Sığır sineği
Tabanidae
Sığır sineği , Tabanomorpha infratakımına bağlı bir hayvan familyasıdır .[ 1] Diptera takımının en büyük familyalarından biridir. 3500'den fazla türü vardır. 2006 rakamlarına göre Türkiye'de 164 türü bulunur. Bütün dünyaya yayılmış olan türleri memelilerin ektoparazitleridir. İnsanları acıtarak soktuklarından herkes tarafından kolayca tanınırlar. İnsan derisine hiç ses çıkarmadan ve çok yumuşak bir şekilde konduklarından, onlardan korunmak oldukça zordur. Ancak sokma işlemi ilerledikten sonra refleksif olarak korunma eylemi ortaya çıkar. Ayrıca, hastalık yapıcı organizmaların taşıyıcılığını yaparlar.
Türkiye türleri
Kanat damarlanması
Tabanus cinsinden sineğin gözleri
Pangoninae alt familyası
Chrysopsinae alt familyası
Silvius alpinus
Chrysops caecutiens
Chrysops.relictus
Tabaninae alt familyası
Atylotus ohioensis (Türkiye'de bulunmaz)
Hybomitra micans (Yumurta dökerken)
Tabanus bovinus
Tabanus bromius
Tabanus eggeri
Tabanus sudeticus
Tabanus unifasciatus
Haematopota crassicornis
Haematopota pluvialis
Tabanus sulcifrons (Türkiye'de bulunmaz)
Tabanus sp.
Türü belirsiz bir Tabanidae
Alt familya: Tabaninae
Oymak: Tabanini
Atylotus Osten & Sacken, 1876
Atylotus agricola (Wiedemann, 1828)
Atylotus austeni (Szilady, 1915)
Atylotus flavoguttatus (Szilady, 1915)
Atylotus fulvus (Meigen, 1804)
Atylotus hendrixi Leclercq, 1967
Atylotus kerteszi (Szilady, 1915)
Atylotus latistriatus Brauer in Brauer & Bergenstamm, 1880
Atylotus loewianus (Villeneue, 1920)
Atylotus plebeius (Fallen, 1817)
Atylotus protidor (Bogatschev & Samedov, 1949)
Atylotus pulchellus (Loew, 1858)
Atylotus quadrifarius (Loew, 1874)
Atylotus rusticus (Linnaeus, 1767)
Atylotus venturii Leclercq, 1966
Therioplectes Zeller, 1842
Hybomitra Enderlein, 1922
Hybomitra acuminata (Loew, 1858)
Hybomitra bimaculata (Macquart, 1826)
Hybomitra caucasi (Szilady, 1923)
Hybomitra caucasica (Enderlein, 1925)
Hybomitra ciureai (Seguy, 1937)
Hybomitra decora (Loew, 1858)
Hybomitra distinguenda (Verrall, 1909)
Hybomitra erberi (Brauer in Brauer & Bergenstamm, 1880)
Hybomitra expollicata (Pandelle, 1883)
Hybomitra micans (Meigen, 1804)
Hybomitra muehlfeldi (Brauer in Brauer & Bergenstamm, 1880)
Hybomitra okayi Leclercq, 1967
Hybomitra peculiaris (Szilady, 1914)
Hybomitra pilosa (Loew, 1858)
Hybomitra popovi (Olsufjev, 1937)
Hybomitra tropica (Linnaeus, 1758)
Hybomitra tuerkmendagensis Kõlõ & Schacht, 1995
Hybomitra ukrainica (Olsufjev, 1952)
Tabanus Linnaeus, 1758 (At sineği )
Tabanus accensus Austen, 1920
Tabanus aidini Krber, 1928
Tabanus alvarengai Schacht, 1987
Tabanus anatolicus Olsufjev, Moucha & Chvala, 1967
Tabanus anthrax Olsufjev, 1937
Tabanus arabicus Macquart, 1839
Tabanus armeniacus (Krber, 1928)
Tabanus atropathenicus Olsufjev, 1937
Tabanus autumnalis Linnaeus, 1761
Tabanus bifarius Loew, 1858
Tabanus bovinus Linnaeus, 1758
Tabanus briani Leclercq, 1962
Tabanus bromiolus Szilady, 1923
Tabanus bromius Linnaeus, 1758
Tabanus canipalpis (Bigot, 1892)
Tabanus caucasius Krber, 1925
Tabanus cordiger Meigen, 1820
Tabanus cuculus Szilady, 1923
Tabanus darimonti Leclercq, 1964
Tabanus decipiens Krber, 1928
Tabanus eggeri Schiner, 1868
Tabanus exclusus Pandelle, 1883
Tabanus fraseri Austen, 1925
Tabanus glaucopis (Meigen, 1820)
Tabanus golovi Olsufjev, 1936
Tabanus grandis Szilady, 1923
Tabanus ilchanii Jezek, 1981
Tabanus indrae Hauser, 1939
Tabanus karaosus Timmer, 1984
Tabanus laetetinctus Becker in Becker & Stein, 1913
Tabanus leleani Austen, 1920
Tabanus lunatus Fabricius, 1794
Tabanus maculicornis Zetterstedt, 1842
Tabanus martinii Krber, 1928
Tabanus mianjangalensis Jezek, 1981
