Taban demokrasisi, karar alma yetkisini mümkün olduğunca örgütün en alt coğrafi veya sosyal seviyesine kaydıran siyasi süreçler tasarlamaya yönelik bir eğilimdir.[1][2]
Taban örgütleri, örgütün türüne ve üyelerin ne istediğine bağlı olarak çeşitli yapılara sahip olabilir. Bunlar, tüm üyeler veya bir şey yapmak isteyen herhangi bir üye tarafından yönetilen, yapılandırılmamış ve hiyerarşik olmayan kuruluşlar olabilir.[3]
Spesifik bir varsayımsal örnek vermek gerekirse, ulusal bir taban örgütü mümkün olduğunca fazla karar alma yetkisini merkez ofis yerine yerel şubelere veya ortak üyelere verecektir. Buradaki ilke, demokratik gücün en iyi şekilde kullanılabilmesi için, izole edilmiş, atomize edilmiş bireyler yerine, örgütün tepesinde yerel bir topluluk ve ortak üyelere verilmesi gerektiğidir. Taban örgütleri katılımcı demokrasiyle yaşayabilir. Taban sistemleri, yerel toplulukların veya ulusal üyeliklerin daha sonra karar verecek temsilcileri seçmesine olanak tanıyan temsili sistemlerden farklıdır.
Üç sistem arasındaki fark, iki farklı eksende nerede durduklarına bağlıdır: ulusal veya uluslararası sistemlere kıyasla toplum tabanında kök salmışlık; ve temsili sistemlere kıyasla katılımcı sistemlerde tüm bireylerin ortak karar alma sürecine katılabilmesi şeklinde 3 farklı sistem bulunmaktadır.
Ekonomik bir sistem olarak
Taban demokrasisi, çeşitli nedenlerle firmaların yerel toplulukların veya konseylerin kontrolü altına alınmasını savunan liberteryen sosyalist siyasi felsefelerin önemli bir unsurudur. Örneğin, eko-sosyalistler firmaların, ekosistemleri söz konusu firmanın faaliyetlerinden doğrudan etkilenen insan grupları tarafından kontrol edilmesi gerektiğini savunmaktadır. Bu arada, Anarşistler çağdaş istihdam biçimlerini adaletsiz ve gereksiz hiyerarşi ve merkezileşme örnekleri olarak görmektedir. Son olarak, Özgürlükçü Marksistler tarihi çeşitli sosyal gruplar arasındaki bir mücadele olarak görürler; tabandan gelen bir ekonominin kapsayıcı doğası yeni sosyoekonomik grupların ortaya çıkmasını sağlayacak, böylece bu mücadeleler azalacak ve insanlığın durumu iyileştirilecektir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça