] Spielberg nói, "Tôi thích coi đó là trang điểm kỹ thuật số, không phải hoạt hình tăng cường... Ghi lại chuyển động đưa đạo diễn trở lại một kiểu thân mật mà các diễn viên và đạo diễn chỉ biết khi họ làm việc trong rạp hát trực tiếp."[97] Spielberg và George Lucas cũng có thể đến phim trường để xem Cameron chỉ đạo thiết bị.[99]
Để quay những cảnh trong đó CGI tương tác với hành động trực tiếp, một máy ảnh duy nhất được gọi là "simulcam" đã được sử dụng, sự kết hợp giữa máy ảnh hợp nhất 3-D và hệ thống máy ảnh ảo. Khi quay phim hành động trực tiếp trong thời gian thực bằng simulcam, hình ảnh CGI được chụp bằng máy ảnh ảo hoặc được thiết kế từ đầu, được đặt chồng lên hình ảnh hành động trực tiếp như trong thực tế tăng cường và hiển thị trên một màn hình nhỏ, giúp đạo diễn có thể hướng dẫn các diễn viên liên quan đến vật liệu ảo trong cảnh như thế nào.[94]
Một số kỹ thuật hiệu ứng hình ảnh sáng tạo đã được sử dụng trong quá trình sản xuất. Theo Cameron, công việc thực hiện bộ phim đã bị trì hoãn từ những năm 1990 để cho phép các kỹ thuật đạt được mức độ tiến bộ cần thiết nhằm khắc họa đầy đủ tầm nhìn của ông về bộ phim.[16][15] Đạo diễn đã lên kế hoạch sử dụng các nhân vật được tạo ra bằng CGI, sử dụng công nghệ ghi hình chuyển động mới mà ông đã phát triển trong 14 tháng tính đến tháng 12 năm 2006.[96]
Những cải tiến bao gồm một hệ thống mới để chiếu sáng các khu vực rộng lớn như rừng rậm Pandora,[102] sân khấu ghi hình chuyển động hoặc "âm lượng" lớn hơn sáu lần so với bất kỳ thiết bị nào được sử dụng trước đây và một phương pháp cải tiến để ghi lại biểu cảm khuôn mặt. Để ghi hình được biểu cảm khuôn mặt, các diễn viên đội những chiếc mũ đầu lâu được thiết kế riêng có gắn một camera nhỏ đặt trước mặt của các diễn viên; thông tin thu thập được về nét mặt và mắt của các diễn viên sau đó được truyền đến máy tính.[103] Theo Cameron, phương pháp này cho phép các nhà làm phim chuyển 100% phần diễn xuất hình thể của các diễn viên sang hình thức số hóa.[104] Bên cạnh việc dữ liệu ghi hình màn trình diễn được chuyển trực tiếp vào máy tính, việc sử dụng nhiều máy quay đã cho các họa sĩ kỹ thuật số thêm nhiều góc độ của mỗi cảnh diễn xuất.[105] Một cảnh đầy thách thức về mặt kỹ thuật ở gần cuối phim khi Neytiri do máy tính tạo ra giữ Jake người đóng trong hình dạng con người, và sự chú ý được tập trung vào các chi tiết của bóng tối và ánh sáng phản chiếu giữa hai người.[106]
Công ty hiệu ứng hình ảnh hàng đầu là Weta Digital ở Wellington, có thời điểm đã tuyển dụng 900 nhân sự làm việc cho dự án.[107] Do lượng dữ liệu khổng lồ cần được lưu trữ, lập danh mục và phải có sẵn cho tất cả những nhân sự liên quan – thậm chí là cả những nhân sự đang ở xa nửa vòng Trái Đất, một hệ thống điện toán đám mây và quản lý tài sản kỹ thuật số (DAM) mới có tên Gaia đã được Microsoft tạo ra độc quyền cho dự án Avatar, cho phép các nhóm theo dõi và điều phối tất cả các giai đoạn trong quá trình xử lý kỹ thuật số.[108] Để kết xuất Avatar, Weta đã sử dụng 930 m2 (10.000 foot vuông) trang trại máy chủ với 4.000 máy chủ Hewlett-Packard cùng 35.000 lõi xử lý với 104 terabyte RAM và 3 petabyte bộ nhớ vùng mạng chạy UbuntuLinux, trình quản lý cụm Grid Engine và 2 trong số các phần mềm và trình quản lý hoạt hình, RenderMan của Pixar và hệ thống quản lý hàng đợi Alfred của Pixar.[109][110][111][112]Trang trại kết xuất chiếm vị trí thứ 193 đến 197 trong danh sách TOP500 siêu máy tính mạnh nhất thế giới. Một hệ thống phần mềm tô màu mới, được gọi là Mari, được phát triển bởi The Foundry với sự hợp tác của Weta.[113][114] Việc tạo các nhân vật Na'vi và thế giới ảo Pandora cần trên 1 petabyte dung lượng lưu trữ kỹ thuật số,[115] và mỗi phút của cảnh quay cuối cùng cho Avatar chiếm 17,28 gigabyte dung lượng.[116] Máy tính thường mất vài giờ để kết xuất một khung hình duy nhất của phim.[117] Để giúp hoàn thành việc chuẩn bị các chuỗi hiệu ứng đặc biệt đúng hạn, một số công ty khác đã được mời hợp tác, bao gồm Industrial Light & Magic, đã hợp tác cùng Weta Digital để tạo ra các cảnh chiến đấu. ILM chịu trách nhiệm về hiệu ứng hình ảnh cho nhiều phương tiện chuyên dụng của phim và đã nghĩ ra một cách mới để tạo ra các vụ nổ CGI.[118]Joe Letteri là tổng giám sát hiệu ứng hình ảnh của bộ phim.[119]
Âm nhạc
Nhà soạn nhạc James Horner đã thực hiện phần nhạc nền cho bộ phim, đây lần hợp tác thứ ba của ông với Cameron sau Aliens và Titanic.[120] Horner thu âm phần nhạc nền với một đoạn điệp khúc nhỏ hát bằng tiếng Na'vi vào tháng 3 năm 2008.[121] Ông cũng làm việc với Wanda Bryant, một nhà dân tộc học, để tạo ra một nền văn hóa âm nhạc cho chủng tộc người ngoài hành tinh.[122] Các buổi thu âm đầu tiên được lên kế hoạch thực hiện vào đầu năm 2009.[123] Trong quá trình sản xuất, Horner đã hứa với Cameron rằng ông sẽ không làm việc trong bất kỳ dự án nào khác ngoại trừ Avatar và được biết là đã thực hiện phần nhạc nền từ bốn giờ sáng đến mười giờ đêm trong cả quá trình. Ông nói trong một cuộc phỏng vấn, "Avatar là bộ phim khó nhất mà tôi đã thực hiện và cũng là vai trò lớn nhất mà tôi đã đảm nhận." [124] Horner biên soạn phần nhạc nền bằng cách hợp nhất hai kiểu nhạc nền khác nhau. Đầu tiên, ông tạo ra một phần nhạc nền thể hiện âm thanh của người Na'vi và sau đó kết hợp nó với một phần nhạc nền "truyền thống" riêng biệt để lèo lái bộ phim.[94] Ca sĩ người Anh Leona Lewis đã được chọn để hát bài hát chủ đề cho bộ phim mang tên "I See You (Theme from Avatar)". Video âm nhạc của bài hát do Jake Nava đạo diễn, được phát hành vào ngày 15 tháng 12 năm 2009, trên MySpace.[125]
Tiếp thị
Quảng bá
Sách
Avatar: A Confidential Report on the Biological and Social History of Pandora, một cuốn sách dài 224 trang dưới dạng hướng dẫn thực địa về bối cảnh hư cấu của bộ phim về hành tinh Pandora, được Harper Entertainment phát hành vào ngày 24 tháng 11 năm 2009.[126] Nó được trình bày dưới dạng tập hợp dữ liệu do con người thu thập về Pandora và sự sống trên đó, được viết bởi Maria Wilhelm và Dirk Mathison. HarperFestival cũng phát hành cuốn sách dài 48 trang của Wilhelm Avatar: The Reusable Scrapbook dành cho trẻ em.[127]The Art of Avatar được phát hành vào ngày 30 tháng 11 năm 2009, bởi Abrams Books. Cuốn sách có các tác phẩm nghệ thuật sản xuất chi tiết từ bộ phim, bao gồm các bản phác thảo sản xuất, hình minh họa của Lisa Fitzpatrick và ảnh tĩnh của phim. Nhà sản xuất Jon Landau viết lời tựa, Cameron viết phần kết và đạo diễn Peter Jackson viết lời tựa.[128] Vào tháng 10 năm 2010, Abrams Books cũng phát hành The Making of Avatar, một cuốn sách dài 272 trang mô tả chi tiết quá trình sản xuất bộ phim và chứa hơn 500 bức ảnh màu và hình minh họa.[129]
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2009, Cameron nói rằng ông dự định viết một phiên bản Avatar mới sau khi bộ phim được phát hành.[130] Vào tháng 2 năm 2010, nhà sản xuất Jon Landau tuyên bố rằng Cameron dự định viết một cuốn tiểu thuyết tiền truyện cho Avatar sẽ "dẫn đến việc kể câu chuyện của bộ phim, nhưng nó sẽ đi sâu hơn nhiều vào tất cả những câu chuyện mà chúng tôi chưa có thời gian để giải quyết", nói rằng "Jim muốn viết một cuốn tiểu thuyết là một câu chuyện lớn, hoành tráng chứa đựng rất nhiều điều".[131] Vào tháng 8 năm 2013, có thông báo rằng Cameron đã thuê Steven Gould viết bốn cuốn tiểu thuyết độc lập để mở rộng vũ trụ Avatar.[132]
Trò chơi điện tử
Mô hình hành động và tem bưu chính
Phát hành và đón nhận
Phòng vé
Avatar thu về 3.537.000 USD cho việc chiếu phim lúc nửa đêm ở 2.200 phòng chiếu 3D ở Bắc Mỹ.[133] Bộ phim thu về 27 triệu USD ở ngày đầu và tổng cộng 77 triệu USD cho 3 ngày cuối tuần tại Mỹ. Trở thành bộ phim có doanh thu 3 ngày cuối tuần đầu tiên vào tháng 12 lớn thứ 2 sau Thành phố chết[134][135] dù phía Đông nước Mỹ đang bị ảnh hưởng bởi bão tuyết, khiến doanh thu của phim từ khu vực này bị ảnh hưởng lớn.[136] Ở ba ngày cuối tuần tiếp theo, doanh thu của phim giảm đi chút ít với 1,8%, chốt lại ở 75,6 triệu USD, giữ vững vị trí quán quân tuần thứ 2 liên tiếp.[137]Avatar phá kỷ lục của Kỵ sĩ bóng đêm, trở thành phim có doanh thu 3 ngày cuối tuần ở tuần thứ hai cao nhất mọi thời đại[138]. Ở tuần thứ 3, doanh thu cuối tuần của phim tiếp tục giảm 9,4% xuống 68.490.688 USD, tiếp tục đứng thứ nhất về doanh thu ở Mỹ, phá vỡ kỷ lục của Người nhện, trở thành phim có doanh thu cuối tuần ở tuần thứ 3 cao nhất mọi thời đại[139]. Bộ phim tiếp tục đà phá kỷ lục, thu về 50.306.217 USD ở tuần thứ 4, phá kỷ lục của Titanic[140], đứng vững tại vị trí thứ nhất. Sau 19 ngày phát hành ở Mỹ, doanh thu của bộ phim đã vượt quá con số 1 tỷUSD trên toàn thế giới, trở thành phim vượt qua 1 tỷ USD nhanh nhất mọi thời đại.[141] Chưa đầy một tháng sau khi phát hành, phim đã thu về 435 triệu USD tại Mỹ và 910,8 triệu USD ở các nơi khác, đem về 1,346 tỷ USD cho nhà phát hành,[142] trở thành phim có doanh thu toàn thế giới cao thứ 2 trong lịch sử, chỉ sau Titanic[143] và là bộ phim có doanh thu cao thứ 5 trong lịch sử ở Mỹ (đã trừ đi sự khác biệt của lạm phát). Ngày 26 tháng 1 năm 2010, Avatar đã phá vỡ kỷ lục doanh thu của phim Titanic với con số doanh thu kỷ lục là 1,878 tỷ USD và trở thành vị vua mới trong làng phim ảnh của thế giới. Vào ngày 21 tháng 7 năm 2019, Avatar chính thức bị soán ngôi bởi Avengers: Hồi kết[143] khi đang ở mốc 2,789 tỷ USD.
Avatar là bộ phim đầu tiên được chiếu dưới dạng 3D tại Việt Nam và được chiếu trước Bắc Mỹ 12 tiếng đồng hồ (16 phút của phim thậm chí đã được chiếu cho báo giới Việt Nam vào ngày 30 tháng 10 năm 2009), do đó, nó đã gây ra một hiện tượng điện ảnh tại Việt Nam. Phòng chiếu 3D luôn kín chỗ ngồi và phải đặt vé trước 2 tuần. Hãng 20th Century Fox cũng yêu cầu Việt Nam thắt chặt kiểm soát nhằm đảm bảo bộ phim không bị lộ ra. Đến ngày 3 tháng 1 năm 2010, doanh thu của phim tại Việt Nam đạt 719.740 USD, đến ngày 10 tháng 1 năm 2010, doanh thu của phim tại thị trường Việt Nam là 835.523 USD và sau khoảng một tháng thì trở thành bộ phim đầu tiên đạt được mốc 1 triệu USD ở thị trường Việt Nam. Tính đến ngày 7 tháng 2 năm 2010 thì Avatar đã thu về 1,38 triệu USD ở Việt Nam. Phim hiện đã ngưng chiếu phiên bản 2D tại khu vực miền Bắc và miền Trung còn bản 3D vẫn tiếp tục được chiếu nhằm phục vụ nhu cầu lớn của khán giả trong dịp Tết. Đây hiện là bộ phim đầu tiên ở Việt Nam được ghi nhận và cập nhật về doanh thu một cách đầy đủ.
Vào tháng 7 năm 2010, Cameron xác nhận rằng bộ phim sẽ được chiếu lại tại rạp từ ngày 27 tháng 8 năm 2010, độc quyền tại các rạp 3D và IMAX 3D.[149]Avatar: Special Edition bao gồm thêm chín phút cảnh quay, tất cả đều là CG,[150] bao gồm phần mở rộng của cảnh quan hệ tình dục[151] cùng nhiều cảnh khác đã bị cắt khỏi bản phim chiếu rạp gốc.[150] Việc phát hành lại kéo dài này dẫn đến thời lượng của bộ phim tiệm cận với thời lượng tối đa của IMAX là 170 phút, do đó để lại ít thời gian hơn cho phần danh đề kết thúc. Cameron nói rằng chín phút của các cảnh thêm vào tốn hơn 1 triệu USD một phút để sản xuất và hoàn thành. Trong 12 tuần phát hành lại, Avatar: Special Edition đã thu về thêm 10,74 triệu USD ở Bắc Mỹ và 22,46 triệu USD ở thị trường quốc tế, đạt tổng doanh thu 33,2 triệu USD toàn cầu.
Phát hành phương tiện truyền thông gia đình mở rộng
Phiên bản cải tiến tái phát hành
Áp phích tái phát hành tại Việt Nam.
Avatar được Walt Disney Studios Motion Pictures phát hành lại tại các rạp vào ngày 23 tháng 9 năm 2022 với thời lượng giới hạn hai tuần, với bộ phim được làm lại ở dải động cao 4K, với các cảnh được chọn ở tốc độ khung hình cao 48 khung hình mỗi giây.[152] Lần phát hành lại trước khi công chiếu phần tiếp theo của nó vào tháng 12 năm 2022, Avatar: Dòng chảy của nước.[153] Trước đó, Cameron trước đó đã hé lộ về việc phát hành lại bộ phim vào năm 2017 khi quảng bá cho việc phát hành lại Titanic của Dolby Cinema, nói rằng đã có kế hoạch làm lại bộ phim với Dolby Vision và phát hành lại nó trong Dolby Cinema.[154]
Di sản
Bất chấp thành công về mặt tài chính và phê bình của bộ phim, một số nhà báo đã đặt câu hỏi về tác động văn hóa của Avatar.[155][156][157][158][159][160] Năm 2014, Scott Mendelson của Forbes cho biết bộ phim đã "gần như bị lãng quên", với lý do thiếu hoạt động bán hàng, không có người hâm mộ cho bộ phim hoặc bất kỳ lý do nào khác. thương hiệu truyền thông lâu đời, và nói thêm rằng ông tin rằng hầu hết khán giả nói chung không thể nhớ bất kỳ chi tiết nào của bộ phim, chẳng hạn như tên của các nhân vật hoặc diễn viên trong dàn diễn viên. Mendelson tranh cãi Avatar, thành tựu đáng chú ý duy nhất của nó là phổ biến điện ảnh 3D. Mặc dù vậy, anh ấy vẫn cảm thấy đây là một bộ phim chất lượng, nói rằng, "Một bộ phim bom tấn hay chỉ có thể là một bộ phim bom tấn hay nếu không chiếm được thị trường cơm hộp."