Marmara Bölgesi'nin doğusunda, Sakarya ilinin güneyinde yer alır. Doğusunda Geyve, batısında Kocaeli, kuzeyinde Sapanca ve Merkez ilçe Adapazarı, güneyinde ise Bilecik iline bağlı Osmaneli ve Gölpazarı ilçeleri vardır.
Pamukova Ovası; doğu-batı doğrultusunda uzanır. D-B uzunluğu 28 km, K-G uzunluğu 6 km'dir. Alanı 170 km²'dir. Ova güneyden Taraklı-Karagöl Platosu, kuzeyden Samanlı Dağları ile çevrilidir. Denizden ortalama 80 m yüksekte olan ovanın ortasından Sakarya Nehri geçer. Karasu-Antalya arasında uzanan D 650 karayolu ovadan geçer.[2]
Tarihçe
Pamukova'nın genel görünümü (Mart 1984)
Pamukova çevresinde tarih öncesi çağlara ait höyükler bulunmaktadır. Bunlar yörenin Neolitik ve Kalkolitik Çağlardan itibaren yerleşim gördüğüne işaret etmektedir. MÖ 4. yüzyılda Bithynia yönetiminde ve burasının Tataion (Totaion) ismi ile tanınmıştır. Bizanslıların Optimation Theması'nın sınırları içerisindeki Sakarya bölgesi zaman zaman Arap istilalarına uğramıştır. 11. yüzyılın sonlarında Selçuklulardan Artuk Bey'in buradaki Bizanslıları yenmesi ile yöre Selçukluların eline geçmişse de 1072'de yeniden Bizanslılar yöreye hakim olmuşlardır. Bunun ardından 1097'de Haçlıların, Danişmendlilerin, Anadolu Selçuklularının ve İznik'te merkezi kurulan Nicaia İmparatorluğunun yönetimine girmiştir. Osman Gazi zamanında 1312'de Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı döneminde, Akhisar ismiyle tanınan Pamukova Kocaeli'ne bağlı ilçe iken 1874'te Geyve ilçesine bağlı bir bucak hâline getirilmiştir. 1946 yılında belediye teşkilatı kurulmuş, 1987 yılında da Sakarya'ya bağlı ilçe konumuna getirilmiştir.[3] 20 Temmuz 2004'te bölgede Pamukova tren kazası yaşanmıştır.
"Merkezi Dağıtım Sistemi"(html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
"Pamukova Nüfusu - Sakarya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
