Lale Şevket ( 7 Kasım 1951, Bakü, Azerbaycan SSR ) - Azerbaycan Devlet Katipi (7 Temmuz 1993 - 29 Ocak 1994), Azerbaycan siyasetçisi; Azerbaycan Liberal Partisi ve Milli Birlik Hareketi lideri, Azatlık İttifakı kurucu üyesi.
Hayatı
Lale Şevket, 7 Kasım 1951'de Bakü'de doğdu.
Babası Şevket Hacıyev Halifebeyli soyundandır. Azerbaycan Halk Özgürlük Partisi'nin (1940, Guba) kurucularından ve liderlerindendi. Bu parti, 1948'den beri Bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti Saadet Partisi olan "MARS" adı altında gizli faaliyet göstermiştir. Amacı, bağımsız bir ulus devleti yaratmak için Azerbaycan'ı komünist imparatorluk olan SSCB kolonisinden, Stalin'in baskısından kurtarmaktı. Şevket Bey 2 Mart 1983'te öldü.
Annesi Siddika Hanım Şeyhali Bey kızı Useynova 1920 yılında Bakü'de doğdu. 1950'de N.Narimanov'un adına Tıp Üniversitesi'nden mezun oldu. Tıp ilimleri adayı, doçent oldu. Sıddıka Hanım 8 Mart 1988'de vefat etti.
1968'de 189 sayılı Bakü Ortaokulu'ndan mezun oldu ve Azerbaycan Tıp Enstitüsüne girdi. İlk bilimsel çalışmalarını öğrenci olarak yayınlandı. Enstitüden 1974 yılında mezun olduktan sonra, Azerbaycan Sağlık Bakanlığı tarafından Moskova'da Patrice Lumumba adlı Halkların Dostluk Üniversitesi'nin Cerrahi Bölümü'nde staj yaptı.
1975 yılında stajyerlikten mezun olduktan sonra aynı bilim merkezinde bilim insanı akademisyen V.Vinogradov'un rehberliğinde klinik ihtisasını sürdürdü ve 25 yaşında cerrahi üzerine tezini savundu.
1978'de N.V.Sklifosovski'nin adını taşıyan Moskova Şehir İlmi Araştırma Acil Yardım Enstitüsü'nde genç araştırmacı olarak çalışmaya başladı ve enstitünün kıdemli araştırmacı ve önde gelen araştırmacısı seviyesine yükseldi.
37 yaşında, sağlığın organizasyonu ve yönetimi üzerine doktora tezini savundu, o dönemde SSCB'de bu alandaki en genç bilim doktoru oldu ve RSFSC Bilimsel Araştırma Merkezi Sağlık Daire Başkanlığı'na atandı.
Siyasi kariyeri
1991 yılında, RSFSC Başbakanı İ.Silayev tarafından resmi olarak Rusya'nın sosyo-politik konseptinin geliştirilmesinde yer aldı.
Lale Şevket, Uluslararası Eko-Felsefe Vakfı Başkanlık Kurulu üyesi, Uluslararası Sosyal Hijyen Uzmanları ve Sağlık Organizatörleri Derneği'nin başkan yardımcısı, RSFSR Yüksek Sovyeti'nin sağlık üzere uzman grubunun başkanı olmuştur. Felsefe ve Hukuk Doktoru fahri unvanı ile ödüllendirilmiştir.
Sovyet ordusunun Bakü'de sivillere yönelik askeri saldırısı hakkında dünya toplumunu bilgilendirmek için 1990 yılında "Kanlı Ocak" olayları üzerine 20-21 Ocak tarihlerinde Azerbaycan'ın Moskova Daimi Temsilciliğinde ilk basın toplantısının düzenlenmesine ve düzenlenmesine öncülük etti.
1991'de SSCB başkenti Moskova'da Eduard Şevardnadze, Yakovlev, Sobçak, Brazauskas ve diğer önde gelen demokratlarla birlikte, "SSCB'de Demokratik Reformlar Uğrunda" Hareketinin kurucularından biri olmuş ve "Azerbaycan Cumhuriyeti'nde Demokratik Reformlar ve İnsan Haklarının Korunması Uğrunda" Uluslararası politik hareketini yaratmıştır. Bu Hareket, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Moskova'daki SSCB Adalet Bakanlığı'na resmi olarak kayıtlı ilk siyasi örgütüdür.
1993 yılında Azerbaycan Cumhurbaşkanı vekili Haydar Aliyev tarafından Bakü'ye davet edildi ve 7 Temmuz'da Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Katipi olarak atandı.
Ocak 1994'te, yüksek makamlarda yaygın yolsuzluk ve rüşveti protesto etmek için görevinden istifa etti.
Devlet Katipi görevinden istifa ettikten sonra, Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçi olarak terfi ettirildi ve Azerbaycan'ın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi olarak atandı. Ancak kabul etmediği siyasi gidişatı dünya toplumu ve tarihi nezdinde temsil etmeyi kesin bir şekilde reddetti ve başkanlık kararnamesinin 8 aydan fazla yürürlükte kalmasına rağmen göreve gelmedi.
3 Haziran 1995'te Karabağ'da (Berde) Azerbaycan Liberal Partisi'nin kuruluş kurultayını düzenlemiş ve genel başkanlığına seçilmiştir. Karabağ'ın özgürlüğünün, toprak bütünlüğünün ve egemenliğinin nihai amacının olduğuna dikkat çeken Lale Şevket, "Karabağ’ın bir santim toprağı kalsa bile kurultay orada yapılmalı" demiştir.
7 Haziran 2003'te Lale Şevket, Azerbaycan Liberal Partisi genel başkanlığından istifa etti ve 2003 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimine Milli Birlik Hareketi lideri, bağımsız aday olarak katıldı.
Lale Şevket, Milli Birlik Hareketi ve Azerbaycan Liberal Partisi lideri olarak 70 adaylık siyasi ekiple 2005 Azerbaycan genel seçimlerine katıldı. 17 sayılı Yasamal İkinci seçim çevresinde, Lale Şevket milletvekili seçildi ve seçim sonuçları resmen onaylandı. Buna rağmen, seçim sahtekarlığına karşı bir protesto işareti olarak Lale Şevket "bir görev için değil, millet için" sloganıyla parlamento seçimlerini modern tarihte büyük bir adaletsizlik ve ulusunun iradesine saldırı olarak nitelendirdi. Buna dayanarak, Lale Şevket resmi olarak milletvekilliğinden istifa etti.
2006 yılında kurulan Azatlık İttifakı kurucularından biridir. İttifak, ALP, AHCP ve VİP partilerinden oluşuyordu.
2010 Azerbaycan genel seçimlerinde Azerbaycan Liberal Partisi ve lideri Lale Şevket, "İnsan Namına" İttifakını kurdu ve İttifakın ortak adayı oldu.
Dış bağlantılar
Kaynakça