Oliver Ivanović (Sırpça: Оливер Ивановић, 1 Nisan 1953, Rznić - 16 Ocak 2018, Mitroviça), Kosovalı Sırp siyasetçi ve Özgürlük, Demokrasi ve Adalet Halk İnisiyatifi Genel Başkanı.
İlk yılları ve eğitimi
Oliver Ivanović 1 Nisan 1953 tarihinde Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'ne bağlı Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi'nin Rznić kasabasında doğdu.[1] Babası Bogdan tarih, annesi Olga ise Sırp dili ve edebiyatı alanında profesör idi. İlkokul ve ortaokulu Mitroviça'daki mekanik-teknik okulunda okudu. Ivanović, pilot olmak için Zagreb Askeri Akademisi'ne kaydoldu. Eğitimi sırasında karate eğitimi aldı. Akademinin üçüncü yılında görme yetersizliği tanısı kondu ve Askeri Akademiden ayrılmak zorunda kaldı.[1] Kosova'ya geri döndü ve eğitimine Priştine Üniversitesi, makine mühendisliği bölümü ile devam etti ve buradan mezun oldu.[1] Ayrıca Priştine Ekonomi Fakültesini bitirdi. Karate konusundaki mesleki eğitimini paralel olarak sürdürerek, kuşak sahibi oldu ve uluslararası bir karate hocası olarak tanınmaya başladı.[1]
Kariyeri
Ivanović mezun olduktan sonra Mitroviça'da birçok şirkette çalıştı. 1991'den 1998'e kadar Mitroviça'daki Spor Merkezi başkanlığı görevinde bulundu. 1998-2004 yılları arasında Kosova'nın en önemli kamu şirketlerinden olan, Glogovaç'taki nikel madeni şirketi "Ferronikel"in genel müdür yardımcılığı görevini üstlendi.[2] 2004'te Kosova ve Dukagjini bölgelerinden sorumlu Ulusal İstihdam Servisinin yöneticiliğine başladı.
Siyasi kariyeri
Ivanović Haziran 1999'daki Kosova Savaşı sırasında Sırp siyasetinde ön plana çıktı.[3] NATO'nun düzenlediği hava saldırıları üzerine Sırp güçlerinin bölgeden ayrılmasını sağladı. Aynı yıl Kosova ve Metohija Sırp Ulusal Konseyi Yürütme Kurulu başkanlığına getirildi. Kosova'nın kuzeyindeki radikal Sırplara karşı çıktığı için 6 Haziran 2001'de bu görevinden istifa etti. Ekim 2001 sonuna kadar Belediye Meclisi Başkanlığı görevini de yürüttü. Avrupa Birliği ve NATO ile yürütülen müzakerelerde önemli bir rol oynadı.[3] Kosova'daki ilk genel seçimde milletvekilli olarak meclise girmeyi başardı. 2008 ile 2012 arasında, Sırbistan'ın Kosova Bakanlığı Devlet Sekreteri görevinde bulundu.[2] 2017 Kosova yerel seçimleri'nde Kuzey Mitroviça belediye başkanlığına Genel Başkanı olduğu Özgürlük, Demokrasi ve Adalet Halk İnisiyatifi'nden aday oldu. Kampanya sırasında Sırbistan Hükûmeti'ni ve Sırp İlerleme Partisi'ni, Kosova yerel seçimlerdeki Sırp listelerine diğer Sırp partilerine müdahalede bulunmakla suçladı.[4][5]
Savaş suçları ve yargılanması
1998-99 yılları arasındaki Kosova Savaşı'ndaki NATO bombardımanı sırasında Mitroviça'daki "Köprü Muhafızları"nın başı olan Ivanović, orada bulunan Arnavut halkın öldürülmesi ve şehirden sürgün edilmesinden sorumlu tutuldu.[2] Ocak 2014'te Kosovalı sivil Arnavutlara karşı savaş suçu işlediği gerekçesiyle tutuklandı ve yargı önüne çıkarıldı.[6] 21 Ocak 2016'da, savaş sırasında dört Arnavut'un öldürülmesiyle ilgili olarak EULEX hâkimleri tarafından savaş suçlarından dokuz yıl hapis cezasına çarptırıldı.[7] 12 Şubat 2017 tarihinde Priştine'deki Temyiz Yüksek Mahkemesi kararı bozdu ve Ivanović'in tutuksuz olarak yargılanmasına karar verdi.[3][8] Ancak Ivanović'in ölümü nedeniyle yargılanması yarım kaldı.
Ölümü
Oliver Ivanović 16 Ocak 2018'de Kosova'daki Sırpların yönetimindeki Mitroviça'nın kuzeyinde parti binasının önünde silahla vuruldu. Hastaneye kaldırılan Ivanović, Mitroviça Hastanesinde hayatını kaybetti.[9] Otopsi bulguları sonucunda, Ivanović'in Zastava M70A marka tabanca ile göğsünden altı adet 9 mm PARA mermiyle öldürüldüğü açıklandı.[10] 18 Ocak 2018'de Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da düzenlenen cenaze töreni sonrasında Yeni Belgrad Mezarlığı'nda defnedildi.[11]
Tepkiler
Suikastın ardından acil toplanan Ulusal Güvenlik Konseyi toplası sonrası açıklama yapan Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić, Oliver Ivanović'in öldürülmesini "bir terör eylemi ve tüm Sırplara karşı girişilen bir saldırı" olarak nitelendirdidi. Vučić ayrıca, suikastla ilgili soruşturmaya Sırbistan'ın da dahil olmak istediğini açıkladı.[12] Kosova Hûkümeti, "hukuk devletine ve Kosova'daki hukuk ve yasaların uygulanması çabalarına yönelik" diye nitelendirdiği saldırıyı kınadı.[12] Avrupa Birliği Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini saldırıyı kınayarak Kosova Cumhurbaşkanı Hashim Thaçi ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Vučić ile telefonda görüştü. Mogherini saldırganların cezalandırılması gerektiğini ifade ederek, taraflara soğukkanlı olma çağrısında bulundu.[13]
Saldırı, Sırbistan ile Kosova arasındaki ilişkileri normalleştirmek üzere Brüksel'de yapılacak görüşmelerle aynı gün meydana geldi. Belçika'nın başkenti Brüksel'de Avrupa Birliği'nin (AB) arabuluculuğunda Kosovalı Arnavutlarla müzakereler yürüten Sırp heyeti, suikastı protesto için görüşmeleri terk etti.[13]
Kişisel hayatı
Oliver Ivanović akıcı derecede Arnavutça, Sırpça, İngilizce ve İtalyanca konuşabilmekteydi. Milena Popović ile evli olan Ivanović'in bir oğlu vardı. Ayrıca önceki evliliğinden de üç oğlu vardı.[14][15]
Kaynakça