İleri biyolojik atıksu arıtma tesisinden bir görünüm.Beton borulu kanalizasyon inşaatından bir görünüm.
İller Bankası, Atatürk'ün isteği üzerine 11 Haziran 1933 tarihinde 2301 sayılı yasaya dayanarak 15 Milyon Türk lirası sermaye ile " Belediyeler Bankası" adı altında kuruldu. Sadece belediyelere yönelik etkinlik gösteren banka, tüzüğü gereği İl Özel İdarelerine ve köylere dair çalışma yapamaması, kurumun hızlı gelişmesi gibi gerekçelerle, 1944 yılında Mahalli İdareler İmar Bankasına dönüştürülmek üzere TBMM Bütçe komisyonunda bugünkü adına; İller Bankası haline getirildi. Yeni haliyle yasa, 23 Haziran 1945 tarihinde uygulanmaya başladı. TBMM'de 02.01.2011 tarihinde kabul edilen ve 08.02.2011 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun" ile kurum 9.000.000.000 TL sermayeli anonim şirket olarak yeniden yapılandırılmıştır. Banka Yönetim Kurulunun kararı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yazısı ile Bakanlar Kuruluna sunulan sermaye artırım kararının onaylanmasından sonra 9 milyar TL olan İller Bankası sermayesi 18 milyar TL'ye çıkarıldı. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, İLBANK Anonim Şirketinin sermayesinin 30 milyar liraya çıkarılmasına karar verildi. Söz konusu karar, 6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun'un 4'üncü maddesi uyarınca verildi. İller Bankası halihazırda Türkiye'de 19 şube ile hizmet vermektedir.[3][4] 9203 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile sermayesi 120.000.000.000 Türk Lirasına çıkarılmıştır.[5]
Organizasyon Yapısı
Genel Kurul
Banka Genel Kurul temsilcileri;
İl Özel İdarelerinin il genel meclisi üyeleri arasından 20 kişi, Belediye Başkanları arasından her ili temsilen seçilen birer kişi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği, Maliye Bakanlıkları ile Hazine Müsteşarlığını temsilen birer kişiden olmak üzere toplam 104 temsilciden oluşmaktadır.[6]
Yönetim Kurulu
Banka Yönetim Kurulu;
Çevre ve Şehircilik Bakanlığını temsilen 4 üye,
İl Özel İdareleri ve Belediyeleri temsilen Banka Genel Kurulu tarafından seçilen 2 üye,
Banka Genel Müdürü olmak üzere toplam 7 üyeden oluşmaktadır.[6]
Denetim Kurulu
Banka Yönetim Kurulu;
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından atanan 2 üye,
Maliye Bakanlığı tarafından atanan 1 üye olmak üzere toplam 3 üyeden oluşmaktadır.[6]
Genel Müdürlük
Genel Müdür, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının teklifi üzerine Cumhurbaşkanı tarafından atanır.[6] 13 Ocak 2017 tarihinde İller Bankası A.Ş.'de Genel Müdürlüğe asaleten atanan Yusuf Büyük, hâlen bu görevi sürdürmektedir.[7]
İstanbul, Bursa, İzmir, Eskişehir, Antalya, Konya, Ankara, Adana, Kayseri, Gaziantep, Diyarbakır, Elazığ, Van, Erzurum, Sivas, Samsun, Trabzon ve Kastamonu olmak üzere 18 adet bölge hizmet birimlerinden oluşmaktadır.
Görev ve Yetkiler
Genel Kurul Görev ve Yetkileri
Yıllık faaliyet ve Denetim Kurulu Raporları ile bilanço kar ve zarar hesaplarını incelemek.
Tahsil imkânı olmayan alacakları iptal etmek.
Bankacılık Kanunu ile Türk Ticaret Kanununda belirtilen görevleri ifa etmek.
Hizmet binaları, terminal binaları, iş merkezleri, çevre düzenlemesi, yol, alışveriş merkezleri, hal binaları, park ve bahçeler, peyzaj planlama, soğuk hava depoları proje yapım-uygulama-danışmanlık ve destek hizmetleri.[9]
Alt Yapı Hizmetleri
İçmesuyu hatları, kanalizasyon hatları, arıtma tesisleri, katı atık depolama tesisleri, derin deniz deşarjı, termal enerji tesisleri proje yapım-uygulama-danışmanlık ve destek hizmetleri.[9]
Gelir ve Gider Durumu
Banka'nın faaliyet gelirlerini; yerel yönetimlere ve ticari bankalara açılan kredilerin faizlerinden elde edilen gelirler, sigortacılık gelirleri, merkezi hükûmet vergi gelirlerinden belediyelere düşen payın %2'si, teknik kontrolörlük hizmet gelirleri, iştiraklerden ve diğer menkullerden elde edilen gelirler ile gayrimenkul satım ve kira gelirleri oluşturur.[9]
Banka; 3216 belediye, 81 adet il özel idaresi, 15 adet su ve kanalizasyon idaresi olmak üzere toplam 3314 adet mahalli idareye hizmet vermektedir.[9][10]
Kredi Notu
FITCH RATINGS
NOT
GÖRÜNÜM
AÇIKLAMA
Uzun Vadeli Yabancı Para Kredi Notu
BBB-
Durağan
Yatırım yapılabilir seviyedir.
Uzun Vadeli Türk Parası Kredi Notu
BBB
Durağan
Kredi değerliliği "iyi" seviyededir.
Ulusal Uzun Vadeli Kredi Notu
AAA
-
En yüksek kredi kalite seviyesidir.
Kısa Vadeli Yabancı Para Kredi Notu
F3
-
Yatırım yapılabilir seviyedir.
Yukarıda yer alan değerleme Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu olan Fitch Ratings tarafından 2014 yılında yapılmıştır.[1]
Kredi Tahsis Faiz ve Danışmanlık,Denetim Hizmet Gider Oranları
Banka tarafından yerel yönetimlerin kullandığı;
malzeme ve araç gereç alımı ve kamulaştırma kredilerinde %11,
Ayrıca, Banka tarafından denetim ve malzeme alımı ile kamulaştırma denetiminde;
izleme usulünde %1,
müşterek denetim usulünde %2,
tam denetim usulünde %3 komisyon oranı uygulanır.[11]
Belediyelere Yapılan Mali Yardımlar
BELDES Projesi
BELDES projesi kapsamında, nüfusu 10.000 altında bulunan belediyelerin içme suyu proje ve inşaat işleri Banka tarafından bedelsiz olarak yapılmaktadır.[1]
SUKAP Projesi
SUKAP projesi kapsamında, nüfusu 25.000 altında olan belediyelerin içme suyu, kanalizasyon, yağmur suyu ve şebeke arıtma tesislerinin inşaatı %50 oranında hibe, Banka tarafından %50 oranında kredi sağlanarak yapılmaktadır.[1]
Sosyal Sorumluluk
Banka tarafından;
Eğitime %100 destek projesi kapsamında 150 öğrenci kapasiteli Otistik Engelliler Okulu için ₺ 6.719.000
İller Bankası Gençlik ve Spor kulübüne spor faaliyetlerinin devamı için ₺ 1.500.000
Yerel yönetimlerin altyapı ihtiyaçları ve Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı okulların ihtiyaçları için ₺ 1.087.000 yardım ve bağış yapılmıştır.[9]
İştirakler
2012 yılı itibarıyla Banka'nın iştiraklerindeki payı;
Niğbaş Niğde Beton Sanayi ve Ticaret A.Ş. (NİĞBAŞ) firmasında %1,86'dır.
