Çatal (yazılım geliştirme)

Linux dağıtımlarının çatallamalarını gösteren zaman grafiği

Çatal ya da çatallama (İng. fork), bir yazılım projesinin mevcut kaynak kodları kopyalanarak başlatılan yeni projeye verilen addır. Özgür yazılım alanında yaygın bir şekilde görülmekle birlikte özel mülk yazılımlarda da örnekleri görülebilir.

Bir özgür yazılım projesini farklı bir yönde geliştirmek isteyen geliştiriciler, yazılımın kaynak kodlarını kopyalayarak farklı bir isim altında yeni bir proje başlatabilir ve uygulamak istedikleri değişiklikleri, yenilikleri uygulamaya başlayabilirler. Bir özgür yazılımın kodlarını kopyalayarak çatal yazılım oluşturmak önceden izin almayı gerektirmez ve telif hakları ihlaline de yol açmaz. Ancak bununla birlikte temel alınan yazılımda kullanan özgür lisansının diğer şartlarını da sağlamak gereklidir (yazılımın önceki kaynağının belirtilmesi, yeni yazılımın yine özgür bir lisansla lisanslanmak zorunda olması gibi şartlar olabilir).

Bir özgür yazılım projesinde farklı düşünen geliştiriciler yol ayrımına geldiklerinde, kendi aralarında birleşerek yeni bir yol çizmeleri nedeniyle yol ayrımı kavramından türetilmiştir.

Örnekler

Çatal olarak başlatılan çok sayıda yazılım projesi bulunur. Bunlardan birkaç örnek:

  • LibreOffice ofis yazılım seti projesi 2011 yılında OpenOffice.org'dan çatallanarak geliştirilmeye başlamıştır.[1] Çatallanma nedeni ve süreci LibreOffice tarihçesinden öğrenilebilir. OpenOffice ise 2001 yılında StarOffice projesinden çatallanarak ortaya çıkmıştır.
  • Debian isimli Linux dağıtımının kodları temel alınarak onlarca çatal proje geliştirilmiştir. Örneğin popüler Linux dağıtımlarından Ubuntu[2] ve Türkiye'de geliştirilen Pardus işletim sistemleri geçmişte Debian'ın kaynak kodları temel alınarak geliştirilmeye başlanmıştır. Yandaki grafikten incelenebilir.
  • Inkscape vektörel çizim programı, 2003 yılında Sodipodi'den çatallanarak geliştirilmeye başlamıştır.[3] Sodipodi ise daha önce Gill (GNOME Illustration Application) projesinden çatallanmıştır.[4]
  • Cinnamon masaüstü ortamı 2011'de GNOME masaüstü ortamından çatallanarak geliştirilmeye başlamıştır. Çatallanma nedeni ve süreci Cinnamon tarihçesinden öğrenilebilir.

Kaynakça

  1. ^ "Ufukta LibreOffice var". Özgürlükİçin. 8 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2014. 
  2. ^ "About Ubuntu". Canonical. 8 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013. 
  3. ^ "FAQ". Inkscape Project. 11 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  4. ^ "Linux.com'un Lauris Kaplinski Röportajı". Linux.com. 29 Eylül 2001. 18 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 

Read other articles:

Harifin A. Tumpa

Harifin A. Tumpa Ketua Mahkamah Agung IndonesiaMasa jabatan15 Januari 2009 – 8 Februari 2012 PendahuluBagir MananPenggantiHatta Ali Informasi pribadiLahirHarifin Andi Tumpa(1942-02-23)23 Februari 1942Soppeng, Celebes, Zaman Pendudukan JepangSuami/istriHerawatiAnak2Alma materUniversitas Hasanuddin Universitas Leigen Universitas KrisnadwipayanaSunting kotak info • L • B Dr. H. Harifin Andi Tumpa, S.H., M.H. (lahir 23 Februari 1942) adalah Ketua Mahkamah Agung Republik I...

