Sevmek Zamanı, 1965 yapımı siyah-beyaz Metin Erksan filmi.
Filmin teması surete aşık olmadır. Boyamaya girdiği bir evin duvarında asılı kadın resmine aşık olan boyacı Halil'in ve resmin sahibi Meral'in öyküsü anlatılır.
Film -çekildiği dönemde- alışılagelmişin dışındaki sinema anlayışı, konusu ve konuyu ele alma biçimi[1] nedeniyle dağıtımcı bulamadığından gösterime girememiştir. Ancak, aynı dönemin Avrupa sinemasına paralel ve yenilikçi sinema dili nedeniyle seyretme imkânı bulanlarca çok beğenilmiş, zamanla kült statüsü edinmiştir.
Film ilk olarak 22 Nisan 1966’da İstanbul’da Kulüp Sinema 7’de gösterilir. İkinci gösterimi Aralık 1966’da Uluslararası Kartaca Film Festivali’nde “yarışma dışı” olarak yapılır.[2]
Halit Refiğ Ulusal Sinema akımına hem biçim, hem de içerik örneği olarak Sevmek Zamanı’nı gösterir.[3]
Küçük bütçeli bu eserin yapım aşamasını yakından takip eden Sami Şekeroğlu’na göre filmin toplam maliyeti 60 bin TL’dir. Bu rakam, o dönemki uzun metrajlı bir filmin ortalama maliyeti olan 250 bin TL'nin dörtte birinden azdır.[4] Yönetmene eşlik eden çekim ekibini; bir kameraman, bir kameraman yardımcısı, bir ışık sorumlusu ve bir de set işçisi oluşturmaktadır.
Ayrıca Metin Erksan, bu filmi bitirebilmek amacıyla kendi evindeki eşyaları satmıştır.[5]
Konusu
Halil (Müşfik Kenter) adada ustası Mustafa'yla (Fadıl Garan) birlikte boyacılık yapmaktadır. Halil boyadıkları boş köşklerden birinin üst katındaki duvarda asılı kadın resmine âşık olmuştur. Her gün köşke girer ve resmi seyreder. Köşkün sahibinin kızı olan resimdeki Meral (Sema Özcan) bir gün iki arkadaşıyla köşke gelir ve Halil'i resmini seyrederken görür. Meral, Halil'in kendisine aşık olduğuna inanarak bu aşka karşılık verir. Oysa Halil, Meral'e değil, onun resmine aşıktır. "Benimle resminin arasına girme, istemiyorum."[6][7]
Filmin konusu divan edebiyatında karşımıza çıkan “suret-i aşk” kavramı üzerine kurulur. Halil'e göre asıl önemli olan şey her gün izlediği o kadın "suret"i değildir, ona göre “suret”e asıl anlamını veren o surete aşık olan kişidir.[8]
Murat Akser: "Ulusallık Arayışında Bir Yaratıcı: Metin Erksan’ın Sevmek Zamanı (1965)", Derman, Deniz der. Türk Sinema Araştırmalarında Yeni Yönelimler 1, İstanbul: Bağlam. (2001) ss. 95-110.
Aylık Sinema Dergisi Ağustos 2007 sayısı, Murat Emir Eren'in "Sevmek Zamanı" yazısı.
Kaynakça
^Agah Özgüç (1988). Kronolojik Türk Sinema Tarihi 1914-1988. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı.