Đường Cơ (chữ Hán: 唐姬) là một nữ quý tộc cuối thời Đông Hán, chính thất phu nhân của Hán Thiếu Đế Lưu Biện.
Cuộc đời
Vương phi Đường thị người quận Dĩnh Xuyên, nay là tỉnh Hà Nam, con gái của Đường Mạo (唐瑁), làm Thái thú Cối Kê. Không rõ thời gian bà làm phu nhân của Lưu Biện. Khi Hán Linh Đế băng, Lưu Biện kế vị, đến khi Đổng Trác vào kinh thì bị phế bỏ, em là Lưu Hiệp được lập, tức Hán Hiến Đế. Lưu Biện bị giáng làm [Hoằng Nông vương; 弘農王].
Năm Sơ Bình nguyên niên (190), các Châu mục, Thứ sử ở khắp nơi tại Sơn Đông nổi dậy thảo phạt Đổng Trác. Sợ hợp binh có danh nghĩa phò trợ Hoằng Nông vương Lưu Biện trở lại Đế vị, Đổng Trác quyết tâm giết chết Lưu Biện, trước tiên Trác giam Lưu Biện trên một tòa lầu cao biệt lập, phái người canh gác. Ngày 12 tháng 1 (tức ngày 6 tháng 3 dương lịch) cùng năm, Đổng Trác sai Lý Nho đem rượu độc đến, ban chết Hoằng Nông vương Lưu Biện.
Lúc ấy, Lý Nho dâng thuốc nói:"Uống thuốc này, bệnh ngài sẽ khỏi", nhưng Lưu Biện liền nói:"Ta nào có bệnh gì. Là các người muốn ta chết mà thôi!". Lý Nho không giả vờ nữa, bắt ép Lưu Biện uống, ông buồn bã hát rằng:"Thiên đạo dịch hề ngã hà gian! Khí vạn thừa hề thối thủ phiên. Nghịch thần kiến bách hề mệnh bất diên. Thệ tương khứ nhữ hề thích u huyền!"[1]. Đường Cơ múa tay áo mà hát:"Hoàng thiên băng hề hậu thổ đồi! Thân vi đế hề mệnh yêu tồi. Tử sanh lộ dị hề tòng thử quai. Nại ngã quỳnh độc hề trung tâm ai!"[2].
Sau đó cả hai cùng khóc, những cung nhân theo hầu cũng thút thít theo. Thiếu Đế quay ra nói với Đường Cơ:"Nàng đã từng là Đế vương chi Phi, sau này khó có thể trở thành thê tử của hàng tiểu lại thứ dân. Nàng hãy tự chiếu cố chính mình, chúng ta từ đây bái biệt!". Nói xong, Thiếu Đế uống thuốc độc mà chết, năm đó ngài chỉ 15 tuổi[3].
Sau khi Thiếu Đế chết, Đường Cơ trở về quê nhà. Cha bà Đường Mạo muốn bà tái giá, nhưng bà nhất quyết không chịu. Về sau Lý Thôi phá Trường An, có bắt được Đường Cơ, muốn bà làm thê thiếp nhưng bà nhất quyết từ chối. Thượng thư Giả Hủ biết chuyện, cấp báo Hán Hiến Đế, cảm thán mà thiết trí bà ở trong lăng của Thiếu Đế và ra chỉ phong bà làm [Hoằng Nông vương phi; 弘農王妃][4]. Từ đấy Đường Cơ biến mất hoàn toàn khỏi lịch sử.
Xem thêm
Tham khảo
- ^ Nguyên văn: 天道易兮我何艱!棄萬乘兮退守蕃。逆臣見迫兮命不延,逝將去汝兮適幽玄!
- ^ Nguyên văn: 皇天崩兮后土穨,身為帝兮命夭摧。死生路異兮從此乖,柰我煢獨兮心中哀!
- ^ 《诗女史纂》(明)处囊斋主人 辑: 唐姬者,汉废帝弘农王妃也。汉灵帝崩,子辩立,董卓废之,置于阁上,使郎中令李儒进鸩。王曰:"是欲杀我耳。"不肯饮。强之,乃与姬及宫人饮宴别。酒行,王悲歌曰:"天道易兮我何艰,弃万乘兮退守藩。逆臣见迫兮命不延,逝将去汝兮适幽玄。". 因令姬起舞,姬抗袖而歌曰:"皇天崩兮后土颓,身为帝兮命夭摧。死生异路兮从此乖,奈何茕独兮心中哀。". 歌竟,泣下呜咽,坐者皆欷。王谓姬曰:"卿王者妃,势不复为吏民妻,幸自爱!从此长辞。"遂饮鸩死,时年十四。姬归颍川。父会稽太守瑁欲嫁之,姬誓不许。及李傕破长安,钞关东,得姬,欲妻之,固不听,而终不自明。尚书贾诩知之,白汉献帝。帝感怆,迎姬置园中。使侍中持节,拜为弘农王妃。
- ^ 《后汉书·卷十下·皇后纪第十下》:唐姬,颍川人也。王薨,归乡里。父会稽太守瑁欲嫁之,姬誓不许。及李傕破长安,遣兵抄关东,略得姬。傕因欲妻之,固不听,而终不自名。尚书贾诩知之,以状白献帝。帝闻感怆,乃下诏迎姬,置园中,使侍中持节拜为弘农王妃。初平元年二月,葬弘农王于故中常侍赵忠成圹中,谥曰怀王。
|
---|
Hoàng hậu Tây Hán | |
---|
Hoàng hậu nhà Tân | |
---|
Hoàng hậu Đông Hán | |
---|
Hoàng hậu, Hoàng thái hậu truy phong hoặc tôn phong | |
---|
Chính thất khác của Hoàng đế | |
---|
Sinh mẫu khác của Hoàng đế | |
---|
Chú thích: # Bị phế khi đang tại vị; * Không bị phế khi còn sống nhưng bị tước tư cách Hoàng hậu vào các đời sau; ~ Những vị lâm triều thính chính |