Ozon terapisi veya ozon tedavisi, vücuda ozon veya ozonitler verilmesini temel alan bir alternatif tıp tedavisi.
Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), "herhangi bir tıbbi rahatsızlığı gidermede güvenli ve etkili olduğuna dair kanıt olmaması" nedeniyle ABD'de ozonun her türlü tıbbi kullanımını yasaklamış ve şu açıklamayı yapmıştır: "Ozon; gerek spesifik, gerek yardımcı, gerekse önleyici tedavilerde bilinen hiçbir işe yarar tıbbi uygulama alanı olmayan toksik bir gazdır. Ozonun mikrop öldürücü olarak etkili olabilmesi için gereken konsantrasyon, insanların ve hayvanların güvenli bir şekilde tolere edebileceği konsantrasyondan çok daha yüksektir."[1]
Ozon terapisi, aralarında kanserin de bulunduğu çeşitli hastalıklar için işlevselliği kanıtlanmamış ticari bir tedavi olarak uygulanmaktadır. Bilim insanları, özellikle kansere yönelik uygulamaları "şarlatanlık" olarak nitelendirmektedir.[2] Ozon terapisi, ciddi yan etkilere ve ölüme yol açabilir.[3]
Tedavide kullanımı
Ozon kullanımı alternatif tıp yöntemlerinden birisi olarak savunulmuş, fakat özel hastalıklarda kullanımını destekleyecek bilimsel kanıtlar bulunamamıştır. 1976'da yapılan ve 2006'da tekrarlanan değerlendirmede FDA, ozonun toksik bir gaz olduğu ve gösterilebilen tedavi edici, koruyucu hiçbir güvenli tıbbi kullanımının olmadığına dair bilimsel olarak konsensusa varmıştır.[4] Ozon gazının tıbbi değeri veya değersizliği halen tartışılmakta olan bir konudur.
ABD'de en az 10 adet ozon tedavisi ile ilişkili ölüm gerçekleşmiştir. Bu vakaların 8'inde tedaviyi uygulayan kişinin sahte bilgiler kullandığı ortaya çıkmıştır.[5]
Türkiye'de, 27 Ekim 2014 tarihli ve 29158 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği ile yasal dayanağa kavuşmuş, Yönetmelik'te "hastalığı ortadan kaldıracağı veya tek başına tedavi edeceği gibi beyanlarda bulunulamayacağı" da belirtilmiştir.[6]
Ozonun biyokimyasal etkileri
Ozon organik bileşenleri oksitleme ve kirli havalarda olduğu gibi solunum yoluyla alındığında iyi bilinen toksik etkilere sahiptir.
Aralarında doktor ve biyokimyacıların bulunduğu bir grup ozonun sağlık alanında etkili olduğunu[7] savunurken, bu tedavi biçiminin bilimsel olmadığı ve faydasının ispatlanmadığı, tam tersine zararlı olduğunu da öne süren çok sayıda bilim insanı ve bilimsel çalışma da vardır. Gazın kan yoluyla alımında hücre hasarı ve oksidatif stres yoluyla kansere neden olan ROS (Reaktif oksijen türleri) ve serbest radikallerin oluşmasına yol açtığı bilinmektedir.[8][9] Ozon gazının solunması veya kana doğrudan uygulanması neticesinde oluşabilecek geri dönüşümsüz hasarlardan kaçınmak adına ozon tedavisinin temelini oluşturan majör otohemoterapi yönteminde bu iki duruma karşı gerekli önlemler alınmalıdır.[10]
