Olimpiyat madalyası kazanan Türk sporcular listesi
Olimpiyat madalyası kazanan Türk sporcular listesi, 1896 Atina'da başlayan ve dört yılda bir düzenlenen Olimpiyat Oyunları'nda madalya kazanan Türk sporcuların listesidir.
Türkiye katıldığı 24 olimpiyattan 19'unda madalya kazanmıştır. En çok madalya kazanılan olimpiyatlar 6 altın, 4 gümüş, 2 bronz kazanılan 1948 Londra, 7 altın, 2 gümüş kazanılan 1960 Roma ve 2 altın, 2 gümüş, 9 bronz madalya kazanılan 2020 Tokyo'dur. En çok madalya kazanılan sporlar ise 29 altın, 18 gümüş, 21 bronzla güreş ve 8 altın, 1 gümüş ve 2 bronzla halterdir.
Olimpiyatlarda madalya kazanan ilk kadın sporcu 1992 Barselona'da bronz madalya kazanan judocuHülya Şenyurt iken ilk altın madalya kazanan kadın sporcu 2004 Atina'da altın madalya kazanan halterci Nurcan Taylan'dır. Tekvandocu Nur Tatar ise iki farklı olimpiyatta madalya kazanan ilk kadın sporcudur. Olimpiyatlarda madalya kazanan en yaşlı sporcu 1948 Londra'da 35 yaşındayken altın madalya kazanan güreşçi Yaşar Doğu, en genç isim ise 2004 Atina'da 17 yaşındayken gümüş madalya kazanan boksör Atagün Yalçınkaya'dır.
Olimpiyatlarda madalya kazanan dört sporcunun ise madalyaları doping yaptıkları gerekçesiyle ellerinden alınmıştır. 2012 Londra'da Türkiye'nin atletizmdeki ilk altın madalyasını kazanan Aslı Çakır Alptekin'in madalyası 2015 yılında CAS tarafından,[1]2008 Pekin'de halterde gümüş madalya kazanan Sibel Özkan'ın madalyası 2016 yılında IOC tarafından,[2]2008 Pekin'de 5000 m ve 10000 m'de iki gümüş madalya kazanan Elvan Abeylegesse ve 2012 Londra'da 1500 m'de gümüş madalya kazanan Gamze Bulut'un madalyaları ise 2017 yılında IAAF tarafından elinden alındı.[3]
^ Yaşar Erkan'ın 1936 Olimpiyatları'nda kazandığı altın madalya, Türkiye'nin olimpiyat tarihinde aldığı ilk altın madalyadır.[7]
^ Ahmet Kireççi'nin 1936 Olimpiyatları'nda kazandığı bronz madalya, Türkiye'nin olimpiyat tarihinde aldığı ilk madalyadır.[7]
^ 1936 Olimpiyatları'nda bronz madalya kazanan Ahmet Kireççi, 1948 Olimpiyatları'nda da altın madalya kazanmış ve iki farklı olimpiyatta madalya kazanan ilk Türk sporcu olmuştur.
^ 1948 Olimpiyatları'nda üç adım atlama dalında bronz madalya kazanan Ruhi Sarıalp, güreş dışında bir spor dalında madalya kazanan ilk Türk sporcu olmuştur.[7]
^ 1956'nın ardından 1960 Olimpiyatları'nda altın madalya kazanan Mithat Bayrak ve Mustafa Dağıstanlı iki olimpiyat altın madalyası kazanan ilk Türk sporculardır.
^ 1956'da altın, 1960'ta gümüş, 1964'te bronz madalya kazanan Hamit Kaplan, üç farklı olimpiyatta madalya kazanan ilk, altın, gümüş ve bronz olimpiyat madalyasına sahip tek Türk sporcudur.[7]
^ Naim Süleymanoğlu'nun kazandığı altın madalya, Türkiye'nin halter dalında ve güreş dışında bir sporda kazanılan ilk altın madalyadır. Süleymanoğlu bu madalyayı alırken 6 dünya, 9 olimpiyat rekoru kırmıştır.[7]
^ 1992 Olimpiyatları'nda judo dalında bronz madalya kazanan Hülya Şenyurt, madalya kazanan ilk Türk kadın sporcudur.[7]
^ 1988 ve 1992'nin ardından 1996 Olimpiyatları'nda da altın madalya kazanan Naim Süleymanoğlu, üst üste üç olimpiyatta altın madalya kazanan ilk halterci olmuştur.[7]
^ Hüseyin Özkan'ın kazandığı altın madalya, Türkiye'nin judo dalında kazandığı ilk altın madalyadır.
^ Altın madalya kazanan Alman güreşçi Alexander Leipold'un madalyası doping nedeniyle geri alınınca müsabakayı dördüncü bitiren Adem Breket bronz madalya kazandı.