[155] Ông tiếp tục phản ánh và đảo ngược lập trường của mình vào năm 2022 sau thành công phòng vé của bản tái phát hành, nói rằng, "Chính những điều khiến Avatar đôi khi có cảm giác như một 'bom tấn bị lãng quên' đã truyền cảm hứng cho một hoài niệm đổi mới về sự tồn tại độc nhất của nó. Đó chỉ là một bộ phim, một bộ phim nguyên bản dành riêng cho đạo diễn ưu tiên cách làm phim hàng đầu và cốt truyện đồng hồ hơn là các đoạn hội thoại và meme có thể trích dẫn được."[161]
Một số người đã đặt câu hỏi liệu có khán giả cho các phần tiếp theo đã được lên kế hoạch của bộ phim hay không, tin rằng sẽ có sự thiếu quan tâm khi đối mặt với nhiều lần trì hoãn ngày phát hành.[158][159][162] Viết cho The Escapist, Darren Mooney thừa nhận rằng bộ phim chưa được ghi nhớ rộng rãi trong tiềm thức văn hóa đại chúng và chưa tìm được một fandom theo đúng nghĩa như nhiều phương tiện truyền thông đại chúng khác, nhưng lập luận rằng điều này không phải là một điểm tiêu cực, nói rằng, "di sản xác định của nó là sự khăng khăng rằng nó thiếu một di sản."[163]
Vào năm 2022, trước đoạn giới thiệu cho phần tiếp theo sắp tới của Avatar và việc phát hành lại bộ phim, các nhà báo lại đặt câu hỏi về tính phù hợp với văn hóa của bộ phim, đặc biệt là Patrick Ryan của USA Today, người nói rằng bộ phim "thật kỳ lạ là hầu như không để lại dấu ấn nào trong văn hóa đại chúng".[164][165] Ngược lại, Bilge Ebiri của Vulture gọi ý kiến của những người khác rằng bộ phim không để lại tác động văn hóa nào là "hẹp hòi" và nói rằng bộ phim vẫn đứng vững.[166] Tổng quan chi tiết về nhượng quyền thương mại Avatar đã được báo cáo trong The New York Times vào tháng 12 của năm đó.[167]
Hai phần tiếp theo của Avatar đã được xác nhận sau thành công của phần đầu tiên; con số này sau đó đã được mở rộng thành bốn.[168][169] Ngày phát hành tương ứng của chúng được ấn định là ngày 17 tháng 12 năm 2021, ngày 22 tháng 12 năm 2023, ngày 19 tháng 12 năm 2025 và ngày 17 tháng 12 năm 2027.[34] Do đại dịch COVID-19, bốn phần tiếp theo đã được phát hành đã bị trì hoãn một năm đến ngày 16 tháng 12 năm 2022, ngày 20 tháng 12 năm 2024, ngày 18 tháng 12 năm 2026 và ngày 22 tháng 12 năm 2028.[170][171] Cameron sẽ chỉ đạo, sản xuất và đồng biên kịch cho cả bốn; Josh Friedman, Rick Jaffa, Amanda Silver và Shane Salerno tất cả đều tham gia vào quá trình viết tất cả các phần tiếp theo trước khi được giao hoàn thành các kịch bản riêng biệt, khiến phần ghi công cuối cùng cho mỗi bộ phim không rõ ràng.[172][173][174][175]
Quá trình quay hai phần tiếp theo đầu tiên bắt đầu vào tháng 9 năm 2017.[176][177] Sam Worthington, Zoe Saldana, Giovanni Ribisi, Joel David Moore, Dileep Rao, và CCH Pounder đều sẽ đảm nhận vai diễn của họ, cũng như Stephen Lang và Matt Gerald, bất chấp cái chết của các nhân vật của họ trong phần phim đầu tiên.[178][179][180][181]Sigourney Weaver cũng trở lại, nhưng là một nhân vật mới, được tiết lộ là con gái nuôi tuổi teen của Kiri, Jake và Neytiri.[182]
