Alim, müderris, kadı, eğitimci, Osmanlı Devleti şeyhülislamı.
Meşrepzâde Mehmed Arif Efendi (d. 1791 – ö. 1858), Osmanlı ilim ve devlet adamıdır.
Tanzimat döneminin ünlü şeyhülislamlarından birisidir. Tanzimat reformlarını benimsemiş bir devlet adamıdır.
Yaşamı
1791'de dünyaya geldi. Babası, Müderris Şatırzade Emin Efendi'dir.[1]
Medrese öğreniminden sonra müderrislik ve kadılık yaptı. Fıkıh ilminde uzmandı. 1818'de Selanik kadisi, 1826'da Mekke kadisi ve fetva emini, 1846'da Anadolu kazaskeri, 1848 sonlarinda Meclis'i Vala mufettisi.' Haziran 1851'de Rumeli kadısı oldu. Devrin önemli bilim adamlarını bir araya getiren Encümen-i Daniş'e üye olarak görevlendirildi.[2]
21 Mart 1854 - 16 Aralık 1858 tarihleri arasında şeyhülislamlık yaptı. Tanzimat reformlarını benimseyen Meşrebzâde'nin şeyhülislamlık döneminde kadılıktan naibliğe geçiş dönemi başlamış ve “Muallimhanei Nüvvab” adlı 3 yıllık bir okul kurulmuştur[3]
16 Aralık 1858'de İstanbul'da vefat etmiştir ve mezarı sur dışında Mustafa Paşa Tekkesi yanındadır.
İpşirli, Mehmet (1999) "Mehmet Arif Efendi (Meşrebzade)", Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, C.2 s.107-108, ISBN 975-08-0073-7
Meşihat-i Celiye-i İslamiyye Heyeti,
Osmanlıca: (1334/1916) Ìlmiyye Salnamesi, Ìstanbul:Matbaa-i Amire s.591-592
Yeni Türkçe}: (Haz. Seyit Ali Kahraman, Ahmed Nezih Galitekin, Cevdet Dadaş) (----) İlmiyye Salnamesi, İstanbul:İşaret Yayınları, ISBN 975-350-064-5