Qikiqtaaluk İnuitçesi ya da Baffin İnuitçesi (Doğu Kanada İnuitçesi Qikiqtaaluk uannangani & nigiani, İngilizce Baffin), Kanada'nın Nunavut bölgesinde Baffin Adası başta olmak üzere Qikiqtaaluk Bölgesinde konuşulan Kuzey Qikiqtaaluk İnuitçesi ile Güney Qikiqtaaluk İnuitçesinin oluşturduğu lehçe birliği.
Diyalekt ve kabileleri
2 lehçe ve 4 alt lehçesi bulunur:[1]
- Kuzey Qikiqtaaluk İnuitçesi (İnuitçe Qikiqtaaluk uannangani, Inuktitut; İng. North Baffin dialect, North Qikiqtaaluk dialect). ᐃᒡᓗᓕᒃ (Iglulik/Igloolik), ᓴᓂᕋᔭᖅ (Sanirajaq/Hall Beach), ᒥᑦᑎᒪᑕᓕᒃ (Mittimatalik/Pond Inlet), ᑲᖏᖅᑐᒑᐱᒃ (Kangiqtugaapik/Clyde River), ᐃᒃᐱᐊᕐᔪᒃ (Ikpiarjuk/Arctic Bay), ᓇᓂᓯᕕᒃ (Nanisivik), ᖃᐅᓱᑦᑐᖅ (Qausuittuq/Resolute) ve ᐊᐅᔪᐃᑦᑐᖅ (Aujuittuq/Grise Fiord) şehirlerinde konuşulur.
- Tununirmiut şivesi (İng. Tununirmiut subdialect). Konuşan kabileler: Nedlungmiut, Tununirusirmiut, Tununermiut, Mittimatalingmiut (halk) Mittimatalingmiutut (dil), Aggomiut, (?) Pilingmiut
- Iglulirmiut (İng. Iglulingmiut subdialect)
- Güney Qikiqtaaluk İnuitçesi (İnuitçe Qikiqtaaluk nigiani, Inuttitut; İng. South Baffin dialect (sensu lato), South Qikiqtaaluk dialect). ᑲᖏᖅᑐᒑᐱᒃ (Kangiqtugaapik/Clyde River), ᕿᑭᖅᑕᕐᔾᔪᐊᖅ (Qikiqtarjuaq/Broughton Island), ᐸᖕᓂᖅᑐᐅᖅ (Pangniqtuuq/Pangnirtung), ᐃᖃᓗᐃᑦ (Iqaluit/Frobisher Bay), ᑭᖕᒥᕈᒃ (Kingmiruk/Lake Harbour) ve ᑭᙵᐃᑦ (Kinngait/Cape Dorset) şehirlerinde konuşulur.
- Güneydoğu şivesi (İng. Southeast Baffin subdialect, East Baffin dialect). Konuşan kabileler: Akudnirmiut, Padlimiut, Qinguamiut, Saumingmiut, Kingnaitmiut, Qinguamiut, Okomiut, Talirpingmiut
- Güneybatı şivesi (İng. Southwest Baffin subdialect, South Baffin dialect (sensu stricto)). Konuşan kabileler: Kingarmiut ya da Sikosuilarmiut (İng. Cape Dorset dialect), Akuliarmiut, Nugumiut, Qaumauangmiut
Nüfus
2001 Kanada İstatistiklerine göre Qikiqtaaluk İnuitçesi konuşanların sayısı:[2]
Diyalekt(ler)
|
Yerleşim
|
Yetişkin İnuit nüfus (15 yaş ve üzeri)
|
Çok iyi ya da nispeten iyi konuşanların yüzdesi
|
Evde tamamen ya da çoğunlukla konuşanların yüzdesi
|
Kuzey
|
Hall Beach (ᓴᓂᕋᔭᒃ Sanirajak)
|
330
|
100
|
97
|
Kuzey
|
Igloolik (ᐃᒡᓗᓕᒃ Iglulik)
|
670
|
100
|
96
|
Kuzey (hatta Nunavik)
|
Resolute (ᖃᐅᓱᐃᑦᑐᖅ Qausuittuq)
|
|
|
|
Kuzey (hatta Nunavik)
|
Grise Fiord (ᐊᐅᔪᐃᑦᑐᖅ Aujuittuq)
|
|
|
|
Kuzey (hatta Güney)
|
Nanisivik (ᓇᓂᓯᕕᒃ Nanisivik)
|
|
|
|
Kuzey
|
Arctic Bay (ᐃᒃᐱᐊᕐᔪᒃ Ikpiarjuk)
|
380
|
100
|
92
|
Kuzey
|
Pond Inlet (ᒥᑦᑎᒪᑕᓕᒃ Mittimatalik)
|
650
|
98
|
92
|
Kuzey
|
Clyde River (ᑲᖏᖅᑐᒑᐱᒃ Kangiqtugaapik)
|
430
|
100
|
91
|
Güney
|
Qikiqtarjuaq (ᕿᑭᖅᑕᕐᔪᐊᖅ Qikiqtarjuaq)
|
320
|
97
|
94
|
Güney
|
Pangnirtung (ᐸᖕᓂᖅᑑᖅ Pangniqtuuq)
|
740
|
97
|
83
|
Güney (hatta Kuzey)
|
Iqaluit (ᐃᖃᓗᐃᑦ Iqaluit)
|
1.880
|
91
|
63
|
Güney
|
Kimmirut (ᑭᒻᒥᕈᑦ Kimmirut)
|
250
|
96
|
88
|
Güney
|
Cape Dorset (ᑭᙵᐃᑦ Kinngait)
|
640
|
98
|
95
|
Kaynakça