 

.er

L'allocation de l'espace d'adressage IPv4 (Érythrée). .er est le domaine national de premier niveau (country code top level domain : ccTLD) réservé à l'Érythrée. Il n'a pas de serveur whois. Le domaine est ouvert le 24 septembre 1996 et est enregistrée chez EriTel (Eritrean Telecommunication Services Corporation) ; il est parrainé par le ministère des Transports et des Communications. Dans son ensemble, ce domaine reste très peu utilisé avec en 2022 un peu plus de 70...

 

محمد صالح الحائري المازندراني

  ميّز عن محمد صالح المازندراني. محمد صالح الحائري المازندراني (بالفارسية: محمد صالح حائری مازندرانی)‏  معلومات شخصية الميلاد 25 يونيو 1881  كربلاء  الوفاة 9 مايو 1971 (89 سنة)   مدينة سمنان  مكان الدفن العتبة الرضوية  مواطنة الدولة القاجارية قصر بهلوي  الديا...

سبرينغ فالي (نيويورك)

سبرينغ فالي   الإحداثيات 41°06′52″N 74°02′52″W / 41.1144°N 74.0478°W / 41.1144; -74.0478  [1] تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[2][3]  التقسيم الأعلى مقاطعة روكلاند  خصائص جغرافية  المساحة 2.1 ميل مربع  عدد السكان  عدد السكان 33066 (1 أبريل 2020)[4]  ال�...

 

Синелобый амазон

Синелобый амазон Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:ЗавропсидыКласс:Пт�...

 

Halte Transjakarta Pisangan

1014 Pisangan Halte TransjakartaHalte Pisangan pada Januari 2024LetakKotaJakarta TimurDesa/kelurahanPisangan Timur, Pulo GadungKodepos13230AlamatJalan Jenderal Ahmad YaniKoordinat6°12′20″S 106°52′26″E / 6.205516°S 106.873923°E / -6.205516; 106.873923Koordinat: 6°12′20″S 106°52′26″E / 6.205516°S 106.873923°E / -6.205516; 106.873923Desain HalteStruktur BRT, median jalan bebas 1 tengah Pintu masukJembatan penyeberangan...

Pindad Komodo

Pindad Komodo beralih ke halaman ini. Untuk kendaraan buggy asal Indonesia, lihat Fin Komodo. Pindad Komodo Komodo APC milik Kostrad Jenis Mobil lapis baja Negara asal  Indonesia Sejarah pemakaian Masa penggunaan 2012–sekarang Digunakan oleh  Indonesia Pada perang Misi Stabilisasi PBB di Republik Demokratik Kongo Sejarah produksi Perancang Pindad Tahun 2011 Produsen Pindad Biaya produksi US$300,000 (Rp4,65 Miliar) Diproduksi 2012–Sekarang Jumlah pro...

 

Правовая семья

Соотношение правовой семьи, правовой системы и системы права Карта правовых систем мира Правовая семья — одно из центральных понятий сравнительного правоведения; представляет собой более или менее широкую совокупность национальных правовых систем, которые объедин...

 

Brindleyplace

Mixed-use development in Birmingham, England Three Brindleyplace from Central Square (tower not visible) The BCN Main Line canal of the Birmingham Canal Navigations between the International Convention Centre (left) and Brindleyplace (right) in central Birmingham. Brindleyplace is a large mixed-use canalside development, in the Westside district of Birmingham, England. It was named after Brindley Place, the name of the street (in turn named after the 18th-century canal engineer James Brindley...

Little Altar Boy

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) The topic of this article may not meet Wikipedia's notability guideline for music. Please help to demonstrate the notability of the topic by citing reliable secondary sources that are independent of the topic and provide significant coverage of it beyond a mere trivial mention. If notability cannot be shown, the article is likely to be merge...

 

Instrument landing system

Ground-based visual aid for landing For the Preston Reed album, see Instrument Landing (album). Diagram of an instrument landing system (ILS) approach In aviation, the instrument landing system (ILS) is a precision radio navigation system that provides short-range guidance to aircraft to allow them to approach a runway at night or in bad weather. In its original form, it allows an aircraft to approach until it is 200 feet (61 m) over the ground, within a 1⁄2 mile (800 m) of th...

