İlk Öğretmen (veya İlk Öğretmenim), Cengiz Aytmatov'un 1962 yılında yazdığı bir kitaptır.
Konusu
Yüzyıllar boyunca göçebe bir yaşam tarzını benimseyen, yerleşik hayatı köylerde sürdüren Kırgızlar, Bolşevik Devrimi’nin ardından Sovyetler Birliği'ne katılarak yeni bir düzen kurmaya çalışırlar. Bunun için hayallerini gerçekleştirmeye uğraşan insanlar kimi zaman toplumdaki direnci kurmak zorunda kalırlar.
Düyşen adlı genç Sovyet devriminin ideallerine içtenlikle inanmış birisidir. Edindiği eğitim onu değiştirmiş, ufkunu genişletmiştir. Öğretmen olduğu köyde çocukların eğitim görebilmeleri için uğraşır ve bir okul yapmak için elinden geleni yapar. Hem köyün, hem de kendisinin yazgısını değiştirecek olan bu çaba acıklı bir öykünün de başlamasına neden olacaktır. Ailesi tarafından istemediği biriyle zorla evlendirilen Altınay adlı bir genç kızın okuyabilmesi için mücadele edecektir.[1]
Öykü, 1965 yılında filme alınmıştır. O dönem Kırgızistan, Sovyetler Birliği içerisinde yer aldığı için, Rusça "Первый учитель / Pervyy uchitel" (İngilizce: The First Teacher) adıyla Sovyet filmi olarak Kırgız oyuncularla çekilmiştir. Kitap ile yaklaşık olarak aynı konu akışına sahip olarak ilerlemektedir. 1920'lerde Kızıl Ordu'dan terhis olan bir asker, Komünist Parti tarafından insanları eğitmek üzere Kırgızistan'ın uzak bir köyüne gönderilir. Ancak idealist öğretmen, yüzyıllardır süregelen yerel geleneklerle yüzleşmeye başlayacaktır, geleneklerin en azından bazılarının doğru işlemediğini görecektir.[2]