Dàn diễn viên mới bao gồm Cliff Curtis và Kate Winslet trong vai các thành viên của người Na'vi ở rạn san hô Metkayina và Oona Chaplin trong vai Varang, một "nhân vật trung tâm mạnh mẽ và sôi nổi trải dài toàn bộ câu chuyện của các phần tiếp theo".[183][184][185] Bảy diễn viên nhí cũng sẽ thể hiện các nhân vật mới quan trọng trong các phần tiếp theo: Jamie Flatters, Britain Dalton, và Trinity Bliss trong vai con của Jake và Neytiri, Bailey Bass, Filip Geljo, và Duane Evans Jr. trong vai các thợ lặn tự do của Metkayina, và Jack Champion trong vai Javier "Spider" Socorro, một thiếu niên loài người được Jake và Neytiri nhận nuôi.[186][187] Mặc dù hai phần tiếp theo đầu tiên đã được bật đèn xanh, Cameron đã tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 26 tháng 11 năm 2017, "Hãy đối mặt với nó, nếu Avatar 2 và 3 không kiếm đủ tiền, thì sẽ không có phần 4 và 5".[185]
Vào ngày 14 tháng 11 năm 2018, Cameron thông báo việc quay phim Avatar: Dòng chảy của nước và Avatar 3 với dàn diễn viên chính đã hoàn thành.[188] Vào tháng 9 năm 2020, Cameron xác nhận rằng việc quay phim hành động trực tiếp đã được hoàn thành cho phần 2 và đã hoàn thành hơn 90% cho phần 3.[189]
^ abKeegan, Rebecca Winters (11 tháng 1 năm 2007). “Q&A with James Cameron”. Time. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 7 năm 2014. Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2022.
^Morris, Clint (2 tháng 8 năm 2007). “Sigouney Weaver talks Avatar”. Moviehole.net. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 9 năm 2007. Truy cập ngày 2 tháng 8 năm 2007.
^Bazley, Lewis (25 tháng 5 năm 2009). “Drag Me to Hell Review”. inthenews.co.uk. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 6 năm 2009. Truy cập ngày 2 tháng 6 năm 2009.
^Ericson, Jim (2 tháng 1 năm 2010). “Overheard: AVATAR's Data Center”. Information Management. Information Management: 26. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 3 năm 2020. Truy cập ngày 27 tháng 3 năm 2020.
^Ericson, Jim (21 tháng 12 năm 2009). “Processing AVATAR”. SourceMedia. Information Management. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 12 năm 2009. Truy cập ngày 2 tháng 2 năm 2010.
^Seymour, Mike (29 tháng 3 năm 2010). “Exclusive: Foundry NAB Preview”. fxguide.com. FX Guide. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 2 năm 2011. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2010.
^Lucas, Ann (Fall 2007). “Alumni News”(PDF). UCLA Department of Ethnomusicology. Lưu trữ(PDF) bản gốc ngày 6 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 24 tháng 7 năm 2008.
^Robinson, Anna (21 tháng 12 năm 2009). “St. Louis Film Critics Awards 2009”. altfg.com. Alt Film Guide. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 12 năm 2009. Truy cập ngày 17 tháng 9 năm 2014.
^Keegan, Rebecca (26 tháng 11 năm 2017). “James Cameron on Titanic's Legacy, the Avatar Sequels' Progress, and the Impact of a Fox Studio Sale”. Vanity Fair. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 11 năm 2017. Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2022. Obviously the [new] Avatar films will be [in Dolby Vision] as well, and in fact, we're also going to do a conversion of Avatar to HDR. We'll re-release that at some point down the line; I want to try to help this rollout of the Dolby cinemas, because I think it's fantastic what they're doing.
^Ebiri, Bilge (23 tháng 9 năm 2022). “Sorry, But Avatar Still Rules”. Vulture (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 19 tháng 12 năm 2022. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2022.
_(cropped_2).jpg)