 

San Francisco Dons

Intercollegiate sports teams of University of San Francisco Athletic teams representing University of San Francisco San Francisco DonsUniversityUniversity of San FranciscoConferenceWCC (primary)Mountain Pacific Sports Federation (women's indoor track & field)NCAADivision IAthletic directorLarry WilliamsLocationSan Francisco, CaliforniaVarsity teams17 (15 in 2024–25)Basketball arenaWar Memorial at the Sobrato Center and Chase CenterBaseball stadiumDante Benedetti Diamond at Max Ulrich Fi...

Massachusetts Institute of Technology

Private university in Cambridge, Massachusetts, US MIT redirects here. For other uses, see MIT (disambiguation). Massachusetts Institute of TechnologyMottoMens et Manus (Latin)Motto in EnglishMind and Hand[1]TypePrivate land-grant research universityEstablishedApril 10, 1861; 163 years ago (1861-04-10)FounderWilliam Barton RogersAccreditationNECHEAcademic affiliationsAAUAITUCOFHENAICU[2]URASea grantSpace grantEndowment$23.5 billion (2023)[3]Chanc...

 

كوهوكتون (نيويورك)

كوهوكتون الإحداثيات 42°30′02″N 77°30′01″W / 42.500555555556°N 77.500277777778°W / 42.500555555556; -77.500277777778   [1] تاريخ التأسيس 1794  تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[2]  التقسيم الأعلى مقاطعة ستوبين  خصائص جغرافية  المساحة 56.09 ميل مربع  ارتفاع 408 متر[3]  عدد...

 

YP Holdings

Funds This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: YP Holdings – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2009) (Learn how and when to remove t...

Shri Rudram

Vedic chant in praise of Shiva This article is about a stotra (a homage hymn) to Shiva. For the Marathi tv series, see Rudram (TV series). Part of a series onShaivism DeitiesParameshvara(Supreme being) Shiva Sadasiva Bhairava Rudra Virabhadra Shakti Parvati Sati Durga Kali Ganesha Kartikeya Forms of Shiva Others Scriptures and texts Vedas Agama-Tantras Shivasutras Tirumurai Vachanas Svetasvatara Philosophy Three Components Pati Pashu Pasam Three bondages Anava Karma Maya other aspects 36 Tatt...

 

James Eccles

English mountaineer and geologist James Eccles James Eccles FGS (1838 – 6 June 1915) was an English mountaineer and geologist who is noted for making a number of first ascents in the Alps during the silver age of alpinism. Life Eccles was born in Blackburn in 1838, the eldest son of Edward Eccles of Liverpool.[1] He was on the board of Blackburn School, and a minute recording a donation of his to the Blackburn Museum and Art Gallery styles him as James Eccles, JP[1] He was e...

 

Gotthold Ephraim Lessing

German Enlightenment writer (1729–1781) Gotthold Ephraim LessingPortrait of Lessing by Anna Rosina Lisiewska during his time as dramaturg of Abel Seyler's Hamburg National Theatre (1767/1768)Born(1729-01-22)22 January 1729Kamenz, Upper Lusatia, Saxony, Holy Roman EmpireDied15 February 1781(1781-02-15) (aged 52)Braunschweig, Brunswick-Lüneburg, Holy Roman EmpireOccupationWriter, philosopher, dramatist, publicist, art critic, and dramaturgAlma materLeipzig UniversityUniversity of W...

青森放送

「JOGR」はこの項目へ転送されています。JOGRのコールサインを割り当てられるも開局しなかったラジオ局については「ラジオ西日本」をご覧ください。 この記事には複数の問題があります。改善やノートページでの議論にご協力ください。 出典がまったく示されていないか不十分です。内容に関する文献や情報源が必要です。（2020年3月） 独自研究が含まれているおそ...

 

Aire urbaine

Ne doit pas être confondu avec Unité urbaine. Une aire urbaine (terminologie officielle française) est une notion utilisée en géographie humaine, en urbanisme, en aménagement du territoire et dans d'autres disciplines. Elle reçoit des noms différents selon le pays ; ainsi est-elle appelée « région métropolitaine » dans la nomenclature statistique du recensement canadien[1] ou encore « aire d'attraction d'une ville » depuis 2020 en France. Les définiti...