Yağlıdere, Giresun ilinin bir ilçesidir. İlçe halkının çoğunluğunu Türkmen Çepniler oluşturur. Kuzey ve doğuda Espiye, güneyde Alucra ve Şebinkarahisar, batıda Keşap ve Dereli ilçeleriyle komşudur. Denizden 14 km içeride kurulan ilçenin râkımı 50 m'dir.
Köken bilimi
İlçe adını yanında kurulduğu Yağlıdere'den almıştır. Bu isim de akarsuyun doğduğu Çakrak Köyü'nün yaylalarında süt ve yağ üretimi yapan Rumlardan kalmadır. Çevresinde yağ üretilen dereye Yağlıdere adı verilmiştir.
Tarihçe
Yöre 11. yüzyıl sonlarında Türk hakimiyetine girmiştir. Haçlı seferleri sonucunda Doğu Roma hakimiyeti başlar. 1200-1400 yılları arasında Trabzon İmparatorluğu'na bağlıdır. 1400'lü yıllardan itibaren Çepni Türklerinin nüfusu artmaya başlar. Fatih Sultan Mehmet'in Trabzon'u fethetmesiyle Osmanlı idaresi başlar. 1920'li yıllara kadar Rum nüfusu ilçede barınmaya devam eder.[2]
1811 yılında çevre halkın dere kenarına Cuma camii yapmasıyla Yağlıdere yerleşmesi oluşmaya başlamıştır. Caminin yanına diğer esnaflar dükkân açmış ve bu alan pazar yerine dönmüştür. Camiyanı adı verilen bu pazarın gelişmesiyle köy oluşmuştur. 19. yüzyılda Tirebolu'ya bağlı köy, 1957'de Espiye'ye bağlı bucak olmuştur.[2] 29 Şubat 1972'de belediye statüsü alarak beldeye dönüşmüştür.[3]
Yağlıdere ilçesi 1987 yılında kurulmuştur. 2000 yılından sonra Ahallı, Akdoğan, Kızılelma ve Kurucalı köyleri; 2008'de Tepeköy; 2013'te Akdarı ve Oruçbey köyleri[4] ve 2019 yılında ise Ömerli köyü ilçeye mahalle olarak bağlanınca ilçenin toplam mahalle sayısı 12'ye yükselmiştir.[5]
Gurbetçilik
1960 yıllarının başında ABD'ye başlayan göç hareketinde Yağlıdere'den ilk göçmenler ağırlıkla New York, New Jersey, Connecticut, Delaware ve Paterson gibi şehirlere gitmiştir. Buna bağlı olarak ilçeden
Amerika'ya göç sürekli artarak devam etmiştir. Amerika'da Yağlıdere ve civar köylerinden göç etmiş kalabalık bir Yağlıdereli topluluğu bulunmaktadır. Yağlıdere'den Amerika'ya yapılan göçlerin birçoğu kaçak göçmen veya sığınmacı statüsündedir.[6]
Amerika'da yerleşik Yağlıdereli kitlesi özellikle yaz aylarındaki ziyaretlerinde ilçenin nüfusunu kalabalıklaştırır. Bu sebeple "New Yağlıdere" olarak anılmaktadır. İlçe nüfusundan daha çok Yağlıdereli Amerika'da yaşamaktadır. Amerika'da yaklaşık olarak 50 bin Yağlıdere kökenli kişinin yaşadığı tahmin edilmektedir.[7]
İklim ve Bitki Örtüsü
İlçede tipik Karadeniz iklimi etkilidir. Yazlar serin, kışlar ılık ve yağışlıdır. Yağış bol ve tüm yıla dağılmıştır. Kurak mevsim yoktur. Yıllık yağış miktarı 1300 mm, yıllık bağıl nem ortalaması % 70 civarıdır. Yıllık ortalama sıcaklık 14 °C'dir.[8]
Alçaklarda bitki örtüsü kışın yaprak döken türlerden; kestane, meşe, kızılağaç, kavaktan oluşur. Orman altı florası çoğunlukla ormangülü, taflan ve şimşirden oluşur. Daha yüksek alanlarda (500-1500m), sarıçam, göknar, sakız ağaçlarından oluşan iğne yapraklılar görülür. 1500 m'nin üzerindeki dağların zirvelerinde, yayla alanlarında alpin çayırlar görülür.[8]
Nüfus
Ekonomi
İlçenin ekonomisi fındık başta olmak üzere tarım, hayvancılık, arıcılık ve ormancılık temellidir. Halk kendi ihtiyacı için meyve, sebze yetiştirmektedir. Fındığa alternatif olarak kivi yetiştiriciliği son yıllarda ilgi çekmektedir. İlçede 2.535 adet kovanla arıcılık yapılmakta olup, yıllık ortalama 34 ton bal üretilir. Ayrıca alabalık çiftlikleri ve iki adet fındık kırma atölyesi bulunur. İlçe topraklarında bakır ve çinko yatakları olsa da üretim bulunmamaktadır.
Kardeş Bölgeler
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