^ 1996'nın ardından 2000 Olimpiyatları'nda da altın madalya kazanan Halil Mutlu, bu madalyayı kazanırken 3 dünya, 3 olimpiyat rekoru kırmıştır.[42]
^ 1996 ve 2000 Olimpiyatları'nda altın madalya kazanan Hamza Yerlikaya'ya FILA, 17 yaşındayken "Asrın Güreşçisi" unvanını vermiştir.[43]
^ 1996, 2000 ve 2004'te altın madalya kazanan Halil Mutlu, Naim Süleymanoğlu'nun ardından bu başarıya ulaşan ikinci Türk, toplamdaysa dördüncü haltercidir.[9]
^ 19 yaşında altın madalya kazanan Taner Sağır, en genç olimpiyat şampiyonu halterci unvanının sahibi oldu.[10]
^ Nurcan Taylan altın madalya kazanan ilk Türk kadın sporcudur. Bu madalyayı kazanırken 5 olimpiyat, 3 dünya rekoru kırmıştır.[11]
^ Altın madalya kazanan Macar atlet Adrian Annus'un madalyası doping nedeniyle geri alınınca yarışmayı dördüncü bitiren Eşref Apak üçüncü oldu. Daha önce üçüncü olan Ivan Tsikhan da 2012 yılında doping nedeniyle diskalifiye edilince Eşref apak ikimci sıraya yükseldi. Ancak 2013 yılında Eşref Apak da doping nedeniyle ceza alınca IOC, yarışmada gümüş ve bronz madalyaları kazanan olmadığını ilan etti. Böylece resmi sıralamada iki ve üçüncülüğe yükselen Eşref Apak ve Vadim Devyatovskiy madalya alamadı.[44] 3 Ağustos 2012 tarihindeyse gümüş madalyanın sahibi olan Beyaz Rus atlet Ivan Tsikhan'ın da dopingli çıkıp madalyasının elinden alınması üzerine gümüş madalyanın Eşref Apak'a verilmesi beklenmiş ancak bu gerçekleşmemiştir.[45][46]
^ Bronz madalya kazanan Rus Oleg Perepetçenov, dopingli olduğu anlaşılarak 2013'te diskalifiye edildi. Mücadeleyi dördüncü sırada bitirmiş olan Reyhan Arabacıoğlu bronz madalyanın sahibi oldu.[14]
^ Servet Tazegül'ün kazandığı altın madalya, Türkiye'nin tekvando dalında kazandığı ilk altın madalyadır.
^2012 Londra'da Türkiye'nin atletizmdeki ilk altın madalyasını kazanan Aslı Çakır Alptekin'in madalyası doping yaptığı gerekçesiyle 2015 yılında CAS tarafından elinden alındı.[1]
^2008 Pekin'de halterde gümüş madalya kazanan Sibel Özkan'ın madalyası doping yaptığı gerekçesiyle 2016 yılında IOC tarafından elinden alındı.[2]
^2008 Pekin'de iki gümüş madalya kazanan Elvan Abeylegesse'nin madalyaları doping yaptığı gerekçesiyle 2017 yılında IAAF tarafından elinden alındı.[3]
^2012 Londra'da gümüş madalya kazanan Gamze Bulut'un madalyası doping yaptığı gerekçesiyle 2017 yılında IAAF tarafından elinden alındı.[3]
^ Nur Tatar kazandığı bu madalyayla iki farklı olimpiyatta madalya kazanan ilk Türk kadın sporcu oldu.
^ Mete Gazoz'un kazandığı altın madalya, Türkiye'nin okçuluk dalında kazandığı ilk madalyadır.
^ Ferhat Arıcan'ın kazandığı bronz madalya, Türkiye'nin jimnastik dalında kazandığı ilk madalyadır.
^ Eray Şamdan'ın kazandığı gümüş madalya, Türkiye'nin karate dalında kazandığı ilk madalyadır.
^ Ali Sofuoğlu'nun kazandığı bronz madalya, Türkiye'nin olimpiyatlarda kazandığı 100. madalyadır.
^ Busenaz Sürmeneli'nin kazandığı altın madalya, Türkiye'nin boks dalında kazandığı ilk altın madalyadır.
^Şevval İlayda Tarhan ve Yusuf Dikeç'in kazandığı gümüş madalya Türkiye'nin atıcılık dalında kazandığı ilk madalyadır.
^ Mete Gazoz, Ulaş Berkim Tümer ve Abdullah Yıldırmış'tan oluşan takımın kazandığı okçuluk erkekler takım bronz madalyası Türkiye'nin olimpiyatlarda kazandığı ilk takım madalyasıdır. 2020'de bireyselde altın madalya kazanan Mete Gazoz da bu madalyayla hem bireyselde hem takımda madalya kazanan ilk Türk sporcu oldu.