PROFILPELAJAR.COM

Taylorculuk veya Bilimsel Yönetim, ilkeleri Amerikalı iktisatçı ve mühendis Frederick Winslow Taylor tarafından 1880'lerde geliştirilmiş olan ve 1911 yılında yayımladığı "Bilimsel Yönetimin İlkeleri" (Özgün adı: The Principles of Scientific Management) adlı eseri ile ortaya konmuş olan bir üretim yöntemidir.^[1] Temel olarak bilim insanları tarafından maksimum verimi elde etmek için üretimi yapmanın en iyi yolunu (İngilizce: The One Best Way) bulmayı amaçlar. Üretim organizasyonu, üretim için gereken jest, ritim ve kadans tekniklerinin analizine, üretim eylemlerinin önceden tasarlanmasına ve iş başına ücret yerine saat başına ücrete geçişe dayanır. Henry Ford tarafından üretim bandında çalışmayı içeren ve bir parçasını Taylorculuğun oluşturduğu Fordçuluk ile karıştırılmamalıdır.

Ana amacı

Taylorculuk, iş akışlarını analiz eden ve sentezleyen bir işletme teorisidir. Ana amacı ekonomik verimliliği, özellikle de işçi verimliliğini artırmaktır. Üretim süreçlerine ve iş idaresine bilimsel tekniklerin uygulanmasının en erken örneklerindendir. Geliştirilmesi Frederick Winslow Taylor ile imalat sektöründe 1880 ve 1890'lı yıllarda başlamıştır. Etkinliğinin zirvesine 1910'lu yıllarda ulaşmıştır. 1920'li yıllardan itibaren etkisini karsıt ve tamamlayıcı teknik ve fikirlerin oluşmasını sağlayarak göstermiştir.

1918'de Prag'da bu konuyu incelemek üzere "Masaryk Çalışma Akademisi" (Tomáš Garrigue Masaryk Academy of Labour) adında bir araştırma organizasyonu kuruldu.^[2]

Önemli bileşenleri

Özgün bir teori olarak 1930'lu yıllarda geçerliliğini yitirmesine rağmen, birçok ana teması ve fikirleri günümüzun Endüstri Mühendisliği'nin ve işletme yönetiminin önemli bileşenlerinden birçoğunu oluşturmaktadır. Bunlardan bazıları:

analiz;
sentez;
mantık;
rasyonellik;
deneysellik;
iş etiği;
verimlilik;
israfın önlenmesi;
en iyi bilinen yöntemlerin standardizasyonu, geleneksel yöntemlerin sorgulanması;
el ustalıgına dayalı işlerin seri üretime geçirilmesi;
çalışanlardaki bilgilerin diğer çalışanlara, aletlere, süreçlere ve belgelere taşınması vb.

Ayrıca bakınız

Notlar

^ Prof. Dr. Coşkun Can Aktan. "Bilimsel Yönetim Teorisi:Taylorizm". 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ PRECLÍK, Vratislav: K stému výročí vzniku Masarykovy akademie práce (One hundred years of the Masaryk Academy of Labour) - Çalışma Akademisi, in Strojař (The Machinist): Journal of MA, časopis Masarykovy akademie práce, leden – červen 2020, roč. XXIX., dvojčíslo 1, 2. - Czechia - ISSN 1213-0591, registrace Ministerstva kultury ČR E13559, str. 2–20