Tabanus miki (Brauer in Brauer & Bergenstamm, 1880)
Tabanus mouchai Leclercq, 1962
Tabanus nemoralis Meigen, 1820
Tabanus obsolescens Pandelle, 1883
Tabanus olsufjevi Hauser, 1960
Tabanus oppugnator Austen, 1925
Tabanus paradoxus Jaennicke, 1866
Tabanus portschinskii Olsufjev, 1937
Tabanus prometheus Szilady, 1923
Tabanus quatuornatatus Meigen, 1820
Tabanus rectus Loew, 1858
Tabanus regularis Jaennicke, 1866
Tabanus rupium (Brauer in Brauer & Bergenstamm, 1880)
Tabanus semiargenteus Olsufjev, 1937
Tabanus shannonellus Krber, 1936
Tabanus shelkovnikovi shelkovnikovi Paramanov, 1934
Tabanus spectabilis Loew, 1858
Tabanus spodopteroides Olsufjev, Moucha & Chvala, 1969
Tabanus spodopterus Meigen, 1820
Tabanus subparadoxus Olsufjev, 1941
Tabanus sudeticus Zeller, 1842
Tabanus swiridowi Portschinsky, 1882
Tabanus tergestinus Egger, 1859
Tabanus tinctus Walker, 1850
Tabanus unifasciatus Loew, 1858
Tabanus yasujensis Jezek, 1981
Glaucops Szilady, 1923
Oymak: Haematopotini
Haematopota Meigen, 1803
Haematopota bigoti Gobert, 1881
Haematopota caenofrons (Krber, 1922)
Haematopota coolsi Leclercq, 1966
Haematopota crassicornis Wahlberg, 1848
Haematopota delozi Leclercq, 1966
Haematopota gallica Szilady, 1923
Haematopota grandis Meigen, 1820
Haematopota hennauxi Leclercq, 1967
Haematopota italica Meigen, 1804
Haematopota kemali Szilady, 1923
Haematopota lambi Willeneuve, 1921
Haematopota latebricola Austen, 1925
Haematopota longeantennata (Olsufjev, 1937)
Haematopota nubilis (Hauser, 1960)
Haematopota ocelligera (Krber, 1922)
Haematopota pallens Loew, 1871
Haematopota pandazisi (Krber, 1936)
Haematopota pavlovskii (Hauser, 1960)
Haematopota pluvialis (Linnaeus, 1758)
Haematopota scutellata (Olsufjev, Moucha & Chvala, 1964)
Haematopota sewelli Austen, 1920
Haematopota sobrina (Krber, 1922)
Haematopota subcylindrica Pandelle, 1883
Haematopota sumelae Timmer, 1984
Dasyramphis Enderlein, 1922
Philipomyia Olsufjev, 1964
Etkenleri
Memelilerde ektoparazitlerdir . Dişileri kan emer; erkekleri ise bitki öz suyu ile beslenirler. Dişiler kan emmeleri esnasında bazı Protozoa (Trypanosoma evansi , Besnoitia besnoiti , Trypanosoma theileri ), solucan (Loa loa , Diroflaria roemeri , Elaeophora schneideri , Onchocerca gibsoni ), bakteri (Francisella anthracis , Brucella sp.) ve riketsiya (Anaplasma marginale ) kökenli hastalık etkenleri ile viral hastalıklara (at enfeksiyöz anemisi , vesiculer stomatitis ) mekanik ve biyolojik yollarla vektörlük yaparlar.
Aynı zamanda konaklarının etrafında uçuşurken ve kan emerken verdikleri kaşınma hissi ve huzursuzluk yemden yararlanmaya engel olduğundan, verim düşüklüğüne neden olurlar.
Konuyla ilgili yayınlar
Prof. Dr. Ali Demirsoy (1992), Yaşamın Temel Kuralları (Entomoloji)
Dış bağlantılar
Ali Yavuz Kılıç (2006) , New Additions and Errata to the Checklist of Tabanidae (Insecta: Diptera) Fauna of Turkey , TÜBİTAK, Tr. J. of Zoology 30 (2006) 335-343
S. Zerrin Erdoğmuş (2006) [ölü/kırık bağlantı ] , Tabanidae species (Diptera) in the Elazığ province of Turkey , F.Ü. Sağlık Bil. Dergisi 2006, 20(1), 65-68
Mehmet Yaman ve Şükran Yağcı (2004) , Hatay yöresindeki Tabanidae (Diptera) Türleri Üzerine Araştırmalar , Türkiye Parazitoloji Dergisi 28 (2): 113-117 2004
Ali Yavuz Kılıç (2001) , The Tabanidae (Diptera) Fauna of Balıkesir Province , TÜBİTAK, Tr. J. of Zoology 25 (2001) 395-402
Ali Yavuz Kılıç (1999) , Trakya Bölgesi Tabanidae (Diptera) Faunası , TÜBİTAK, Tr. J. of Zoology 23 (1999) Ek Sayı 1, 67–89
Wikimedia Commons 'ta Sığır sineği ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür 'de Sığır sineği ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça