H.266,[1]ISO/IEC 23090-3,[2] ve MPEG-I Part 3 olarak da bilinen Versatile Video Coding (VVC) (Çok yönlü video kodlama), Joint Video Experts Team (JVET) tarafından 6 Temmuz 2020'de son haline getirilen bir video sıkıştırma standardıdır. Ekip (JVET),[3] ITU-T Çalışma Grubu 16'nın VCEG çalışma grubunun ve ISO/IEC JTC 1/SC 29'un MPEG çalışma grubunun ortak video uzman ekibinden meydana gelmektedir. High Efficiency Video Coding (HEVC, ITU-T H.265 ve MPEG-H Part 2 olarak da bilinir) ardılıdır. İki temel hedefle geliştirilmiştir – geliştirilmiş sıkıştırma performansı ve çok geniş bir uygulama yelpazesi için destek.[4][5][6]
Tarih
JVET, Ekim 2017'de son bir Teklif Çağrısı yayınladı ve standardizasyon süreci, standardın ilk çalışma taslağının üretildiği Nisan 2018'de resmi olarak başladı.[7][8]
IBC 2018'de, videoyu HEVC'den %40 daha verimli sıkıştırdığı söylenen VVC'ye dayalı bir ön uygulama gösterildi.[9]
Nihai standardın içeriği 6 Temmuz 2020'de onaylandı [10][11][12]
Takvim
Ekim 2017: Teklif Çağrısı
Nisan 2018: Alınan tekliflerin ve standardın ilk taslağının değerlendirilmesi [13]
Temmuz 2019: Komite Taslağı için oy pusulası yayınlandı
Ekim 2019: Taslak Uluslararası Standart için oylama yapıldı
6 Temmuz 2020: Nihai standardın tamamlanması
Lisans
HEVC uygulamalarını lisanslarken görülen sorunların riskini azaltmak için VVC, Media Coding Industry Forum (MC-IF) adlı yeni bir grup kuruldu.[14][15] Ancak, MC-IF'in, JVET'in konsensüs kararlarıyla belirlenen teknik değere dayalı standardizasyon süreci üzerinde hiçbir gücü yoktu.[16]
Önceki AVC [17] ve HEVC [18] kodeklerine benzer bir durumda, başlangıçta dört şirket VVC için patent havuzu yöneticileri olmak için yarışıyordu. Daha sonra iki şirketin havuz oluşturduğu bildirildi: Access Advance ve MPEG LA.[19]
Access Advance, gerekli lisans ücretinin miktarını yayınladı.[20]
Benimseme
Yazılım
Kodlayıcılar/kod çözücüler
Fraunhofer HHI, VVenC [21] adlı kaynağa dayalı bir VVC kodlayıcı ve VVdeC [22] adlı bir kod çözücü yayınladı.
Tencent Media Lab, gerçek zamanlı bir kod çözücüde [23] VVC'yi destekler ve Tencent Cloud hizmeti, bulut altyapısında kod dönüştürme ve akışla destekler.[24]
Brezilya SBTVD Forumu, Brezilya'nın yakında çıkacak olan TV 3.0'ı için VVC'yi seçti. Brezilya SBTVD Forumu, 2024'te piyasaya sürülmesi beklenen yakında yayınlanacak televizyon sistemi TV 3.0'da MPEG-I VVC kodekini benimseyecek. Yayın ve geniş bant dağıtımı için bir video taban katmanı kodlayıcısı olarak MPEG-5 LC EVC ile birlikte kullanılacaktır.[37]
Dijital televizyon yayın standartlarını yöneten Avrupa kuruluşu DVB Project, 24 Şubat 2022'de VVC'nin artık yayın araçlarının bir parçası olduğunu duyurdu.[38] Avrupa, Avustralya ve diğer birçok bölgede kullanılan DVB tuner özelliği, HEVC'nin halefi olan VVC (H.266) video codec bileşenini desteklemek üzere revize edilmiştir.[39]
^Bross (September 2021). "Developments in International Video Coding Standardization After AVC, With an Overview of Versatile Video Coding (VVC)". Proceedings of the IEEE. 109 (9): 1463-1493. doi:10.1109/JPROC.2020.3043399.
^Bross (October 2021). "Overview of the Versatile Video Coding (VVC) Standard and its Applications". IEEE Trans. Circuits & Systs. For Video Technol. 31 (10): 3736-3764. doi:10.1109/TCSVT.2021.3101953.
^Boyce (October 2021). "Guest Editorial Introduction to the Special Section on the VVC Standard". IEEE Trans. Circuits & Systs. For Video Technol. 31 (10): 3731-3735. doi:10.1109/TCSVT.2021.3111712.
^"MC-IF". mc-if (İngilizce). 26 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.
^"Video Engineering Summit East 2019 – AV1/VVC Update". New York. 7 Mayıs 2019. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2019. No change to the standardization has been done, so it could theoretically happen that the same thing with HEVC happens again. No measures have been done to prevent that, unfortunately. Also, JVET is not directly responsible; they are just a technical committee. (…) There is the Media Coding Industry Forum (…), but they don't have any real power.