Yahudi-Roma savaşları

Yahudi–Roma Savaşları

Roma'daki Titus Kemeri'nde Kudüs zaferini kutlayan Roma zaferinin tasviri. Alayı Menora ve ikinci tapınaktan alınan diğer gemileri içeriyor.
TarihMS 66 – MS 136
Bölge
Yahudiye, Kıbrıs, Sirenayka, Mezopotamya, Roma İmparatorluğu
Sonuç

Kesin Roma zaferi:

  • Yeruşalim ve Yahudi ibadethanelerinin yıkımı (Kudüs Tapınağının 1/4'ü yıkıldı)
  • Yahudiye ve diğer birkaç Yahudi yerleşim yerlerinde yaygın/yıkım
  • Mesihçi olmayan Yahudi mezheplerinin Rabbin Yahudiliğine birleştirilmesi
  • Yahudilerin dünyanın dört bir yanına zorunlu olarak göç ettirilmesi
Taraflar
Roma İmparatorluğu

Yahudiye

  • Yahudiler
  • Yahudi İsyancılar
  • Yahudi Gönüllüler
  • Bar-Kohba partizanları
  • Yehuda hahamları
Komutanlar ve liderler

Vespasian
Titus Flavius Vespasianus
Lucilius Bassus
I. Clement
Evaristus
Lusius Quietus
I. Alexander
I. Sixtus
Hadrianus
Telesphorus
Tineius Rufus
Sextus Julius Severus
Publicius Marcellus
T. Haterius Nepos

Q. Lollius Urbicus

Simon bar Kohba
Simon Bar-Giora
Yohanan mi-Gush Halav
Eleazar ben Simon
Eleazer ben Ya'ir
Lukuas Andreas
Artemio Andreas
Julian Pappus

Akiva ben Joseph
Güçler

Birinci Yahudi-Roma savaşı
≈30,000
Kitos Savaşı
≈130,000
Bar Kohba İsyanı

12 lejyon & ≈80,000
 800,000 Toplam
Kayıplar

Birinci Yahudi-Roma savaşı
≈6,000 ölü, ≈20,000 yaralı
Kitos Savaşı
≈150,000 ölü ve yaralı
Bar Kohba İsyanı

XXII Deiotariana lejyonu imha edildi.		 1,356,460 Yahudi öldürüldü.
≈97,000idam
≈75,000 yaralı.
Yahudiye adı Suriye Filistini olarak değiştirildi. Bütün dini liderler dahil Yahudi elebaşları idam edildi. İsyan liderleri kazıklara oturtuldu veya yakılarak idam edildi. 500 yıl boyunda Yahudilik ortadan kaldırıldı.


Yahudi–Roma savaşları (İbranice: מרידות יהודה ברומא‎; Yidiş: רוימישע ייִדיש ריוואָולץ‎), Birinci Yahudi-Roma savaşı (67–73) diye de tanımlanır. İbranice: המרד הגדול, ha-Mered Ha-Gadol), Yahudiye eyaletindeki Yahudilerin Roma İmparatorluğu'na karşı gerçekleştirdiği üç isyandan birincisidir. Kitos Savaşı - 115-117 Yahudi-Roma savaşlarının ikincisine verilen isimdir. Sirenayka, Kıbrıs, Mezopotamya ve Mısır'da diaspora Yahudileri tarafından başlatılıp kontrolden çıkan bu ayaklanmada genel çapta Roma vatandaşları ve Yahudi asileri katledilmiştir. İkinci Yahudi-Roma savaşı, 132-136 arası gerçekleşen Bar Kohba İsyanı'dır (Kitos Savaşı dikkate alındığından bazen Üçüncü Yahudi-Roma savaşı da denir). Bu ayaklanma, Yahudiye topraklarında Roma İmparatorluğu'na karşı yapılmış Yahudilerin üçüncü büyük ayaklanması ve Yahudi-Roma savaşları'nın sonuncusudur. Dönemin Yahudilerince "mesihvari özellikleri bulunan" Şimon Bar Kohba bu ayaklanmanın lideriydi. Ayaklanma sonucunda Yahudiye'nin bazı bölümlerinde iki yıl süreyle bağımsız bir ülke kurulması başarılmasına rağmen en nihayetinde Roma 12 birlikli ana ve yedek ordularıyla bu devleti yıktı. Roma, Yahudilerin (9 Av bayramı hariç) Kudüs'e girmesini yasakladı.

Ayrıca bakınız